Η νύχτα που ο Βαζέχα «πάγωσε το Άμστερνταμ». Σπάνιες μαρτυρίες και photos του Χρήστου Σωτηρακόπουλου

Ball EpoqueReplay... by Χρήστος Σωτηρακόπουλος

Χρήστος Σωτηρακόπουλος 3 Απρ, 2018

Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος, ο άνθρωπος που μετέδωσε το ανεπανάληπτο 0-1 του Παναθηναϊκού επί του Άγιαξ και εξήγησε στο τηλεοπτικό κοινό ότι ο Κριστόφ Βαζέχα “πάγωσε το Άμστερνταμ”, παραθέτει μαρτυρίες και φωτογραφίες από τον πρώτο ημιτελικό του Champions League 1995-96 στο Sport-Retro.gr.

*******

“Πέρασαν 22 ολόκληρα χρόνια αλλά η κούρσα του Δώνη είναι χαραγμένη στο μυαλό σαν να ήταν πριν από λίγες ώρες. Το μάτι μου είχε «πέσει» στον Κριστόφ Βαζέχα, ο οποίος στο ίδιο ύψος με το σημείο που μεταδίδαμε, κρατιόταν με την εμπειρία του στο όριο του να μην βγει οφσάιντ.

Ακούγοντας όλα αυτά τα χρόνια την περιγραφή της φάσης, συνειδητοποιώ πως δεν βγάζει νόημα! Όλοι είχαμε σηκωθεί από τις θέσεις προσπαθώντας να φωνάξουμε στον Δώνη πως ο Πολωνός περίμενε την μπάλα.

**Οι Έλληνες απεσταλμένοι στο Άμστερνταμ**

Τη στιγμή που το άψογο πλασέ του Κριστόφ κατέληγε στα δίχτυα, είδα τον Ίαν Σεν Τζον, παλιά δόξα της Λίβερπουλ και σχολιαστή της αγγλικής τηλεόρασης ITV στο παιχνίδι, να πετιέται όρθιος και να πανηγυρίζει!

Το ίδιο και αρκετοί άλλοι ξένοι σχολιαστές! Ο Γερμανός, ο Ισπανός, ο Ισραηλινός και ο Βέλγος που ήταν όλοι στη σειρά μπροστά μας τινάχτηκαν από τις θέσεις τους… Έμοιαζε με όνειρο αλλά δεν ήταν. Η πορεία της ομάδας του Χουάν Ραμόν Ρότσα είχε κερδίσει τη συμπάθεια όλων σχεδόν, των ουδέτερων.

Στην επική κούρσα του «τρένου» βοήθησε και η πανέξυπνη κίνηση του Δημήτρη Μάρκου, ο οποίος έφυγε προς τα αριστερά ανοίγοντας την άμυνα. Ο σκάουτερ της Μπλάκμπερν, που ήταν στο γήπεδο, χαμογελώντας γέμιζε το μπλοκάκι του με εγκωμιαστικά σχόλια για τον άσο του Παναθηναϊκού.

Λίγες εβδομάδες μετά ο Δώνης θα γινόταν ο πρώτος Έλληνας που θα έκανε εφαρμογή του νόμου Μποσμάν, φεύγοντας για την Premier League και την πρωταθλήτρια του 1995 Μπλάκμπερν Ρόβερς.

**Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος με τον Λουίς φαν Χάαλ**

Το Ολυμπιακό Στάδιο του Άμστερνταμ, εκεί όπου έγινε και το ματς και όχι στο Ντε Μέερ όπως γράφουν πολλοί παντελώς λανθασμένα, θα έκλεινε για πάντα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο.

Στο σημερινό ποδόσφαιρο ομάδα που να φαντάζει τόσο ανίκητη όπως εκείνος ο Άγιαξ ίσως να μην υπάρχει. Μόνο η Μπαρτσελόνα όταν έχει μέσα τον Μέσι και η Ρεάλ αν είναι πλήρης μπορούν να συγκριθούν με τα μωρά του Φαν Χάαλ.

Πρωταθλητής Ευρώπης και κόσμου, αήττητος σε 19 ματς Champions League -το απόλυτο ρεκόρ για πολλά χρόνια- πρωταθλητής Ολλανδίας από τον Μάρτιο, έμοιαζε τελειωμένη η υπόθεση πριν καν να πάει ο Παναθηναϊκός στο Άμστερνταμ. Άντε μια καλή εμφάνιση και ένα τιμητικό σκορ έλεγαν κάποιοι, αλλά μέχρι εκεί.

Κι όμως, το έχω ξαναπεί, το κλίμα ήταν αισιόδοξο. Ο Χουάν Ραμόν Ρότσα την παραμονή του αγώνα μού έλεγε πριν από την προπόνηση πως σέβονται, αλλά δεν φοβούνται τον Άγιαξ οι ποδοσφαιριστές του. Δεν ήταν δήλωση-κλισέ. Άλλωστε περισσότερο φιλικά μιλούσαμε.

Το 1985 είχα ζήσει τον ίδιο και όλους τους συμπαίκτες του (φυσιογνωμίες όπως ο Σαραβάκος, ο Κυράστας, ο Ζάετς, ο Λιβαθηνός, ο Καρούλιας) στα αποδυτήρια του «Άνφιλντ» να αισθάνονται δέος! Ο Ρας, ο Νταλγκλίς, ο Λι, ο Χάνσεν και οι υπόλοιποι άσοι της Λίβερπουλ έμπαιναν στο γήπεδο και κάποιοι από τους αναπληρωματικούς του Παναθηναϊκού είχαν ζητήσει… αυτόγραφα!

**Τότε που υπήρχε και Mega και… Παναθηναϊκός**

Ο Γιάτσεκ Γκμοχ -μπροστά μου- γινόταν έξαλλος! «Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις κάποιον και να τον κοντράρεις, αν τον θαυμάζεις;», ήταν η απορία του Πολωνού.

Το 1996 τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Το έβλεπες, ειδικά αν είχες ζήσει την ομάδα ολόκληρη τη χρονιά. Είχα βρεθεί μαζί τους σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Από την κόλαση της φλογισμένης Ριέκα έως το αφιλόξενο Κίεβο και από το χωριουδάκι του Άαλμποργκ στη Δανία και τη χιονισμένη ύστερα από 40 χρόνια Βρετάνη στο «Μποζουάρ» της Ναντ, στο γραφικό Πόρτο και την παγωμένη Βαρσοβία.

Πουθενά δεν ένιωθες τέτοια σιγουριά, όπως λίγο πριν να πετάξει η αποστολή για το Άμστερνταμ! Δεν υπήρχε εξήγηση. Αλλά ταυτόχρονα τα περισσότερα μεγάλα αποτελέσματα στην ιστορία το ελληνικό ποδόσφαιρο τα πήρε μέσα από… μεταφυσικό κλίμα. Στην Πορτογαλία το 2004 έπιανες στον αέρα την ίδια αισιόδοξη αύρα.

Το τελικό 1-0 παραμένει (για μένα) η μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη ελληνικής ομάδας σε Κύπελλο Ευρώπης. Με τα δεδομένα της εποχής και τη δυναμικότητα εκείνου του Άγιαξ. Κάποια γραφεία στοιχημάτων είχαν κλειδώσει το ματς, πράγμα αδιανόητο για ημιτελικό!

Στον προηγούμενο γύρο το ίδιο ίσχυε για το ματς των Ολλανδών με την Ντόρτμουντ, η οποία απλά θυμίζω πως ένα χρόνο μετά έμελλε να ήταν η νέα πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ο Άγιαξ κέρδισε τους Γερμανούς με σβηστές τις μηχανές και τις δύο φορές.

Ο Παναθηναϊκός μπορεί τελικά να μην «έχτισε» σε αυτή τη νίκη και να αποκλείστηκε. Ήταν η νύχτα που έγινε μια επανάσταση χωρίς συνέχεια, αλλά έστω για λίγο έκανε κάθε χώρα του πλανήτη να ασχοληθεί μαζί του. Θυμίζω απλά πως ήταν ακόμα η εποχή που όλοι οι αγώνες ήταν Τετάρτη και οι δύο ημιτελικοί γίνονταν την ίδια ώρα!

Η ρεβάνς μεταδόθηκε από 56 κανάλια που ήρθαν στο Ολυμπιακό Στάδιο, σε 123 χώρες σε ζωντανή μετάδοση. Το απόλυτο ρεκόρ για ελληνικό σύλλογο, το οποίο κρατούσε μέχρι τις τρελές επιτυχίες της Εθνικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004, με τη μετάδοση του ημιτελικού με την Τσεχία και του τελικού με τους Πορτογάλους.

Στο γήπεδο η ποιότητα του Άγιαξ έκανε και τη διαφορά. Ο Γιάρι Λιτμάνεν, ένας από τους σπουδαιότερους φορ των 90s’ θα αρκούσε για να αντιστρέψει τους όρους και σκοράροντας νωρίς έφερε το ρόλο του φαβορί και πάλι στον Άγιαξ. Το τελικό 0-3 ήρθε φυσιολογικά και η ευκαιρία να παίξει ελληνικός σύλλογος στον τελικό του Champions League χανόταν οριστικά.

Λίγες εβδομάδες μετά ο Παναθηναϊκός του Ρότσα έπαιρνε και το πρωτάθλημα, αποδεικνύοντας πως δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη κρατιούνται από μια ελληνική ομάδα. Και μόνο με 15 ετοιμοπόλεμους ποδοσφαιριστές. Λίγους μήνες μετά, με τον αποκλεισμό από τη Ρόσενμποργκ και κολλητά από τη Λέγκια, ο Ρότσα τον Οκτώβρη του 1996 θα αποτελούσε παρελθόν.

Ο Παναθηναϊκός που μέχρι τον Μάρτη διεκδικούσε το τρίτο σερί πρωτάθλημα, τον Μάη του 1997 θα έμενε κι εκτός UEFA! Από τους 14 που έπαιξαν στη μαγική βραδιά του Άμστερνταμ, το καλοκαίρι του 1998 θα είχαν φύγει οι 11 (Δώνης, Καπουράνης, Μάρκος, Γ.Σ. Γεωργιάδης, Νιόπλιας, Γ.Χ. Γεωργιάδης, Κολιτσιδάκης, Ουζουνίδης, Καλιτζάκης, Μπορέλι, Μαραγκός) με μόνους «διασωθέντες» τους Βαζέχα, Αποστολάκη και Βάντσικ.

Το έχουν πει και το έχουν γράψει σε κάθε χώρα, σε κάθε γλώσσα. Ο θρίαμβος από την τραγωδία, η επιτυχία και η αποτυχία στο ποδόσφαιρο δεν απέχουν τελικά απλά ελάχιστα. Είναι συγκάτοικοι! Αλλά εκείνο το βράδυ της 3ης Απριλίου του 1996 θα μείνει για πάντα στην Ιστορία ως η στιγμή που ο Βαζέχα πάγωσε το Αμστερνταμ…”.