Η ιστορική γκέλα του ακλόνητου φαβορί Αγγλία από το αουτσάιντερ ΗΠΑ το 1950

Η Αγγλία έχει αποκτήσει την ιδιότητα του φαβορί στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2018 και αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα, η πρώτη φορά ήταν στην “παρθενική” συμμετοχή της στο τουρνουά, το 1950, η οποία έληξε όπως και τις περισσότερες φορές που οι Άγγλοι το περίμεναν… να ‘ρθει σπίτι.

Στη διοργάνωση της Βραζιλίας πριν από 68 χρόνια, η αγγλική ομάδα που εκείνη την εποχή θεωρείτο μία από τις καλύτερες του κόσμου, αποκλείστηκε από τη φάση των ομίλων, με μία νίκη και δύο ήττες.

Η πρώτη εξ αυτών, απέναντι στις ΗΠΑ, μία εθνική ομάδα με παίκτες που είχαν και κανονική δουλειά, που δεν απαρτίζονταν καν αποκλειστικά από Αμερικανούς και που ήταν τόσο βέβαιο ότι θα χάσουν σε αυτόν τον αγώνα, που δημιουργήθηκαν ορισμένοι απίστευτοι θρύλοι μετά από το ιστορικό 1-0 του Μπέλο Οριζόντε, σε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία της διοργάνωσης.

Εκτός FIFA οι Βρετανοί λόγω χρημάτων

Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έφερε και το τέλος της αυτοεξορίας των βρετανικών κρατών από το διεθνές ποδόσφαιρο. Το 1946, οι ομοσπονδίες τους επέστρεψαν στη FIFA από την οποία είχαν παραιτηθεί, στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης κόντρας που κρατούσε από το 1904, όταν ιδρύθηκε η παγκόσμια ποδοσφαιρική ομοσπονδία.

Η FA αρνήθηκε να υπαχθεί σε άλλον φορέα αρχικά, κάποια στιγμή το έκανε, αλλά το 1920 αποσύρθηκε ξανά λόγω των έντονων διαφωνιών σχετικά με τους κανονισμούς. Επέστρεψε και το 1928 αποχώρησε και πάλι, λόγω διαφωνίας σχετικά με τους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και την αποζημίωση των ομάδων από τις ομοσπονδίες για τους παίκτες που θα “απασχολούσαν” στο νεοσύστατο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930.

“Η συντριπτική πλειονότητα των ομοσπονδιών που συνδέονται με τη FIFA είναι σχετικά νέες και ως συνέπεια δεν μπορούν να έχουν τη γνώση, που φέρνει μόνο η εμπειρία”, υποστήριζε ο γραμματέας της FA, Φρέντερικ Γουόλ. Το αποτέλεσμα αυτής της στάσης ήταν η απουσία από τα τρία προπολεμικά τουρνουά, αφού οι βρετανικές χώρες, ως μη μέλη της FIFA, δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής.

Έφτασαν ώρες πριν από την πρεμιέρα και νίκησαν

Με 23 νίκες, 3 ισοπαλίες και 4 ήττες μεταπολεμικά, η εθνική Αγγλίας ήταν έτοιμη να κάνει ντεμπούτο στο διεθνές προσκήνιο το 1950. Οι νίκες με 4-0 επί της Ιταλίας και 10-0 επί της Πορτογαλίας και μάλιστα στη Λισαβόνα, δύο εβδομάδες πριν από την έναρξη του τουρνουά, προκάλεσαν θαυμασμό στην ποδοσφαιρική κοινή γνώμη, με συνέπεια το ενδεχόμενο κατάκτησης του τροπαίου να προσφέρεται σε απόδοση 3/1, ενώ αντίστοιχα ο στοιχηματισμός στο ίδιο γεγονός για τις ΗΠΑ έδινε 500/1.

Το ταξίδι στη Βραζιλία δεν είχε σχέση με τα σημερινά δεδομένα. Χρειάστηκαν πέντε στάσεις και 31 ώρες πτήσης για να φτάσει η 17μελής αποστολή της Αγγλίας στο Ρίο ντε Ζανέιρο, μαζί με μόλις δύο γυμναστές και έναν προπονητή. Το 2014, στο αντίστοιχο ταξίδι στο Μπέλο Οριζόντε για το Παγκόσμιο Κύπελλο, υπήρχε πτήση τσάρτερ με 23 παίκτες της εθνικής και ακόμα 72 μέλη της αγγλικής εκπροσώπησης. Μάλιστα, η πτήση του 1950 ήταν τόσο άσχημα κανονισμένη, που η εθνική ομάδα χρειάστηκε να περάσει στο αεροδρόμιο τη νύχτα πριν από την πρεμιέρα του τουρνουά!

Οι “βασιλιάδες του ποδοσφαίρου”, όπως ήταν γνωστοί τότε αφού κανείς δεν τους είχε εκθρονίσει λόγω του αυτοεξορισμού τους, ξεπέρασαν όλες αυτές τις δυσκολίες και στην πρεμιέρα τους σε Παγκόσμιο Κύπελλο νίκησαν με 2-0 τη Χιλή. Επόμενος αντίπαλος ήταν οι ΗΠΑ και κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει ότι επρόκειτο πραγματικά για αντίπαλο.

Οι Αμερικανοί είχαν κανονικές δουλειές

Οι ΗΠΑ προέρχονταν από μία 3η θέση στο εναρκτήριο Παγκόσμιο Κύπελλο, ωστόσο είχαν μόλις μία νίκη σε τέσσερις αγώνες στα προκριματικά του 1950 και είχαν ηττηθεί στα τελευταία επτά παιχνίδια που είχαν δώσει με συνολικό σκορ 2-45. Σε αυτά περιλαμβάνονταν συντριβές από Ιταλία (1-7), Νορβηγία (0-11) και Βόρεια Ιρλανδία (0-5).

Σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιζε ότι τα μέλη της ομάδας ήταν ημιεπαγγελματίες και είχαν ανάγκη τις… πρωινές δουλειές τους για να βιοποριστούν. Ο μέσος Γουόλτερ Μπαρ ήταν καθηγητής γυμνασίου, ο τερματοφύλακας Φρανκ Μπόργκι ήταν οδηγός νεκροφόρας σε γραφείο τελετών του θείου του, ο ακραίος μπακ Χάρι Κίου ήταν ταχυδρόμος, ο στόπερ Τσάρλι Κολόμπο ήταν υπάλληλος γραφείου, ο δεξιός εξτρέμ Φρανκ Γουάλας ήταν οδηγός φορτηγού με αλκοόλ, ενώ υπήρχαν και άλλα επαγγέλματα, όπως λατζέρηδες κλπ. Ένας διεθνής Αμερικανός, ο Μπεν Μακλάφλιν, αποσύρθηκε από την αποστολή επειδή δεν κατάφερε να εξασφαλίσει άδεια από την εργασία του για τις ημέρες που έπρεπε να βρίσκεται στη Βραζιλία.

Επιπροσθέτως, η προετοιμασία της ομάδας για τη διοργάνωση πραγματοποιήθηκε μετ’ εμποδίων. Μόλις δύο φορές οι παίκτες κατάφεραν να βρεθούν όλοι μαζί και αυτές ήταν για δύο φιλικά. Το πρώτο κόντρα σε μία τουρκική ομάδα που έκανε περιοδεία στις ΗΠΑ το καλοκαίρι και το δεύτερο, μία ημέρα πριν αναχωρήσουν για Βραζιλία, κόντρα στην… εθνική Αγγλίας που έκανε περιοδεία στον Καναδά!

Περιοδεία σε Καναδά, φιλικό σε ΗΠΑ

Παρότι δήλωσε συμμετοχή για πρώτη φορά, η ομοσπονδία της Αγγλίας δεν είχε πάρει πολύ σοβαρά τη διοργάνωση και γι’ αυτό είχε προγραμματίσει περιοδεία σε Καναδά και ΗΠΑ περίπου τις ίδιες ημέρες με τη διοργάνωση. Και περίπου με τους ίδιους παίκτες!

Η FA έστειλε στον Καναδά αρκετούς από τους παίκτες που ο ομοσπονδιακός τεχνικός, Γουόλτερ Γουίντερμποτομ περίμενε να τους έχει στη διάθεσή του για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ένας εξ αυτών, το μεγαλύτερο αστέρι της Αγγλίας, ο Στάνλεϊ Μάθιους. Ουσιαστικά, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού υπήρχαν δύο εθνικές Αγγλίας στα μέσα Ιουνίου, η μία πάνω από τον ισημερινό, η άλλη από κάτω!

Στο πλαίσιο της περιοδείας, οι Άγγλοι ταξίδεψαν από το Οντάριο στη Νέα Υόρκη για το φιλικό με τις ΗΠΑ. Μάλιστα, έφτασαν στο “Μεγάλο Μήλο” στις 19 Ιουνίου μετά από ολονύχτιο ταξίδι με τρένο και πήγαν κατευθείαν από τις αποβάθρες στο “Τρίμπορο Στέιντιουμ” για το φιλικό. Παρά την κόπωση, η ομάδα με αρχηγό τον στόπερ της Πόρτσμουθ Ρεγκ Φλιούιν, νίκησε άκοπα με 1-0 χάρη σε γκολ του Τζόνι Χάνκοκς, μόλις 10 μέρες πριν από την αναμέτρηση των δύο χωρών για το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Ο Μάθιους δεν αγωνίστηκε σε αυτό το φιλικό παιχνίδι επειδή ήταν τραυματίας, ωστόσο η ομοσπονδία είχε κάνει σχέδια ώστε να πετάξει από τις ΗΠΑ στη Βραζιλία εγκαίρως για την αναμέτρηση της 2ης αγωνιστικής της φάσης των ομίλων. Αυτό συνέβη, όμως δεν αγωνίστηκε ούτε σε αυτό το παιχνίδι κόντρα στην εθνική ΗΠΑ. Η Επιτροπή Επιλογής της εθνικής Αγγλίας, η οποία έφτιαχνε την ενδεκάδα εκείνη την εποχή και η οποία αποτελείτο το 1950 από… ένα μέλος, τον τότε πρόεδρο της λίγκας και μετέπειτα πρόεδρο της FIFA, Άρθουρ Ντρούρι, αποφάσισε ότι ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει. Η ενδεκάδα παρέμεινε ίδια με το παιχνίδι της Χιλής, παρά τις εκκλήσεις του Γουίντερμποτομ να χρησιμοποιήσει τον Μάθιους, ο οποίος στα 35 του παρέμενε ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει η χώρα μέχρι τότε.

Ακόμα κι έτσι, μία ενδεκάδα με επιθετικούς τους Τομ Φίνεϊ και Σταν Μόρτενσεν, δύο κορυφαίους παίκτες στις θέσεις τους εκείνη την εποχή, μαζί με τον Γουίλ Μάνιον της Μίντλεσμπρο στην εμπροσθοφυλακή και ως δεξί στόπερ τον μετέπειτα προπονητή που οδήγησε την Αγγλία στη μοναδική επιτυχία της, το 1966, Αλφ Ράμσεϊ, ήταν το απόλυτο φαβορί για τη νίκη.

Έπαιξαν με τρεις ξένους που δεν είχαν υπηκοότητα

Οι Αμερικανοί είχαν κι αυτοί τις δικές τους ενισχύσεις, έστω κι αν αυτές προήλθαν έξω από τα σύνορα. Μετά από τον αγώνα, μάλιστα, αρκετά μεγάλος αριθμών βιβλίων και εφημερίδων στην Αγγλία υποστήριξε ότι η αμερικανική αποστολή είχε ταξιδέψει για Βραζιλία “μέσω του Νησιού Έλις”, από όπου γινόταν η είσοδος μεταναστών στις ΗΠΑ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πήρε μαζί της και ξένους.

Ο αρχηγός της ομάδας, Εντ Μακιλβένι, ήταν ένας Σκοτσέζος, που μόλις πρόσφατα είχε ταξιδέψει στις ΗΠΑ, έχοντας μείνει ελεύθερος από την ουαλική Ρέξαμ. Ο Τζο Μακά, ένας Βέλγος με προϋπηρεσία στην 3η κατηγορία της πατρίδας του και στην εθνική ενόπλων, ήρωας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ταξίδεψε στις ΗΠΑ για ένα καλύτερο μέλλον και εντάχθηκε στην εθνική ομάδα της χώρας.

Ο Τζο Γκέιτζενς προερχόταν από γνωστή οικογένεια της Αϊτής με γερμανικές ρίζες, που μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για σπουδές και κέρδιζε χρήματα ως λαντζέρης σε γερμανικό εστιατόριο τα Σαββατοκύριακα. Κλήθηκε στην εθνική πριν από το τουρνουά, παρότι ούτε εκείνος είχε πάρει την αμερικανική υπηκοότητα.

Εκείνη την εποχή αρκούσε η αίτηση πρόθεσης απόκτησης διαβατηρίου για να κατοχυρωθεί δικαίωμα συμμετοχής στην εθνική ομάδα βάσει κανονισμών της αμερικανικής ομοσπονδίας και αυτό συνέβη με τους τρεις παίκτες. “Δεν έχουμε άλλη επιλογή”, δήλωνε ο ομοσπονδιακός τεχνικός, Μπιλ Τζέφρεϊ, για τις αμερικανοποιήσεις.

Από τους τρεις παίκτες, όμως, μόνο ένας “έγινε” όντως Αμερικανός, ο Μακά το 1957, αφού ο Μακιλβένι έμεινε στις ΗΠΑ μόλις έναν χρόνο και ο Γκέιτζενς αργότερα επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου δολοφονήθηκε περίπου 1964, στο όνομα του δικτάτορα της Αϊτής, Φρανσουά Ντιβαλιέ.

Συνολικά, πάντως, από τους οκτώ κανονικούς Αμερικανούς που αγωνίστηκαν στο παιχνίδι, οι πέντε ήταν γεννημένοι στο Σεντ Λούις του Μιζούρι, ενώ ακόμα και η ένσταση για την εγκυρότητα της σύνθεσης της ομάδας απορρίφθηκε από τη FIFA σε ακρόαση στις 2 Δεκεμβρίου 1950.

“Σφυροκόπημα” και τυχερό γκολ κόντρα στη ροή

Την 29η Ιουνίου, με κοινό λίγο πάνω από 10.000 θεατές στο Μπέλο Οριζόντε, οι Αμερικανοί παρατάχθηκαν ως “πρόβατα επί σφαγή”, σύμφωνα με τον προπονητή τους, ενώ η αγγλική “Daily Express” υποστήριζε ότι “θα ήταν δίκαιο να δοθεί στις ΗΠΑ προβάδισμα τριών γκολ”.

Η επιβεβαίωση ήρθε στα πρώτα 90 δευτερόλεπτα του αγώνα, όταν ο Ρόι Μπέντλεϊ άρχισε την ομοβροντία προς την εστία του Μπόργκι. Στο 12ο λεπτό, η Αγγλία είχε έξι σουτ, δύο εκ των οποίων στο δοκάρι, ένα πάνω από την εστία και άλλο ένα απέκρουσε εντυπωσιακά ο Μπόργκι.

Η πρώτη τελική των ΗΠΑ ήρθε στο 25ο λεπτό, με τον τερματοφύλακα της Αγγλίας, Μπερτ Γουίλιαμς, να μπλοκάρει εύκολα. Ακολούθησαν τρεις τελικές σε τρία λεπτά για τους Άγγλους, με δύο σουτ του Μόρτενσεν πάνω από τα δοκάρια και μία κεφαλιά του Φίνεϊ που έδιωξε ο Μπόργκι.

Στο 37ο λεπτό σημειώθηκε η φάση του αγώνα. Ο Μπαρ βρέθηκε έξω από τη μεγάλη περιοχή και έπιασε ένα διαγώνιο σουτ. Ο Γουίλιαμς έκανε κίνηση προς τα δεξιά για να αποκρούσει, όμως η μπάλα άλλαξε πορεία μετά από επαφή με το κεφάλι του Γκέιτζενς στο ύψος του πέναλτι και κατέληξε στα αριστερά του Άγγλου τερματοφύλακα, που δεν μπορούσε πια να αλλάξει κατεύθυνση στην κίνησή του.

Οι διαμαρτυρίες δεν ήταν αρκετές

Οι Άγγλοι συνέχισαν να “σφυροκοπούν” τους Αμερικανούς, χωρίς να πτοούνται από το τέρμα που δέχθηκαν. Η εικόνα του αγώνα ήταν αναφανδόν υπέρ τους και πίστεψαν ότι κάποια στιγμή θα ερχόταν το γκολ. Αυτό άργησε να συμβεί, αλλά εν τέλει συνέβη στο 82′. Ο Κολόμπο ανέτρεψε τον Μόρτενσεν στο όριο της περιοχής, με τον διαιτητή να αρνείται ότι η παράβαση έγινε εντός και να μην καταλογίζει πέναλτι, παρά τις διαμαρτυρίες. Από την εκτέλεση του φάουλ, ο Ράμσεϊ έστειλε την μπάλα στο κεφάλι του Τζίμι Μάλεν, ο οποίος νόμιζε ότι σκόραρε, όμως ο Μπόργκι έκανε σωτήρια επέμβαση τελευταία στιγμή και κράτησε το μηδέν.

Σημειώθηκαν νέες διαμαρτυρίες, αφού οι Άγγλοι θεώρησαν ότι η μπάλα είχε περάσει τη γραμμή, ωστόσο ο διαιτητής Τζενερόζο Ντατίλο, δεν τους άκουσε. Εξάλλου, ο Ιταλός διαιτητής είχε “χαριστεί” στη φάση του φάουλ, αφού το μαρκάρισμα του Κολόμπο στον Μόρτενσεν που έβγαινε μόνος του σε τετ α τετ ήταν πολύ άγριο. Μάλιστα, όταν κάλεσε τον Αμερικανό αμυντικό κοντά του, όλοι πίστεψαν ότι θα τον αποβάλλει, όμως αντί γι’ αυτό ακούστηκε να του λέει “buono, buono”, εννοώντας “παίξε καλύτερα, ορθότερα”.

Οι Άγγλοι δεν απείλησαν ξανά στον αγώνα. Αντιθέτως, οι Αμερικανοί έχασαν την τελευταία μεγάλη ευκαιρία, όταν στο 85ο λεπτό ο Γουάλας είδε τον Γουίλιαμς εκτός εστίας, σούταρε και ο Ράμσεϊ έδιωξε πάνω στη γραμμή με τάκλιν.

 

“Αν σκοράραμε μια φορά, θα βάζαμε δέκα γκολ”

Το 1-0 ήταν γεγονός. Η μεγαλύτερη έκπληξη στη μέχρι τότε σύντομη ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων ήταν γεγονός. Το κοινό, Βραζιλιάνοι κατά βάση που άκουγαν από το ραδιόφωνο την εξέλιξη του αγώνα και έσπευσαν να μπουν στο γήπεδο αυξάνοντας την προσέλευση σε 13.000 θεατές, είχαν εισβάλει στον αγωνιστικό χώρο και σήκωσαν τους παίκτες της Αμερικής στους ώμους τους. Η στήριξη προς τις ΗΠΑ δεν αφορούσε μόνο την ανθρώπινη συμπάθεια προς το αουτσάιντερ, αλλά και το γεγονός ότι η Αγγλία έμοιαζε να βγαίνει από το παιχνίδι και δεν θα αντιμετώπιζε τη “σελεσάο” στις επόμενες φάσεις.

“Φίλε, λυπάμαι γι’ αυτούς τους μπάσταρδους. Πώς θα ξεπεράσουν το γεγονός ότι τους νικήσαμε”, είπε ο Κίου στον Γουάλας μετά από το τέλος του αγώνα. Και ήταν μία πραγματικότητα. Ο Γουίντερμποτομ δεν το ξεπέρασε και σε δηλώσεις μετά από το ματς υποστήριζε ότι οι παίκτες του “ήταν τρελαμένοι όσο δεν πάει” και ότι “αν μπορούσαν να έχουν μία δεύτερη ευκαιρία, θα νικούσαν με μία ντουζίνα τέρματα”.

Ο Φλιούιν, πίσω στην Αγγλία, υπερθεμάτισε: “Πρέπει να ήταν μία από αυτές τις μέρες. Αν έπαιζαν άλλες 20 φορές θα τους νικούσαν σε όλες τις περιπτώσεις”. “Υπήρχε ένα είδος αδιαπέραστου, μαγικού φράγματος εκεί. Ακόμα κι αν είχαμε κενή εστία, δεν μπορούσαμε να στείλουμε την μπάλα στα δίχτυα”, υπογράμμισε ο Ράμσεϊ.

Ο Μπαρ, παρότι Αμερικανός, συμφώνησε: “Υπήρχε λίγη τύχη για εμάς σήμερα και καθόλου για την Αγγλία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Αγγλία μπορούσε να κερδίσει το παιχνίδι με 5-0. Δεν τους βγήκε τίποτα σε όλο το παιχνίδι”. Όσο για το γκολ και το αν ο Γκέιτζενς το ήθελε ή απλά η μπάλα εξοστρακίστηκε στο κεφάλι του, υποστήριξε: “Ποια η διαφορά; Μπήκε μέσα”. “Αυτό είναι το πιο εκπληκτικό πράγμα που συνέβη ποτέ στο ποδόσφαιρο”, πρόσθεσε Αμερικανός αξιωματούχος της λίγκας.

Η μοναδική διαφοροποίηση στις δηλώσεις ήρθε από τον διευθυντή της FA και μετέπειτα πρόεδρο της FIFA, Στάνλεϊ Ράους, ο οποίος υποστήριξε ότι οι Αμερικανοί ήταν “πιο γυμνασμένοι, πιο γρήγοροι και καλύτεροι μαχητές”.

Σε αγωνιστικό επίπεδο, κανείς δεν μείωσε τους Αμερικανούς, πάντως. “Το παιχνίδι είχε αρχίσει μόλις πριν από 10 λεπτά και όλοι αντιληφθήκαμε ότι αυτοί οι Αμερικανοί ήταν άπειρα καλύτερη ομάδα από όσο πίστευαν αρκετοί. Και η κινητήρια δύναμη ήταν ο Μακιλβένι. Χαλούσε μόνος του τις κινήσεις μας στην επίθεση. Όσο κυλούσε ο χρόνος, αναρωτιόμουν αν και οι πέντε επιθετικοί της Αγγλίας γινόταν να έχουν ταυτόχρονα κακή μέρα. Όλοι ξέραμε πως εφόσον η Αγγλία σημειώσει ένα γκολ, μπορούσαμε εύκολα να φτάσουμε τα 10, όμως η τύχη ήταν εναντίον μας”, έγραψε στο βιβλίο του “Football is my Passport” ο αρχηγός των Άγγλων, Μπίλι Ράιτ.

Οι τίτλοι για 10-1 και ο μόλις ένας Αμερικανός

Αυτά τα 10 γκολ ίσως και να μην ήταν τρόπος του λέγειν για τον Ράιτ. Ο θρύλος που κυκλοφόρησε εκείνη την περίοδο και διατηρείται μέχρι και σήμερα είναι πως ο Τύπος της εποχής θεώρησε ότι το 1-0 ήταν λάθος στη μεταφορά της είδησης από τη μακρινή Βραζιλία και ότι το κανονικό σκορ ήταν 10-0 ή 10-1, με συνέπεια οι εφημερίδες να κυκλοφορήσουν με αυτό το αποτέλεσμα! Κάτι τέτοιο δεν αποδείχθηκε ποτέ, παρά τις μεταγενέστερες έρευνες στο Βρετανικό Αρχείο Τύπου.

Εξάλλου, η δημοσιογραφική κάλυψη στη διοργάνωση ήταν ακόμα “φτωχή” και πολλά πράγματα δεν γινόταν να διασταυρωθούν τόσο εύκολα, με την υπάρχουσα τεχνολογία. Στη Βραζιλία είχε ταξιδέψει μόνο ένας Αμερικανός δημοσιογράφος, ο Ντεντ Μακσκίμινγκ της “St. Louis Post-Dispatch” και αυτός με προσωπικά έξοδα κατά την περίοδο της άδειάς του, αφού η εφημερίδα δεν του κάλυπτε το ταξίδι. Η ανασκόπησή του για τον αγώνα ήταν μία από τις ελάχιστες που εμφανίστηκαν σε μεγάλη αμερικανική εφημερίδα, αφού τα περισσότερα έντυπα αρκούνταν στα τηλεγραφήματα των ειδησεογραφικών πρακτορείων.

Στην Αγγλία, η 29η Ιουνίου 1950 ήταν ημέρα πανωλεθρίας για τον εθνικό αθλητισμό, αφού το έτερο καμάρι της χώρας, η εθνική ομάδα κρίκετ, υπέστη την ίδια μέρα την πρώτη εντός έδρας ήττα στην ιστορία της, από τις Δυτικές Ινδίες. Η είδηση αυτή προηγήθηκε ιεραρχικά στον ήδη περιορισμένο χώρο που είχαν αφιερωμένο για τα σπορ οι εφημερίδες, με συνέπεια η ήττα στο ποδόσφαιρο να έπεται. “Η Αγγλία τα έκανε θάλασσα και στο ποδόσφαιρο” και “Ξεχείλισε το ποτήρι: Οι ΗΠΑ νίκησαν την Αγγλία στο Παγκόσμιο Κύπελλο” ήταν μερικοί από τους τίτλους, με την “Daily Express” να περιγράφει αυτήν την ήττα ως “το πιο χαμηλό σημείο για τον βρετανικό αθλητισμό”.

Ο “Guardian” στάθηκε στο ίδιο μήκος κύματος, υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο “πιθανόν για τη χειρότερη εμφάνιση από μία αγγλική ομάδα”, ενώ οι “Times” επιχείρησαν να εξηγήσουν την ήττα και κατέληξαν κυρίως στις χαμένες ευκαιρίες των Μόρτενσεν και Μάνιον. “Οι ευκαιρίες που χάθηκαν ήταν αναρίθμητες. Με την αμερικανική εστία στο έλεός τους, οι επιθετικοί έστελναν την μπάλα πάνω από τα δοκάρια ή δίσταζαν μπροστά από την εστία, επιτρέποντας στην άμυνα να την κλέψει”.

Οι ταπεινώσεις του ’50 έφεραν το 1966

Παρά την ήττα, η Αγγλία είχε ακόμα ελπίδες πρόκρισης, αφού αν νικούσε την Ισπανία, ο όμιλος οδηγείτο σε play-off. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη, αφού η “φούρια ρόχα” νίκησε κι αυτή με 1-0 σε ένα πιο ισορροπημένο παιχνίδι και προκρίθηκε στον τελικό όμιλο του τουρνουά, μαζί με Ουρουγουάη, Βραζιλία και Σουηδία, που κατέληξε στο ακόμα πιο διαβόητο “Μαρακανάσο“. Οι ΗΠΑ έχασαν κι αυτές το τελευταίο παιχνίδι με 2-5 από τη Χιλή και ολοκλήρωσαν την πορεία τους επίσης με ρεκόρ 1-0-2, αλλά κάτω από τους Άγγλους που τερμάτισαν στη 2η θέση, λόγω διαφοράς τερμάτων.

Για την Αγγλία, αυτό ήταν το πρώτο από τα πολλά ταπεινωτικά “χαστούκια” της δεκαετίας του ’50, για τα οποία… αποδείχθηκε ότι δεν έφερε ευθύνη η μπλε εμφάνιση που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά στον αγώνα κόντρα στις ΗΠΑ και ξαναέβαλε μόλις μία φορά ξανά, σε αγώνα κόντρα στο Περού το 1959, όπου ηττήθηκε με 1-4.

Τρία χρόνια μετά από το παιχνίδι του Μπέλο Οριζόντε, ήρθε “το παιχνίδι του αιώνα” με αντίπαλο τη μαγική Ουγγαρία, η οποία πέρασε σαν “σίφουνας” από το “Γουέμπλεϊ” με 6-3. Έναν χρόνο αργότερα, στη ρεβάνς της Βουδαπέστης, η Ουγγαρία ισοπέδωσε τους Άγγλους με 7-1, σκορ που παραμένει μέχρι σήμερα το πιο βαρύ στην ιστορία της εθνικής Αγγλίας.

Τα παιχνίδια αυτά ανάγκασαν το αγγλικό ποδόσφαιρο να αφήσει πίσω την αβάσιμη υπεροψία του παρελθόντος, να αποδεχθεί ότι επ’ουδενί δεν ήταν το καλύτερο στον κόσμο, ίσως ούτε καν το καλύτερο στο Νησί με το σκοτσέζικο ποδόσφαιρο στα πάνω του, και να αναδιοργανωθεί.

Το αποτέλεσμα ήταν η κορυφή του κόσμου σε εθνικό επίπεδο το 1966, με την Αγγλία να χρίζεται παγκόσμια πρωταθλήτρια στο τουρνουά που διοργάνωσε και δύο χρόνια αργότερα η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Έκτοτε, η εθνική ομάδα παραμένει σε μία νέα μόνιμη κατάσταση υπεροψίας που οδηγεί σε διαρκείς αποκλεισμούς από μεγάλες διοργανώσεις και σε μηδαμινές διακρίσεις.

Έμπνευση για βιβλίο και ταινία

Στις ΗΠΑ, η κατάσταση ήταν τελείως διαφορετική. Δεν δόθηκε η απαραίτητη προσοχή σε αυτό το αποτέλεσμα, με συνέπεια το ποδόσφαιρο να μην αναπτυχθεί όπως θα μπορούσε, βασισμένο στη νίκη επί της Αγγλίας. Αν και έγινε προσπάθεια με το διασυλλογικό πρωτάθλημα και τις μεγάλες ποδοσφαιρικές μορφές που πέρασαν από αυτό κυρίως το ’70 και το ’80, η εθνική ΗΠΑ προκρίθηκε ξανά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1990 και το έκανε για ακόμα έξι σερί τουρνουά, μέχρι να αποκλειστεί από το φετινό.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 διοργανώθηκε στις ΗΠΑ και κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του, ο καθηγητής αγγλικών στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης Τζέφρι Ντάγκλας, εμπνεύστηκε από ποδοσφαιρικά άρθρα και έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο “The Game of Their Lives” για τον αγώνα του 1950, στο οποίο πήρε συνέντευξη από πέντε μέλη της αμερικανικής ομάδας που ζούσαν ακόμα.

Το βιβλίο έγινε ταινία με τον ίδιο τίτλο το 2005 από τον Ντέιβιντ Άνσπο κι έκτοτε ο αγώνας έγινε ευρέως γνωστός ως το “Παιχνίδι των Θαυμάτων”, με αναφορά στο “Θαύμα στον Πάγο”, την αντίστοιχη αναπάντεχη νίκη της εθνικής ΗΠΑ επί της εθνικής Σοβιετικής Ένωσης σε χόκεϊ επί πάγου στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980.

Οι δύο χώρες συναντήθηκαν ξανά σε επίπεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου εξήντα χρόνια μετά, το 2010, εκ νέου σε φάση ομίλων. Η Αγγλία ήταν και πάλι το ακλόνητο φαβορί για τη νίκη και εν τέλει βρήκε το γκολ που έψαχνε, με τον Στίβεν Τζέραρντ μόλις στο 4′. Ο Κλιντ Ντέμπσεϊ, όμως, ισοφάρισε σε 1-1 στο 40′ για τις ΗΠΑ, που ούτε τότε έχασαν από τους Άγγλους…