Σαν σήμερα (5/12) πριν από 4 χρόνια έφυγε από τη ζωή μια μυθική προσωπικότητα της παγκόσμιας Ιστορίας που κατάφερε σε ολόκληρο τον βίο του να αφήσει ανεξίτηλα χαραγμένη την υπογραφή του στον καμβά του 20ού αιώνα.
Ο λόγος φυσικά γίνεται για τον εμβληματικό Νέλσον Μαντέλα, τον Νοτιοαφρικανό ηγέτη που πρωτοστάτησε στον αγώνα κατά του Απαρτχάιντ και αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη που σαν χείμαρρος, παρέσυρε στο διάβα της και τα τελευταία αναχώματα όλων εκείνων που προς ίδιον όφελος καταδυνάστευαν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Sport-Retro.gr, με αφορμή τo πέρας τεσσάρων χρόνων από τον θάνατο του “Μαντίμπα”, όπως ήταν το προσωνύμιό του, επιχειρεί να παρουσιάσει τη συμβολή του πάλαι ποτέ ηγέτη της Νοτίου Αφρικής στον αθλητισμό, τη δύναμη του οποίου χρησιμοποίησε ουκ ολίγες φορές για να συσπειρώσει τον διχασμένο και ταλαιπωρημένο, ομολογουμένως, από το Απαρτχάιντ λαό της χώρας του.
“Η δύναμη του αθλητισμού να αλλάζει ζωές και να εμπνέει τους ανθρώπους είναι συναρπαστική”
Αδιαμφισβήτητα, ο Νέλσον Μαντέλα ήταν από τους φανατικούς υποστηρικτές της δύναμης που εκπέμπει ο αθλητισμός και μάλιστα κατά τη διάρκεια ακόμα και της πιο δύσκολης στιγμής στη ζωή του, άντλησε κουράγιο από αυτόν, μελετώντας και πολλές φορές λαμβάνοντας μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες της φυλακής του Ρόμπεν Άιλαντ.
Πίστευε ακράδαντα ότι ο αθλητισμός μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τους ανθρώπους του περιθωρίου, αλλά και παράλληλα έχει την δυνατότητα, λόγω της ισχύος του, να ενώνει.
“Η δύναμη του αθλητισμού να αλλάζει ζωές και να εμπνέει τους ανθρώπους είναι συναρπαστική”. Αυτό το ρητό ήταν οδηγός για τον “Μαντίμπα” και το δίχως άλλο, χρησιμοποίησε το νόημα του όταν αποφυλακίστηκε από το Ρόμπεν Άιλαντ με σκοπό να βάλει τέλος στο σκοτεινό μανδύα του Απαρτχάιντ που σκέπαζε τη χώρα ως ένα σύννεφο άραχνο.
Ακόμα και πριν να αποφυλακιστεί, θεωρούσε και διατυμπάνιζε προς όλους πως μέσω του αθλητισμού κάποια μέρα θα ενωθούν μεταξύ τους οι Νοτιοαφρικανοί. Ήταν το όραμά του…
Ως πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής, αμέσως εστίασε στην ουσιαστική λύση του προβλήματος των φυλετικών διακρίσεων, τερματίζοντας το άτυπο καθεστώς του Απαρτχάιντ και χαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία σε εκατομμύρια συμπατριώτες του να διαβιώνουν ισότιμα με τους λευκούς.
Ωστόσο, τα πράγματα στην πράξη δεν είχαν αλλάξει επί της ουσίας. Ο ρατσισμός από την λευκή νοτιοαφρικανική εξουσία παρέμενε ακλόνητος, με τον Νέλσον Μαντέλα να σκέπτεται ακόμη και να παραιτηθεί από το αξίωμά του, μην μπορώντας να αντιμετωπίσει τις βαθιά ριζωμένες συνειδήσεις στα ρατσιστικά μονοπάτια.
Λίγο πριν να φτάσει όμως στο σημείο να αποχωρήσει από τον προεδρικό θώκο, γεννήθηκε μια ιδέα στο δαιμόνιο και παράλληλα σοφό μυαλό του που θα άλλαζε το ρουν της Ιστορίας μια για πάντα…
Το ράγκμπι ενώνει ένα ολόκληρο έθνος
Ο “Μαντίμπα” κατάλαβε αμέσως ότι για να τους ενώσει θα έπρεπε να λάβει δραστικά μέτρα. Με αφορμή το Παγκόσμιο Κύπελλο ράγκμπι που ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί το 1995, δεν έχασε χρόνο.
Αμέσως, ζήτησε από την ομοσπονδία να θέσει υποψηφιότητα για να φιλοξενηθεί η διοργάνωση στη Νότιο Αφρική, την χώρα των “σπρίνγκμποκς”, της ομάδας σύμβολο για τη λευκή κοινότητα της χώρας.
Η πατρίδα του πράγματι επελέγη να φιλοξενήσει τη διοργάνωση του 1995 και άπαντες ήταν ενθουσιασμένοι για αυτό το σπουδαίο γεγονός.
Ο Μαντέλα ξεκίνησε περιοδείες σε όλη τη χώρα, με στόχο να διαδώσει το μήνυμα της ενότητας εν όψει της διοργάνωσης, η οποία αποτελούσε την ευκαιρία να αγκαλιαστούν όλοι μαζί για έναν κοινό σκοπό: να αποδείξουν στον πλανήτη ότι έχουν ξεπεράσει τα κατάλοιπα του παρελθόντος…
Σε ό,τι αφορά το αγωνιστικό κομμάτι, οι “σπρίνγκμποκς” ήταν από τις πιο αδύναμες ομάδες της διοργάνωσης, με τους Νεοζηλανδούς να αποτελούν το μεγάλο φαβορί. Μόνο η συμμετοχή φάνταζε επιτυχία, ωστόσο κάποιος είχε αντίθετη άποψη.
Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της Νοτίου Αφρικής, ο Νέλσον Μαντέλα επισκεπτόταν σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση την αποστολή, εμψυχώνοντας τους παίκτες και κυρίως επιθυμώντας να περάσει το μήνυμα της τεράστιας ευθύνης στους αθλητές που έχουν προς όλο το έθνος.
Ο αρχηγός Φρανσουά Πίενααρ ήταν ο πρώτος που πείστηκε για το μεγαλείο του εγχειρήματος και ανέλαβε να μεταλαμπαδεύσει το μήνυμα της ενότητος στην ομάδα και συνάμα σε όλο το έθνος. Καθ’ όλη τη ζωή του πίστευε στη “λευκή” προπαγάνδα που παρουσίαζε τον Νέλσον Μαντέλα ως τρομοκράτη. Είχε αλλάξει πια γνώμη…
Ο μοναδικός μαύρος αθλητής των “σπρίνγκμποκς” ήταν ο θηριώδης Τσέστερ Γουίλιαμς, το σύμβολο όλων των ταλαιπωρημένων και κατατρεγμένων της φυλής του. Πολλοί ήταν εκείνοι που δεν επιθυμούσαν την παρουσία του στην ομάδα, αφού θεωρούσαν ότι μόλυνε τα αποδυτήρια με “μαύρο” δηλητήριο… Ο “Μαντίμπα”, όμως δε το συζητούσε. Το ίδιο και ο Πίενααρ.
Το θαύμα των “σπρίνγκμποκς”
Το τουρνουά άρχισε στο επιβλητικό Νιούλαντς του Κέιπ Τάουν, με τους Νοτιοαφρικανούς να υποδέχονται στην πρεμιέρα την Αυστραλία και να επικρατούν με σκορ 27-18.
Στη συνέχεια, οι νίκες επί των Ρουμάνων και των Καναδών έδωσαν το εισιτήριο της πρόκρισης στην προημιτελική φάση της διοργάνωσης. Έκσταση σε όλη τη χώρα… Επόμενος αντίπαλος η ομάδα των Δυτικών Νήσων Σαμόα. Οι οικοδεσπότες επικρατούν των αντιπάλων τους με σκορ 42-14! Πλέον όλη η χώρα πίστευε στο θαύμα της κατάκτησης.
Η Γαλλία ήταν το επόμενο εμπόδιο στο κατάμεστο “Κινγκς Παρκ Στέντιουμ” του Ντέρμπαν και υπό το βλέμμα του Μαντέλα, οι “σπρίνγκμποκς” πήραν την πρόκριση για το μεγάλο τελικό (19-15), όπου θα αντιμετώπιζαν το ακλόνητο φαβορί, τη Νέα Ζηλανδία.
Μπροστά σε 55.000 χιλιάδες θεατές, έπειτα από παράταση, οι Νοτιοαφρικανοί του Πίενααρ και του Τσέστερ Γουίλιαμς ολοκληρώνουν την επιτυχία! Επιβάλλονται των Νεοζηλανδών με σκορ 15-12 και πανηγυρίζουν για πρώτη φορά στην Ιστορία τους την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου!
“Δεν θα τα καταφέρναμε χωρίς τον Νέλσον Μαντέλα”, ήταν τα λόγια του αρχηγού Φρανσουά Πίενααρ. “Μας έδωσε να καταλάβουμε το χρέος μας, που δεν ήταν άλλο από το να ενώσουμε τη χώρα μας για πρώτη φορά. Δεν πίστευα ποτέ ότι θα έβλεπα λευκούς και μαύρους να αγκαλιάζονται”.
Μετά από αυτά τα λόγια καταλαβαίνει κανείς το μεγαλείο και τη διορατικότητα του Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος κατάφερε μέσω του αθλητισμού να δείξει τον δρόμο σε ένα ολόκληρο διχασμένο έθνος.
Αυτός ήταν ο “Μαντίμπα”.
Ο αγώνας του 2010 και το ποδόσφαιρο
Η μεγάλη αγάπη του Νέλσον Μαντέλα ήταν το ποδόσφαιρο. Ήθελε, όπως έκανε και το 1995, να γίνει η πατρίδα του η πρώτη αφρικανική χώρα που θα διεξήγαγε το σχετικό Παγκόσμιο Κύπελλο. Η επιθυμία του ήταν τόσο μεγάλη που έκανε τα πάντα για να κερδίσει η χώρα του τη διοργάνωση του 2006, η οποία όμως κατέληξε στη Γερμανία.
Ο “Μαντίμπα”, γνωστός για το πείσμα του, δεν το έβαλε κάτω. Το όνειρό του έγινε πραγματικότητα το 2010, με τη Νότιο Αφρική να γίνεται η πρώτη χώρα από τη “μαύρη” ήπειρο που θα διοργάνωνε την κορυφαία γιορτή του “βασιλιά των σπορ”
“Δικαίωση για ολόκληρη την Αφρική να αποτελεί τη Μέκκα του ποδοσφαιρικού πλανήτη. Ας δείξουμε σε όλους τι είμαστε ικανοί να κάνουμε ενωμένοι. Ζήτω η Αφρική. Ο αθλητισμός έχει τη δύναμη να εμπνέει τους αδύναμους και να τους εξισώνει με τους δυνατούς. Δίνει ελπίδα εκεί που υπάρχει απελπισία”. Τάδε έφη Νέλσον Μαντέλα.
Ολοκληρώνοντας το αφιέρωμα στον Νέλσον Μαντέλα παρατίθενται μερικές ατάκες σπουδαίων ποδοσφαιρικών προσωπικοτήτων που θέλησαν να εξάρουν το μεγαλείο του πνευματικού αναστήματος του.
Ζινεντίν Ζιντάν: “Ο Μαντέλα κατάφερε να κάνει σπουδαία πράγματα όχι μόνο για τη χώρα του, αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο”
Σάμουελ Ετό: “Αφιέρωσε όλη του τη ζωή στον αγώνα εναντίον του ρατσισμού και υπέρ της ισότητας. Είναι το ίνδαλμα όλων των Αφρικανών και το δικό μου”
Σερ Άλεξ Φέργκιουσον: “Λίγο πριν να τον συναντήσω, έτρεμα στην ιδέα. Ακόμη κι εγώ. Μιλάμε για έναν απίθανο άνθρωπο, η αύρα του οποίου σε κάνει να αισθάνεσαι σε βάθος το μεγαλείο του”
Πελέ: “Ο Μαντίμπα είναι ο ήρωας μου. Είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς ανθρώπους που έζησαν ποτέ. Είναι φίλος μου και σύντροφός μου στον αγώνα για την παγκόσμια ειρήνη. Ας συνεχίσουμε όλοι μαζί στον δρόμο που χάραξε ο Νέλσον”
Κριστιάνο Ρονάλντο: “Ευχαριστώ τον Μαντίμπα για την κληρονομιά που μας άφησε. Θα τον θυμόμαστε για πάντα και θα τον τιμούμε”
Χρήστος Τούντας
Τελειόφοιτος Κέντρου Αθλητικού Ρεπορτάζ
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα