Είναι σίγουρα όμορφο να θυμόμαστε τις ιστορικές πλευρές του αθλητισμού, αυτή είναι εξάλλου η αποστολή και ο στόχος του Sport-Retro.gr.

Μία τέτοια διαδικασία, όμως, σημαίνει ότι θα ρίξεις «φως» και σε άσχημες στιγμές, θα αναγκαστείς να προβάλλεις και γεγονότα που μόνο ευχάριστα δεν είναι, χωρίς αυτό να τα κάνει λιγότερο ιστορικά.

Μία ακόμα τέτοια καταγεγραμμένη περίπτωση, η οποία αφορά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, ήταν αυτή του περιβόητου και άκρως επεισοδιακού ματς μεταξύ του Ολυμπιακού και του Αθηναϊκού στις 10 Φεβρουαρίου 1991, στο πλαίσιο της 18ης αγωνιστικής της Α’ Εθνικής.

Μία ημέρα που αν υπήρχε χιούμορ στην ελληνική επιστημονική κοινότητα, θα την έθετε ως αργία για τους απανταχού επιστήμονες αυτού του ταλαιπωρημένου τόπου.

Βέβαια, ήταν χαρακτηριστικό της εποχής σε όλα τα επίπεδα να μετατρέπεται… επιστημονικά το άσπρο σε μαύρο και τούμπαλιν, επομένως γιατί να ήταν διαφορετική η 10η Φεβρουαρίου του 1991;

 

Το χρονικό μίας προβλεπόμενης έκρηξης

Γενικώς το 1991 δεν είχε αρχίσει με τους καλύτερους οιωνούς για τη χώρα, η οποία πορευόταν με τη Νέα Δημοκρατία στην κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά από 10 ολόκληρα χρόνια.

Οι βίαιες διαδηλώσεις ενάντια στο πολυνομοσχέδιο του υπουργού παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου, η δολοφονία του καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα στην Πάτρα τον Ιανουάριο και οι 4 νεκροί στο κατάστημα «Κ.Μαρούση» στο κέντρο της Αθήνας, φανερώνουν του λόγου το αληθές.

Την ίδια στιγμή παιζόταν κανονικά ποδόσφαιρο, αλλά κι αυτό δεν άργησε να βαφτεί με αίμα, καθώς στις 13 Ιανουαρίου είχε πέσει νεκρός στη Νέα Φιλαδέλφεια ο 17χρονος Γιώργος Παναγιώτου.

Το ματωμένο ντέρμπι ΑΕΚ-Ολυμπιακός

Ο νεαρός φίλαθλος του Ολυμπιακού ήθελε να δει την αγαπημένη του ομάδα να αγωνίζεται κόντρα στην ΑΕΚ (ντέρμπι κορυφής της 15ης αγωνιστικής), αλλά μία φωτοβολίδα που τον βρήκε στο στομάχι έκοψε το νήμα της ζωής του τόσο νωρίς και πολύ άδικα.

Εκείνο το ματς, μάλιστα, είχε διακοπεί στο 86ο λεπτό, λόγω ρίψης δακρυγόνων εντός του γηπέδου, έπειτα από αντεγκλήσεις των οπαδών της ΑΕΚ και των ανδρών των ΜΑΤ.

Οι «ερυθρόλευκοι» σε εκείνο το σημείο προηγούνταν 2-1, αλλά βάσει νόμου το ντέρμπι έπρεπε να επαναληφθεί από την αρχή σε ουδέτερο γήπεδο.

Επιλέχθηκε το Δημοτικό Στάδιο της Ρόδου και στις 7 Φεβρουαρίου 1991 η ΑΕΚ επικράτησε 1-0 του Ολυμπιακού με γκολ του Ντανιέλ Μπατίστα στο 90ό λεπτό.

Η οργή στις τάξεις των «ερυθρόλευκων» οπαδών σιγόβραζε, ενώ και η κόντρα με τον μεγαλομέτοχο της ΠΑΕ Αργύρη Σαλιαρέλη, ο οποίος είχε αναλάβει μετά το σκάνδαλο Κοσκωτά, όσο πήγαινε και φούντωνε.

ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός: Επεισόδια διάρκειας 90 λεπτών

Αν προστεθούν όσα προαναφέρθηκαν, δεν προκαλεί έκπληξη αυτό που τελικά συνέβη στο ματς της 10ης Φεβρουαρίου, καθώς η κλιμακούμενη βία που πλανιόταν στον αέρα της ελληνικής κοινωνίας έψαχνε τρόπο και τόπο να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή.

 

Ημέρα μνήμης για τη Θύρα 7, αλλά…

Ο απογοητευμένος Ολυμπιακός διέθετε μία πολύ ποιοτική ομάδα και παρά τον τρόπο που ήρθε το στραπάτσο με την ΑΕΚ, παρέμενε διεκδικητής του πρωταθλήματος.

Ο «νεοφώτιστος» Αθηναϊκός, από την πλευρά του, διέθετε επίσης ένα πολύ δυνατό σύνολο με έμπειρους παίκτες, όπως ο Νίκος Σαργκάνης και ο Χρήστος Δημόπουλος.

Εκείνο το απόγευμα, πάντως, ο Ολυμπιακός ήταν το φαβορί και παρά τη γενική οργή που κουβαλούσαν οι παίκτες του εξαιτίας των γεγονότων με την ΑΕΚ, δεν φαινόταν ότι θα στραβώσει το παιχνίδι.

Με την επέτειο της τραγωδίας της Θύρας 7, μάλιστα, δύο ημέρες νωρίτερα, παίκτες των φιλοξενουμένων με επικεφαλής τον Χρήστο Δημόπουλο, είχαν καταθέσει λουλούδια μπροστά στους οργανωμένους οπαδούς και είχαν χειροκροτηθεί από τους περίπου 20.000 θεατές.

Ο 22ος «νεκρός» της Θύρας 7 που γύρισε στον κόσμο των ζωντανών

Το ματς άρχισε με τον Ολυμπιακό να έχει την κυριαρχία, αλλά στο α’ ημίχρονο να μην βρίσκει το γκολ που θα έλυνε τον… γόρδιο δεσμό της αντίπαλης άμυνας.

Στο β’ μέρος η ομάδα του Όλεγκ Μπλαχίν είδε επιτέλους την υπεροχή της να καρποφορεί, καθώς στο 53′ ο Όλεγκ Προτάσοφ και στο 71′ ο Νίκος Αναστόπουλος της έδωσαν προβάδισμα δύο γκολ..

Ένα μπλακ-άουτ 4 λεπτών από τους γηπεδούχους. αλλά και η λανθασμένη επιλογή του Μπλαχίν να αλλάξει τα μαρκαρίσματα (έστειλε τον Γιώργο Χριστοδούλου αντί του αλάνθαστου Γιώτη Τσαλουχίδη πάνω στον Χρήστος Δημόπουλο), έφεραν συνδυαστικά τα πάνω-κάτω.

Χρήστος Δημόπουλος στο 72’ και Βασίλης Τζαλακώστας στο 76’ διαμόρφωσαν το σκορ σε 2-2, με αποτέλεσμα το ματς να μετατραπεί σε θρίλερ, προς απογοήτευση της κερκίδας που φαινόταν έτοιμη να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή.

Όλα άρχισαν όπως πάντα, με κέρματα, αναπτήρες και κουτάκια να πέφτουν στον αγωνιστικό χώρο, κυρίως όποτε πλησίαζε παίκτης του Αθηναϊκού για να εκτελέσει κάποια στημένη φάση κοντά στην περιοχή.

Λίγο πριν από το 80’ της αναμέτρησης έγινε μία μικρή εισβολή στον αγωνιστικό χώρο, όπου δύο οπαδοί προσπάθησαν να πλησιάσουν τον διαιτητή Μιχάλη Ναούμ, αλλά το κακό αποτράπηκε την τελευταία στιγμή, καθώς η αστυνομική δύναμη είχε ήδη πληθύνει.

Τα… χρωστούμενα του «φονιά»

Στο 88′ ο Γιάννης Χατζηράπτης ανακόπτεται με φάουλ από τον Θόδωρο Παχατουρίδη κοντά στην περιοχή του Ολυμπιακού και μόλις ακούγεται το σχετικό σφύριγμα, δεκάδες οπαδοί εισβάλλουν στον αγωνιστικό χώρο και τρέχουν να επιτεθούν στον Χρήστο Δημόπουλο.

«Πρόλαβα να ακούσω μόνο ένα ‘Χρήστο τρέξε, φύγε’, γύρισα και είδα 50 άτομα να έρχονται κατά πάνω μου», δήλωσε αργότερα ο «φονιάς» σοκαρισμένος από όσα έζησε.

ΔΙΑΙΤΗΤΗΣ: Μιχάλης Ναούμ

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: 16.150

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ (Όλεγκ Μπλαχίν): Ταληκριάδης, Παχατουρίδης, Καραταΐδης, Νεντίδης, Λιτόφτσενκο, Τσαλουχίδης, Τσιαντάκης (54’ Αναστόπουλος), Σαββίδης, Σάβιτσεφ, Προτάσοφ, Μητρόπουλος (71’ Χριστοδούλου).

ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ (Γκερντ Πρόκοπ): Σαργκάνης, Μπουτζούκας, Μπασαγιάννης, Χατζηαγγελής, Σπηλιώτης (60’ Μπονγκ), Θεοδωράκος, Χατζηράπτης, Αναστασίου, Τζαλακώστας, Κόλεφ (56’ Τάπραντζης), Δημόπουλος.

Μπουνιές και κλωτσιές με θύματα τον Δημόπουλο, τον διαιτητή Ναούμ και τον επόπτη Παπαδόπουλο ήταν το προμήνυμα όσων θα επακολουθούσαν της εισβολής των οπαδών του Ολυμπιακού στον αγωνιστικό χώρο.

Ο λόγος που ο Δημόπουλος έγινε στόχος ήταν, σύμφωνα με φιλάθλους, μία άσεμνη χειρονομία που έκανε προς το μέρος τους λίγο νωρίτερα μέσα στο ματς (σ.σ. ο ίδιος ισχυρίστηκε πως αυτό δεν έγινε ποτέ).

Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός: Το «ντέρμπι του Αποστολάκη»

Άλλοι μιλούσαν για «ξεπλήρωμα» στις χειρονομίες που είχε κάνει, όταν είχε σκοράρει στην παράταση του τελικού του Κυπέλλου Ελλάδος το 1988 και τον είχε στείλει στη διαδικασία των πέναλτι, όπου επικράτησε ο Παναθηναϊκός.

Ο ίδιος, βέβαια, σε παλιότερη συνέντευξή του στον Μάνο Ανδρουλάκη, είχε πει: «Οι χειρονομίες δεν είχαν αποδέκτες τους οπαδούς του Ολυμπιακού, αλλά κάποιους συγκεκριμένους που βρίσκονταν στις εξέδρες και με διάφορους τρόπους διέβαλαν ή είχαν σκοπό να διαβάλλουν τον Παναθηναϊκό».

«Επιστήμονες άνθρωποι, αγανακτισμένοι ήταν»

Σε κάθε περίπτωση αυτή ήταν απλά μία αφορμή και τα αίτια της οργής ήταν βαθύτερα, καθώς ούτε ο Δημόπουλος, αλλά σίγουρα ούτε ο διαιτητής της αναμέτρησης (σ.σ. ήταν άψογος σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής), είχαν βάλει το χέρι τους για να συμβεί όλο αυτό.

Το Στάδιο Καραϊσκάκη μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, ενώ η διαιτητική τριάδα φυγαδεύτηκε από παίκτες των δύο ομάδων και κλειδώθηκε στα αποδυτήρια, τη στιγμή που οπαδοί είχαν φτάσει απ’ έξω και τους προπηλάκιζαν.

Ο πρόεδρος των «ερυθρολεύκων» Αργύρης Σαλιαρέλης προπηλακίστηκε, με τη σειρά του, ενώ του δόθηκε τελεσίγραφο από τη Θύρα 7 να συγκαλέσει Γενική Συνέλευση και να παραιτηθεί, αφού είχε αφήσει έρμαιο την ομάδα στο «σύστημα Βαρδινογιάννη», όπως διατείνονταν.

Ο Νίκος Σαργκάνης, άλλοτε άσος της ομάδας του Πειραιά, τόνιζε χαρακτηριστικά: «Έχει απωθημένα ο κόσμος του Ολυμπιακού και γι’ αυτό ξέσπασε. Κάτι φταίει και πρέπει να το λύσουν οι διοικούντες».

Ο αείμνηστος Γερμανός προπονητής των «λόρδων» Γκερντ Πρόκοπ, ο οποίος επίσης είχε δεχτεί επίθεση από οπαδούς, αρνήθηκε να κάνει οποιαδήποτε δήλωση, ενώ ο Όλεγκ Προτάσοφ είπε χαρακτηριστικά: «Κάτι πρέπει να γίνει πια, αλλιώς θα διαλυθούμε εντελώς».

Την ίδια στιγμή μέσα κι έξω από το γήπεδο μαίνονταν συγκρούσεις, οι οποίες κατέληξαν σε 9 συλλήψεις (2 οπαδοί τιμωρήθηκαν με φυλάκιση).

Έπειτα από δύο ώρες ο Μιχάλης Ναούμ βγήκε από τα αποδυτήρια και ανακοίνωσε πως έκλεισε το φύλλο αγώνα.

Ανέφερε ως κύριο λόγο διακοπής ότι κινδύνευε άμεσα η σωματική ακεραιότητα εκείνου και των συναδέλφων του, καθώς και το γεγονός ότι δεν ήταν σε ψυχολογική κατάσταση που του επέτρεπε να ολοκληρώσει τον αγώνα.

Το σχόλιο του επίσημου Ολυμπιακού ήρθε από τον ίδιο τον Αργύρη Σαλιαρέλη, ο οποίος είπε το αμίμητο και ιστορικό πλέον: «Δεν ξέρω ποιας ομάδας φίλαθλοι ήταν αυτοί που μπήκαν μέσα. Μπορεί του Αθηναϊκού, του Παναθηναϊκού, της ΑΕΚ, δεν ξέρω.

Δεν ήταν πάντως από τη Θύρα 7, από άλλες θύρες μπήκαν μέσα. Σε εκείνες τις θύρες κάθονται επιστήμονες άνθρωποι που μάλλον αγανάκτησαν με όσα γίνονται εις βάρος της ομάδας τους, αφού το πρωτάθλημα δεν παίζεται επί ίσοις όροις και γι’ αυτό είμαι σίγουρος».

 

Συλλαλητήρια και (λαϊκά) δικαστήρια

Λίγο αργότερα κλήθηκε από τον εισαγγελέα Πειραιά να καταθέσει όσα ήξερε για τα επεισόδια, καθώς του ασκήθηκε ποινική δίωξη με την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας.

Τελικώς του επιβλήθηκε απαγόρευση εισόδου στους αγωνιστικούς χώρους, ενώ και από το αξίωμά του στην ΠΑΕ ήταν έκπτωτος με όσα συνέβαιναν.

Σύμφωνα με τον θρύλο της ομάδας Γιώργο Σιδέρη, ο Ολυμπιακός έπρεπε φυσικά να υποστεί συνέπειες αφού έφταιγε για όσα έγιναν στην έδρα του, αλλά το ματς μπορούσε να ξαναγίνει από την αρχή, όπως συνέβη και στην περίπτωση με την ΑΕΚ.

Αυτή η προσδοκία, όμως, έπεσε στο κενό όσο κι αν προσπάθησαν οι «ερυθρόλευκοι», γεγονός που μαρτυρά ότι το θέατρο του παραλόγου καλά κρατούσε.

Κι όσο ο Ολυμπιακός βούλιαζε στην εσωστρέφεια, εκείνο το απόγευμα το ελληνικό ποδόσφαιρο πληγωνόταν ξανά.

Μηδενισμός στο ματς και κατοχύρωση της νίκης στον Αθηναϊκό, μείον 2 βαθμοί, 5 αγωνιστικές μακριά από την έδρα τους και βαρύτατο πρόστιμο ήταν η «ερυθρόλευκη» ποινή, η οποία όταν ανακοινώθηκε προκάλεσε ξανά αντιδράσεις.

Συλλαλητήριο 2.000 οπαδών του Ολυμπιακού κατέληξε στην Πλατεία Συντάγματος στις 27 Φεβρουαρίου, με βασικό αίτημα να αρθεί η τιμωρία και με τον αείμνηστο «Ατίλιο» να παραδίδει ψήφισμα διαμαρτυρίας στον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Άκη Τσοχατζόπουλο.

Φυσικά, δεν εισακούστηκε τίποτα από αυτά, ενώ τα επεισόδια ήταν αναμενόμενα, περιείχαν συγκρούσεις με την αστυνομία, καθώς και ζημιές στο ξενοδοχείο «Meridien» (σημερινό «Athens Plaza»), ιδιοκτησίας του ομίλου Βαρδινογιάννη.

H ποινή ίσχυσε κανονικά, ο Ολυμπιακός τέθηκε εκτός διεκδίκησης τίτλου και έβαλε ακόμα ένα λιθαράκι στα «πέτρινα» χρόνια που διένυε, ενώ το μέλλον φαινόταν περισσότερο γκρίζο, παρά ελπιδοφόρο.

Ο Αθηναϊκός, στον αντίποδα, ο οποίος βρέθηκε τη λάθος ώρα στο λάθος μέρος, αφενός μεν κατάφερε να πάρει 3 βαθμούς από το πουθενά, αφετέρου δε τερμάτισε 6ος και έφτασε ως τους διπλούς τελικούς του Κυπέλλου Ελλάδας με τον Παναθηναϊκό.

Οι μάχες του Αθηναϊκού με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Ο Τάσος Χατζηαγγελής στο Sport-Retro.gr

Η ομάδα του Βύρωνα εξασφάλισε την πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα ευρωπαϊκή του συμμετοχή (σ.σ. Κύπελλο Κυπελλούχων), η οποία έμελλε να του χαρίσει την πιο ξεχωριστή στιγμή της ιστορίας του.