Έστω και δύσκολα, ο Ολυμπιακός έκανε το χρέος του απέναντι στην Μπέρνλι το βράδυ της Πέμπτης (30/8) και προκρίθηκε στους ομίλους του Europa League.
Αυτό έμοιαζε σε πολλούς αυτονόητο, ειδικά μετά το 3-1 του πρώτου ματς στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης», αλλά στην πραγματικότητα κάθε άλλο παρά σύνηθες είναι μια ελληνική ομάδα να ρίχνει στο καναβάτσο μια αγγλική σε νοκ-άουτ φάση ευρωπαϊκής διοργάνωσης.
Στο παρελθόν έχουν επιτευχθεί μεγάλες νίκες απέναντι σε εκπροσώπους της Premier League, όπως το 3-2 του Ολυμπιακού επί της Άρσεναλ στο «Έμιρεϊτς», το 2-1 του ΠΑΟΚ επί της Τότεναμ στο «Γουάιτ Χαρτ Λέιν» ή το 1-0 του Παναθηναϊκού επί της Άρσεναλ στο «Απόστολος Νικολαΐδης».
Οι παραπάνω θρίαμβοι καταγράφηκαν σε φάση ομίλων και όχι σε νοκ-άουτ, όπως οι πέντε σειρές των αναμετρήσεων που ακολουθούν στο αφιέρωμα του Sport-Retro.gr.
1971: Έβερτον – Παναθηναϊκός
Η πρώτη πρόκριση επί αγγλικής ομάδας ήρθε το 1971, στo πλαίσιo του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, και την πέτυχε ο Παναθηναϊκός. Αντίπαλος των «πρασίνων» η Έβερτον.
Η πρωταθλήτρια Αγγλίας διέθετε μία πανίσχυρη ομάδα με αστέρες της εποχής, όπως ο Άλαν Μπολ, ο Χάουαρντ Κένταλ, ο Κόλιν Χάρβεϊ και ο φοβερός επιθετικός Τζο Ρόιλ.
Το βράδυ στο «Γκούντισον Παρκ» αναμενόταν δύσκολο και αυτό αποδείχθηκε, καθώς οι γηπεδούχοι σφυροκόπησαν την εστία του Τάκη Οικονομόπουλου, ο οποίος έκανε το παιχνίδι της ζωής του, ενώ ο νεαρός Άνθιμος Καψής «εξαφάνιζε» τον Ρόιλ.
Τότε, σε μία αντεπίθεση στο 81ο λεπτό, ο Αντωνιάδης συνδυάστηκε με τον Χάρη Γραμμό και νίκησε τον Άντι Ράνκιν για το 0-1. Ένα γκολ ιστορικό από κάθε άποψη, όπως έγραψε στο Sport-Retro.gr και ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος.
«Ο φωτογραφικός φακός του Ανδρέα Καλογερόπουλου απαθανάτισε την απίθανη στιγμή, με το ρολόι να δείχνει 9 η ώρα Αγγλίας, να είναι 9 λεπτά πριν το τέλος, στις 9 Μαρτίου, ο Αντωνιάδης με το 9 στην πλάτη να πανηγυρίζει και να είναι το 9ο του γκολ στη διοργάνωση.
Ούτε σε ταινίες δεν συμβαίνουν μαζεμένες τέτοιες συμπτώσεις ενώ η έκφραση του τεχνικού της αγγλικής ομάδας Χάρι Κάτερικ την ώρα του γκολ, «μιλούσε» πιο πολύ από τις λέξεις».
Στο τελευταίο λεπτό της αναμέτρησης ο Ντέιβιντ Τζόνσον ισοφάρισε με προβολή σε 1-1. Ένα γκολ που κακώς μέτρησε, καθώς είχε προηγηθεί επιθετικό φάουλ πάνω στον Οικονομόπουλο, αλλά ο διαιτητής Ρούντι Γκλέκνερ από την Ανατολική Γερμανία έκλεισε τα αυτιά του στις διαμαρτυρίες.
Στη ρεβάνς της Αθήνας ο Παναθηναϊκός άντεξε ξανά στην πίεση της Έβερτον και απέσπασε το 0-0 που του έδωσε τη μεγάλη πρόκριση στα ημιτελικά της διοργάνωσης, προτού συνεχίσει μέχρι τον τελικό του «Γουέμπλεϊ» κόντρα στον Άγιαξ του θρυλικού Γιόχαν Κρόιφ.
ΑΕΚ – Ντέρμπι Κάουντι
Η σεζόν 1976-77 ήταν μία από αυτές που κάθε οπαδός της ΑΕΚ χρησιμοποιεί, ορθώς, ως επιχείρημα για να τεκμηριώσει πόσο μεγάλη ομάδα είναι η «Ένωση».
Η πορεία μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου UEFA αποτελεί την καλύτερη ευρωπαϊκή παρουσία της και για να φτάσει ως εκεί υπερπήδησε εμπόδια όπως αυτό της Ντέρμπι Κάουντι.
Τα «κριάρια» βρέθηκαν στον δρόμο της στον 2ο γύρο της διοργάνωσης και ήταν το φαβορί για την πρόκριση αφού εκείνη την περίοδο διέθεταν το καλύτερο ρόστερ της ιστορίας τους. Είχαν κατακτήσει δύο πρωταθλήματα (1972, 1975), όπως και το μοναδικό, μέχρι σήμερα, Charity Shield (1975).
Ο Μπράιαν Κλαφ είχε δημιουργήσει μία ισχυρή ομάδα και ο διάδοχός του Ντέιβ Μακ Κέι φιλοδοξούσε σε μία ευρωπαϊκή διάκριση, αλλά υπολόγιζε χωρίς την ΑΕΚ.
Με μία καταπληκτική εμφάνιση στο κατάμεστο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, η «Ένωση» σημείωσε δύο γκολ με τον Βάλτερ Βάγκνερ σε ένα τρίλεπτο (65’, 68’), είχε δοκάρι και ακυρωθέν γκολ με τον Τάκη Νικολούδη.
Η ΑΕΚ έβαλε δύσκολα στους Άγγλους για τη ρεβάνς, ασχέτως αν μετά το ματς ο Μακ Κέι δήλωνε βέβαιος ότι στο «Μπέισμπολ Γκράουντ» η ομάδα του θα ανέτρεπε την κατάσταση.
Δεν αποδείχτηκε αληθινός όμως, καθώς η ΑΕΚ πήρε ξανά τη νίκη (πρώτη ιστορικά επί αγγλικού εδάφους) και κατ’ επέκταση τη μεγάλη πρόκριση.
Στο α’ ημίχρονο ο Λάκης Στεργιούδας σταμάτησε σε δύο περιπτώσεις την Ντέρμπι, η «Ένωση» αντιπαρέταξε μία κεφαλιά του Μίμη Παπαϊωάννου στο οριζόντιο δοκάρι, αλλά στο 53’ ο Τσαρλς Τζορτζ εκμεταλλεύθηκε το σάστισμα στην ελληνική άμυνα και άνοιξε το σκορ.
Ουδείς, όμως, μπορούσε να προβλέψει τι θα επακολουθήσει. Ο Νικολούδης ισοφάρισε στο 64’ με μία όμορφη εκτέλεση φάουλ, ο Τάσος ανέτρεψε τα δεδομένα με μακρινή προσπάθεια στο 77’ και ο Βάγκνερ σφράγισε μία τεράστια νίκη στο 84’, προτού ο Μπρους Ρίοχ διαμορφώσει το τελικό 2-3 στο 88’.
Το μέγεθος της επιτυχίας αναδεικνύεται από το γεγονός ότι χρειάστηκε να περάσουν 35 ολόκληρα χρόνια για να φύγει θριαμβεύτρια μία ελληνική ομάδα από το «νησί» (σ.σ. Τότεναμ-ΠΑΟΚ 1-2).
1977: ΚΠΡ – ΑΕΚ
Η συνέχεια της «μαγικής» σεζόν 1976-77 έφερε το «κιτρινόμαυρο τρένο» να προσπερνά τον Ερυθρό Αστέρα στους «16» του Κυπέλλου UEFA και να συναντά στα προημιτελικά την ΚΠΡ.
Λίγους μήνες μετά τον χαμό του Μπέρναρντ Μπέικερ, άλλοτε προέδρου και επί σειρά δεκαετιών στελέχους της, η αγγλική ομάδα συνήλθε και φιλοδοξούσε να κάνει την ευρωπαϊκή υπέρβαση.
Η ΑΕΚ λύγισε στο «Λόφτους Ρόουντ». Ο Τζέρι Φράνσις σημάδεψε δεξιά στις δύο εκτελέσεις πέναλτι των πρώτων 11 λεπτών και χάρισε ένα σαφές προβάδισμα στην ΚΠΡ, ενώ στο 43’ ο Σταν Μπόουλς σημείωσε σαν σε προπόνηση το 11ο ευρωπαϊκό του γκολ εκείνη τη σεζόν.
Λίγο αργότερα ο Ντον Γκίβενς αστόχησε προ κενής εστίας για το 4-0, αλλά κανείς δεν φανταζόταν ότι αυτό είχε σημασία εκείνη τη στιγμή.
Στη ρεβάνς το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας γέμισε ασφυκτικά με 35.000 θεατές, οι οποίοι πίστευαν στην τεράστια ανατροπή παρά τη βαριά ήττα του πρώτου αγώνα.
Η ΚΠΡ κατέβηκε με πολλές αλλαγές και ξαφνιάστηκε από το δυνατό ξεκίνημα της «Ένωσης» στο ματς, η οποία άνοιξε το σκορ μόλις στο 11ο λεπτό με βολίδα του Θωμά Μαύρου.
Ακολούθησε καταιγισμός. Στο 25’ ο Ντέιβιντ Γουέμπ απέκρουσε πάνω στη γραμμή το πλασέ του Νικολούδη, στο 30’ ο Παπαϊωάννου έχασε σπουδαία ευκαιρία, στο 39’ ο ίδιος παίκτης σημάδεψε δοκάρι, στο 44’ ο Βάγκνερ αστόχησε ολομόναχος…
Η ΚΠΡ άντεξε στο σφυροκόπημα και στο β’ ημίχρονο έφερε το ματς στα μέτρα της, ώσπου στο 65’ ο Μαύρος άρχισε μία ονειρική επέλαση πίσω από το κέντρο, πάσαρε, η μπάλα επέστρεψε στα πόδια του, σούταρε με δύναμη και έγραψε το 2-0!
Η ομάδα του Φράντισεκ Φάντρονκ χρειαζόταν ακόμα ένα γκολ για να ισοφαρίσει το σκορ του πρώτου αγώνα. Το ρολόι δείχνει το 81ο λεπτό.
Ο Τάσος έστησε την μπάλα για ένα μακρινό φάουλ από ελαφρώς δεξιά, εκτέλεσε με το δεξί, ο αγέραστος Παπαϊωάννου πήδηξε για την κεφαλιά, την κέρδισε και σκόραρε!
Το 3-0 δεν χάριζε την πρόκριση στους γηπεδούχους, ωστόσο ήταν ένα σκορ που τσάκιζε την ψυχολογία των φιλοξενούμενων εν όψει της παράτασης.
Η ΑΕΚ σπατάλησε δύο καλές ευκαιρίες για το 4-0 στην ημίωρη διαδικασία και, μοιραία, ο επαναληπτικός οδηγήθηκε στη διαδικασία των πέναλτι.
Πριν από την πρώτη εκτέλεση, ο Φάντρονκ είχε τη φαεινή ιδέα να αντικαταστήσει τον Στεργιούδα με τον Νίκο Χρηστίδη, ο οποίος είχε φτιάξει… όνομα στις αποκρούσεις από την άσπρη βούλα.
Πράγματι, ο πιο έμπειρος τερματοφύλακας του «κιτρινόμαυρου» ρόστερ σταμάτησε τον Ίστοου και διατήρησε το 3-3.
Λίγο αργότερα, ο αγχωμένος αρχικά Παπαϊωάννου ξεπέρασε τους φόβους του, πήρε την ευθύνη, εκτέλεσε και έγραψε το 7-6.
Ήταν η σειρά του Γουέμπ. Σημάδεψε αριστερά, ο Χρηστίδης δεξιά, κοινώς υπήρξε ταύτιση στην πορεία της μπάλας, η οποία αποκρούστηκε από τον Θεσσαλονικιό. Η ΑΕΚ προκρίθηκε στις τέσσερις καλύτερες ομάδες του Κυπέλλου UEFA!
«Ομολογουμένως, είμαι σε μία έξαλλη κατάσταση και δεν το συνειδητοποίησα τι έκανα εκείνη τη στιγμή. Αργότερα, όμως, όταν ηρέμησα, κατάλαβα ότι ήταν ευχάριστο συναίσθημα, ήταν μία στιγμή που την περίμενα επί τρία χρόνια», δήλωνε αργότερα στο ραδιόφωνο ο ήρωας της «Ένωσης».
Η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή βραδιά της ποδοσφαιρικής ΑΕΚ έχει μόλις ολοκληρωθεί. Το 1971 νίκησε την Ίντερ, το 1985 τη Ρεάλ Μαδρίτης, το 2006 τη Μίλαν. Καμία από αυτές τις σπουδαίες επιτυχίες, όμως, δεν της χάρισε πρόκριση σε ημιτελική φάση.
1997: ΠΑΟΚ – Άρσεναλ
Ήταν 1η Οκτωβρίου 1992 όταν οι οπαδοί του ΠΑΟΚ «έκαιγαν» την Τούμπα στο ματς του Κυπέλλου UEFA με την Παρί Σεν Ζερμέν.
Η μετέπειτα ποινή αποκλεισμού σε συνδυασμό με τις κακές χρονιές στο πρωτάθλημα, θα στερούσε από τον «δικέφαλο» τη δυνατότητα να παίξει ευρωπαϊκό ματς για πέντε ολόκληρα χρόνια!
Η ώρα αυτή όμως είχε φτάσει το 1997. Αφού ήρθε η πρόκριση επί της Σπάρτακ Τρνάβα στον 2ο γύρο του Κυπέλλου UEFA, με απίστευτη ανατροπή στο πρώτο ματς (από 0-3 σε 5-3) η κληρωτίδα έστειλε τους Θεσσαλονικείς πάνω στην Άρσεναλ.
Οι «κανονιέρηδες» διέθεταν ένα φοβερό σύνολο με τον Αρσέν Βενγκέρ στο τιμόνι και ηγέτη τον Ντένις Μπέργκαμπ, όπου στο τέλος εκείνης της σεζόν πανηγύρισαν το νταμπλ στην Αγγλία.
Τα πρακτορεία στοιχημάτων τους είχαν χρίσει ως ένα από τα μεγάλα φαβορί για την κατάκτηση και του Κυπέλλου UEFA, με αποτέλεσμα η ήττα στην Τούμπα με 1-0 (το γκολ ο Κώστας Φρατζέσκος στο 61ο λεπτό) να μην ληφθεί σοβαρά υπόψη σχεδόν από κανέναν.
Στη ρεβάνς στο «Χάιμπουρι», όταν ο Ντένις Μπέργκαμπ έκανε το 1-0 στο 22ο λεπτό, όλοι πίστευαν πως ο ΠΑΟΚ θα καταρρεύσει, εντούτοις όχι μόνο άντεξε αλλά στο 87ο λεπτό της αναμέτρησης έφερε το ματς στα ίσα.
Ο Ζήσης Βρύζας ήταν ο «χρυσός» σκόρερ που έκανε το 1-1 (τελικό σκορ του αγώνα), έριξε οριστικά τους Άγγλους στο καναβάτσο και έβγαλε τη Θεσσαλονίκη στους δρόμους.
Η εικόνα των έξαλλων πανηγυρισμών των οπαδών του ΠΑΟΚ και το ευρηματικό «Zisis the end» που έγραφαν οι «Times» την άλλη μέρα στο πρωτοσέλιδό τους ήταν οι χαρακτηριστικές εικόνες της σπουδαιότερης ευρωπαϊκής πρόκρισης στην ιστορία της ομάδας.
2007: ΑΕΛ – Μπλάκμπερν
Η πιο πρόσφατη πρόκριση επί αγγλικής ομάδας μέχρι πρότινος ήταν αυτή της ΑΕΛ επί της Μπλάκμπερν πριν από 11 χρόνια.
Με τον Γιώργο Δώνη στον πάγκο και τον Γιάννη Πηλαδάκη στην κεφαλή της ομάδας, το καμάρι της Λάρισας είχε επιστρέψει στη Super League από το 2005.
Η συμμετοχή στο πάλαι ποτέ Κύπελλο Intertoto το καλοκαίρι του 2006 (σ.σ. αποκλεισμός από την Καϊσέρισπορ) ήταν όπως φάνηκε μόνο η αρχή, καθώς τη σεζόν 2006-07 οι «βυσσινί» κατέκτησαν το Κύπελλο Ελλάδας και προκρίθηκαν στο Europa League της επόμενης σεζόν.
Στο δρόμο τους βρέθηκε η Μπλάκμπερν, η οποία τερμάτιζε σταθερά στο πρώτο μισό της βαθμολογίας της Premier League εκείνα τα χρόνια και, μάλιστα, είχε φτάσει μέχρι τους «32» της διοργάνωσης την προηγούμενη χρονιά.
Στο Πανθεσσαλικό Στάδιο η ΑΕΛ έβαλε τις βάσεις με γκολ των Σίλβα Κλέιτον και Ιμπραϊμά Μπακαγιόκο, πήρε τη νίκη με 2-0, σε ένα ματς που το υπέρ της σκορ θα μπορούσε να ήταν μεγαλύτερο.
Στη ρεβάνς του «Ίγουντ Παρκ» οι φιλοξενούμενοι προηγήθηκαν με τον Κλέιτον στο 17’, αλλά ο Ματ Ντέρμπισαϊρ στο 45’ με πέναλτι και ο Νιλ Γουόρνοκ στο 51’ γύρισαν το ματς υπέρ της Μπλάκμπερν.
Παρά τις προσπάθειες των Άγγλων, το 2-1 παρέμεινε ως το τέλος και η ΑΕΛ έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που συμμετείχε σε ομίλους ευρωπαϊκής διοργάνωσης.