Ο Ελένιο Ερέρα αποτελεί έναν από τους πιο σπουδαίους προπονητές στην ιστορία. Ο Αργεντινός διακρίθηκε στους πάγκους -κυρίως- της Ατλέτικο Μαδρίτης, της Μπαρτσελόνα, της Ίντερ και της Ρόμα, κατακτώντας τίτλους κάθε εμβέλειας.
Η ποδοσφαιρική φιλοσοφία του έμεινε χαραγμένη στα κιτάπια του αθλήματος, κυρίως λόγω του κατενάτσιο που εξέλιξε και τελειοποίησε, ωστόσο ο Ερέρα δεν ήταν μόνο αυτό. Επρόκειτο για έναν τεχνικό – σταρ, ετοιμόλογο, που σχεδίαζε διαρκώς mind games στο μυαλό του εις βάρος αντιπάλων.
Με αφορμή την ημερομηνία θανάτου του, σαν σήμερα στις 9 Νοεμβρίου 1997 σε ηλικία 87 ετών, το Sport-Retro.gr θυμάται ένα τέτοιο περιστατικό με έναν σπουδαίο παίκτη της Ρεάλ, τον Χουανίτο, σε ένα clasico του 1980.
Τα θέματα του Sport-Retro.gr για την Ισπανία
Σε κακή κατάσταση Μπαρτσελόνα και Ρεάλ
Η σεζόν 1980-1981 δεν είχε αρχίσει ιδανικά για καμία από τις δύο αντιπάλους και το πρώτο clasico δεν έβρισκε φαβορί τη Ρεάλ, παρά την κυριαρχία της την προηγούμενη σεζόν. Οι «μερένγκες» είχαν κατακτήσει το πρωτάθλημα, συγκεντρώνοντας έναν βαθμό παραπάνω από τη Ρεάλ Σοθιεδάδ, αλλά και 15 περισσότερους από την 4η Μπαρτσελόνα.
Το καλοκαίρι του 1980, ο πρόεδρος των «μπλαουγκράνα», Τζουζέπ Γιουίς Νούνιεθ, έδωσε αρκετά χρήματα για την ενίσχυση του ρόστερ, επενδύοντας στον Κίνι της Σπόρτινγκ Χιχόν για την επίθεση και στον Χοσέ Ραμόν Αλετσάνκο της Αθλέτικ Μπιλμπάο για την άμυνα.
Γι’ αυτόν τον λόγο η υπομονή είχε εξαντληθεί για τους Καταλανούς, που μετά από την 9η αγωνιστική, έδιωξαν τον Λάσλο Κουμπάλα από την τεχνική ηγεσία λόγω άσχημων αποτελεσμάτων (4 νίκες, 5 ήττες στο πρωτάθλημα και εντός έδρας συντριβή 0-4 από την Κολωνία στην Ευρώπη). Στον πάγκο επέστρεψε ο Ερέρα, ο οποίος είχε αναλάβει την προηγούμενη χρονιά στην 24η αγωνιστική κι είχε βγάλει την ομάδα στο Κύπελλο UEFA.
Η νταμπλούχος Ρεάλ, από την πλευρά της, παρουσιάστηκε ακαταμάχητη στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου», με 6 νίκες και μόλις 2 γκολ παθητικό, ωστόσο εκτός έδρας είχε καταγράψει 4 ήττες, μία ισοπαλία και μόλις μία νίκη σε όλες τις διοργανώσεις, η τελευταία κόντρα στην ουραγό Αλμερία στην πρεμιέρα. Οι «μερένγκες» βρίσκονταν 4 βαθμούς μακριά από την πρωτοπόρο Ατλέτικο Μαδρίτης, ενώ η Μπαρτσελόνα ήταν έναν βαθμό πίσω τους.
Το clasico της 30ής Νοεμβρίου 1980, που ήταν προγραμματισμένο στο «Καμπ Νόου», θα έδειχνε πολλά για την ψυχοσύνθεση των δύο ομάδων σε αυτήν τη αλλοπρόσαλλη σεζόν που θα είχαν μπροστά τους.
Ο πολυνίκης Ερέρα
Ο Ερέρα πάντοτε ήταν μία ιδιαίτερη προσωπικότητα. Γεννημένος στην Αργεντινή, μετανάστευσε όταν ήταν παιδί με τους γονείς του στο Μαρόκο, όπου άρχισε να αγωνίζεται ως ποδοσφαιριστής. Μετά από μία συμπαθητική καριέρα σε Μαρόκο και Γαλλία, αποφάσισε να ασχοληθεί με την προπονητική και αρχικά ανέλαβε ρόλο παίκτη – τεχνικού σε διάφορες ομάδες.
Στο τέλος της δεκαετίας του ’40 ταξίδεψε στην Ισπανία, όπου άρχισε την… περιοδεία του στους πάγκους της Βαγιαδολίδ, της Ατλέτικο Μαδρίτης, της Μάλαγα, της Λα Κορούνια, της Σεβίλλης και της Μπαρτσελόνα. Στα 5 χρόνια που κάθισε σε «ροχιμπλάνκος» και «μπλαουγκράνα» κατέκτησε 4 πρωταθλήματα Ισπανίας, με συνέπεια να ενταχθεί γρήγορα στην ελίτ της προπονητικής και να εξελιχθεί σε περιζήτητη φιγούρα.
Μάλιστα, οι ατάκες του τον καθιστούσαν τον… Ζοζέ Μουρίνιο της εποχής, αφού έδινε σόου σχεδόν σε κάθε συνέντευξη Τύπου. «Μια φορά, ένας δημοσιογράφος με ρώτησε γιατί αναλαμβάνω μόνο μεγάλες ομάδες. Επειδή μπορούν να με πληρώσουν», ήταν μία από τις ατάκες του, αλλά όχι η μοναδική.
«Αρκετοί με θεωρούν παντοδύναμο επειδή λένε ότι τα ξέρω όλα. Αυτό δεν είναι αλήθεια, δεν έμαθα ποτέ την αποτυχία και είμαι περήφανος γι’ αυτό», «κερδίσαμε αυτό το παιχνίδι χωρίς να κατεβούμε από το πούλμαν», «ποτέ δεν είχα διαφορά με κάποιον παίκτη, ακόμα και με τον Αλφρέδο ντι Στέφανο και τον Κουμπάλα. Φυσικά, εφόσον έκαναν ό,τι τους λέω», ήταν μερικές από τις διάσημες ρήσεις του που άφησαν ιστορία.
Το 1960 μετακόμισε στο Μιλάνο για να αναλάβει την Ίντερ και με σημαία το κατενάτσιο, της χάρισε δύο διαδοχικά Κύπελλα Πρωταθλητριών, το 1964 και το 1965, υπό τη σκιά του ντόπινγκ, για το οποίο τον κατηγόρησαν οι Φερούτσιο και Σάντρο Ματσόλα χρόνια αργότερα.
Η σπόντα για τη Ρεάλ και τον Χουανίτο
Μετά από μία πενταετία στη Ρόμα, μία δεύτερη θητεία στην Ίντερ και μία σεζόν στη Ρίμινι, επέστρεψε στην Ισπανία για λογαριασμό των Καταλανών, χωρίς να χάσει το ταλέντο του στις δηλώσεις. Το απέδειξε στη συνέντευξη Τύπου πριν από το ντέρμπι. «Αν η Εσπανιόλ νίκησε τη Ρεάλ, πώς δεν θα τη νικήσουμε εμείς; Η Ρεάλ αυτήν τη στιγμή… απουσιάζει, έχει χάσει την προσωπικότητά της», έλεγε.
«Έχετε αποφασίσει για το ποιος θα μαρκάρει τον Λόρι Κάνιγχαμ;», ήταν μία ερώτηση δημοσιογράφου, που αφορούσε το «αστέρι» της επίθεσης της Ρεάλ, τον αδικοχαμένο (σε τροχαίο) Άγγλο ποδοσφαιριστή. «Έχω αποφασίσει, αλλά αντιλαμβάνεστε ότι δεν θα σας δώσω εκ των προτέρων αυτήν την πληροφορία», αποκρίθηκε ο Ερέρα.
«Και τον Χουανίτο;», ήταν η ερώτηση του… ενός εκατομμυρίου, για τον Ισπανό εξτρέμ των «μερένγκες», έναν παίκτη που εξελίχθηκε σύμβολο του ψυχισμού της Ρεάλ. «Ο Χουανίτο εξουδετερώνεται από μόνος του, αυτομαρκάρεται», απάντησε, με σαφή διάθεση για mind games εις βάρος των αντιπάλων του.
Το γκολ του Χουανίτο κι ο μυστικός διάλογος
Το παιχνίδι άρχισε με τη Ρεάλ να έχει το πάνω χέρι, όμως στο 15′ ο Μπερντ Σούστερ, που τότε αγωνιζόταν στους «μπλαουγκράνα», άνοιξε το σκορ για τους γηπεδούχους. Η Ρεάλ δεν το έβαλε κάτω και έξι λεπτά αργότερα ήρθε η απάντηση. Ο Χουανίτο, από όλους τους «μερένγκες», δοκίμασε ένα μακρινό σουτ με το δεξί, η μπάλα έμοιαζε να γίνεται εύκολη λεία για τον Πέδρο Μαρία Αρτόλα, όμως ο τερματοφύλακας της Μπαρτσελόνα την έχασε μέσα από τα χέρια του, με συνέπεια να γίνει το 1-1.
Ο διεθνής εξτρέμ αμέσως έτρεξε προς τον πάγκο της Μπαρτσελόνα για να πανηγυρίσει και κάτι είπε στον Ερέρα, προτού γυρίσει και χαθεί στις αγκαλιές των συμπαικτών του. Από εκείνη τη στιγμή, κάθε φορά που άγγιζε την μπάλα, άκουγε ομοβροντία αποδοκιμασιών από τις κερκίδες του γηπέδου.
Το παιχνίδι συνεχίστηκε με τη Ρεάλ να έχει τον πρώτο λόγο, αλλά να μην μπορεί να κάνει την ανατροπή. Στο 2ο ημίχρονο οι γηπεδούχοι πήραν το πάνω χέρι και ο Κίνι κέρδισε πέναλτι που εκτέλεσε ο ίδιος, κάνοντας το 2-1 για την Μπαρτσελόνα, που έμελλε να είναι και το τελικό αποτέλεσμα.
«Τράβα σε κανένα άσυλο, γέρο!»
Το τέλος του αγώνα βρήκε τους δημοσιογράφους να αναρωτιούνται για το τι συνέβη με τον Χουανίτο στον πανηγυρισμό της ισοφάρισης. «Τι σας είπε ο Νούνιεθ στα αποδυτήρια;», ήταν μία από τις ερωτήσεις στη συνέντευξη Τύπου μετά από τον αγώνα. «Ήταν πολύ χαρούμενος. Με έκανε μια αγκαλιά και του είπα να κοιτάξει τον Χουανίτο, που είναι πολλά υποσχόμενος», απάντησε ο Αργεντινός τεχνικός, δίνοντας το… σύνθημα.
«Επ’ ευκαιρίας, τι σας είπε ο Χουανίτο μετά από το τέρμα που σημείωσε;», ήταν η επόμενη ερώτηση. «Ήρθε και με χαιρέτησε. Δεν ξέρω τι ήθελε να μου πει, αλλά θα μου τηλεφωνήσει. Τέλος πάντων, δεν καταλαβαίνω τη χαρά του, γιατί θα ντρεπόμουν αν είχα πετύχει τέτοιο τέρμα».
Ο Χουανίτο είχε μιλήσει ήδη στους δημοσιογράφους και είχε παρουσιάσει τη δική του πλευρά των γεγονότων και κυρίως του πανηγυρισμού του μπροστά από τον πάγκο της Μπαρτσελόνα. Μιλώντας στο ραδιόφωνο, επανέλαβε τη φράση που είχε πει και έμεινε στην ιστορία: «Τράβα σε κανένα άσυλο, γέρο!»
Ο πάντα οξύθυμος Χουανίτο δεν είχε ξεχάσει την προσβλητική συνέντευξη Τύπου του Ερέρα πριν από το ντέρμπι, όταν εκτός των άλλων ο τεχνικός της Μπαρτσελόνα υποστήριξε ότι ο παίκτης της Ρεάλ δεν είχε ανταπεξέρθει στις προσδοκίες και δεν είχε αντικαταστήσει επάξια τον Αμάνθιο, τον παίκτη που ουσιαστικά διαδέχθηκε στην ενδεκάδα των «μερένγκες». Μάλιστα, πρόσθεσε στις δηλώσεις του στο RNE ότι θα πληρώσει ο ίδιος τα έξοδα για το άσυλο, αφού είχε τα χρήματα!
Όταν ένας δημοσιογράφος είπε στον Ερέρα τις αποκαλύψεις που είχε προλάβει ήδη να κάνει ο Χουανίτο για τον διάλογό τους, ο Αργεντινός σόουμαν αποκρίθηκε: «Δεν το ήξερα. Οπότε θα με πληρώσει».
Έχασαν και οι δύο
Ο καυγάς δεν βγήκε σε καλό για κανέναν από τους δύο. Ο Ερέρα δεν κατάφερε ποτέ να βελτιώσει την πορεία της Μπαρτσελόνα, η οποία τερμάτισε στην 5η θέση της βαθμολογίας, 4 βαθμούς μακριά από την κορυφή, αν και κατέκτησε το Copa del Rey. Από τις 11 Μαΐου 1981 παρέδωσε τη «σκυτάλη» στον Ούντο Λάτεκ που τον διαδέχθηκε στον πάγκο και αυτή ήταν η τελευταία του δουλειά στο ποδόσφαιρο.
Ο Χουανίτο ολοκλήρωσε την πιο παραγωγική χρονιά του με 19 τέρματα στο πρωτάθλημα, αλλά η Ρεάλ έκανε κάκιστη πορεία μετά από την ήττα στο ντέρμπι και στα μέσα Φεβρουαρίου βρισκόταν 7 πόντους πίσω από την πρωτοπόρο Ατλέτικο. Ένα ντεμαράζ στο τέλος την έφερε σε θέση να διεκδικεί τον τίτλο, αλλά τελικά τον έχασε στην ισοβαθμία με τη Ρεάλ Σοθιεδάδ του Χοσέ Μάρι Μπακέρο, με τους Βάσκους να κατακτούν για πρώτη φορά στην ιστορία τους το πρωτάθλημα.
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα