Λένε πως το ποδόσφαιρο είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από απλώς ένα παιχνίδι. Σημαίνει πολλά περισσότερα από ένα χόμπι ή μια εμμονή… Αποτελεί έναν ολόκληρο τρόπο ζωής, άποψη που συμμεριζόταν και ο ίδιος.
Το ημερολόγιο δείχνει 29 Σεπτεμβρίου και με αφορμή τα 41α γενέθλιά του, το Sport-Retro.gr πραγματοποιεί ένα μεγάλο αφιέρωμα στην καριέρα του Αντρέι Σεβτσένκο.
Οι περισσότεροι ξένοι δημοσιογράφοι σημειώνουν πως ο θρυλικός Όλεγκ Μπλαχίν υπήρξε πιο καθοριστικός για την Ντινάμο Κιέβου.
Η αλήθεια είναι πως μαζί με τον Λεβ Γιασίν θεωρούνται οι κορυφαίοι Σοβιετικοί, ενώ ο Αντρέι Σεβτσένκο ο καλύτερος στα χρόνια της ανεξάρτητης Ουκρανίας και, βέβαια, εκ των πιο σπουδαίων επιθετικών όλων των εποχών.
Γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1976 στη Ντβιρκιβσίνα της τότε Σοβιετικής Ένωσης και σημερινής Ουκρανίας. Ήταν γιος μιας νηπιαγωγού και ενός καπετάνιου και είχε μια αδερφή, την Γελένα.
Η παιδική του ηλικία ήταν γεμάτη και ξέγνοιαστη, καθώς οι γονείς του ποτέ δεν στέρησαν τίποτα από τα παιδιά τους, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν πλούσιοι.
Βέβαια, στα 9 του και συγκεκριμένα στις 26 Απριλίου 1986 έζησε την τραυματική εμπειρία του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνόμπιλ, γεγονός το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να επηρεαστεί όπως είναι φυσιολογικό σε ένα βαθμό η ζωή του.
«Ήταν μια τραγωδία για την οποία μιλούν όλοι και που είχε τρομερές συνέπειες για πάρα πολλούς ανθρώπους. Ευτυχώς εγώ και η οικογένειά μου γλιτώσαμε από τις περισσότερες», είπε ο ίδιος αρκετά χρόνια μετά.
Η μεγάλη του αγάπη
Πέρα από τις αγαπημένες του δραστηριότητες ,τις οποίες και απολάμβανε κυρίως με τον πατέρα του, δηλαδή το ψάρεμα και το πατινάζ, ασχολήθηκε για πολύ λίγο και με την πυγμαχία. Ο μικρός «Σέβα» όμως είχε ήδη επιλέξει τι θα ακολουθήσει στη ζωή του, τον μεγαλύτερο του έρωτα, την στρογγυλή «θεά».
«Οι γονείς μου άφησαν την επιλογή σε μένα, χωρίς να μου υποδείξουν ποτέ “Κάνε αυτό, κάνε το άλλο”. Είπαν να επιλέξω ότι είναι καλύτερο για μένα», είχε αποκαλύψει κάποτε ο Ουκρανός στράικερ.
Το ταλέντο του έγινε κατευθείαν αντιληπτό και, κατά συνέπεια, τέσσερις εβδομάδες πριν από την τραγωδία του Τσέρνομπιλ, ανεπηρέαστος από τις αντίξοες συνθήκες, βρέθηκε επισήμως στις ακαδημίες της Ντινάμο Κιέβου.
«Κάθε παιδί που ασχολείτο με το άθλημα στη χώρα εκείνη την εποχή είχε όνειρο κάποτε να αγωνιστεί με τη φανέλα του κορυφαίου συλλόγου της Ουκρανίας, της Ντινάμο Κιέβου», είχε δηλώσει κατά το παρελθόν ο Σεβτσένκο.
Ως εκ τούτου από την ηλικία των 14 είχε αρχίσει να χτίζει το όνομά του και το 1990 κατέκτησε με τη νεανική ομάδα της Ντιναμό το Κύπελλο Ίαν Ρας που διεξήχθη στην Ουαλία.
Όντας πρώτος σκόρερ της ανεπίσημης αυτής διοργάνωσης κέρδισε ένα ζευγάρι ποδοσφαιρικά παπούτσια από τον θρυλικό επιθετικό της Λίβερπουλ.
Γιγάντωσε την Ντινάμο
Το 1994 στα 18 του χρόνια, ο Σεβτσένκο πραγματοποίησε το επίσημο ντεμπούτο του με την ανδρική ομάδα του συλλόγου και μέσα σε μια πενταετία συνέβαλε τα μέγιστα, ώστε να γραφτεί ίσως η πιο χρυσή περίοδος στην Ιστορία του κλαμπ.
Σημείωσε συνολικά 60 γκολ, κατέκτησε 5 σερί πρωταθλήματα, 3 Κύπελλα και ένα Super Cup, ενώ αποτέλεσε τον πρώτο Ουκρανό που πέτυχε χατ-τρικ στο Champions League. Αντίπαλος ήταν η Μπαρτσελόνα στο «Καμπ Νόου» και το τελικό 0-4 δεν θα ξεχαστεί ποτέ από τους υποστηρικτές των δύο ομάδων.
Πιο σπουδαία, πάντως, ήταν η επόμενη σεζόν, καθώς ο Βαλερί Λομπανόφσκι τον «πάντρεψε» τέλεια στο πλάι του Σεργκέι Ρεμπρόφ και η Ντινάμο απέκλεισε την κάτοχο Ρεάλ Μαδρίτης, φτάνοντας στην ημιτελική φάση της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης!
Αν και στην πρεμιέρα των ομίλων ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό με 2-1 στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας (σ.σ. οι «πράσινοι» είχαν χρησιμοποιήσει την έδρα της ΑΕΚ λόγω της συναυλίας των Rolling Stones στο ΟΑΚΑ), η ομάδα του «Σέβα» ανέτρεψε τα πάντα και τερμάτισε πρώτη στον όμιλο (απέκλεισε Άρσεναλ, Λανς, Παναθηναϊκό) με 11 βαθμούς.
Ο 22χρονος Σεβτσένκο των 8 γκολ αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης μαζί με τον Ντουάιτ Γιορκ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Ο νέος Φαν Μπάστεν!
Οι φοβερές του εμφανίσεις ανάγκασαν μια από τις υπερδυνάμεις του ιταλικού ποδοσφαίρου, τη Μίλαν, να ξοδέψει το διαστημικό ποσό των 25.000.000 δολαρίων (=21.000.000 ευρώ) για την εποχή και ταυτόχρονα το μεγαλύτερο που είχε δαπανήσει έως τότε.
«Όταν ήμουν 14 ετών είχα επισκεφθεί το γήπεδο της Μίλαν, το Σαν Σίρο και θυμάμαι ότι σκεφτόμουν πόσο απίστευτο ήταν.
Από εκείνη την ημέρα και μετά ορκίστηκα ότι κάποια στιγμή θα αγωνιστώ εδώ. Είμαι πολύ περήφανος που το κατάφερα», είχε αποκαλύψει σε συνέντευξη ο «Σέβα».
Στους «ροσονέρι» από την αρχή κέρδισε τον σεβασμό και την εκτίμηση των φιλάθλων, οι οποίοι τον αποκαλούσαν «νέο Μάρκο φαν Μπάστεν». Στις συγκρίσεις, όμως, ο ίδιος ήταν… αλλεργικός. Τα διθυραμβικά σχόλια, πάντως, επιβεβαιώθηκαν, καθώς όχι μόνο σκόραρε στο ντεμπούτο του (σ.σ. 2-2 με τη Λέτσε), αλλά τελείωσε και την πρώτη του χρονιά στην κορυφή του πίνακα των σκόρερ με 24 γκολ σε 34 εμφανίσεις.
Το νέο του παρατσούκλι ήταν «Σούπερ Σέβα», διότι στις 7 σεζόν του στο Μιλάνο σκόραρε 175 φορές σε 320 ματς και έγινε ο δεύτερος σκόρερ στην Ιστορία της ομάδας πίσω από τον Γκούναρ Νόρνταλ.
Κατάφερε να κατακτήσει το πρωτάθλημα (2003-04), το Kύπελλο (2003), το Super Cup Ευρώπης και Ιταλίας (2003-04), ενώ έγινε ο πρώτος Ουκρανός που πανηγύρισε το Champions League (2002-03), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σημείωσε το νικητήριο γκολ του τελικού με τη Γιουβέντους στη διαδικασία των πέναλτι.
Μάλιστα, όταν ταξίδεψε στη χώρα του, άφησε το μετάλλια στον τάφο του πρώην προπονητή του Βαλερί Λομπανόφσκι (σ.σ. πέθανε το 2002), όχι μόνο λόγω της τεράστιας εκτίμησης προς το πρόσωπό του, αλλά και ως μια ένδειξη σεβασμού για την πολύτιμη και καθοριστική βοήθειά του εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων.
Ο Σεβτσένκο ήταν φανατικός καπνιστής («κατάπινε» 30-40 τσιγάρα τη μέρα) και ο Λομπανόφσκι ήταν εκείνος που τον βοήθησε να απεξαρτηθεί και να σώσει τη καριέρα του.
Η κατάκτηση του Champions League και οι καταπληκτικές του εμφανίσεις τον μετέτρεψαν στον τρίτο Ουκρανό ποδοσφαιριστή μετά τους Όλεγκ Μπλαχίν (1975) και Ιγκόρ Μπελάνοφ (1986) που κατακτά τη Χρυσή Μπάλα.
Ένα άλλο προσωπικό ρεκόρ αποτέλεσε το «καρέ» που πέτυχε στις 23 Νοεμβρίου του 2005 απέναντι στη Φενέρμπαχτσε, γεγονός που τον ενέταξε σε ένα πολύ κλειστό γκρουπ παικτών με ανάλογη επίδοση (Φαν Μπάστεν, Σ. Ιντσάγκι, Πρσο, Φαν Νίστελροϊ, Μέσι και Λεβαντόφσκι).
Η στιγμή που σημάδεψε την καριέρα του
Στις 25 Μαΐου 2005, στο στάδιο «Ατατούρκ» της Τουρκίας, διεξήχθη ο αξέχαστος τελικός Champions League μεταξύ της Μίλαν και της Λίβερπουλ.
Ο συγκεκριμένος αγώνας έμεινε στην Ιστορία ως το «θαύμα της Κωνσταντινούπολης» λόγω της απίστευτης τροπής και της τελικής έκβασης.
Οι «ροσονέρι» συμμετείχαν στον δεύτερο τελικό σε τρία χρόνια και ο «Σέβα» ήθελε να διπλασιάσει τις κατακτήσεις του. Αλίμονο…
Η Μίλαν έκανε ένα ονειρικό ξεκίνημα, αφού προηγήθηκε στο α’ ημίχρονο με 3-0 (1’ Μαλντίνι, 38’, 44’ Κρέσπο), ωστόσο δεν κατάφερε να αντέξει στην τεράστια πίεση και αποφασιστικότητα των «κόκκινων».
Η Λίβερπουλ αντεπιτέθηκε στο β’ ημίχρονο και ισοφάρισε σε 3-3 (54’ Τζέραρντ, 56’ Σμίτσερ, 60’ Αλόνσο), στέλνοντας τον τελικό στην παράταση κι εν συνεχεία στη διαδικασία των πέναλτι.
Εκεί ο Σεβτσένκο ήταν ο μοιραίος παίκτης, καθώς απέναντι στον εξαιρετικό εκείνο το βράδυ Γέρζι Ντούντεκ αστόχησε στο τελευταίο και το πιο καθοριστικό, γεγονός που διατήρησε το σκορ στο 3-2 και χάρισε στους «κόκκινους» το 5ο Κύπελλο Πρωταθλητριών/Champions League της Ιστορίας τους.
«Η απώλεια απο τη Λίβερπουλ ήταν μια πολύ δύσκολη, αλλά και διδακτική ταυτόχρονα στιγμή και να πω την αλήθεια δεν θα την άλλαζα. Παρόλο που χάσαμε, μάθαμε πολλά», δήλωνε ο ίδιος μερικά χρόνια αργότερα.
Η λατρεία του Αμπράμοβιτς
Ο Ουκρανός ποδοσφαιριστής με τα ασύλληπτα κατορθώματα αποτέλεσε τον μεγάλο «πόθο» του Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ο οποίος όμως είδε την πρώτη του πρόταση για εκείνον το καλοκαίρι του 2005 να απορρίπτεται από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Τελικώς, τον Μάιο του 2006, ο δισεκατομμυριούχος ιδιοκτήτης της Τσέλσι έφερε εις πέρας την αποστολή του, το τεράστιο «deal» ολοκληρώθηκε και ο Σεβτσένκο ντύθηκε στα μπλε με το ποσό ρεκόρ των 43.000.000 ευρώ.
Αποτέλεσε την πιο ακριβή μεταγραφή στην Ιστορία της Τσέλσι μέχρι την άφιξη του Φερνάντο Τόρες το 2011, αλλά και γενικότερα του αγγλικού πρωταθλήματος ως το 2008.
«Σήμερα είναι μια μέρα που το όνειρο μου γίνεται αληθινό. Ο Αντρέι ήταν πάντα η πρώτη μου επιλογή για την επίθεσή μας, καθώς διαθέτει τεράστιες δυνατότητες, πειθαρχία και φιλοδοξίες, μα πάνω από όλα είναι σπουδαίος γκολτζής», δήλωνε εκστασιασμένος με τη μεταγραφή ο προπονητής Ζοζέ Μουρίνιο.
Ο ίδιος ο παίκτης είπε τα εξής κατά την παρουσίασή του: «Η Τσέλσι είναι ένα φανταστικό κλαμπ με πολύ ιδιαίτερους φιλάθλους. Στόχος μου είναι να τα δώσω όλα για να κατακτήσουμε το πρωτάθλημα και το Champions League».
Τα χρόνια παρουσίας του στο Λονδίνο χαρακτηρίστηκαν από ανάμικτα συναισθήματα. Σκόραρε 22 γκολ σε 77 αγώνες και μοίρασε 11 ασίστ, όμως οι συχνοί τραυματισμοί δεν του επέτρεψαν να αγγίξει τα υψηλά στάνταρ απόδοσης, όπως έκανε στο Μιλάνο.
Κατά συνέπεια, το καλοκαίρι του 2008 ενημερώθηκε ότι δεν υπολογίζεται πλέον και δόθηκε για μια σεζόν δανεικός ξανά στη Μίλαν, όπου έκανε τη χειρότερη του σεζόν με… μηδέν γκολ σε 18 αγώνες.
«Στην Αγγλία ο καθένας μπορεί να σου ασκήσει μεγάλη πίεση όταν έχεις κοστίσει τόσα πολλά χρήματα. Είχα μεγάλες δυσκολίες στη Τσέλσι κυρίως επειδή τραυματιζόμουν υπερβολικά συχνά. Παρ’ όλα αυτά, αγάπησα την ομάδα και ακόμα και τώρα παρακολουθώ την πορεία της», δήλωνε μερικά χρόνια αργότερα ο ίδιος σε συνέντευξή του.
Επιστροφή στο «σπίτι» και… Εθνική
Μόλις εξασφάλισε την ελευθερία του από την Τσέλσι το καλοκαίρι του 2008, με την οποία αξίζει να σημειωθεί ότι κατέκτησε ένα Κύπελλο και ένα League Cup Αγγλίας το 2007, «έκλεισε» οριστικά την πόρτα των εκτός των συνόρων εμπειριών του.
Επέστρεψε πίσω στην αγαπημένη του Ντινάμο Κιέβου και στις 28 Ιουλίου 2012, έπειτα από 34 γκολ και ένα Super Cup το 2011, o «Σέβα» ανακοίνωσε την απόσυρσή του από τη δράση, ολοκληρώνοντας μια αξιοζήλευτη καριέρα γεμάτη τίτλους και διακρίσεις, που οι περισσότεροι φίλαθλοι θαυμάζουν, σέβονται και αναγνωρίζουν.
Με το εθνόσημο στο στήθος, ο Σεβτσένκο πραγματοποίησε 111 συμμετοχές και χάρη στα 48 του γκολ έγινε ο πρώτος σκόρερ στην Ιστορία της χώρας του.
Επίσης αποτέλεσε τον πρώτο Ουκρανό που σκόραρε σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Στις 15 Ιουλίου 2016 ανέλαβε χρέη ομοσπονδιακού προπονητή, αντικαθιστώντας τον Μιχαΐλο Φαμένκο, ρόλο τον οποίο διατηρεί μέχρι σήμερα.
«Υπάρχει μια μεγάλη ευθύνη για να αποδώσει καλά η ομάδα επειδή οι υποστηρικτές μας και ολόκληρη η χώρα περιμένουν ακριβώς αυτό να κάνουμε», δηλώνει ο ίδιος.
Κοινωνική και πολιτική δράση
Ο αθλητισμός δεν είναι η μόνη σύνδεση του Σεβτσένκο με την πατρίδα του, καθώς ίδρυσε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που φέρει το όνομά του.
Συγκεκριμένα συγκεντρώνει κεφάλαια για την ανακαίνιση ορφανοτροφείων, τους δωρίζει σύγχρονο νοσοκομειακό εξοπλισμό και εκπαιδεύει το προσωπικό, τους γιατρούς, τους κοινωνικούς λειτουργούς και τους ειδικευμένους ψυχολόγους σε μια μάχη για να βοηθηθούν παιδιά.
Τον Μάιο του 2005, το ίδρυμά του συγκέντρωσε το ποσό του 1.000.000 ευρώ μέσω φιλανθρωπικού αγώνα στο Σαν Σίρο, όπου έλαβαν μέρος οι Ντιέγο Μαραντόνα, Ρίτσαρντ Γκιρ και άλλες σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο αστέρας του τένις Αντρέι Μεντβέντεφ, ο γυμναστής Γιούρι Τσέκι και ο μποξέρ Βλάντιμιρ Κλίτσκο.
«Το εγχείρημα του ιδρύματος άρχισε επειδή έφτασαν πάρα πολλές επιστολές για βοήθεια. Ήταν σαφές ότι οι άνθρωποι μας είχαν ανάγκη. Αγοράσαμε περισσότερα μηχανήματα και έπειτα ασθενοφόρα», επισημαίνει ο ίδιος.
Ο «Σέβα» ήθελε να χρησιμοποιήσει τη φήμη του, ώστε το ίδρυμα να έχει μεγάλο αντίκρισμα, γεγονός το οποίο και κατάφερε με μεγάλη επιτυχία, αν αναλογιστεί κανείς πλέον πως τώρα συγκεντρώνει χρήματα για να συμβάλει στον αγώνα των παιδιών που πάσχουν από λευχαιμία.
Ο Αντρέι λόγω του ότι ανήκε σε μια οικογένεια με στρατιωτικές αρχές και αξίες διέθετε από μικρός μέσα του το πνεύμα ενός πολιτικού.
Το 2012 μετά την απόφασή του να αποσυρθεί από τα γήπεδα, ανακοίνωσε την ενασχόληση του με τη πολιτική. Ο ίδιος εκπροσώπησε το κόμμα «Ουκρανία – Μπροστά», το οποίο παλιότερα ήταν γνωστό ως το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα.
Τον Οκτώβριο του 2012 κατέλαβε τη δεύτερη θέση στη λίστα του κόμματος, ενώ στις εκλογές πήρε χαμηλό ποσοστό (1,58%) και κατά συνέπεια δεν κέρδισε την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Συνολικοί τίτλοι:
Ντινάμο Κιέβου
Πρωτάθλημα Ουκρανίας (5): 1994–95, 1995–96, 1996–97, 1997–98, 1998–99
Κύπελλο Ουκρανίας (3): 1996, 1998, 1999
Super Cup Ουκρανίας: 2011
Μίλαν
Πρωτάθλημα Ιταλίας: 2003–04
Κύπελλο Ιταλίας: 2002–03
Super Cup Ιταλίας: 2004
Champions League: 2003
Super Cup Ευρώπης: 2003
Τσέλσι
League Cup Αγγλίας: 2007
Κύπελλο Αγγλίας: 2007
Ατομικές διακρίσεις:
Πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα Ουκρανίας: 1998–99
Πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα Ιταλίας: 1999–2000, 2003–04
Xρυσή Μπάλα: 2004
Καλύτερο γκολ στη Serie A το 2004
Πρώτος σκόρερ στο Champions League: 1998–99, 2000–01, 2005–06
Βραβεία Συλλόγων UEFA – Καλύτερος επιθετικός: 1998–99
Τρίτος σκόρερ σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις με 67 γκολ
Δεύτερος σκόρερ όλων των εποχών για τη Μίλαν με 175 γκολ
Πρώτος σκόρερ της εθνικής Ουκρανίας με 48 γκολ
***
Ένα τεράστιο «ευχαριστώ» από τους λάτρεις του ποδοσφαίρου για τις σπουδαίες στιγμές που κατέγραψε στους αγωνιστικούς χώρους και το γεγονός πως έβαλε το δικό του λιθαράκι στην εξέλιξη του αθλήματος. Χρόνια πολλά Αντρέι Σεβτσένκο!
Κυριάκος Δημητρόπουλος
Τελειόφοιτος Κέντρου Αθλητικού Ρεπορτάζ
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα