Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε μια ομάδα που στην καλή της μέρα κοιτούσε στα μάτια κάθε αντίπαλο από οποιαδήποτε προηγμένη ποδοσφαιρικά χώρα κι αν προερχόταν.
Ο Παναθηναϊκός έμελλε να αλλάξει επίπεδο στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με αποκορύφωμα τις μεταγραφές των Δημήτρη Σαραβάκου και Βέλιμιρ Ζάετς το καλοκαίρι του 1984.
Τη σεζόν 1984-85 οι νταμπλούχοι «πράσινοι» κατέπληξαν την Ευρώπη για τρίτη φορά στην Ιστορία τους, έπειτα από το έπος του «Γουέμπλεϊ» το 1971 και τον θρίαμβο επί της τρομερής Γιουβέντους με 4-2 το 1980.
Η «αρμάδα» του Γιάτσεκ Γκμοχ έφτασε στην ημιτελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και απέναντί της βρέθηκε μία ποδοσφαιρική υπερδύναμη: η Λίβερπουλ.
Το συγκεκριμένο αφιέρωμα δεν προτίθεται να επικεντρωθεί στην πορεία του «τριφυλλιού» ούτε να εκθειάσει τους «κόκκινους» του Ίαν Ρας, του Κένι Νταλγκλίς, του Άλαν Χάνσεν, του Φιλ Νιλ, του Μπρους Γκρόμπελαρ, του Ρόνι Γουίλαν και πολλών άλλων.
Εν προκειμένω, το Sport-Retro.gr παραθέτει πληροφορίες για τη ζωή του Γιαν Κάιζερ, του διαιτητή που με τις αποφάσεις του έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ευρεία νίκη της Λίβερπουλ με 4-0 και, ουσιαστικά, μετέτρεψε σε τυπική διαδικασία τον επαναληπτικό του ΟΑΚΑ στις 24 Απριλίου 1985.
Ερέθισμα από καθηγητή στο Λύκειο
Ο Γιοχάνες Nικολάους Ιγκνάσιους Κάιζερ γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1940 στο Βόλενταμ, μιας πόλης που μεγάλη μερίδα των κατοίκων της ονομάζεται Μιούρεν, Σίλντερ ή… Κάιζερ.
Μερικά χρόνια πριν από την κυριαρχία του Άγιαξ στην Ευρώπη, ο νεαρός Ολλανδός προτίμησε τη σφυρίχτρα από την ποδοσφαιρική μπάλα.
Ένας καθηγητής του στο Λύκειο, ονόματι Άρνολντ Μιούρεν, του ζήτησε να διευθύνει έναν αγώνα για το σχολικό πρωτάθλημα.
Ο Γιαν αισθάνθηκε ικανοποίηση (και ίσως ανωτερότητα) με τον ρόλο του άρχοντα της αναμέτρησης και στα 17 του αποφάσισε να δώσει εξετάσεις για να γίνει διαιτητής.
Οκτώ χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1965, ο νεαρός Ολλανδός απέκτησε το δικαίωμα να διευθύνει αγώνες της πρώτης κατηγορίας, η οποία είχε γίνει επαγγελματική από το 1954.
Αλαζόνας και αυστηρός
Με αυτές τις δύο λέξεις περιέγραφαν συνήθως τον Γιαν Κάιζερ οι δημοσιογράφοι και οι ποδοσφαιριστές που καλούνταν να υπακούσουν στις υποδείξεις του.
Ένας διαιτητής παλιάς κοπής, ο οποίος δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του, χωρίς αυτό απαραίτητα να σημαίνει ότι ήταν κακό σε ορισμένες περιπτώσεις.
Η πιο χαρακτηριστική απόφασή του Ολλανδού ρέφερι πάρθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 1985 και δυστυχώς ταυτίστηκε με ένα τραγικό γεγονός.
Η Ουαλία προηγείτο 1-0 της Σκοτίας στο «Νίνιαν Παρκ» του Κάρντιφ, ώσπου 9 λεπτά πριν από το φινάλε ο Κάιζερ καταλόγισε πέναλτι, ο Ντέιβιντ Κούπερ ισοφάρισε και χάριζε στη χώρα του ένα σκορ που την έστελνε στα πλέι οφ της προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986.
Ωστόσο, ο τεχνικός των φιλοξενούμενων Τζοκ Στιν δεν άντεξε την πίεση των τελευταίων λεπτών και το άγχος για την έκβαση της εκτέλεσης του πέναλτι, υπέστη ανακοπή καρδιάς με τη λήξη του ματς και κατέληξε στο ιατρείο του γηπέδου.
Οι ένδοξες στιγμές
Ο Γιαν Κάιζερ ήταν παθιασμένος με το επάγγελμά του, γεγονός που αποτυπώνεται στη διάρκεια (σ.σ. άρχισε να ασχολείται το 1957 και άφησε τη σφυρίχτρα το 1989).
Εν έτει 1972 η FIFA τον ενέταξε στους κόλπους της κι εκείνος δεν είχε κανένα πρόβλημα για να διευθύνει διεθνείς αγώνες από τη στιγμή που μιλούσε αγγλικά και γερμανικά.
Το πρώτο ευρωπαϊκό ματς της καριέρας του αφορούσε στον 1ο γύρο του Κυπέλλου UEFA της σεζόν 1972-73, όπου η Γκρασχόπερ επικράτησε 2-1 της Νιμ και ο Ολλανδός καταλόγισε πέναλτι υπέρ της ελβετικής ομάδας.
Στα πρώτα του βήματα, μεταξύ άλλων, διηύθυνε το 4-1 της Λιντς επί της Ζυρίχης, το 0-7 της ΚΠΡ επί της Μπραν και το 2-5 του Αμβούργου επί της Ρέιπας Λάχτι.
Επίσης, ο Κάιζερ «σφύριξε» την αναμέτρηση Αυστραλία-N. Koρέα για την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1978, καθώς και τα ματς Ισπανία-Ρουμανία, Γερμανία-Ουαλία για την προκριματική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 1980.
Ήταν ο άρχοντας των αγώνων Αργεντινή-Ιταλία 1-1, Δανία-Ισπανία 1-5 για το Παγκόσμιο Κύπελλο 1986, του Γερμανία-Ρουμανία 2-1 για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 1984 και του τελικού των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 μεταξύ της Γαλλίας και της Βραζιλίας (2-0 το σκορ).
Συνολικά, από το 1971 μέχρι το 1988 διηύθυνε 334 αναμετρήσεις της Eredivisie, 14 για το Κύπελλο Πρωταθλητριών, 11 για το Κύπελλο Κυπελλούχων, 18 για το Κύπελλο UEFA (σ.σ. συμπεριλαμβανομένου του 1 από τους 2 τελικούς του 1988 μεταξύ της Λεβερκούζεν και της Εσπανιόλ), 2 για το Παγκόσμιο Κύπελλο, 1 για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και 3 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η άλλη ζωή του Κάιζερ
Τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του δεν ήταν ονειρικά, όπως μαρτυρά το γεγονός ότι σε ηλικία 15 ετών έβγαζε χαρτζιλίκι ως σερβιτόρος στο ξενοδοχείο-εστιατόριο «Cathrien van Diepen», που τώρα έχει μετατραπεί σε μπρασερί και ονομάζεται «Cathrien».
Οι συμμαθήτριες του τον ρωτούσαν συνεχώς για τους διάσημους θαμώνες που ο ίδιος τους προσέφερε υπηρεσίες, χωρίς να γνωρίζουν ότι σύντομα θα «σφύριζε» αναμετρήσεις σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Όταν άρχισε να αφοσιώνεται στη διαιτησία, ο Γιαν χάρισε το κοστούμι του στον αδερφό του Βιμ, ο οποίος συνέχισε για δεκαετίες την οικογενειακή παράδοση στο service.
Επίσης, εξακολουθεί να βρίσκεται κοντά στην προτεσταντική εκκλησία και συγκεκριμένα στο πλευρό του πάστορα Μπέιμστερ στο Χέιλου της βόρειας Ολλανδίας.
Όταν χαρακτηρίστηκε «σφαγέας»
«Ο διαιτητής Κάιζερ ακύρωσε κανονικό γκολ, δεν μας έδωσε δυο πέναλτι και χάσαμε σαν πρόβατο που πήγαν να το σφάξουν».
Η παραπάνω πρόταση ανήκει στον Γιάτσεκ Γκμοχ, τον αρχιτέκτονα της πορείας του Παναθηναϊκού μέχρι την ημιτελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της σεζόν 1984-85.
Το ματς του «Άνφιλντ» δεν είχε σκορ μέχρι το 12ο λεπτό, όταν ο Χουάν Ραμόν Ρότσα έστειλε την μπάλα στα δίχτυα με ένα «ξερό» ευθύβολο σουτ εκτός περιοχής, αλλά το γκολ δεν μέτρησε λόγω οφσάιντ.
Η λανθασμένη αυτή απόφαση του Κάιζερ δεν επέτρεψε στον Παναθηναϊκό να προηγηθεί στο «άνδρο» της πρωταθλήτριας Ευρώπης και, μάλιστα, σε ημιτελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών, γεγονός αντίθετο από αυτό που έμελλε να συμβεί 11 χρόνια αργότερα με τον Άγιαξ στο Ολυμπιακό Στάδιο του Άμστερνταμ.
Έκτοτε η Λίβερπουλ έβαλε 3 γκολ και έγινε το απόλυτο αφεντικό του αγώνα, αλλά 10 λεπτά πριν από τη λήξη ο Κάιζερ δεν έδωσε «καθαρό» πέναλτι στον Δημήτρη Σαραβάκο, με συνέπεια οι «πράσινοι» να χάσουν και την τελευταία ελπίδα εν όψει της ρεβάνς του ΟΑΚΑ.
“Τα δημοσιεύματα έκαναν τη δουλειά τους”, είπε μετά το ματς ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, αναφερόμενος στους Άγγλους δημοσιογράφους που υποστήριξαν ότι ο Παναθηναϊκός πέρασε την Γκέτεμποργκ με τη βοήθεια της διαιτησίας (σ.σ. πράγματι το νικητήριο πέναλτι στο “Ούλεβι” δεν έπρεπε να καταλογιστεί).
Ο Γιάτσεκ Γκμοχ, από την πλευρά του, είχε σχολιάσει: “Θα δώσω τον αγώνα της ζωής μου στη ρεβάνς. Θέλω να κάνω καριέρα και δεν θα με σταματήσουν αυτοί”.
Η αλήθεια είναι ότι η Λίβερπουλ ήταν μια κλάση πάνω από τον Παναθηναϊκό, ωστόσο θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον η εξέλιξη του αγώνα σε περίπτωση που ο Κάιζερ δεν έπαιρνε αυτήν την απαράδεκτη απόφαση στο 12ο λεπτό.
ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ (Τζο Φάγκαν): Γκρόμπελαρ, Νιλ, Μπέγκλιν, Λόρενσον, Χάνσεν, Λι, Νταλγκλίς, Γουίλαν, Ρας, Μακ Ντόναλντ, Γουόρκ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ (Γιάτσεκ Γκμοχ): Λαφτσής, Γεροθόδωρος, Καρούλιας, Κυράστας, Ζάετς, Δοντάς, Σαραβάκος, Αντωνίου (54’ Λιβαθηνός), Μαυρίδης, Ρότσα, Θ. Δημόπουλος (81’ Κάβουρας).
Ο θρύλος με τον Λα Λινγκ
Παράλληλα με τη διαιτητική του καριέρα, ο Κάιζερ ήταν ατζέντης ποδοσφαιριστών και η εταιρεία του είχε συνεργασία με τον Τσου Λα Λινγκ.
O Ολλανδός μεσοεπιθετικός αγωνίστηκε στο “τριφύλλι” τη διετία 1982-1984 και ο θρύλος θέλει τον ρέφερι να μένει δυσαρεστημένος από τη μη ανανέωση της συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Παναθηναϊκός σπατάλησε την πρώτη από τις δύο ευκαιρίες που είχε για να επαναλάβει το έπος του 1971, χωρίς να ευθύνεται γι’ αυτό μόνο ο αντίπαλος…
Διαβάστε ακόμη:
Πρωτοπόρος, Ευρωπαίος, Κορυφαίος < Μίζερος, Εγκαταλειμμένος, Ακέφαλος. Η νέα αρχή του Παναθηναϊκού
Δημήτρης Σαραβάκος ετών 56: H μεταγραφή που άλλαξε την Ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα