Όσα χρόνια και αν περάσουν, η 30ή Ιανουαρίου 1972 θα παραμένει σαν μία σημαντική ημερομηνία ορόσημο στην παγκόσμια ιστορία. Και τα γεγονότα εκείνης της μέρας έμελλε να χαράξουν για πολλά χρόνια την ιστορία, όχι μόνο της Ιρλανδίας αλλά γενικότερα.
Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος γράφει για τη ματωμένη ημέρα που άλλαξε την πόλη του Ντέρι και για το ποδόσφαιρο, το οποίο κατάφερε να ενώσει τις δυο πλευρές με αυτόν τον μοναδικό τρόπο που μόνο τα σπορ διαθέτουν…
***
Το Ντέρι είναι γεωγραφικά και διοικητικά στο κομμάτι της Βορείου Ιρλανδίας και εκείνη την τελευταία Κυριακή του Ιανουαρίου πριν από 46 χρόνια καθολικοί διαδηλωτές έκαναν πορεία διαμαρτυρίας για τον νόμο που η κυβέρνηση των συντηρητικών του Έντουαρντ Χιθ στη Βρετανία είχε θέσει σε ενέργεια και που προέβλεπε τη φυλάκιση χωρίς δίκη όσων ενέχονταν σε τρομοκρατικές ενέργειες. Κάτι που τότε τελικά δεν πέρασε αλλά στον 21ο αιώνα η τρομοκρατολαγνεία επανέφερε χωρίς αντιδράσεις στην επιφάνεια.
Την ώρα που ήταν σε εξέλιξη η πορεία, οι Βρετανοί κομάντος της πρώτης μοίρας αλεξιπτωτιστών άνοιξαν πυρ για ανεξακρίβωτη αιτία. Ο τελικός απολογισμός τραγικός, με 13 νεκρούς και άλλον έναν σε κώμα που προστέθηκε στην λίστα των θυμάτων λίγες εβδομάδες αργότερα.
Η ματωμένη Κυριακή (Sunday Bloody Sunday) απαθανατίστηκε και στους στίχους του τραγουδιού των U2 στο περίφημο άλμπουμ “War” του 1983, με τους στίχους να είναι μαχαιριά στη καρδιά, αλλά να δίνουν και ένα σαφέστατο μήνυμα: “And the battle’s just begun. There’s many lost, but tell me who has won? The trench is dug within our hearts… And mothers, children, brothers, sisters Torn apart”.
Η ημέρα εκείνη παραμένει ως ένα σημείο αναφοράς στον πόλεμο προτεσταντών και καθολικών που διαιρεί την Ιρλανδία εδώ και έξι αιώνες.
Με τις ευθύνες ουσιαστικά να μην αποδόθηκαν ποτέ, το Ντέρι ζούσε και ανέπνεε για τη στιγμή που θα μπορούσε να ενώσει και πάλι τους πολίτες της Ιρλανδίας. Το κατάφερε πάντως έστω στο επίπεδο του ποδοσφαίρου, αφού η πόλη στα δυτικά της Βόρειου Ιρλανδίας είναι από τις λίγες στην πλευρά του «φράχτη» που οι καθολικοί υπερτερούν αριθμητικά (70%-30%).
Η ομάδα Ντέρι Σίτι δημιουργήθηκε το 1928 και αποτέλεσε πάντα το ειρηνικό στοιχείο συνύπαρξης των πολιτών. Στο Μπράντιγουελ που είναι το γήπεδο από τότε, οι οπαδοί πήγαιναν και έφευγαν μαζί, ξεχνώντας τα τόσα πράγματα που τους χώριζαν.
Η Ντέρι ήταν η τρίτη δύναμη της χώρας πίσω από τη Λίνφιλντ, ομάδα των προτεσταντών και τη Σέλτικ Μπέλφαστ, ομάδα των καθολικών, που διαλύθηκε όμως το 1948 μετά από τρομερά επεισόδια σε ένα ντέρμπι μεταξύ τους.
Η Ντέρι έγινε με τα χρόνια η μοναδική αντίπαλος της Λίνφιλντ και, μάλιστα, ήταν η πρώτη βορειοϊρλανδική ομάδα που πέρασε σε δεύτερο γύρο ευρωπαϊκής διοργάνωσης.
H πόλη χωρίζεται σε δύο περιοχές. Το Bogside που είναι η καθολική πλευρά και το Waterside που είναι των προτεσταντών.
Μέχρι το 1969, χρονιά που ξέσπασαν οι μεγάλες ταραχές στο Ulster του Μπέλφαστ και οι Βρετανοί με εντολή του πρωθυπουργού Χάρολντ Ουίλσον έστειλαν στρατό, η συνύπαρξη ήταν δεδομένη και ειρηνική.
Το Bogside σήκωσε την σημαία της αντίστασης κατά του «βρετανικού στρατού κατοχής», όπως τον αποκαλούσαν και στην είσοδο της πόλης μπήκε η πινακίδα «Καλώς ήλθατε στο ελεύθερο Ντέρι». Ο στρατός και η αστυνομία δεν μπορούσαν πλέον να εισχωρήσουν στην περιοχή και αργά ή γρήγορα, η κόντρα θα έφτανε αναπόφευκτα και στο ποδόσφαιρο.
Η Ντέρι δεν μπορούσε να παίξει κανονικά τα παιχνίδια της και χρησιμοποίησε πολλές φορές το γειτονικό Κολερέιν, ως έδρα. Το 1972 το πούλμαν της Κρουσέιντερς, ομάδας ακραιφνών προτεσταντών, δέχτηκε επίθεση και κάηκε μόλις πήγε να πλησιάσει το γήπεδο και η Ντέρι τιμωρήθηκε.
Τα παιχνίδια της αναβλήθηκαν και μετά την ματωμένη Κυριακή ήταν πια αδύνατο να συμβιώσουν οι δύο πλευρές. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Βορείου Ιρλανδίας απέβαλε την Ντέρι επ’ αόριστον και μέχρι το 1984 η ομάδα προσπαθούσε να επανέλθει. Όταν είδε και απόειδε έκανε αίτηση στην ομοσπονδία της δημοκρατίας της Ιρλανδίας!
Έτσι από το 1986 μετέχει στο πρωτάθλημα των Νοτίων αποτελώντας μοναδική γεωγραφικά περίπτωση. Αν και ανήκει στον Βορρά αγωνίζεται στον Νότο, σε άλλη χώρα και σε άλλο πρωτάθλημα!
Αυτό, όμως, βοήθησε αφάνταστα την περιοχή να ηρεμήσει. Ο κόσμος ενώθηκε και πάλι, προτεστάντες άρχισαν να ξαναμιλούν με τους καθολικούς, η πόλη αναπτύχθηκε και τέσσερις και πλέον δεκαετίες από την Βloody Sunday, μπορεί να μην πλήρωσαν ποτέ οι υπεύθυνοι, όμως τα νέα παιδιά μπορούν ξανά να είναι μαζί και να παίζουν χωρίς να χρειάζονται… θρησκευτική άδεια.
Οι παιδικοί σταθμοί άρχισαν να ξαναδέχονται (χωρίς ειδικά χαρτιά) όλα τα νήπια, τα μπαρ έχουν πελάτες και των δύο συνοικιών και όλα δείχνουν να ξαναβρίσκουν τον ρυθμό τους.
Η Ντέρι Σίτι δεν είναι Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ούτε Λίβερπουλ ούτε Άρσεναλ ούτε Τσέλσι, ωστόσο κατάφερε κάτι μοναδικό: να ενώσει ένα τεράστιο χάσμα.
Αν μη τι άλλο αποδείχθηκε για πολλοστή φορά ότι το ποδόσφαιρο δεν αποτελεί απλά ένα παιχνίδι, αλλά ένα τεράστιο κοινωνικό φαινόμενο…
Διαβάστε ακόμη:
Replay: Η στήλη του Χρήστου Σωτηρακόπουλου στο Sport-Retro.gr
Ο άνθρωπος που βίασε (και) το ποδόσφαιρο σε έναν αγώνα που δεν έγινε ποτέ
«Πετώντας από γήπεδο σε γήπεδο». Μία απίστευτη ιστορία
Η τραγική συνέπεια ενός αστείου που στοίχισε τη ζωή σε ένα αστέρι της Λάτσιο και της εθνικής Ιταλίας
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα