One hit wonder: Όρος που αναφέρεται σε καλλιτέχνες/συγκροτήματα που κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της καριέρας τους είχαν μία πολύ μεγάλη επιτυχία, αλλά μετά δεν μπόρεσαν να παρουσιάσουν κάτι αξιόλογο και απολύτως φυσιολογικά χάθηκαν από το προσκήνιο στο οποίο τόσο ξαφνικά και απότομα βρέθηκαν.
Περιπτώσεις όπως αυτή των Europe με το “Final Countdown” ή εκείνης των The Knack με το “My Sharona” αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Αν, όμως, κάποιος ήθελε να μεταφέρει την εν λόγω ορολογία στον χώρο του ποδοσφαίρου, τότε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ήταν ο δεξιός μπακ Ζοσιμάρ, που από το πουθενά, το καλοκαίρι του 1986 τράβηξε τα βλέμματα πάνω του, προτού εξαφανιστεί μέσα σε ελάχιστα χρόνια.
Πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού, το όνομά του δεν έλεγε απολύτως τίποτα σε οποιονδήποτε ζούσε εκτός Βραζιλίας.
Ποδοσφαιριστής της Μποταφόγκο από το 1982, που εκείνη την περίοδο φιγουράριζε στο μέσον του βαθμολογικού πίνακα, όχι μόνον δεν είχε κληθεί ποτέ στις τάξεις της εθνικής ομάδας της χώρας του, αλλά από τον Μάρτιο του 1986, όταν και εξέπνευσε το συμβόλαιό του, ήταν άνεργος.
Ελάχιστο διάστημα πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ο τότε προπονητής της “σελεσάο” Τέλε Σαντάνα αποφασίζει να αφήσει εκτός αποστολής για πειθαρχικούς λόγους τον πλεϊμπόι Ρενάτο Γκαούτσο και προς ένδειξη συμπαράστασης στον συμπαίκτη του, ο βασικός δεξιός μπακ Λεάντρο αποχωρεί επίσης από την αποστολή.
Εκεί ήταν που ο Ζοσιμάρ, την ώρα που μαγείρευε, δέχθηκε ένα τηλεφώνημα με το οποίο τον ενημέρωναν πως θα συμμετάσχει με την εθνική ομάδα της χώρας του στη διοργάνωση του Μεξικού.
Πιστεύοντας πως πρόκειται για φάρσα, απάντησε ευγενικά, ευχαρίστησε το πρόσωπο στην άλλη γραμμή του τηλεφώνου και το έκλεισε συνεχίζοντας την καθημερινή του ρουτίνα!
Όταν λίγες ώρες αργότερα δέχτηκε ένα δεύτερο τηλεφώνημα, με το οποίο του γνωστοποιούσαν την ημερομηνία και το μέρος που θα… παρουσιαζόταν, τότε μόνο ο Ζοσιμάρ συνειδητοποίησε τι πραγματικά συνέβαινε.
Η Βραζιλία βρισκόταν στον 4ο όμιλο της τελικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου κατά σειρά θα αντιμετώπιζε Ισπανία, Αλγερία και Βόρεια Ιρλανδία.
Τα αφιερώματα του Sport-Retro.gr στο βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο
Τη θέση του δεξιού μπακ στην εντεκάδα της “σελεσάο” είχε ο μέχρι πρότινος αναπληρωματικός του Λεάντρο, Έντσον Μποάρο, ο οποίος όμως τραυματίστηκε στο 10ο λεπτό της αναμέτρησης κόντρα στην Αλγερία και αντικαταστάθηκε από τον χαφ Φαλκάο.
Με τη Βραζιλία να έχει εξασφαλίσει την πρόκριση στους “16” χάρη στις δύο νίκες της απέναντι σε Ισπανία και Αλγερία, η ώρα του Ζοσιμάρ είχε φτάσει για να πάρει την ευκαιρία του, κόντρα στους Βορειοϊρλανδούς.
Το α’ ημίχρονο υπολειπόταν 4 λεπτών από την ολοκλήρωσή του, οι Λατινοαμερικανοί προηγούνταν ήδη 1-0, ενώ ήλεγχαν πλήρως το ρυθμό του αγώνα.
Έπειτα από μία σειρά ανταλλαγής πασών στο μισό γήπεδο, η μπάλα έφτασε στα πόδια του Ζοσιμάρ που βρισκόταν περίπου 30 μέτρα μακριά από την αντίπαλη εστία και ενώ όλοι περίμεναν να σεντράρει, αυτός με ένα κεραυνοβόλο σουτ έστειλε την μπάλα στο αριστερό “γάμα” του Πατ Τζένινγκς!
Ο έως τότε παντελώς άγνωστος μπακ, στην πρώτη του συμμετοχή όχι απλώς σε Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά με τη φανέλα της εθνικής Βραζιλίας, είχε μόλις σημειώσει ένα από τα πιο εντυπωσιακά γκολ στην ιστορία της διοργάνωσης, πραγματοποιώντας παράλληλα μία εξαιρετική εμφάνιση.
Στη φάση των “16” αντίπαλος της “σελεσάο” ήταν η Πολωνία και ο Ζοσιμάρ φόρεσε εκ νέου φανέλα βασικού, όχι για να πάρει χρόνο συμμετοχής σε ένα αδιάφορο ματς, αλλά γιατί μετά την προηγούμενη αναμέτρηση η παρουσία του κρίθηκε επιβεβλημένη.
Το σκηνικό παρόμοιο: Η Βραζιλία προηγήθηκε πάλι και κρατούσε τα ηνία του αγώνα, όταν στο 55ο λεπτό ένα μακρινό φάουλ κόντραρε στο τείχος, η μπάλα έφτασε στον Αλεμάο, εκείνος την έδωσε στον Ζοσιμάρ, ο οποίος ντρίμπλαρε δύο αντιπάλους, μπήκε στην περιοχή, σούταρε από δύσκολη γωνία και την έστειλε στο “γάμα”!
Δεύτερη διεθνής εμφάνιση, δεύτερο εκπληκτικό γκολ από τον κατά τ’ άλλα… άνεργο Ζοσιμάρ, ο οποίος για μία ακόμη φορά άφηνε άφωνους εκατομμύρια φιλάθλους που παρακολουθούσαν την αναμέτρηση.
Ο ίδιος πανηγύρισε με πρωτοφανή αυθορμητισμό και απερίγραπτη χαρά στο πρόσωπό του, σε μία φάση που έμεινε στην Ιστορία (και) για τον τρόπο που την περιέγραψε ο Μανώλης Μαυρομάτης.
Το εμπόδιο της Πολωνίας κάμφθηκε εύκολα με 4-0 και στα προημιτελικά αντίπαλος της Βραζιλίας ήταν η Γαλλία του Μισέλ Πλατινί.
Ο Ζοσιμάρ φυσικά και ήταν πάλι βασικός, όμως αυτή τη φορά η “σελεσάο” δεν κατάφερε να αναδειχθεί νικήτρια, καθώς αποκλείστηκε στα πέναλτι μετά το 1-1 της κανονικής διάρκειας του αγώνα.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο είχε τελειώσει άδοξα για τους Βραζιλιάνους, αλλά το άστρο του μέχρι πρότινος άσημου μπακ έλαμψε εκτυφλωτικά μέσα από μόλις τρία ματς.
Διόλου τυχαία επιλέχθηκε στην καλύτερη εντεκάδα της διοργάνωσης, με μοναδικό συμπαίκτη σε αυτή τον σέντερ μπακ Ζούλιο Σέζαρ (σ.σ. μετέπειτα άσος του Παναθηναϊκού).
Γυρνώντας στη χώρα της σάμπα, η Μποταφόγκο έσπευσε να του προσφέρει καινούργιο συμβόλαιο, ενώ αποτέλεσε το επίκεντρο της προσοχής στον εγχώριο Τύπο με πρωτοσέλιδα όπως: “Ο άνεργος ήρωας”.
Κάπου εκεί, όμως, η μαγεία άρχισε να φθίνει. Ο Ζοσιμάρ δεν κατάφερε ποτέ να δικαιώσει τις τεράστιες προσδοκίες που μέσα σε ένα καλοκαίρι δημιούργησε ο ίδιος, καθώς δεν μπόρεσε να διαχειριστεί την αδιανόητη και απότομη δημοσιότητα.
Το ουίσκι, η κοκαΐνη και οι γυναίκες εισήλθαν σε υπερβολικό βαθμό στη ζωή του, ενώ έκτοτε η καριέρα του κινήθηκε στη μετριότητα.
Τα αφιερώματα του Sport-Retro.gr στο Παγκόσμιο Κύπελλο
Αφού μετά τη Μποταφόγκο έκανε κάποια περάσματα από Σεβίλλη, Φλαμένγκο και Ιντερνασιονάλ, πέρασε τα έξι τελευταία χρόνια της καριέρας του αγωνιζόμενος σε μερικές άσημες λατινοαμερικανικές ομάδες, ώσπου το 1997 κρέμασε τα παπούτσια του.
Η θητεία του Ζοσιμάρ με την εθνική Βραζιλίας διήρκησε μόλις τρία χρόνια και περιελάμβανε 13 ακόμα εμφανίσεις, ενώ ήταν μέλος της φουρνιάς που κατέκτησε το Copa América του 1989.
Η ιστορία των πεπραγμένων του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού το 1986 μοιάζει βγαλμένη από σελίδες παραμυθιού, όμως, στην περίπτωσή του δεν υπήρξε χάπι εντ.
Εντούτοις, τα δύο απίστευτα γκολ που έβαλε εκείνο το καλοκαίρι παραμένουν ακόμα και σήμερα βαθιά χαραγμένα στη μνήμη όσων είχαν την τύχη να τα δουν σε απευθείας μετάδοση…
Δημοσθένης Καραμούζας
Τελειόφοιτος Κέντρου Αθλητικού Ρεπορτάζ