Πάνε σχεδόν τέσσερις δεκαετίες από τότε, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1981, που άφησε την τελευταία του πνοή ο Μπιλ Σάνκλι και η περιβόητη ρήση του «το ποδόσφαιρο δεν είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου, αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό» έχει χρησιμοποιηθεί χιλιάδες φορές.
Φυσικά, αποτελεί διαχρονικά το μοναδικό… οφσάιντ που άφησε πίσω του, αφού το ποδόσφαιρο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παιχνίδι.
Ο Μπιλ Σάνκλι δεν ήταν απλώς αυτός που «έκανε τους ανθρώπους ευτυχισμένους», όπως γράφει έξω από το «Άνφιλντ», ούτε απλά ήταν σημαντικός επειδή μετέτρεψε μια μέτρια ομάδα σε απόλυτη πρωταγωνίστρια.
REPLAY: Η στήλη του Χρήστου Σωτηρακόπουλου στο Sport-Retro.gr
Ήταν ένας εξωστρεφής άνθρωπος, αληθινός σταρ σε μία εποχή που μόνο οι ποδοσφαιριστές διεκδικούσαν τέτοιον ρόλο. Είχε μεσαία επιστημονική μόρφωση, αλλά είχε το διδακτορικό στο… πανεπιστήμιο της ζωής!
Ρητορικός, οραματιστής και επικοινωνιακός, θα μπορούσε να γίνει ακόμη και πρωθυπουργός, όπως έγραψε κάποτε στους «Times» ο Χιου Μακ Iλβάνεϊ. Κλασσικός Σκωτσέζος, έκανε χιούμορ με τα πάντα.
«Αν ένα ταξί στο οποίο επιβαίνω πέσει στο γκρεμό, ελπίζω να προλάβει να σταματήσει το ταξίμετρο ο οδηγός, ώστε αν ζήσω να μην πληρώσω πολλά!»
Οι δεκάδες ατάκες του έμειναν χαρακτηριστικές, αλλά, επαναλαμβάνω, αυτή για τη ζωή και τον θάνατο δημιούργησε αντιγνωμίες.
Σε ένα εκπληκτικό βιβλίο του συγγραφέα και δημοσιογράφου Τζον Κιθ, το «Shanks for the memories», αναφέρεται η ιστορία πως ο Σάνκλι, σε μία σύναξη ένα βράδυ όταν πια είχε σταματήσει από τη Λίβερπουλ, επιχείρησε να εξηγήσει το σκεπτικό πίσω από την ρήση.
Τα αφιερώματα του Sport-Retro.gr στο αγγλικό ποδόσφαιρο
«Ήθελα τότε να κάνω τους παίκτες να αντιληφθούν πως η ζωή τους έχει προικίσει με το ταλέντο να βγάζουν λεφτά παίζοντας. Αυτό το παιχνίδι, λοιπόν, δεν είναι για… πλάκα, αλλά κάτι πολύ σοβαρό».
Ενδεχομένως να ήταν και έτσι, αλλά επειδή πολλοί το χρησιμοποίησαν στο μέλλον, εξαντλώντας το νόημα, φυσικά και αυτό δεν ισχύει. Για να πει κάποιος σε αυτούς που έζησαν την αληθινή φρίκη ενός πολέμου πως μία νίκη ή μία ήττα σε ένα ποδοσφαιρικό ματς μετρά πιο πολύ, είναι άκρως ουτοπικό!
Ο Σάνκλι, όμως, θα ήταν άδικο να ανακαλείται στη μνήμη μόνο γι’ αυτό το ρητό. Εκείνο που αληθινά τον ξεχώρισε ήταν η ικανότητα του να μεταβάλλει σε αστέρια τις μετριότητες.
Ο Κέβιν Κίγκαν αποτελεί την κορυφαία του ανακάλυψη. Ένας απλώς γρήγορος παίκτης στη Σκάνθορπ που τον πήρε και τον έβαλε αμέσως βασικό στη Λίβερπουλ! Δουλεύοντας δίπλα στον Σάνκλι, ξεπέρασε δεκάδες φορές τον εαυτό του και έφτασε να αναδειχθεί δύο φορές νικητής της «Χρυσής Μπάλας».
Ο Έμλιν Χιουζ ήταν ένα πολλά υποσχόμενο μπακ στην Μπλάκπουλ και ο διορατικός Σκωτσέζος τον μετέβαλε σε έναν από τους κορυφαίους κεντρικούς αμυντικούς την Ιστορίας.
Ένα άγνωστο παιδί από την Ιρλανδία με κατάχρηση στην ντρίμπλα, ο Στιβ Χάιγουεϊ, μεταβλήθηκε σε εξτρέμ υψηλοτάτου επιπέδου, που δεν ήξερες ποιο είναι το καλό του πόδι. Όταν τον μάρκαραν οι αμυντικοί, δεν ήξεραν από πού θα τους ξεφύγει, με αποτέλεσμα να «πετροβολούν τον άνεμο», όπως έγραψε πολύ πετυχημένα ο Μπράιαν Γκλάνβιλ.
Ένα άλλο που τον διαφοροποιούσε ήταν πως στο πούλμαν της ομάδας, καθ’ οδόν για τα εκτός έδρας ματς, είχε επιβάλλει να διαβάζουν οι παίκτες και απαγόρευε τα χαρτιά!
Όποιοι ήταν στο πανεπιστήμιο (Χάιγουεϊ, Χολ, Εβανς, Λόουλερ) τους ενθάρρυνε να συνεχίζουν τις σπουδές. Καθιέρωσε πρώτος την ομαδική επίσκεψη σε νοσοκομεία και ορφανοτροφεία, «για να βλέπουν οι παίκτες πόσο τυχεροί είναι στη ζωή τους».
Ήταν άκρως δημοσιογραφικός ζητώντας πάντα από τη διοίκηση να ακολουθούν οι ρεπόρτερ την ομάδα στα ταξίδια του εξωτερικού.
«Αν ο δημοσιογράφος έχει πρωτογενές υλικό δεν θα ψάξει να το βρει στα σκουπίδια, με ό,τι νόημα υπάρχει σε αυτό», έλεγε. Κάποιος να το εξηγήσει αυτό στους Έλληνες παράγοντες, αν γίνεται!
Ο Σάνκλι πήρε τίτλους και έβαλε μία παρηκμασμένη Λίβερπουλ, την οποία βρήκε στη Β’ Κατηγορία το 1959, στον χάρτη μέσα σε λιγότερο από πέντε χρόνια και την άφησε ύστερα από 15 πλήρως αναμορφωμένη το 1974.
Οι διάδοχοί του (κυρίως ο Μπομπ Πέισλι) πήραν ακόμη περισσότερα, γιατί είχε ανοίξει τον δρόμο, προλαβαίνοντας να δημιουργήσει λεωφόρους.
Οι λέξεις που ήταν χαραγμένες στην προτομή του, στην είσοδο του «Άνφιλντ» πριν από την ανακατασκευή του, έγραφαν αυτό το «He made people happy» που είναι οξύμωρο για κάποιον, ο οποίος δήλωνε πως το ποδόσφαιρο είναι πιο σημαντικό από τη ζωή ή τον θάνατο.
Ταυτόχρονα είναι πολύ ποιητικό, αλλά μέσα στην παράνοια των αρρωστημένων μυαλών, δυστυχώς αποτελεί ένα κακό άλλοθι…
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα