Ο Ζοζέ Ανιγκό είναι ο άνθρωπος που απείλησε με μηνύσεις περιοδικό που θα τύπωνε άρθρο γι’ αυτόν με τον τίτλο “Ο Νονός Επαναστατεί”. Είναι ο άνθρωπος που ήρθε σε ρήξη με τον τελευταίο προπονητή που οδήγησε τη Μαρσέιγ σε πρωτάθλημα και σε μία επιτυχημένη περίοδο τίτλων, τον Ντιντιέ Ντεσάμπ.
Είναι ο άνθρωπος στον οποίο απευθύνθηκε με απειλές πρώην συμμαθητής του και νυν εγκληματίας για να μεσολαβήσει ώστε ο γιος του, Τομά Ντεριντά, να αγωνιστεί στη Μαρσέιγ, κάτι που έφερε στην πόρτα εξόδου τον προπονητή Ζαν Φερναντέζ. Είναι και ο άνθρωπος, όμως, που κινεί τα νήματα στην ομάδα έκπληξη της φετινής Super League, τον Λεβαδειακό…
Κι όμως, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έχει σημασία για τον ίδιο…
Η εκτέλεση του 30χρονου γιου του
“Καθημερινά φανταζόμουν το χειρότερο. Ζούσα με τον φόβο από τον καιρό που ήταν 11 ετών. Δεν είχε συμπληρώσει τα 18, όταν είπα στη γυναίκα μου ‘μια μέρα, η αστυνομία θα μου τηλεφωνήσει και θα μου πει ο γιος μου είναι νεκρός'”.
Ένας φόβος κάθε πατέρα με ατίθασο παιδί, που στην περίπτωση του Ανιγκό έγινε πραγματικότητα στις 5 Σεπτεμβρίου 2013. Ο γιος του, Αντριέν, βρέθηκε δολοφονημένος σε ένα Renault Twingo. Δύο άγνωστοι που επέβαιναν σε μοτοσυκλέτα, του έκοψαν απότομα το νήμα της ζωής, αδειάζοντας στο αυτοκίνητο δύο γεμιστήρες αυτόματου όπλου. Μία σφαίρα τον τραυμάτισε θανάσιμα στο κεφάλι, μία άλλη στο στήθος και μία τρίτη στην καρωτίδα αρτηρία.
“Οι γονείς δεν είναι προγραμματισμένοι να πεθαίνουν μετά από τα παιδιά τους”, επισημαίνει σε μία από τις λίγες συνεντεύξεις που έχει δώσει μετά από το συμβάν στη λεωφόρο Ζαν Πολ Σαρτρ.
“‘Έγινε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Είναι ένα Renault Clio. Το ξέρω ότι είναι ο άντρας μου’. Ήταν η νύφη μου στο τηλέφωνο. Μετά, τον πήρα τηλέφωνο εγώ. Ξανά και ξανά. Μάταια. Δεν απαντούσε. Δεν ήθελα να το συνειδητοποιήσω μέχρι που με πήρε η αστυνομία. Δεν μπορούσα καν να κλάψω για το παιδί μου, το καταλαβαίνεις; Είχα παγώσει. Πήρα το σκούτερ μου και οδήγησα μέχρι το σημείο.
Μην με ρωτήσεις πώς έφτασα, δε θυμάμαι καν. Πέρασα τις κορδέλες και εκεί ήταν ο Αντριέν, μερικά εκατοστά μακριά μου, στο δρόμο. Πέθανε ακαριαία. Δύο σφαίρες στο κεφάλι και μία στην καρωτίδα αρτηρία. Η νύφη μου κυλιόταν στο δρόμο από τον πόνο, την πήγα σπίτι. Μετά τα έκρυψα όλα. Τηλεόραση, ραδιόφωνο… Ήθελα απλώς να πάρω το γιο μου από την αυτοψία και να τον έχω σπίτι”, διηγείται.
Το δυστύχημα του μεγάλου αδερφού του
Η συνέντευξή του στο “Paris Match”, σχεδόν έναν χρόνο μετά από την εκτέλεση του γιου του, συγκλονιστική, αλλά ταιριαστή με τη ζωή του. Ο τεχνικός του Λεβαδειακού δεν είναι μία συνηθισμένη περίπτωση ξένου προπονητή που ήρθε στην Ελλάδα φιλοδοξώντας να κάνει μια “αρπαχτή”.
Μεγάλωσε σε μία από τις πιο κακόφημες γειτονιές μιας από τις πιο κακόφημες πόλεις της Γαλλίας, στο Κονσολά της Μασσαλίας, με συνέπεια όλη τη ζωή του να τον συνοδεύουν ιστορίες, άλλες πλαστές, άλλες αληθινές, άλλες αληθοφανείς. “Πάντα τρώγαμε και γελάγαμε, απολαμβάναμε τη θάλασσα. Η οικογένειά μας ήταν γεμάτη αγάπη”, θυμάται σε συνέντευξή του στη “Le Journal du Dimanche”.
Ο πατέρας του καθάριζε πετρελαιοφόρα τάνκερ, η μητέρα του μεγάλωνε τα επτά παιδιά της οικογένειας και ο Ανιγκό μάθαινε την πιάτσα στους δρόμους του Κονσολά. Η πρώτη τραγωδία τον βρήκε στα 12, όταν ο μεγάλος αδερφός του σκοτώθηκε σε τροχαίο με μοτοσυκλέτα.
Ποδοσφαιριστής και προπονητής β’ διαλογής
Η καθολική θρησκεία τον βοήθησε να επουλώσει το τραύμα, το ποδόσφαιρο να το ξεπεράσει. Εντάχθηκε από μικρός στις ακαδημίες της Μαρσέιγ, πανηγύρισε κάποια μικρά τουρνουά και το 1979 έκανε ντεμπούτο με την πρώτη ομάδα. Οι Μασσαλοί υποβιβάστηκαν την επόμενη σεζόν, με τον Ανιγκό να παίρνει θέση βασικού στην άμυνα από το 1981-1982, στη δεύτερη κατηγορία, την οποία κράτησε και μετά από τον προβιβασμό. Το 1986-1987 ήταν η τελευταία χρονιά στο “Βελοντρόμ”, αφού η ομάδα που έφτιαχνε ο Μπερνάρ Ταπί ήταν πιο υψηλού επιπέδου.
Ακολούθησαν τρία χρόνια στη Νιμ πίσω στη δεύτερη κατηγορία και άλλα πέντε χρόνια σε δύο ερασιτεχνικές ομάδες της Μασσαλίας, μέχρι να σταματήσει το 1995 την περιπέτεια αυτή και να αρχίσει την προπονητική. Η πρώτη ομάδα που ανέλαβε ήταν εκείνη στην οποία έπαιξε για τελευταία φορά, την Εντούμ της 5ης κατηγορίας. Μετά από μία σεζόν εκεί, το 1996-1997 βρέθηκε στην Κονσολά της 7ης κατηγορίας, για να ενταχθεί στις ακαδημίες της Μαρσέιγ λίγο αργότερα.
Ο Ταπί είχε επιστρέψει στην ομάδα το καλοκαίρι 2001, όταν ο Ανιγκό πήρε το χρίσμα του προπονητή της ομάδας. Ήταν 25 Ιουλίου και ο Γάλλος ήταν ο τρίτος προπονητής της ομάδας μέσα σε τέσσερις μήνες. Ο Χαβιέρ Κλεμέντε, που είχε πάρει τη σκυτάλη τον Νοέμβριο του 2000 από τον Αμπέλ Μπράγκα, απολύθηκε στις 3 Απριλίου, ο Τόμισλαβ Ίβιτς ανέλαβε υπηρεσιακός μέχρι το τέλος της σεζόν, αλλά στη συνέχεια το πείραμα με τον Ανιγκό δεν έπιασε και μετά από δύο ισοπαλίες και δύο ήττες στα πρώτα τέσσερα ματς, έδωσε τη θέση του ξανά στον Ίβιτς.
Ανέδειξε τον Ντρογκμπά και πήγε τελικό Κυπέλλου UEFA
Παρέμεινε στην ομάδα, σε δεύτερο πλάνο, περιμένοντας μια νέα ευκαιρία. Του ήρθε τον Ιανουάριο του 2004, όταν ένας από τους αρκετούς εχθρούς που είχε κάνει στο ποδόσφαιρο, ο Αλέν Περέν, απολύθηκε από τον σύλλογο. Ο Ανιγκό ανέλαβε ως υπηρεσιακός, ωστόσο στην πορεία απέκλεισε Λίβερπουλ, Ίντερ και Νιούκαστλ στο Κύπελλο UEFA, φτάνοντας μέχρι τον τελικό.
Πρωταγωνιστής της ομάδας ένας υψηλόσωμος επιθετικός από την Ακτή Ελεφαντοστού, ο οποίος σκόραρε κατά ριπάς και ο οποίος αποτελούσε καλοκαιρινή μεταγραφή από την Γκινγκάμπ. Ο Ντιντιέ Ντρογκμπά συστήθηκε στο παγκόσμιο κοινό εκείνη τη σεζόν, με τον Ανιγκό να τον βοηθάει να απελευθερώσει όλες τις αρετές του, που οδήγησαν σε 32 γκολ σε 55 αγώνες, έστω κι αν ο τελικός κόντρα στη Βαλένθια χάθηκε.
Το πέναλτι και η αποβολή του Φαμπιάν Μπαρτέζ από τον Πιερλουίτζι Κολίνα στο τέλος του 1ου ημιχρόνου, έδωσε την ευκαιρία στη Βαλένθια να προηγηθεί με τον Βιθέντε, ενώ ο Μίστα έκανε το 2-0 λίγο αργότερα, στερώντας από τον Ανιγκό το πρώτο τρόπαιο της καριέρας του.
Ο Ντρογκμπά πωλήθηκε στην Τσέλσι του Ζοζέ Μουρίνιο το επόμενο καλοκαίρι για το ποσό ρεκόρ των 38.500.000 ευρώ, οι αντικαταστάτες του, μεταξύ των οποίων ο Σέρχιο Κόκε μετέπειτα του Άρη, δεν βρήκαν τα ίδια γκολ και ο Ανιγκό πλήρωσε το “μάρμαρο” με τη θέση του στις 22 Νοεμβρίου. Ο Φιλίπ Τρουσιέ τον διαδέχθηκε λίγες ημέρες αργότερα, ωστόσο οι δυο τους συνεργάστηκαν στη συνέχεια, αφού ο Ανιγκό δεν έφυγε από τον σύλλογο, αλλά ανέλαβε αθλητικός διευθυντής.
Έφερε ονόματα, τσακώθηκε με Ντεσάμπ, πήρε τίτλο
Σε αυτό το πόστο έκανε το όνομά του ο Ανιγκό, αφού η Μαρσέιγ άλλαζε συνεχώς προπονητές, ακόμα και προέδρους, ωστόσο ο ίδιος έμενε εκεί, αμετακίνητος. Επί των ημερών του αποκτήθηκαν παίκτες που έγραψαν ιστορία στον σύλλογο όπως ο Φρανκ Ριμπερί, ο Στεβ Μανταντά, ο Ματιέ Βαλμπιενά, ο Νικολά Ενκουλού και πολλοί ακόμα.
Με κάποιους από αυτούς και προπονητή τον Ντεσάμπ, η Μαρσέιγ επέστρεψε στα τρόπαια μετά από 17 χρόνια, όταν το 2009-2010 κατέκτησε το πρωτάθλημα και το Coupe de la Ligue. Ακολούθησαν ακόμα δύο διαδοχικές κατακτήσεις του τελευταίου, καθώς και δύο Trophée des champions, με τον σύλλογο να έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί στη νέα υπερδύναμη του γαλλικού ποδοσφαίρου μετά από τη Λιόν, εάν δεν υπήρχαν τα πετροδόλαρα της Παρί Σεν Ζερμέν και η έριδα μεταξύ Ανιγκό – διοίκησης και Ντεσάμπ.
“Δεν πρόκειται ποτέ να μετανιώσω για όσα είπα για τον Ντιντιέ, γιατί ήταν όλα αλήθειες. Ίσως απλώς να υπήρχαν φορές που θα έπρεπε να είχα κρατήσει το στόμα μου κλειστό. Είχα μερίδιο της ευθύνης των αποτελεσμάτων, όπως ο Έρικ Γκέρετς, ο Παπ Ντιουφ, ο Ζιλιάν Φουρνιέ, που χτίσαμε αυτήν την πρωταθλήτρια ομάδα. Δεν ήταν ο Ντιντιέ Ντεσάμπ που έφτασε και μας έβγαλε πρωταθλητές με ένα μαγικό ραβδί. Η ομάδα χτίστηκε δύο χρόνια νωρίτερα και ωρίμασε με τον Ντεσάμπ και κάποιες μικροπαρεμβάσεις”, σχολίασε στην “La Provence”.
Πήγε να δουλέψει από την Αφρική
Το 2010 θεωρεί ότι θα έπρεπε να αποχωρήσει από τον σύλλογο. Δεν το έκανε. Ο Ντεσάμπ έφυγε πρώτος μετά από τη 10η θέση στο πρωτάθλημα το 2011-2012, ωστόσο αμέσως ανέλαβε την εθνική Γαλλίας. Ο Ανιγκό, αντιθέτως, όχι μόνο παρέμεινε στην ομάδα, αλλά έπρεπε να διαχειριστεί την ολοένα και παρακμάζουσα κατάσταση.
Τον Δεκέμβριο του 2013 χρειάστηκε να αναλάβει ξανά υπηρεσιακός προπονητής μέχρι το τέλος της σεζόν, μετά από την απόλυση του Ελί Μπο, μόνο που αυτήν τη φορά δεν υπήρχε Ντρογκμπά για να καθοδηγήσει την ομάδα σε κάποια ευρωπαϊκή διάκριση.
Όταν την επόμενη σεζόν ανέλαβε ο Μαρσέλο Μπιέλσα, ο Ανιγκό εκτοπίστηκε στο Μαρακές. Ήθελε να ξεφύγει από όλα όσα συνέβησαν σε κάθε επίπεδο και ανέλαβε ρόλο υπευθύνου ανάπτυξης της ομάδας στη “μαύρη ήπειρο”, όπου περνούσε τον χρόνο του ανακαλύπτοντας “διαμαντάκια” και κάνοντας τις σχετικές αναφορές στη διοίκηση του συλλόγου.
Παράλληλα, τον Ιούνιο του 2015 ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Εσπεράνς της Τύνιδας, ωστόσο παραιτήθηκε δύο μήνες αργότερα μετά από πέντε ήττες σε επτά αγώνες.
Η εξαγορά του συλλόγου από τον Αμερικανό Φρανκ Μακόρτ το καλοκαίρι του 2016 τον έθεσε γρήγορα εκτός ομάδας. Η συνεργασία με τη Μαρσέιγ λύθηκε τον Οκτώβριο του 2016, μετά από 35 χρόνια προσφοράς.
Ο ληστής γιος με το προδιαγεγραμμένο μέλλον
Τα τελευταία χρόνια, η ζωή του Ανιγκό περιστρεφόταν γύρω από τον… ελέφαντα στο δωμάτιο. Ο Αντριέν, το ένα από τα πέντε παιδιά που απέκτησε από τους δύο γάμους του, από τα 11 χρόνια αντιμετώπιζε προβλήματα με κακές παρέες και παραβιάσεις του νόμου.
“Όταν χώρισα με τη μητέρα του, ο Αντριέν ήθελε να ζει μαζί μου, είχα την κηδεμονία. Ήταν οδυνηρός χωρισμός για μένα και το παιδί, αλλά ήμασταν πολύ δεμένοι. Είχα τη δουλειά και την εκπαίδευση. Αναπόφευκτα, ήταν δύσκολο, όπως συμβαίνει με έναν πατέρα μόνο. Ζήτησα από τη μητέρα μου να βοηθήσει, ωστόσο ζούσε ακόμα στο Κονσολά, όπου μεγάλωσα. Ο Αντριέν γνώρισε κακό κόσμο στο σχολείο. Οι πόλεις αποτελούν προπονητήρια για εγκληματίες. Βρήκε στον δρόμο ό,τι δεν έβρισκε σπίτι. Νομίζω του έλειπε η μητέρα του, δεν μπορούσα να παίξω και τους δύο ρόλους. Ήμουν τόσο απασχολημένος με τη δουλειά, δεν πρόσεξα τίποτα. Απέτυχα κάπου”.
Ο Αντριέν έκανε κοπάνα από τα μαθήματα για να βρει τους φίλους του στο Κονσολά και για να πάει εκεί, έκλεβε αυτοκίνητα από την πιλοτή της πολυκατοικίας όπου έμενε με τον πατέρα του. Πολλές φορές, πωλούσε τα κλεμμένα οχήματα.
“Δεν μπορούσα να τον σταματήσω. Προσπάθησα τα πάντα: φωνές, δάκρυα, ιδρώτα, τίποτα δεν πέτυχε. Ίσως ήμουν λάθος. Εξαγριώθηκα. Δεν καταλάβαινα γιατί το έκανε, γιατί το χρειαζόταν. ‘Τι θέλεις; Σου προσφέρω τα πάντα’. Δεν τον προσέλκυε το κέρδος. Ήταν κάτι χειρότερο από αυτό, ήταν κάτι που δεν μπορούσα να του δώσω: αδρεναλίνη. Είχε εθιστεί”.
Ληστεία με όχημα της Μαρσέιγ και φυλακή
Από μικροκλοπές, πέρασε σε ένοπλες ληστείες ως μέλος της συμμορίας “Gang des Bijouteries”. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2006 πραγματοποίησαν την πρώτη ληστεία τους, με λεία 19.550 ευρώ. Ένας μάρτυρας συγκράτησε τον αριθμό της πινακίδας του αυτοκινήτου διαφυγής, το οποίο, όπως αποδείχθηκε, είχε νοικιαστεί από τον Αντριέν Ανιγκό έναν μήνα νωρίτερα στο όνομα της Μαρσέιγ!
Ακολούθησαν άλλες εννέα ληστείες το 2006 και το 2007, κυρίως σε κοσμηματοπωλεία. Η αστυνομία κατάφερε να συλλάβει επ’ αυτοφόρω τους Αλεξάντρ Ντισταντί και Ολιβιέ Γκαροφαλό στη διάρκεια ληστείας τον Φεβρουάριο του 2007 και τις επόμενες ημέρες τον Αντουάν Ροντριγκέζ και τον Ανιγκό. Η συνολική λεία τους εκτιμάται στα 1.500.000 ευρώ.
Η ποινή φυλάκισης είναι τρία χρόνια, ωστόσο ένα γραφειοκρατικό λάθος, μια παράλειψη ενός εισαγγελέα μετά από την εκδίκαση της υπόθεσης στο Εφετείο, οδήγησε στην αποφυλάκιση των Ανιγκό και Γκαροφαλό στις 16 Νοεμβρίου 2009.
Όταν βγήκε από τη φυλακή, προσπάθησε να ξαναστήσει τη ζωή του με νόμιμο τρόπο, μαζί με τη γυναίκα και τα δύο παιδιά του. Άνοιξε ένα κατάστημα αθλητικών ειδών και λίγο αργότερα πήρε και ένα μπαρ. Ήταν η πιο χαρούμενη περίοδος για τον πατέρα του, που το 2010 πανηγύρισε και το πρωτάθλημα με τη Μαρσέιγ.
Ο Αντριέν Ανιγκό έδειχνε να έχει ηρεμήσει, ωστόσο τα φαινόμενα πολλές φορές απατούν. “Τον άκουσα μια μέρα να λέει ότι είναι οπλισμένος και ότι κανείς δεν μπορούσε να τον πειράξει. Ήταν αναπόφευκτο”, δήλωνε ένας φίλος του.
Την 1η Οκτωβρίου του 2011, ο πρώην συνεργός του, Αλεξάντρ Ντισταντί, έπεφτε νεκρός στο Αλικάντε της Ισπανίας από σφαίρες αστυνομικών, κατά τη διάρκεια ληστείας σε κοσμηματοπωλείο.
Η ώρα του Ανιγκό ήρθε δύο χρόνια αργότερα. Εκείνο το απόγευμα της Πέμπτης, στις 17:30, όταν στο 13ο διαμέρισμα της Μασσαλίας, ο γιος του προπονητή του Λεβαδειακού έγινε το 15ο θύμα σφαίρας από την αρχή του 2013, σε μία πόλη που μαστίζεται από άκρατη εγκληματικότητα και στην οποία συνετέλεσε και ο ίδιος…