Το Sport-Retro.gr θυμάται το πρώτο φιλικό μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο ποδόσφαιρο μετά από 40 χρόνια, στο πλαίσιο της σύσφιξης των σχέσεων μετά από μία κακή περίοδο που είχε ανοίξει πληγές και δημιουργήσει εντάσεις, αγγίζοντας φυσικά και τον αθλητισμό…
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, τότε, που αρχικά διαπνεόταν από ισχυρό αντιαμερικανισμό, οδηγήθηκε στη διακοπή κάθε ουσιαστικού διαλόγου με την Τουρκία και διακήρυξε κατηγορηματικά ότι το μοναδικό προς διαπραγμάτευση θέμα, ήταν η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.
Η έλλειψη διαλόγου και η άσκηση εξουσίας από τον Στρατό στην Τουρκία χειροτέρευσαν το κλίμα στο Αιγαίο, όπου οι τουρκικές παραβάσεις-παραβιάσεις και οι ελληνικές αναγνωρίσεις-αναχαιτίσεις, όπως και η δέσμευση περιοχών για ασκήσεις, αυξήθηκαν.
Η φωτιά που πήγε να ανάψει τον Μάρτιο του 1987 με την κρίση του «Σισμίκ» έφερε τις γειτονικές χώρες να βρίσκονται οριακά στα πρόθυρα ένοπλης σύρραξης και δεν φαινόταν φως στην άκρη του τούνελ, μέχρι την περίφημη συνάντηση του Ανδρέα Παπανδρέου με τον ομόλογό του Τουργκούτ Οζάλ, στο Νταβός της Ελβετίας.
Ο διάλογος κατέληξε σε μία αμφιλεγόμενη συμφωνία, την οποία ο ίδιος ο Παπανδρέου χαρακτήρισε αρχικά ως «μη πόλεμο», ενώ αναφερόμενος σε αυτήν αργότερα είπε το περίφημο πλέον «mea culpa» κατά τη διάρκεια συνεδρίασης στη Βουλή.
Ήταν πάντως μία αρχή καλύτερης επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών και συνεχίστηκε με την επίσκεψη του Τουργκούτ Οζάλ, ο οποίος τον Ιούνιο του 1988 έγινε ο πρώτος Τούρκος πρωθυπουργός στη μεταπολιτευτική περίοδο που επισκέφτηκε την Ελλάδα.
Η άγνωστη τραγωδία στο Κάισερισπορ – Σίβασπορ είχε 43 νεκρούς και δύο πόλεις σε εμπόλεμη ζώνη
Ανάμεσα στα όσα συζητήθηκαν σε εκείνη την επίσκεψη μεταξύ των δύο αντρών, πάρθηκε και μία από κοινού απόφαση που αφορούσε φιλικό αγώνα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στο ποδόσφαιρο το προσεχές φθινόπωρο.
Οι αθλητικές αναμετρήσεις μεταξύ των εθνικών ομάδων, αλλά και των συλλόγων τους, δεν ήταν κάτι το συνηθισμένο, καθώς η ένταση που συνόδευε τις σχέσεις των δύο χωρών γενικά, οδηγούσε σε διάφορες ακρότητες ή προβλήματα κατά καιρούς.
Τα δύο αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα είχαν βρεθεί μέχρι τότε αντιμέτωπα σε έξι ματς, με το τελευταίο να λαμβάνει χώρα στις 24 Σεπτεμβρίου 1987 στο πλαίσιο των Μεσογειακών Αγώνων (1-0 η Τουρκία με έπαθλο την 3η θέση).
Προκειμένου, όμως, να βρει κάποιος φιλική αναμέτρηση μεταξύ τους, έπρεπε να γυρίσει τον χρόνο τέσσερις δεκαετίες πίσω και συγκεκριμένα στις 28 Νοεμβρίου 1948, όταν η Τουρκία επικράτησε με 2-1 στο «Ισμέτ Ινονού», σε ένα ματς που μάλιστα έγινε υπό έντονη χιονόπτωση.
Δύο ημέρες μετά οι δύο ομάδες έπαιξαν ξανά ανεπίσημο παιχνίδι, με την Ελλάδα να αγωνίζεται ως Μιικτή Αθήνας και να παίρνει αυτή τη φορά τη νίκη (2-1).
Από τότε φυσικά είχαν μεσολαβήσει πολλά, όπως τα Σεπτεμβριανά του 1955 που μείωσαν δραματικά τον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης, η εισβολή στην Κύπρο και αμέτρητες άλλες προστριβές, οι οποίες φυσικά άγγιξαν και τον αθλητισμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η άρνηση του Ολυμπιακού να αγωνιστεί ενάντια στην Μπεσίκτας για το Κύπελλο Πρωταθλητριών της σεζόν 1958-59, με συνέπεια οι «ερυθρόλευκοι» να αποκλειστούν άνευ αγώνων.
H Εθνική ομάδα μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και στις 21 Σεπτεμβρίου 1988 ηττήθηκε στο «Ισμέτ Ινονού» με 3-1 από την αντίστοιχη της Τουρκίας, ενώπιον 30.593 θεατών.
ΠΑΟΚ-Γαλατάσαραϊ: Η ανθρωπιά δεν γνωρίζει σύνορα
Το γκολ για την Ελλάδα σημείωσε ο Νίκος Αναστόπουλος στο 39’, ισοφαρίζοντας προς στιγμήν αυτό του Τανζού Τσολάκ, με πέναλτι στο 9’, πριν ο Αχμέτ Ογκούζ Τσετίν δώσει ξανά το προβάδισμα στην Τουρκία στο 42′.
Στο ενδιάμεσο ο τερματοφύλακας της Τουρκίας είχε αποκρούσει και πέναλτι του «μουστάκια», ενώ στο 68′ o Ντιλμέν Ριντβάν σημείωσε το γκολ για το τελικό 3-1.
«Αυτή είναι μία πραγματικά μεγάλη μέρα για την Τουρκία», είπε τότε ο Τουργκούτ Οζάλ επειδή την ίδια μέρα με το φιλικό ματς, ο Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στη Σεούλ.
Αριστερά (κλικ για μεγέθυνση) μπορείτε να δείτε ένα σπάνιο ντοκουμέντο: το πρωτοσέλιδο της «Tercüman», όπου πάνω-πάνω διακρίνεται ο αείμνηστος αρσιβαρίστας να πανηγυρίζει και από κάτω φωτογραφίες/ρεπορτάζ από την ποδοσφαιρική μονομαχία.
Εκείνη τη μέρα καταγράφηκε τεράστιος αριθμός πωλήσεων εφημερίδων στη γειτονική χώρα, ενώ οι περισσότεροι αθλητικογράφοι είχαν ρίξει το βάρος στην προσπάθεια του Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου για το πρώτο του χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο.
Ένα περιστατικό του ματς που αξίζει αναφοράς, σχετίζεται με το δεύτερο γκολ των Τούρκων, όταν ο άσος της Γαλατάσαραϊ και σκόρερ του πρώτου γκολ Τανζού Τσολάκ, αφού έδωσε την ασίστ, βγήκε με φόρα εκτός αγωνιστικού χώρου, συγκρούστηκε με έναν φωτορεπόρτερ της εφημερίδας «Cumhuriyet» και του έσπασε τη μύτη.
Το 1997 ήταν το έτος Χακάν Σουκούρ
Ο ντόπιος Τύπος της εποχής είχε χαρακτηρίσει το παιχνίδι ως μία νέα αρχή για το αθλητικό γίγνεσθαι των δύο χωρών, ενώ χαρακτηριστικά ανέφερε: «Πάνε πλέον πολλά χρόνια από την τελευταία φορά που οι Τούρκοι φίλαθλοι είχαν καθηλωθεί στο ραδιόφωνο για να ακούσουν την εξέλιξη ενός ματς, το οποίο μπορεί να μην κρίνει τίποτα, αλλά είναι μέγιστης σημασίας, όπως είχε γίνει και το 1948».
ΤΟΥΡΚΙΑ (Τινάζ Τιρπάν): Φατίχ, Σεμίχ, Ρετζέπ, Τσουνεΐτ, Μουτσαχίτ, Μετίχ (65’ Χασάν), Ογκούζ (75’ Ισμαΐλ), Ερντάλ (44’ Σαβάς), Τσολάκ (58’ Ζεκί), Ουνάλ, Ριντβάν.
ΕΛΛΑΔΑ (Μίλτος Παπαποστόλου): Σαργκάνης (46′ Ταληκριάδης), Χατζηαθανασίου, Μαυρίδης, Μανωλάς, Κολομητρούσης, Σκαρτάδος (73’ Μίχος), Μητρόπουλος (73’ Τσιώλης), Τσαλουχίδης, Νιόπλιας, Σαραβάκος, Αναστόπουλος.
Στις 29 Μαρτίου 1989 η Ελλάδα και η Τουρκία βρέθηκαν ξανά αντιμέτωπες σε φιλική αναμέτρηση, αυτή τη φορά στο ΟΑΚΑ (σ.σ. 1-0 οι γείτονες με γκολ του Ντιλμέν Ριντβάν).
Το «ταμπού» πια είχε σπάσει. Οι δύο χώρες συναντήθηκαν στις προκριματικές φάσεις για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 και για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2008, σε απόλυτα πολιτισμένο κλίμα, ενώ το 2015 έδωσαν φιλική αναμέτρηση, με τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών να παρακολουθούν μαζί τον αγώνα.
Εξάλλου, αν και οι σχέσεις των δύο χωρών περνούν μέχρι σήμερα περιόδους κρίσεις, τουλάχιστον σε πολιτικό επίπεδο, υπάρχουν στιγμές που έχει αποδειχτεί και από τις δύο πλευρές ότι η ανθρώπινη ζωή είναι πάνω απ’ όλα…
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα