Η νύχτα που η Τούμπα έγινε ευρωπαϊκή έδρα του Ολυμπιακού!

Αυτές τις εποχές της έντονης οργής και της μόνιμης αντιπαράθεσης μπορεί να ακούγεται εξωφρενικό αλλά υπήρξε μία εποχή, τον Σεπτέμβρη του 1975, που ο Ολυμπιακός έπαιξε ως γηπεδούχος στη Θεσσαλονίκη και, μάλιστα, στην Τούμπα για ματς του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης.

Το πιο σπουδαίο απ’ όλα, όμως, δεν ήταν τόσο η έδρα όσο το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θεατών υποστήριζε τον σύλλογο του Πειραιά!

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο-μπεστ σέλερ, του Χρήστου Σωτηρακόπουλου με τίτλο “Ταξίδι στ’ Aστέρια”, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις “Τόπος” και αναπαράγεται με την ευγενική άδεια του συγγραφέα.

Μας μεταφέρει σε μία εποχή πολύ μακρινή σε μία Ελλάδα, η οποία είχε διαφορετικές αξίες και που πράγματα και συμπεριφορές που σήμερα θαυμάζουμε σε χώρες της Ευρώπης, ήταν φυσιολογικές στη δική μας καθημερινότητα.

Το απόσπασμα:

“Για τρίτη συνεχόμενη σεζόν, ο Ολυμπιακός το 1975-76 θα εκπροσωπούσε την Ελλάδα στο πιο σπουδαίο Κύπελλο, έχοντας μία σημαντική φυσιογνωμία στον πάγκο του, τον Βικ Μπάκιγχαμ.

Ο πρώην τεχνικός του Άγιαξ και της Μπαρτσελόνα, που στη χώρα μας είχε δουλέψει ήδη στον Εθνικό (δελεασμένος από τα χρήματα του αείμνηστου Δημήτρη Καρέλλα) δέχτηκε την πρόταση της νέας διοίκησης του Ολυμπιακού που είχε προκύψει μετά την οριστική αποχώρηση του αείμνηστου Νίκου Γουλανδρή.

Ωστόσο ο κύκλος της σπουδαίας ομάδας που είχε δημιουργήσει ο Λάκης Πετρόπουλος έκλεινε. Το έργο των πρωταθλητών έγινε πολύ δύσκολο από τη στιγμή που η κλήρωση της Ζυρίχης έστειλε πάνω τους την Ντινάμο Κιέβου του Βαλέρι Λομπανόβσκι.

Η ουκρανική ομάδα που εκπροσωπούσε τη Σοβιετική Ένωση ήταν η κάτοχος του Κυπέλλου  Κυπελλούχων Ευρώπης της προηγούμενης σεζόν, αφού είχε διαλύσει στον τελικό με 3-0 τη Φερεντσβάρος.

Ήταν η ποδοσφαιρική στέγη του Ευρωπαίου παίκτη της χρονιάς Όλεγκ Μπλαχίν, ο οποίος 15 χρόνια αργότερα θα καθόταν στον πάγκο των «ερυθρολεύκων» ως τεχνικός.

Ο Μπλαχίν, κυνηγός σπάνιας ποιότητας, με όλα τα χαρακτηριστικά που διέκρινε κανείς στον Γιόχαν Κρόιφ να υπάρχουν και στο δικό του στυλ, αν έφευγε εκείνες τις εποχές από την Ντινάμο για τη Ρεάλ ή την Μπάγερν θα άφηνε εποχή.

Όμως, τότε οι κυβερνήσεις δεν επέτρεπαν τις μετακινήσεις προτού οι ποδοσφαιριστές των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ συμπληρώσουν τα 28 τους χρόνια και αυτό εμπόδισε το τεράστιο ταλέντο του να ολοκληρωθεί.

Λίγες ημέρες πριν από το πρώτο ματς με τον Ολυμπιακό, η Ντινάμο νίκησε για το Super Cup Ευρώπης την Μπάγερν στο Μόναχο με 1-0. Σκόρερ του μοναδικού γκολ ήταν ο Μπλαχίν και πρόκειται για αριστούργημα.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, η Ντινάμο επανέλαβε την επιτυχία της με 2-0 στο Κίεβο, ο Μπλαχίν σκόραρε ξανά (εν προκειμένω δύο φορές) και ανάγκασε τον Φραντς Μπεκενμπάουερ να πει πως είναι ο κορυφαίος επιθετικός που είχε αντιμετωπίσει μετά τον Πελέ!

Ο  Ολυμπιακός ήταν τιμωρημένος και δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει (λόγω των κροτίδων στο ματς με τη Σέλτικ πριν ένα χρόνο) το Στάδιο Καραϊσκάκη, αλλά και την εναλλακτική του λύση, το Στάδιο Πατρών, έπειτα από τα επεισόδια που ξέσπασαν μετά το ματς με την Άντερλεχτ.

Η Τούμπα προέκυψε ως η μόνη κατάλληλη έδρα για την πρώτη μάχη. Ήταν πολύ βολικό και για τις δύο ομάδες, δεδομένου ότι ο ΠΑΟΚ θα υποδεχόταν την Μπαρτσελόνα για το Κύπελλο UEFA και άρα μπορούσε να ζητήσει να μεταφερθεί ο αγώνας του κατά μία ημέρα νωρίτερα (τότε όλα τα ματς διεξάγονταν την Τετάρτη, οπότε αυτό διευκόλυνε και την ΕΡΤ για τη μετάδοση).

Ο Ολυμπιακός, από την πλευρά του, έβρισκε ένα έτοιμο γήπεδο όπου δεν χρειαζόταν η παραμικρή προετοιμασία. Απλά θα έδινε στον γηπεδούχο ένα μερίδιο των εισπράξεων και όλοι θα ήταν ικανοποιημένοι…

Στη σημερινή νοσηρή ατμόσφαιρα μας ακούγεται τραβηγμένο και αδύνατο. Το 1975 μιλάμε για μία ελληνική κοινωνία πολύ διαφορετική, μόλις 14 μήνες μετά την πτώση της Χούντας, και φυσικά έμοιαζε λογικό το σενάριο.

Το γήπεδο γέμισε με 40.000 κόσμο. Πολλοί φίλοι του Ολυμπιακού με κάθε μέσο από κάθε σημείο της χώρας πήγαν στο γήπεδο, αλλά και αρκετοί Θεσσαλονικείς με φτηνό εισιτήριο σε μία εποχή χωρίς πολλές τηλεοπτικές μεταδόσεις, ήθελαν να δουν από κοντά μία ομάδα όπως η Ντινάμο Κιέβου που είχε εξιτάρει τη φαντασία τις λίγες φορές που την είχαμε απολαύσει τηλεοπτικά.

Φυσικά, υπήρξαν και περίπου 500 οπαδοί του ΠΑΟΚ, οι οποίοι με πανό γραμμένο στα ρωσικά και με συνθήματα κατά του Ολυμπιακού και του Πειραιά έπιασαν ένα κομμάτι της εξέδρας, αλλά ήταν λίγοι.

Σήμερα, οι θρύλοι του δάσους, υποστηρίζουν πως το μισό και πλέον γήπεδο υποστήριζε την Ντινάμο, αλλά οι αυτόπτες μάρτυρες τους διαψεύδουν, όπως και απεσταλμένοι της εποχής.

Ο πάντα ψύχραιμος στις προσεγγίσεις του Ευάγγελος Φουντουκίδης στην «Αθλητική Ηχώ»  μιλά για σχεδόν 500 άτομα και ο αείμνηστος Γιώργος Βενετούλιας, ο οποίος επίσης υπολόγιζε 400 με 450 αυτούς που έκαναν εξέδρα υπέρ των Σοβιετικών.

Ο Γιάννης Διακογιάννης είχε περιγράψει (και) αυτό το ματς, μετά τη νίκη του ΠΑΟΚ επί της Μπαρτσελόνα με 1-0 την προηγούμενη ημέρα, και κάνει λόγο για πολύ ζεστή εξέδρα, με τους Θεσσαλονικείς να πανηγυρίζουν στα γκολ, γεγονός που αποτυπώνεται στα ελάχιστα στιγμιότυπα που διασώθηκαν.

Την παραμονή του ματς, οι παίκτες του Ολυμπιακού ήθελαν να δουν από κοντά το ματς του ΠΑΟΚ με την “Μπάρτσα” και πήγαν με τον προπονητή τους Βικ Μπάκιγχαμ στο γήπεδο, εκεί όπου ο Άγγλος τεχνικός είχε ένα συγκινητικό τετ α τετ με τον πιο ακριβό παίκτη του κόσμου, τον Γιόχαν Κρόιφ.

Οι «ερυθρόλευκοι» άσοι ένοιωθαν δέος όταν είδαν τον Ολλανδό σούπερ σταρ να αγκαλιάζει συγκινημένος τον προπονητή τους, μαθαίνοντας πως αυτός του είχε δώσει την ευκαιρία να φορέσει τη φανέλα του Άγιαξ σε ηλικία 16 ετών!

Το παιχνίδι έγινε υπό βροχή και ο Ολυμπιακός αιφνιδιάστηκε όταν ο σπουδαίος μέσος της Ντινάμο, ο Βίκτορ Κολoτόφ, με δύο κεφαλιές μέσα σε ένα τρίλεπτο έκανε το 0-2.

Ο Μιχάλης Κρητικόπουλος, ένας από τους πιο πολυσύνθετους επιθετικούς στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, μείωσε στο 35΄και ο Ολυμπιακός πίεσε για να ισοφαρίσει.

Η αλλαγή του Μπάκιγχαμ, με τον Τάκη Συνετόπουλο να αποχωρεί και να μπαίνει ο Κώστας Αϊδινίου, η τελευταία πανάκριβη μεταγραφή του Νίκου Γουλανδρή από τον Ηρακλή με ποσό 14.000.000 δραχμών, άλλαξε τη ροή του ματς.

Το πιο επιθετικό σχήμα έφερε φάσεις και με εκτέλεση φάουλ στο 64΄ο Αϊδινίου με συρτό σουτ έκανε το 2-2. Δεν ήταν δυνατό, όμως, η μπάλα άλλαξε λίγο πορεία και έφυγε από τα χέρια του Ρουντακόφ.

Ο Παμπουλής έχασε τη μεγάλη ευκαιρία απέναντι από τον τερματοφύλακα να σκοράρει από καταπληκτική ενέργεια και σέντρα του Θανάση Αγγελή, του αριστερού μπακ που φώναζαν όλοι «Κούπερ» και έμεινε έτσι το 2-2. Ο κόσμος χειροκρότησε στο τέλος και τις δύο ομάδες, αλλά πια η πρόκριση ήταν δύσκολη.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ (Βικ Μπάκιγχαμ): Kελεσίδης, Γκαϊτατζής, Γκλέζος, Κυράστας, Σιώκος, Συνετόπουλος (46′ Αϊδινίου), Αγγελής, Βιέρα, Δεληκάρης, Κρητικόπουλος, Παμπουλής.

ΝΤΙΝΑΜΟ ΚΙΕΒΟΥ (Βαλέρι Λομπανόβσκι): Ρουντακόφ, Ζούεφ, Τρόσκιν, Ρέσκο, Φομένκο, Βερεμέεφ, Κονκόφ, Κολοτόφ, Μπούριακ, Κοτσουμπίνσκι, Μπλαχίν.

Ο Βαλέρι Λομπανόβσκι έπλεξε το εγκώμιο της ελληνικής ομάδας για το πώς αντέδρασε μετά το 0-2, όμως είπε ξεκάθαρα πως μετά από αυτό το σκορ η δική του ομάδα θα περνούσε στη ρεβάνς!

Στο «Ολιμπίνσκι» ο Παναγιώτης Κελεσίδης για αρκετή ώρα κράτησε το 0-0, αφού απέκρουσε σουτ του Λεονίντ Μπούριακ και κεφαλιά του κεντρικού αμυντικού Ανατόλι Κονκόφ που έκανε παιχνίδι από την άμυνα.

Ο Μπλαχίν με δύο ατομικές ενέργειες που έδειξαν την κλάση του απείλησε, ωστόσο χωρίς αποτέλεσμα και ο Κρητικόπουλος είχε τη μόνη, αλλά τεράστια ευκαιρία όταν μόνος με τον Εβγκένι Ρουντακόφ, τη σπατάλησε.

Στα μέσα του δευτέρου ημιχρόνου, στο 66΄, ο Βλάντιμιρ Ονισένκο, ένας πολύ σπουδαίος φορ, σκόρερ δύο γκολ στον τελικό με τη Φερεντσβάρος, μπόρεσε να βρει τον δρόμο για τα δίχτυα και εκεί όλα κρίθηκαν.

Ο Ολυμπιακός, πάντως, έφυγε με το κεφάλι ψηλά και όλοι αναγνώρισαν πως ο Μπάκιγχαμ είχε παρατάξει την ομάδα του χωρίς φόβο απέναντι σε ένα σύνολο που αποτελούσε σχεδόν αυτούσια και την εθνική Σοβιετικής Ένωσης της εποχής».

***

Και για να μην νομίζετε ότι μόνο ο ΠΑΟΚ συμπεριφέρθηκε με αβρότητα, ιδού και η “ερυθρόλευκη” απάντηση: “H διοίκησις του Ολυμπιακού σε ανακοίνωσή της ευχαριστεί τους φιλάθλους της ομάδος και τους Θεσσαλονικείς για τη θερμότατη υποδοχή των παικτών και για τη συμπαράστασή τους.

Συγχαίρει τον ΠΑΟΚ για τη νίκη του επί της Μπαρτσελόνα και εύχεται να προκριθεί στον επόμενο γύρο του Κυπέλλου UEFA”.

Είπατε κάτι;