Ο Ζαν Μαρί Πφαφ αποτελεί έναν από τους κορυφαίους τερματοφύλακες στην ιστορία του ποδοσφαίρου, αν και δεν είναι τόσο διαφημισμένος όσο άλλοι συνάδελφοί του. Υπάρχουν φίλαθλοι που τον έχουν απολαύσει σε θεαματικές βουτιές με τη φανέλα της εθνικής Βελγίου και της Μπάγερν Μονάχου, ωστόσο υπάρχει και κόσμος που δεν τον γνωρίζει καν, τρεις δεκαετίες μετά από την αποχώρησή του από το προσκήνιο.
Οι μη ποδοσφαιρόφιλοι ίσως τον ξέρουν περισσότερο από το reality στο οποίο πρωταγωνίστησε για εννέα χρόνια από το 2002 μέχρι το 2011 και στο οποίο παρουσιαζόταν η ζωή του και της οικογένειάς του μετά από το ποδόσφαιρο.
Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ διαφορετικά, αν εκείνη τη μέρα στο ξενοδοχείο όπου είχε καταλύσει η αποστολή του Βελγίου για το Παγκόσμιο Κύπελλο 1982, είχε συμβεί το μοιραίο και ο Πφαφ έχανε τη ζωή του από πνιγμό.
Ζούσε σε τροχόσπιτο με 11 αδέρφια
Γεννήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1953 στο Λεμπέκ του Βελγίου, κοντά στην Αμβέρσα. Ήταν το κατά σειρά δέκατο παιδί της οικογένειας και συνολικά είχε πέντε αδερφούς και έξι αδερφές. Η ζωή του άρχισε σε ένα τροχόσπιτο, με το οποίο ο πατέρας του, ως πλανόδιος πωλητής χαλιών, μετακινούταν από πόλη σε πόλη για να βγάλει τα προς το ζην.
Τα θέματα του Sport-Retro.gr για το Παγκόσμιο Κύπελλο
Ο μικρός Πφαφ, πάντως, ήταν χαρούμενος γι’ αυτήν την εμπειρία. “Μέχρι να παντρευτώ, ζούσα σε τροχόσπιτο. Οι άνθρωποι με τροχόσπιτα είναι φανταστικοί. Είχαμε μία χαρούμενη ζωή με τα αδέρφια μου. Οι άνθρωποι με τροχόσπιτα επιζητούν την επαφή με άλλους, είναι πολύ κοινωνικοί, ζεστοί, αγαπητοί, φιλικοί, δουλεύουν μαζί, ζουν μαζί, παίζουν μαζί και φροντίζουν ο ένας τον άλλον. Ήμασταν μία μεγάλη οικογένεια”, θυμάται.
Όταν ο Ονορέ Πφαφ πέθανε σε τροχαίο, ο Ζαν Μαρί ήταν μόλις 11 ετών. Παρ’ όλα αυτά, απέφυγε τις κακοτοπιές, κάτι που αποδίδει στην παρουσία μιας τόσο μεγάλης οικογένειας που τον προστάτευσε.
Έκανε 25 χιλιόμετρα με ποδήλατο για δουλειά
Το ποδόσφαιρο μπήκε στη ζωή του επισήμως στις 21 Ιουνίου 1965, όταν γράφτηκε στις ακαδημίες της γειτονικής Μπέβερεν. Ήταν κοντός και υπέρβαρος, όμως οι προπονητές δούλεψαν μαζί του και σχημάτισαν ένα αθλητικό κορμί. Το ταλέντο έκανε κι αυτό την εμφάνισή του και γρήγορα ανέβηκε τα “σκαλοπάτια”, μέχρι να κληθεί στην εθνική Βελγίου της ηλικίας του.
Στα 14 εγκατέλειψε το σχολείο, αφού προείχε να βρει χρήματα για τη συντήρηση της οικογένειας. Εξάλλου, δεν μπορούσε να συνδυάσει σχολείο και 25 χιλιόμετρα καθημερινά με ποδήλατο από το Μπέβερεν στο Σεντ Νικλάς. Άρχισε να δουλεύει στο ταχυδρομείο και στη συνέχεια σε έναν μύλο στα 18 του, όταν ήρθαν τα καλά νέα από την Μπέβερεν.
Η σκληρή δουλειά απέδωσε καρπούς και στις 9 Απριλίου 1972, σε αγώνα πρωταθλήματος (ήττα 1-2) απέναντι στη Σχάρμπεϊκ, πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την πρώτη ομάδα. “Αρχικά ήταν το χόμπι μου, αφού είχα ακόμα κανονική δουλειά. Κάθε μέρα έπρεπε να πηγαίνω με το ποδήλατό μου από το Μπέβερεν στο Σεντ Νικλάς, με ήλιο και βροχή”, θυμάται.
Πήρε πρωτάθλημα, έγινε διεθνής
Δύο χρόνια αργότερα, έχοντας καθιερωθεί στο βασικό σχήμα της Μπέβερεν, η ζωή του πήρε ξανά νέα τροπή. Παντρεύτηκε τη μέχρι σήμερα σύζυγό του Κάρμεν το 1974 και μαζί άνοιξαν ένα κατάστημα με αθλητικά είδη. Παράλληλα, συνέχισε να αγωνίζεται στην πρώτη κατηγορία του βελγικού πρωταθλήματος και μάλιστα το 1976 έκανε ντεμπούτο με την εθνική ομάδα, στα playoff του Euro 1976, απέναντι στη… μισητή Ολλανδία (εντός έδρας ήττα με 1-2, σε ρεβάνς συντριβής 0-5).
Το 1978 κατέκτησε το πρώτο τρόπαιο της καριέρας του, το κύπελλο, ενώ τη σεζόν 1978-1979 στέφθηκε πρωταθλητής Βελγίου, παίζοντας καθοριστικό ρόλο ώστε η Μπέβερεν, στο πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας της, να δεχθεί έξι γκολ λιγότερα από τη δεύτερη καλύτερη επίδοση της χώρας (24 σε 34 αγώνες έναντι 30 της Σταντάρ Λιέγης). Ο Πφαφ κατέκτησε το βραβείο του Κορυφαίου Βέλγου ποδοσφαιριστή του 1978 και η καριέρα του απογειώθηκε.
Μέλος της πρώτης “χρυσής φουρνιάς” του Βελγίου
Το 1980, το Βέλγιο προκρίθηκε στην πρώτη διοργάνωση Euro που δεν περιελάμβανε απλά ημιτελικό και τελικό αλλά είχε και φάση ομίλων και βρέθηκε στο “γκρουπ του θανάτου” με Ιταλία, Αγγλία και Ισπανία. Ο Πφαφ ήταν βασικός και οδήγησε τη χώρα του μέχρι τον τελικό, όπου ηττήθηκε με 2-1 από τη Δυτική Γερμανία.
Ο Πφαφ είχε πάρει σπίτι του τα γάντια του βασικού στην εθνική Βελγίου, ως μέλος μιας άκρως ταλαντούχας γενιάς, με παίκτες όπως ο Φράνκι βαν ντερ Ελστ, ο Γιαν Κέλεμανς, ο Φράνκι Βερκότερεν και ο Έρικ Γκέρετς. Όταν, δε, οι “κόκκινοι διάβολοι” προκρίθηκαν στην τελική φάση του Μουντιάλ της Ισπανίας, παίρνοντας εκδίκηση από την Ολλανδία που αποκλείστηκε μετά από δύο σερί τελικούς, ο πήχης ανέβηκε ψηλά.
Στην πρεμιέρα της φάσης των ομίλων, το Βέλγιο έκανε την έκπληξη και νίκησε με 1-0 την κάτοχο του τίτλου Αργεντινή, η οποία είχε στη σύνθεσή της τόσο τον Μάριο Κέμπες όσο και τον Ντιέγκο Μαραντόνα.
Επόμενος αντίπαλος ήταν το Ελ Σαλβαδόρ, μία ομάδα που θα έπαιζε ρόλο “σάκου του μποξ”, μετά από την ήττα με 10-1 που υπέστη κόντρα στην Ουγγαρία. Ο Πφαφ κράτησε απαραβίαστη την εστία του και το Βέλγιο νίκησε ξανά με 1-0.
Τον πέταξαν στην πισίνα και δεν ήξερε κολύμπι
Το κλίμα στην ομάδα ήταν καλό και ήταν η κατάλληλη στιγμή να διοργανωθεί μία ημέρα στο ξενοδοχείο “Huerto del Cura” του Έλτσε μαζί με τους δημοσιογράφους που ακολούθησαν την αποστολή.
Η ατμόσφαιρα ήταν αρκετή εύθυμη και κάποια στιγμή, ένας ραδιοφωνικός παραγωγός, έσπρωξε τον Πφαφ στην πισίνα, στο πλαίσιο μιας πλάκας. Ο Βέλγος τερματοφύλακας, αν και 28 ετών και με ζωή νομάδα πίσω του, δεν είχε μάθει κολύμπι και πάλευε για να κρατηθεί στην επιφάνεια του νερού.
Οι συμπαίκτες του και οι δημοσιογράφοι που βρίσκονταν γύρω από την πισίνα άρχισαν να γελούν βλέποντας τις ατσούμπαλες κινήσεις του, θεωρώντας ότι ως ο “κλόουν” εκείνης της ομάδας, απλώς συνέχιζε την πλάκα. Μόνο που δεν επρόκειτο για ένα αστείο, ο Πφαφ όντως κινδύνευε να πνιγεί!
Το περιστατικό αυτό αποτέλεσε την αφορμή ώστε ο Πφαφ να αρχίσει να αποξενώνεται από τους συμπαίκτες του, αφού θεωρούσε ότι όφειλαν να τον παίρνουν πιο σοβαρά όλα αυτά τα χρόνια.
Μάλιστα, οι παρεξηγήσεις δεν τελείωσαν εκεί, αφού σε ένα άλλο περιστατικό από την παραμονή της ομάδας στο Έλτσε, ο Πφαφ κάλεσε την αστυνομία βλέποντας κάποιον να μπαίνει στο δωμάτιο του Ρενέ Βερχέιεν. Όπως αποδείχθηκε, ο “άγνωστος” ήταν η σύζυγος του μέσου της Λόκερεν.
Τραυμάτισε συμπαίκτη, τον “έκοψε” ο προπονητής
Στο τελευταίο παιχνίδι ομίλου όπου θα κρινόταν η πρόκριση, το Βέλγιο αντιμετώπισε την Ουγγαρία (1-1). Στο 55ο λεπτό, ο Πφαφ βγήκε δυναμικά για να μαζέψει μία σέντρα προς τον Άντρας Τορότσικ, ωστόσο ήταν τόσο άτσαλος που χτύπησε τον Γκέρετς κατά τη διαδικασία και τον τραυμάτισε. Στη συνέχεια, παραλίγο να τραυματίσει και τον Λάσλο Φαζέκας σε μία νέα έξοδο. Ήταν προφανές ότι ο Πφαφ δεν είχε πια “καθαρό” μυαλό και τα γεγονότα πριν από το παιχνίδι επηρέαζαν την αγωνιστική απόδοσή του.
Την ίδια στιγμή, κλήθηκε ασθενοφόρο για να μεταφέρει τον Γκέρετς στο νοσοκομείο για τον τραυματισμό του, το οποίο έφτασε στο “Μανουέλ Μαρτίνεθ Βαλέρο” του Έλτσε μετά από τον αγώνα. Παρ’ όλα αυτά, ο Πφαφ έφτασε νωρίτερα από τον συμπαίκτη του στο νοσοκομείο, με έναν αμφισβητούμενο τραυματισμό στον ώμο.
Ο Γκέρετς έμεινε πίσω εξαγριωμένος, σχολιάζοντας την κατάσταση μαζί με τους υπόλοιπους παίκτες του Βελγίου και τον ομοσπονδιακό τεχνικό Γκι Τάις. Ο Τάις αποφάσισε να τιμωρήσει αυτήν τη συμπεριφορά του Πφαφ και τον “έκοψε” από την ενδεκάδα στα παιχνίδια του 2ου γύρου ομίλων.
Το Βέλγιο έχασε και στα δύο παιχνίδια, με 0-3 από την Πολωνία όπου στο τέρμα κάθισε ο Τεό Καστέρς και με 0-1 από τη Σοβιετική Ένωση, όπου στο τέρμα κάθισε ο Ζακ Μουναρόν. Η εθνική ομάδα αποκλείστηκε από τη συνέχεια και όλοι είχαν στραφεί εναντίον του Πφαφ, με στέλεχος της ομοσπονδίας να τον περιγράφει ως ένα “ανώριμο παιδί που επιζητούσε μόνο τη δημοσιότητα”.
Θρίαμβοι με Μπάγερν και Βέλγιο
Το ίδιο καλοκαίρι, ο Πφαφ έκανε το μεγάλο βήμα και πήρε μεταγραφή στη Μπάγερν Μονάχου. Οι Βαυαροί έψαχναν επιτέλους τον διάδοχο του Ζεπ Μάιερ, ενός από τα είδωλα (μαζί με Λεβ Γιασίν και Γκόρντον Μπανκς) του Πφαφ, ωστόσο στην πρεμιέρα του στην Bundesliga, με ένα αστείο αυτογκόλ, ο Βέλγος δεν έδειξε ότι έχει ξεπεράσει όσα συνέβησαν στην Ισπανία.
Η προσαρμογή του, όμως, αποδείχθηκε γρήγορη και εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους τερματοφύλακες του κόσμου. Με τους Βαυαρούς πανηγύρισε τρία σερί πρωταθλήματα από το 1985 μέχρι το 1987 και δύο κύπελλα, ενώ επέστρεψε άμεσα στη βασική ενδεκάδα της εθνικής ομάδας του.
Το 1986 στο Παγκόσμιο Κύπελλο το Βέλγιο πραγματοποίησε την καλύτερη πορεία της ιστορίας του, μέχρι τα ημιτελικά του τουρνουά, όπου το σταμάτησε μόνο ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Μάλιστα, ο Πφαφ απέκτησε το παρατσούκλι «El Simpático», λόγω του μόνιμου χαμόγελού του.