Είναι μία από τις πιο ωραίες ποδοσφαιρικές ιστορίες, με πρωταγωνιστή ένα παιδί που ούτε φανταζόταν πως το επίσημο αγωνιστικό του ντεμπούτο θα γινόταν στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και μαζί μια ιστορική ομάδα θα κατακτούσε το σπουδαιότερο τρόπαιο.

Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος γράφει για την απίθανη ιστορία της Άστον Βίλα που το 1982 νίκησε την Μπάγερν και εξασφάλισε το βαρύτιμο τρόπαιο, πέντε χρόνια πριν πιει το πικρό ποτήρι του υποβιβασμού!

***

“Στην Αγγλία η Άστον Βίλα ήταν πάντα ένας μεγάλος σύλλογος. Στον 19ο αιώνα είχε πρωταγωνιστήσει στην εξέλιξη του αθλήματος, ενώ το 1981 βγήκε από τον λήθαργο και πήρε το πρώτο πρωτάθλημα μετά από επτά δεκαετίες,

Η Αστον Βίλα, με έτος ίδρυσης το 1888, είχε ήδη κατακτήσει επτά πρωταθλήματα Αγγλίας και ισάριθμα Κύπελλα, συν ένα νταμπλ το μακρινό 1897, ωστόσο μόλις το 1971 ήταν στην 3η κατηγορία και κανείς δεν περίμενε πως 10 χρόνια μετά θα ήταν και πάλι πρωταθλήτρια.

Η δύναμη των οπαδών της ήταν τεράστια και καθοριστική η συμβολή τους στην ευρωπαϊκή πορεία που ακολούθησε. Μία επιτυχία που κατακτήθηκε εν μέσω προβλημάτων και εσωτερικών αναταράξεων.

Η λίστα των «θυμάτων» του πολυεκατομμυριούχου ιδιοκτήτη Νταγκ Έλις στο ξεκαθάρισμα που επιχείρησε, περιελάμβανε και τον Ρον Σόντερς, τεχνικό που είχε οδηγήσει τους «χωριάτες» στην κατάκτηση του τίτλου το 1980-81.

Ο Σόντερς, γνωστός για το καυστικό του χιούμορ, ωθήθηκε προς την πόρτα της εξόδου λίγο πριν από τα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

 

Κάλλιο -πολύ- αργά, παρά ποτέ

Για να καταλάβει κανείς τι συνέβη, πρέπει να εμβαθύνει λίγο στην περίπτωση. Ο Σόντερς φεύγοντας από το γραφείο του τον Φλεβάρη του 1982, ορκίστηκε να μην ξαναπατήσει το πόδι του στο «Βίλα Παρκ».

Το τήρησε μέχρι το 2007. Το να μην έχεις επισκεφτεί για σχεδόν 25 χρόνια το γήπεδο που έζησες τις μεγαλύτερες στιγμές της ζωής σου ακούγεται τρελό, αλλά για αυτόν ήταν θέμα τιμής.

Χρειάστηκε να περάσουν δυόμιση δεκαετίες για να βραβευθεί από τον σύλλογο που οδήγησε στην κορυφή της Ευρώπης και έστω και καθυστερημένα αποκαταστάθηκε μία μεγάλη αδικία.

Τα αφιερώματα του Χρήστου Σωτηρακόπουλου στο Sport-Retro.gr

Γιατί αυτός ο άνθρωπος δημιούργησε ένα αντίστοιχο θαύμα με εκείνο του Κλαφ και της Φόρεστ. Ανέλαβε τη Βίλα το 1974, όταν πελαγοδρομούσε στη 2η κατηγορία, αφού στη δεκαετία του 1960 άρχισε να φθίνει, και κατέληξε για πρώτη φορά στην ιστορία της ακόμα και στην 3η κατηγορία. Λίγο πριν από τη χρεωκοπία την ανέλαβε ο επιχειρηματίας Νταγκ Έλις και με την άφιξη του Ρον Σόντερς η ανάκαμψη ήταν θεαματική.

Η επιστροφή στη μεγάλη κατηγορία και η κατάκτηση του League Cup με νίκη επί της Νόριτς στο “Γουέμπλεϊ” με 1-0 το 1975, ήρθε με νέα παιδιά που συγκέντρωσε από τις γύρω περιοχές των Μίντλαντς, με ελάχιστα χρήματα από μικρότερες κατηγορίες.

Το 1976-77 πήρε ξανά το League Cup μετά από μία μαραθώνια σειρά τελικών κόντρα στην Έβερτον (0-0, 1-1 και 3-2 στο συγκλονιστικό τρίτο ματς), ενώ στο πρωτάθλημα κατετάγη στην 4η θέση!

Ο Σόντερς, ο οποίος είχε αποκληθεί «ο σιδερένιος Ρον» λόγω της αυστηρής πειθαρχίας που επέβαλλε στα αποδυτήρια, δημιούργησε σιγά-σιγά την ομάδα που θα έκανε τον κόσμο να κοιτά με περιέργεια και θαυμασμό.

Το 1980-81 χρησιμοποιώντας μόλις 14 ποδοσφαιριστές οδήγησε την Άστον Βίλα στο πρώτο της πρωτάθλημα μετά από 71 χρόνια.

Με τον νεαρό Γκάρι Σόου και τον ταχύτατο Τρέβορ Μόρλεϊ στα άκρα, διέθετε ένα βαρύ σέντερ φορ (που απέτυχε στη Νότιγχαμ Φόρεστ) τον Πίτερ Γουίδ. Στα χαφ ο Γκόρντον Κάουανς, ο αρχηγός Ντένις Μόρτιμερ και ο Ντες Μπρέμνερ δεν έχασαν ματς όλη τη χρονιά. Στην άμυνα ο Άλαν Έβανς με τον Κεν Μακ Νόουτ προστάτευαν την εστία του βετεράνου Τζίμι Ρίμερ.

Μια διαφωνία ωστόσο για το συμβόλαιο του Σόντερς με τον σύλλογο έμελλε να γίνει η αιτία της απομάκρυνσής του.

Τον Φεβρουάριο του 1982 και ενώ η Βίλα είχε φτάσει στα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, ο Άγγλος τεχνικός υπέβαλλε την παραίτησή του.

Τα αφιερώματα του Sport-Retro.gr στο Κύπελλο Πρωταθλητριών

«Πίστευε πως δεν θα γινόταν δεκτή και πως ο κόσμος θα έπαιρνε το μέρος του σε αντίθετη περίπτωση», έγραψε χρόνια αργότερα στο εξαιρετικό βιβλίο “Moving the goalposts” ο Εντ Χόρντον.

«Ο Ρον, όταν διαπίστωσε πως ο Έλις δεν ενδιαφερόταν να ακούσει το πρόβλημά του, δεν αντέδρασε πιστεύοντας πως οι παίκτες θα έλεγαν κάτι. Τίποτα δεν συνέβη και ένιωσε προδομένος!»

Η αποπομπή του έδωσε την ευκαιρία στον Τόνι Μπάρτον, υπεύθυνο του τμήματος σκάουτινγκ της Άστον Βίλα, να βγει στην επιφάνεια και να οδηγήσει τους «χωριάτες» στην καταξίωση!

 

«Λαθρεπιβάτης της επιτυχίας»

Στις 26 Μαΐου 1982, στη βραδιά που κανονικά θα αποτελούσε την κορυφαία στιγμή στη ζωή του Σόντερς, η διοίκηση έκανε το τεράστιο ατόπημα και δεν τον κάλεσε στο Ρότερνταμ για τον τελικό κόντρα στην Μπάγερν.

Οι εφημερίδες έγραψαν για την αχαριστία του προέδρου, ο οποίος έδιωξε σαν σκυλί τον άνθρωπο που αναγέννησε τον σύλλογο και ο Μπράιαν Γκλάνβιλ, πάντα καυστικός στο βιβλίο του «The European Cup», δεν διστάζει να αποκαλέσει «λαθρεπιβάτη της επιτυχίας» τον Τόνι Μπάρτον!

Οι «χωριάτες» άρχισαν με εύκολες νίκες κόντρα στην ισλανδική Βαλούρ Ρέικιαβικ και στη συνέχεια λαχτάρησαν με την Ντινάμο Βερολίνου (σ.σ. πρόκριση χάρη στα εκτός έδρας γκολ), έβγαλαν οριακά την Ντινάμο Κιέβου (0-0, 2-0) και την Άντερλεχτ (0-0, 1-0) για να δώσουν το “παρών” στον τελικό του Ρότερνταμ.

Το σύστημα κληρώσεων της UEFA «επέτρεψε» να συγκρουστούν στον πρώτο γύρο Γιουβέντους και Σέλτικ. Η «γηραιά κυρία» ανέτρεψε το 1-0 της Γλασκώβης με κορυφαίο τον Πάολο Βίρντις, αλλά αποκλείστηκε από την Άντερλεχτ, συν ότι έχασε με τραυματισμό τον Ρομπέρτο Μπέτεγκα, ο οποίος δεν πρόλαβε καν το ιταλικό θρίαμβο στο ισπανικό Παγκόσμιο Κύπελλο.

Στον δεύτερο γύρο ήρθε ακόμα μία δυνατή μονομαχία ανάμεσα σε Μπενφίκα και Μπάγερν. Στην “οκτάδα” βρέθηκαν τέσσερις ομάδες από το «ανατολικό μπλοκ», όμως μόνο μία εξ αυτών μπόρεσε να προχωρήσει.

Η ΤΣΣΚΑ Σόφιας, συνεχίζοντας τις επιδόσεις της απέναντι στους κατόχους του τροπαίου, κατάφερε να αποκλείσει τη Λίβερπουλ, ανατρέποντας στη Βουλγαρία με 2-0 στην παράταση την ήττα της στο πρώτο ματς (1-0).

Η πρώτη μεγάλη έκπληξη της σεζόν, ιστορικά, μετέτρεψε τους Βούλγαρους στη μοναδική ομάδα που ενώ έχει αποκλείσει τρεις φορές τον εν ενεργεία πρωταθλητή, η ίδια δεν φόρεσε ποτέ το στέμμα!

Στα ημιτελικά, παρά το γεγονός ότι προηγήθηκε 3-0 στη Σόφια, η ΤΣΣΚΑ δεν μπόρεσε να λυγίσει την Μπάγερν που μείωσε και έχασε 4-3, προτού συνέλθει με ένα… ξεγυρισμένο 4-1 στη ρεβάνς και πάρει εκείνη το εισιτήριο για τον τελικό.

 

Ο εφιάλτης λεγόταν… Σπινκ

Οι Βαυαροί προετοιμάζονταν στην Ολλανδία, αλλά από τη στιγμή που θεωρούσαν εύκολο το έργο τους απέναντι στη Βίλα, είχαν ήδη το μυαλό τους στο ευρωπαϊκό Super Cup.

Η Μπαρτσελόνα είχε μόλις κατακτήσει το Κύπελλο Κυπελλούχων και μια «σύγκρουση» με την Μπάγερν θα έκανε τους τηλεοπτικούς σταθμούς να σχηματίσουν ουρές, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα δικαιώματα.

Το μυαλό των υπευθύνων της γερμανικής ομάδας ταξίδευε ακόμα πιο μακριά: στο Τόκιο και την πιθανή συμμετοχή του στον τελικό του Διηπειρωτικού Κυπέλλου, το οποίο θα τους εξασφάλιζε 500.000 δολάρια.

Η υπεροψία των Γερμανών αποτυπώθηκε με τον καλύτερο τρόπο στις δηλώσεις του αμυντικού της ομάδας Βόλφγκανγκ Ντρέμλερ: «Το κύπελλο είναι δικό μας. Οτιδήποτε άλλο είναι πολύ φανταστικό για να το πιστέψουμε», γράφει στο βιβλίο «Fields of glory paths of gold» ο Κέβιν Κόνολι και εξηγεί πως δεν περίμεναν ποτέ αντίσταση από την Άστον Βίλα.

Όμως, θα ήταν η νύχτα του άγνωστου Νάιτζελ Σπινκ. Ο αναπληρωματικός τερματοφύλακας αντικατέστησε μόλις στο 10ο λεπτό τον τραυματία Τζίμι Ρίμερ.

Με μόλις ένα ματς στην καριέρα του (και αυτό το 1978 στο League Cup), πραγματοποίησε σωρεία επεμβάσεων και κράτησε την εστία του ανέπαφη στο επίσημο ντεμπούτο του!

Ο άγραφος νόμος του ποδοσφαίρου θέλει αυτόν που χάνει της ευκαιρίες να δέχεται γκολ και η Μπάγερν δεν αποτέλεσε την εξαίρεση στον κανόνα.

Η Άστον Βίλα, μετά από προσπάθεια του Τρέβορ Μόρλεϊ και πλασέ του Πίτερ Γουίδ (67′) βρήκε τον δρόμο προς τα δίχτυα του Μάνφρεντ Μίλερ και αποχώρησε θριαμβεύτρια από τον αγωνιστικό χώρο του «Ντε Κάιπ»!

Ήταν μία βραδιά που όλα της πήγαν πρίμα και παρά το γεγονός ότι τερμάτισε 13η στο πρωτάθλημα, αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης μόλις 12 χρόνια μετά τη σεζόν που παραλίγο να υποβιβαζόταν στην 4η κατηγορία!

Όσο για τον Σόντερς, αυτός ανέλαβε την «αιώνια εχθρό» Μπέρμιγχαμ, κατάφερε τη σεζόν 1982-83 να νικήσει (μέσα-έξω) την Άστον Βίλα και να δώσει την ευκαιρία στους οπαδούς των «μπλε» να κάνουν πλάκα με ένα πανό έξω από το «Σεντ Άντριους» που έγραφε «Εδώ είναι η έδρα των αληθινών πρωταθλητών Ευρώπης».

Δεν ξαναπέρασε την πύλη του γηπέδου σαν φίλος μέχρι την ημέρα που ο Αμερικανός ιδιοκτήτης Ράντι Λέρνερ, όταν αγόρασε το σύλλογο το 2007, πήρε την απόφαση μετά από εισήγηση που του έγινε, να τον τιμήσει σε ένα ματς κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

«Είμαι ευτυχισμένος που επιστρέφω στο ποδοσφαιρικό μου σπίτι», είπε ο Σόντερς περνώντας την πόρτα των VIP του «Βίλα Παρκ». Και κάθε μία από τις φωτογραφίες που κάλυπταν τους τοίχους θαρρείς πως είχαν ζωντανέψει…”.