Η πρώτη φορά που μία ελληνική ομάδα έπαιρνε μέρος στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης – το σημερινό UEFA Champions League – συνέβη σαν σήμερα το 1959.
Ο Ολυμπιακός είχε την ευκαιρία στις 13 Σεπτεμβρίου 1959 να γράψει ιστορία, αντιμετωπίζοντας μία από τις καλύτερες ομάδες στον κόσμο: τη Μίλαν.
Το κείμενο που ακολουθεί προέρχεται από το βιβλίο του Χρήστου Σωτηρακόπουλου «Ταξίδι στ’ αστέρια», το οποίο κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2016 από τις εκδόσεις «Τόπος», έγινε best seller και βραβεύτηκε από το κοινό στα ετήσια βραβεία Public ως το κορυφαίο στη κατηγορία του ΕΥ ΖΗΝ.
***
«Η Μίλαν ήταν φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών έναν χρόνο νωρίτερα το 1958, είχε κατακτήσει τρεις φορές το «σκουντέτο» την τελευταία πενταετία και τη προηγούμενη σεζόν είχε υποχρεώσει σε ταπεινωτικές ήττες την Ουντινέζε (7-0),τη Νάπολι (6-1), τη Λάτσιο (5-0) και τη Τορίνο (5-1).
Στο δυναμικό της είχε αστέρια παγκοσμίου επιπέδου όπως τον Τσέζαρε Μαλντίνι – πατέρα του μετέπειτα σταρ Πάολο- τον Κάρλο Γκάλι, τον τερματοφύλακα Λορέντσο Μπουφόν –θείο του Τζιανλουίτζι- καθώς και τον εξτρέμ Ντανόβα.
Όσο για ξένους, μία λέξη άγνωστη τότε για τις ελληνικές ομάδες, η πρωταθλήτρια Ιταλίας διέθετε πραγματικά «διαμάντια».
Ο Σουηδός Νιλς Λίντχολμ, ο εναπομείνας του θρυλικού «Γκρε-Νο-Λι» (Γκρεν-Νόρνταλ-Λίντχολμ) των «ροσονέρι» της δεκαετίας του ’50, ο Ουρουγουανός Χουάν Αλμπέρτο Σκιαφίνο σκόρερ στον «τελικό των δακρύων» το 1950 στο «Μαρακανά», όταν η ομάδα του έσπασε τις καρδιές τω Βραζιλιάνων, ο Ζοζέ Αλταφίνι μεγάλος γκολτζής και πρωταθλητής κόσμου το 1958 στη Σουηδία με την Βραζιλία, καθώς και ο Αργεντινός Ερνέστο Γκρίλο, συνέθεταν μια αξεπέραστη τετράδα η οποία προσέδιδε τεράστια δυναμική στην ιταλική ομάδα.
Όταν ήρθε στον Πειραιά για την πρώτη αναμέτρηση, η Μίλαν ήταν το αδιαφιλονίκητο φαβορί.
Οι παίκτες του Ολυμπιακού, ο οποίος είχε κατακτήσει το έκτο σερί πρωτάθλημα στη δεκαετία του ’50, «απομονώθηκαν» για τρεις ημέρες στο ξενοδοχείο «Αριάδνη» στην Εκάλη. Η λέξη “απομονώθηκαν” βέβαια είναι σχετική καθώς πλήθος κόσμου συναθροιζόταν στο ξενοδοχείο για να δει τα ινδάλματά του και να δώσει δύναμη στους παίχτες για τον δύσκολο αγώνα. Ακόμη και παίκτες του Παναθηναϊκού (Λινοξυλάκης – Νεμπίδης – Αγγελόπουλος) εμφανίσθηκαν εκεί για να εμψυχώσουν τους συναθλητές και φίλους τους.
Την ημέρα του αγώνα οι πόρτες του σταδίου “Γεώργιος Καραισκάκης” άνοιξαν στις 12 το μεσημέρι, πέντε ώρες πριν από την έναρξη του αγώνα! Στην κερκίδα βρίσκονταν όχι μόνο φίλοι του Ολυμπιακού, αλλά όλων των ομάδων. Εξ άλλου μιας και ακόμη δεν υπήρχε τηλεόραση ο αγώνας αποτελούσε μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για κάποιον να θαυμάσει σημαντικά ονόματα.
Οι μαυραγορίτες επίσης είχαν κάνει και αυτοί την εμφάνισή τους, όμως κάτι το γεγονός της αναγγελίας ότι όλα τα εισιτήρια είχαν πουληθεί κάτι η ραδιοφωνική μετάδοση του αγώνα, τους οδήγησαν στο να ξεπουλήσουν τα εισιτήρια που είχαν σε τιμές κόστους.
Εκείνη τη μέρα δημιουργήθηκε ένα απίθανο ρεκόρ εισπράξεων αφού ξεπεράστηκε το φράγμα του ενός εκατομμυρίου δραχμών (1,268.000) δείγμα του πόσο πολύ -ανεξαρτήτως συλλογικών προτιμήσεων- ήθελαν όλοι να δουν ένα τέτοιο παιχνίδι.
Η Μίλαν δεν άλλαξε σε κάτι την καθημερινή της ρουτίνα. Με σχετική υπεροψία αντιμετώπισαν την επίσκεψή τους στην «πρωτόγονη» ποδοσφαιρικά Ελλάδα, και κατέφθασαν την ημέρα του αγώνα, καταλύοντας στη «Μεγάλη Βρετάνια».
Πλήθος κόσμου κατέβηκε στο Φάληρο από κάθε γωνιά της Αθήνας είτε με τα ελάχιστα αυτοκίνητα της εποχής, είτε με λεωφορεία είτε (κυρίως) με τα πόδια και έτσι η αποστολή της Μίλαν καθυστέρησε να φτάσει αργώντας για το καθιερωμένο ζέσταμα. Η είσοδος μάλιστα για προθέρμανση τους «πάγωσε» ακόμη περισσότερο καθώς αντίκρισαν μια… υδροφόρα να βρίσκεται εντός του αγωνιστικού χώρου και να καταβρέχει το χώμα.
Οι παίκτες του Ολυμπιακού προθερμαίνονταν εκτελώντας σουτ στον… τσιμεντένιο τοίχο του Σταδίου. Οι της Μίλαν αναγκάστηκαν να αλλάξουν τελευταία στιγμή τα παπούτσια τους και αυτό τους στοίχισε αρκετά στην προσαρμογή τους στον αγωνιστικό χώρο, στο πρώτο ημίχρονο του αγώνα.
Την αδράνεια αυτή την εκμεταλλεύτηκε ο Ολυμπιακός και μόλις στο 19΄ο Ηλίας Υφαντής εκτέλεσε κόρνερ και ο Κώστας Παπάζογλου απογειώθηκε σκοράροντας!
Η Μίλαν αντέδρασε και ο Νιλς Λίντχολμ βρήκε τον Ντανόβα, εκείνος σέντραρε και ο Αλταφίνι ισοφάρισε. Στο τελευταίο λεπτό του ημιχρόνου, όμως, ο ηγέτης του Ολυμπιακού Θανάσης Μπέμπης μπόρεσε να βρει τον Ηλία Υφαντή που απώθησε με έξυπνο τρόπο τον Τσέζαρε Μαλντίνι και γυρίζοντας πραγματοποίησε το 2-1!
Για άλλα 35 λεπτά στο δεύτερο ημίχρονο, ο Ολυμπιακός κράτησε το προβάδισμα, ώσπου στο 80΄ο Λίντχολμ και πάλι με ένα φάουλ λίγο κάτω από τη σέντρα, βρήκε τον Αλταφίνι κι αυτός με ψηλοκρεμαστή κεφαλιά έκανε το τελικό 2-2.
Όταν ο Αυστριακός Σάιπελ σφύριξε τη λήξη, οι 30.000 φίλαθλοι ήταν «μουδιασμένοι» αφού είχαν πιστέψει πολύ στη νίκη. Χειροκρότησαν, πάντως, με την καρδιά τους την ελληνική ομάδα και ευχήθηκαν καλή τύχη για τη δύσκολη ρεβάνς.
Οι συγχαρητήριες δηλώσεις μετά τον αγώνα δεν είχαν προηγούμενο. Στα πλαίσια, μάλιστα, του ήθους της εποχής, από τους πρώτους που διατύπωσαν το «εύγε» τους ήταν ο αείμνηστος πρόεδρος της ΑΕΚ Νίκος Γκούμας και ο τέως πρόεδρος της ΕΠΣΑ Ανδρέας Βγενόπουλος (παππούς του μετέπειτα μετόχου του Παναθηναϊκού).
Μεγάλη προβολή δόθηκε και στις δηλώσεις των Ιταλών που έλεγαν πως ο Θανάσης Μπέμπης και ο Γιώργος Σιδέρης –ο οποίος πραγματοποίησε το ντεμπούτο του- ήταν επιπέδου Μίλαν.
Για τον επαναληπτικό του Σαν Σίρο δέκα ημέρες αργότερα υπήρχε αισιοδοξία, ιδιαίτερα μετά την αναπάντεχη ήττα της Μίλαν στην Αλεσάντρια στην πρεμιέρα του Καμπιονάτο, με 3-1.
Ο Ολυμπιακός ενδιάμεσα έπαιξε στην Τούμπα όπου συνάντησε εξαιρετικά φιλική ατμόσφαιρα, όπως μας πληροφορεί ο Τύπος της εποχής με υποδοχή ιδιαιτέρως θερμή και με πολλές ευχές για επιτυχές αποτέλεσμα στο Μιλάνο!
Η αποστολή του Ολυμπιακού ταξίδεψε απ’ ευθείας από τη Θεσσαλονίκη για το Μιλάνο με στρατιωτικό αεροπλάνο στο οποίο πιλότος ήταν ο παλαιός διεθνής παίχτης του Ολυμπιακού, αντισμήναρχος πια, Σπύρος Δεπούντης.
Με την άφιξη στο Μιλάνο άρχισαν να φθάνουν και οι πρώτες ανταποκρίσεις, οι οποίες ήταν εξαιρετικά πλούσιες από πλευράς πληροφοριών και άκρως απαραίτητες, καθώς οι επικοινωνίες τότε ήταν περιορισμένες και ήταν δύσκολο να αφουγκραστεί κάποιος το κλίμα που επικρατούσε στις τάξεις μιας ομάδας του εξωτερικού.
Πλέον ήταν ολοφάνερο πως οι Μιλανέζοι είχαν αλλάξει στάση, δεν ήταν αδιάφοροι και «μπλαζέ» και θα χρησιμοποιούσαν όλα τα αστέρια τους (ακόμα και τον Σκιαφίνο που δεν είχε αγωνιστεί στην Ελλάδα) για να εξασφαλίσουν την πρόκριση, καθώς υπολογιζόταν πως η οικονομική ζημία που θα είχαν σε περίπτωση αποκλεισμού θα έφτανε στα 100 εκατομμύρια λιρέτες, περίπου τα μισά από αυτά που έδινε σε μισθούς στους ακριβοπληρωμένους σταρ της!
Ο Ολυμπιακός από την άλλη ήξερε ότι δεν είχε να χάσει κάτι. Η ομάδα έκανε και μια μικρή εκδρομή στη λίμνη του Κόμο προς τα ιταλοελβετικά σύνορα, ενώ πλήθος φοιτητών επισκεπτόταν το ξενοδοχείο της. Κάποιοι εφευρετικοί ξεπέρασαν τους αυστηρότερους από την Ελλάδα κανονισμούς και μπόρεσαν να εισέλθουν ως «αχθοφόροι» των παικτών στο γήπεδο!
Ο αγώνας διεξήχθη υπό το φως των προβολέων, γεγονός ασυνήθιστο για την ελληνική ομάδα, καθώς στην Ελλάδα δεν υπήρχαν ακόμα! Με το σφύριγμα της έναρξης από τον διαιτητή Στάινερ, οι 40,000 θεατές εμψύχωναν τους Ιταλούς που είχαν ένα καταιγιστικό πρώτο 15λέπτο.
Με την ενίσχυση του Σκιαφίνο η Μίλαν έμοιαζε με μια καλοκουρδισμένη μηχανή παραγωγής ευκαιριών. Σε μία από αυτές ο Ντανόβα σκόραρε και πριν συμπληρωθεί το ημίωρο ο ίδιος διπλασίασε. Συνολικά η Μίλαν επιχείρησε τριάντα σουτ προς το τέρμα του Σάββα Θεοδωρίδη, ο οποίος εντυπωσίασε σε εκείνο το ματς. Παρόλα αυτά ο Ηλίας Υφαντής στο 68’ έβαλε τους «ερυθρόλευκους» και πάλι στο κυνήγι του θαύματος μέχρι το τέλος, όταν και πάλι ο Ντανόβα ολοκλήρωσε το χατ-τρικ του και μαζί την υπόθεση πρόκριση.
Η ελληνική ομάδα επέστρεφε αποκλεισμένη και επειδή «ενός κακού μύρια έπονται» η κακοκαιρία που επικρατούσε μετέτρεψε το ταξίδι της επιστροφής σε ταλαιπωρία! Η πτήση της ομάδας επέστρεψε μέσω Γένοβας και Ρώμης την επόμενη μέρα, με τον Σάββα Θεοδωρίδη και τον Ηλία Υφαντή να μην επιβιβάζονται λόγω της κακοκαιρίας και να προτιμούν το τρένο και έπειτα το πλοίο!
Γι’ αυτή τη μεγάλη φουρνιά παικτών του Ολυμπιακού, θα ήταν η μόνη φορά που θα έπαιζε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, αφού το 1960 χάνοντας το πρωτάθλημα από τον Παναθηναϊκό, σταμάτησε και το εντυπωσιακό σερί των έξι πρωταθλημάτων.
Θα ακολουθούσε μία άγονη περίοδος έως το 1966 και όταν πια θα επέστρεφε θα ήταν πολύ διαφορετική η ενδεκάδα».