“Κυρίες και κύριοι, από τη μία πλευρά του κορτ ο Μπιορν Μποργκ, το ανέκφραστο και σιωπηλό ρομπότ, ο καστανόξανθος μακρυμάλλης, ο αποκαλούμενος και «Iceman», από την άλλη ο Τζον Μάκενρο, ο εκρηκτικός χαρακτήρας, ο πεισματάρης, η ανερχόμενη δύναμη του παγκοσμίου τένις”.
Το ημερολόγιο γράφει 5 Ιουλίου 1980 και το Sport-Retro.gr γυρίζει τον χρόνο στον Αγώνα των Αγώνων, την τιτανομαχία που διήρκησε 3 ώρες και 53 λεπτά ή αλλιώς… τον Τελικό του Αιώνα.
Η πορεία τους
O Μπιορν Μποργκ προερχόταν από 9 κατακτήσεις Grand Slams (5 Roland Garros, 4 Wimbledon) παρά το γεγονός ότι μόλις ένα μήνα πριν είχε κλείσει το 24ο έτος της ζωής του.
O 21χρονος Τζον Μάκενρο, από την πλευρά του, είχε να αντιπαρατάξει μόνο το US Open της προηγούμενης χρονιάς, αλλά προετοιμαζόταν να διαδεχθεί τον Σουηδό στον θρόνο του Wimbledon.
Ο Μποργκ απέφυγε κατά σειρά τα εμπόδια των Ισμαΐλ Ελ Σαφέι (Αίγυπτος), Σλόμο Γκλικστάιν (Ισραήλ), Ροντ Φρόουλι (Αυστραλία), Μπάλαζ Τάροτσι (Ουγγαρία), Τζιν Μάγερ (ΗΠΑ) και Μπράιαν Γκότφριντ (ΗΠΑ).
Μόνο ο Φρόουλι και ο Γκότφριντ κατάφεραν να αποσπάσουν σετ από τον Σουηδό, ο οποίος έφτασε στον τελικό με απολογισμό 18-2.
Ο Μπιορν Μποργκ βρισκόταν στην 1η ενότητα των αθλητών, ενώ ο Τζον Μάκενρο στην 8η και, μάλιστα, αντιμετώπισε δυσκολίες μόλις στον 2ο γύρο.
Αρχικά, απέκλεισε εύκολα τον συμπατριώτη του Μπουτς Γουόλτς, αλλά ο Τέρι Ρόκαβερτ από την Αυστραλία προηγήθηκε 2 φορές στα σετ, προτού ο Αμερικανός ανατρέψει τα εις βάρος του δεδομένα με τα γνωστά του ξεσπάσματα.
Έπειτα, ο Μάκενρο έκαμψε με άνεση την αντίσταση του Τομ Όκερ (Ολλανδία), του Κέβιν Κάρεν (Νότια Αφρική) και του Πίτερ Φλέμινγκ (ΗΠΑ), ώσπου είχε φτάσει η ώρα για την τιτανομαχία με τον Τζίμι Κόνορς.
Οι 6 της προημιτελικής φάσης ήταν Αμερικανοί, ενώ στα ημιτελικά ο Μπιορν Μποργκ ήταν ο μοναδικός εκπρόσωπος του… υπόλοιπου πλανήτη.
Αναφορικά με τον αντίπαλο του Μάκενρο στους «4», ο Κόνορς δεν ήταν κανένας τυχαίος, αφού μετρούσε 5 κατακτήσεις Grand Slams, εκ των οποίων το ένα επί βρετανικού εδάφους το 1974.
Ο 21χρονος προηγήθηκε 6-3, ο κατά μια 6ετία μεγαλύτερός του και εξίσου ευέξαπτος απάντησε με το ίδιο σκορ στα γκέιμ, αλλά το ταλέντο και το τρομερό πάθος υπερίσχυσαν της εμπειρίας.
Αποδοκιμασίες και… Nike
Η νίκη επί του Κόνορς, πάντως, στον ημιτελικό είχε αφήσει… κατάλοιπα στον Μάκενρο, αφού με την εμφάνισή του στο κεντρικό κορτ του Wimbledon, το κοινό ξέσπασε σε αποδοκιμασίες.
Ο 21χρονος Αμερικανός αντιπαρατέθηκε εντόνως στους διοργανωτές και αυτό δεν άρεσε στην πλειοψηφία των θεατών, οι οποίοι για πρώτη φορά στην 103χρονη Ιστορία της διοργάνωσης έσπασαν την παγερή σιωπή τους για… γιούχα.
Ο Μάκενρο, όμως, δεν πτοείτο από τέτοια κρούσματα, δεδομένου ότι πριν από 3 χρόνια είχε νικήσει τον Μποργκ στην παρθενική τους μονομαχία και, μάλιστα, επί σουηδικού εδάφους!
Μέχρι τον αγώνα της Στοκχόλμης, ο «Iceman» δεν είχε ηττηθεί από νεότερο αντίπαλο, ενώ να σημειωθεί ότι ως την 5η Ιουλίου 1980, ο μακρυμάλλης είχε επικρατήσει 4 φορές έναντι 3 του σγουρομάλλη με την… παραλίγο αφάνα.
Δώδεκα χρόνια μετά την έναρξη των Όπεν, οι δύο φιναλίστ αποτελούσαν τα πιο τρανταχτά πρότυπα της μετάβασης από τον ερασιτεχνισμό στον επαγγελματισμό.
Ο Μάκενρο, ωστόσο, που αποκαλείτο «παλιόπαιδο» από τον Ίαν Μπαρνς της «Daily Express», βρισκόταν ένα βήμα πιο μπροστά από τον Μποργκ στο εμπορικό σκέλος.
Όταν το 1977 ο Αμερικανός πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στο Wimbledon, ο Φιλ Νάιτ, συνιδρυτής της Nike (σ.σ. με τον Μπιλ Μπάουερμαν) του πρότεινε να υπογράψουν συμβόλαιο για την προώθηση ενός παπουτσιού, ο μικρός δέχθηκε και άνοιξε δρόμους στις συνεργασίες εταιριών-αθλητών.
Ο Τελικός
Σάββατο 5 Ιουλίου 1980. Ο Μπιορν Μποργκ και ο Τζον Μάκενρο παρατάσσονται στο κεντρικό κορτ του Wimbledon.
Δεξιόχειρας εναντίον αριστερόχειρα, άμυνα εναντίον επίθεσης, πάγος εναντίον φωτιάς… Ένα στωικό ρομπότ κόντρα σε μία τρελή ιδιοφυΐα.
Ο Μποργκ φημιζόταν για το «κοιμισμένο» του ξεκίνημα, αλλά στην προκειμένη το παράκανε και έχασε το πρώτο σετ με 6-1 από έναν παίκτη αποφασισμένο να νικήσει το ίνδαλμά του.
Ο Μάκενρο, πάντως, έδωσε δικαιώματα στο φινάλε του δευτέρου σετ, ο Μποργκ έφτασε στην ισοφάριση με μερικά περάσματα ακριβείας (σκορ 7-5) και το μομέντουμ άλλαξε χέρια.
Ο Σουηδός κατέκτησε διά περιπάτου το τρίτο σετ με 6-3 και προηγήθηκε 5-4 στο τέταρτο, φτάνοντας μια ανάσα από την κατάκτηση του Wimbledon.
Φυσικά πώς θα γινόταν να χαρακτηριστεί Τελικός του Αιώνα αν το ματς έληγε με ένα… ανιαρό 3-1 και τον Μποργκ να επικρατεί όχι και τόσο δύσκολα;
Συνολικά στο τέταρτο σετ, ο Μάκενρο κρατήθηκε ζωντανός από 7 ματς-πόιντ, τα 5 εκ των οποίων στο τάι-μπρέικ των 34 πόντων που διήρκησε 22 ολόκληρα λεπτά, μόλις 5 λιγότερα από ολόκληρο το πρώτο σετ!
O Αμερικανός πήρε το πρώτο του σετ-πόιντ στο 8-7, ο Μποργκ απάντησε με forehand και προσπάθησε να γίνει ο μοναδικός νικητής του Wimbledon σε τάι-μπρέικ (σ.σ. μία ημέρα νωρίτερα το είχε πετύχει η Ιβόν Γκούλαγκονγκ στις Γυναίκες).
Τελικά, ο Μάκενρο επιβίωσε με 18-16 στο σκορ και «υποχρέωσε» έναν δημοσιογράφο να χαρακτηρίσει το τάι-μπρέικ ως «το πιο καθηλωτικό στην Ιστορία του αθλήματος».
Ο 21χρονος Αμερικανός ενδεχομένως να πίστεψε ότι θα είναι ο νικητής, ιδίως όταν πήρε τους πρώτους δύο πόντους του πέμπτου σετ (0-30).
Σε σχετικό ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε για τον τελικό, ο Μποργκ υποστήριξε ότι αν είχε χάσει το πρώτο γκέιμ, το Wimbledon θα άλλαζε χέρια έπειτα από 4 ολόκληρα χρόνια.
Πράγματι, ο Σουηδός δεν απώλεσε κανέναν πόντο από το σερβίς μέχρι το 10ο γκέιμ του σετ, πήρε 19 στο σύνολο και έγινε ξανά το αφεντικό του ράλι.
«Σέρβιρε καλύτερα στο πέμπτο, συγκριτικά με όλα τα προηγούμενα σετ», έχει δηλώσει ο Μάκενρο, ο οποίος δεν πήρε τον Τελικό του Αιώνα, αλλά χειροκροτήθηκε από εκείνους που τον αποδοκίμαζαν πριν από το πρώτο σερβίς.
Προηγήθηκαν 14 γκέιμ και μόλις 6 στα 31 fault (φάουλ) του Μποργκ από το σερβίς, ασχέτως αν εκτελούσε παρακινδυνευμένα, σημαδεύοντας τις γωνίες.
Το 8-6 χάρισε τη νίκη στον Σουηδό, ο οποίος ξόδευε περισσότερο χρόνο στην προπόνηση εν συγκρίσει με τον μεγάλο του αντίπαλο, αλλά και εγκάρδιο φίλο.
Ξεπέρασε και τα… όνειρά του
«Ποτέ δεν είχα παρακολουθήσει τον τελικό. Πρόσφατα τα παιδιά μου με ανάγκασαν να καθίσω μαζί τους και να μιλήσουμε γι’ αυτόν. Ξέρω ότι ο Τζον πίστευε ότι θα πάρει αυτόν τον αγώνα. Κι εγώ αυτό πίστευα.
Αν μου είχε κάνει μπρέικ στο πρώτο γκέιμ του πέμπτου σετ, θα είχα χάσει. Στη συνέχεια έπαιξα απίστευτα από το σερβίς και νίκησα. Αυτό ήταν το πιο δυνατό σετ της καριέρας μου στο εγκεφαλικό σκέλος.
Είναι ένα ματς που θα θυμάμαι για όλη την υπόλοιπη ζωή μου», έχει πει σχετικά για τον τελικό των τελικών ο Μποργκ, ενώ στα ίδια μήκη έχουν κυμανθεί οι δηλώσεις του Μάκενρο.
«Υπάρχει κάτι μαγικό όταν τα ονόματά μας παρατάσσονται μαζί», έχει πει με λυρισμό ο Αμερικανός, ο οποίος βοήθησε πολύ τον Σουηδό όταν είχε φτάσει στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.
Αρκετά χρόνια αργότερα, σε συνάντησή τους, ειπώθηκαν μερικά ενδιαφέροντες δηλώσεις, όπως αυτή του Μποργκ: «Ο καλύτερος τελικός της Ιστορίας δεν ήταν ο δικός μας, αλλά αυτός του 2008 μεταξύ του Φέντερερ και του Ναδάλ. Κι εμείς, πάντως, δεν τα πήγαμε άσχημα.
Έτρεφα τεράστιο σεβασμό στον Τζον. Περισσότερο από κάθε άλλον αντίπαλο. Παραμένει και σήμερα καλός φίλος. Ο τελικός του 1980 έδωσε και στους δύο μεγάλη ικανοποίηση, σημαίνει πάρα πολλά για τη ζωή μας. Πρώτη φορά, φοβήθηκα την ήττα, σκεφτόμουν ότι έφτασε η αρχή του τέλους».
Ο Μάκενρο, από την πλευρά του, έχει σχολιάσει: «Ήταν μία ιστορική μέρα για το άθλημα. Τρεις δεκαετίες μετά, ο κόσμος τον θυμάται ακόμη εκείνον τον αγώνα. Ο Μπιορν με πήρε υπό την προστασία του από πολύ μικρή ηλικία. Ήμουν λίγο τρελός, ξέρετε.
Αν λένε αλήθεια όσοι ισχυρίζονται ότι βρίσκονταν στο γήπεδο εκείνη τη μέρα, τότε το Γουίμπλεντον χωράει 100.000 κόσμο. Ως ηττημένος κέρδισα τη συμπάθεια των φιλάθλων, των δημοσιογράφων και κυρίως των άλλων παικτών. Όλοι μού έριξαν ένα κοκαλάκι για να μην κλαίω».
O Μάικ Γκρίνμπεργκ του «ESPN» έχει χαρακτηρίσει τον αγώνα ως «ένα από τα τρία ή τέσσερα κορυφαία αθλητικά γεγονότα της Ιστορίας», ενώ σε σόου του ίδιου δικτύου αναφέρεται ως ο σπουδαιότερος τελικός του Wimbledon.
O Νιλ Αμντούρ των «New York Times» είχε γράψει το 2011 ότι η μονομαχία μεταξύ του Σουηδού και του Αμερικανού παρέμενε η πιο συναρπαστική, ασχέτως αν μεσολάβησε εκείνη μεταξύ του Ρότζερ Φέντερερ και του Ράφαελ Ναδάλ το 2008.
Επίσης, σε μία ψηφοφορία από το «Channel 4» εν έτει 2002, το βρετανικό κοινό συμπεριέλαβε τον τελικό στο Νο10 των 100 κορυφαίων στιγμών του παγκοσμίου αθλητισμού.
Πριν ολοκληρωθεί το αφιέρωμα με το video αυτού του επικού αγώνα, καλό είναι να αναφερθεί και μία ενδιαφέρουσα ατάκα του Μποργκ που αφορούσε στην παιδική του ηλικία.
«Όταν ήμουν 8 ή 9 ετών είχα δύο όνειρα: Το ένα να αποτελέσω μέλος της σουηδικής ομάδας στο Davis Cup και το άλλο να παίξω στο κεντρικό κορτ του Wimbledon». Προφανώς, ξεπέρασε και τα ίδια του τα όνειρα…
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα