Το τζάμπολ του Eurobasket 2017 βρίσκεται προ των πυλών και, φυσικά, η Εθνική Ανδρών δεν θα μπορούσε να απουσιάσει.
Με αφορμή την έναρξη της διοργάνωσης, το Sport-Retro.gr γυρίζει τον χρόνο στο μακρινό 1949, όταν το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα πανηγύρισε το πρώτο του μετάλλιο στο Κάιρο.
Ο Σύλλογος Φιλάθλων Εθνικής Ελλάδος «Γαλανόλευκος Φάρος» ιδρύθηκε το 2004 με αφορμή την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος από την Εθνική ποδοσφαίρου, όμως, 55 χρόνια νωρίτερα, είχε στηθεί στην Αίγυπτο ένας χάλκινος Γαλανόλευκος… Φαραώ.
Από σπόντες στην Αίγυπτο
Το 1949 διεξήχθη το έκτο Eurobasket και σύμφωνα με τη FIBA Europe, το πιο αδύναμο που έγινε ποτέ. Πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, την πρωτεύουσα της Αιγύπτου, κατά την περίοδο 15-22 Μαΐου.
Σύμφωνα με την τότε πρακτική, οι αγώνες έπρεπε να φιλοξενηθούν από τη Σοβιετική Ένωση, νικήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης, αλλά εκείνη αρνήθηκε.
Η δευτεραθλήτρια Τσεχοσλοβακία δεν μπορούσε να τους αναλάβει για δεύτερη διαδοχική φορά, οπότε η διοργάνωση τελικά ανατέθηκε στην τρίτη Αίγυπτο. Οι δυσκολίες όμως δεν σταμάτησαν εκεί…
Εξαιτίας της μεγάλης -για τα τότε μεταφορικά μέσα- απόστασης καθώς και των εξόδων, η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών δεν έδειξε καμία διάθεση συμμετοχής. Ως εκ τούτου, έλαβαν μέρος μόλις 7 ομάδες, εκ των οποίων μόνο οι 3 είχαν εμπειρία από τη διοργάνωση.
Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν και η Ελλάδα, η οποία μάλιστα κατέκτησε το πρώτο της μετάλλιο στο Eurobasket και συγκεκριμένα το χάλκινο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε εκτός Ευρώπης.
Στο Eurobasket αυτό το «παρών» έδωσαν η οικοδέσποινα Αίγυπτος, η οποία αν και αφρικανική χώρα ανακηρύχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης (!), η Γαλλία που κατέλαβε τη 2η θέση, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Ολλανδία, ενώ την επτάδα συμπλήρωσαν Συρία και Λίβανος, που προσκλήθηκαν την τελευταία στιγμή λόγω της πάρα πολύ μικρής συμμετοχής.
Το σύστημα διεξαγωγής ήταν απλό: Όλοι κλήθηκαν να παίξουν με όλους και οι τρεις πρώτοι της βαθμολογίας μοιράστηκαν τα μετάλλια.
Ύστερα από το τέλος της διοργάνωσης, πολυτιμότερος παίκτης και ταυτόχρονα πρώτος σκόρερ με 116 πόντους αναδείχθηκε ο Χουσεΐν Eζτούρκ από την Τουρκία.
Η Εθνική Eλλάδας κατάφερε με 4 νίκες και 2 ήττες να κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο και να καταγράψει την πρώτη σπουδαία διάκριση της Ιστορίας της.
Το ρόστερ του βάθρου
Η «χάλκινη» δωδεκάδα της Εθνικής απαρτιζόταν από τους εξής: Αλέξανδρος Αποστολίδης, Στυλιανός Αρβανίτης, Νικόλαος Μπουρνέλος, Αθανάσιος Κωστόπουλος, Γιάννης Λάμπρου, Φαίδων Ματθαίου, Νικόλαος Μήλας, Νικόλαος Νομικός, Μίσσας Πανταζόπουλος, Νικόλαος Σκυλακάκης, Αλέξανδρος Σπανουδάκης, Δημήτριος Ταλιαδώρος. Προπονητής ήταν ο Γιώργος Καρατζόπουλος.
Μάλιστα, ο θρυλικός Φαίδων Ματθαίου αναδείχθηκε πρώτος ριμπάουντερ του τουρνουά.
Αναλυτικά τα αποτελέσματα της Εθνικής:
Ελλάδα – Ολλανδία 46-28
Ελλάδα – Λίβανος 45-36
Ελλάδα – Τουρκία 54-41
Ελλάδα – Γαλλία 36-41
Ελλάδα – Συρία 49-46
Ελλάδα – Αίγυπτος 39-50
Η τελική κατάταξη
Αυτή ήταν η πρώτη επιτυχία της Εθνικής, η οποία χρειάστηκε να περιμένει 38 ολόκληρα χρόνια για να πανηγυρίσει την επόμενη διάκρισή της και συγκεκριμένα το χρυσό μετάλλιο στο Eurobasket του 1987.
Το ελληνικό μπάσκετ πριν και μετά το χάλκινο
Το Sport-Retro.gr έχει αναφερθεί ξεχωριστά σε δύο μέλη της ομάδας που κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο του 1949: τον Μίσσα Πανταζόπουλο και τον Γιάννη Λάμπρου.
Γενικότερα, το 1919 έγινε η επίσημη εμφάνιση του μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη, με φορέα την ιστορική ΧΑΝΘ, ενώ το 1928 ο Ηρακλής κατέκτησε το παρθενικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (σ.σ. ο Παναθηναϊκός ισχυρίζεται ότι η ομοσπονδία θα έπρεπε να συμπεριλάβει ως πρώτο εκείνο που πήρε το 1921).
Το 1932 η Ελλάδα έγινε μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης (FIBA) και τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 25 Ιουνίου 1936, η Εθνική Ανδρών έδωσε τον πρώτο αγώνα της Ιστορίας της στην Κωνσταντινούπολη. Για να φτάσουμε στο χάλκινο του 1949…
Το 1950 διεξήχθη το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Αργεντινή με νικήτρια την οικοδέσποινα, ενώ από τη διοργάνωση απουσίασε η Εθνική, παρά το χάλκινο μετάλλιο στο Eurobasket της Αιγύπτου.
Η “γαλανόλευκη” κατέκτησε την 3η θέση στους Μεσογειακούς Αγώνες της Ισπανίας το 1955 και 11 χρόνια αργότερα ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Αθλοπαιδιών, η οποία περιελάμβανε το μπάσκετ και το βόλεϊ.
Το 1968 μπροστά σε 80.000 θεατές στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο, η ΑΕΚ κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης, ενώ την ίδια χρονιά ο Ηρακλής το πρώτο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής Κατηγορίας Γυναικών.
Το 1970 ιδρύθηκε η αυτόνομη Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (ΕΟΚ) και την ίδια χρονιά η Εθνική Εφήβων πανηγύρισε τη 2η θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που διεξήχθη στην Ελλάδα.
Το 1971 η “επίσημη αγαπημένη” ομάδα των Ανδρών κατέλαβε την 3η θέση στους Μεσογειακούς Αγώνες της Τουρκίας και 4 χρόνια αργότερα (1975), επί δημοκρατικού καθεστώτος πλέον, η Εθνική Παίδων κατετάγη 2η στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που διεξήχθη “εντός των τειχών”.
Το 1976 ο Ολυμπιακός κατέκτησε το πρώτο κύπελλο Ελλάδας Ανδρών και 3 χρόνια αργότερα (1979) η “επίσημη αγαπημένη” ανέβηκε στην κορυφή των Μεσογειακών Αγώνων της Γιουγκοσλαβίας.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1979 ο 22χρονος Νίκος Γκάλης φόρεσε για πρώτη φορά τη φανέλα του Άρη και σημείωσε 30 πόντους στο ντέρμπι με τον Ηρακλή.
Εκείνη τη σεζόν αναδείχθηκε τρίτος σκόρερ του πρωταθλήματος και τα επόμενα 11 χρόνια ήταν πάντα πρώτος! Τη σεζόν 1980-81 έβαζε κατά μέσο όρο 44 πόντους σε κάθε αγώνα!
Αυτό ήταν. Η ελληνική τηλεόραση δεν θα άντεχε για πολύ ακόμα… Το 1983 καθιερώθηκε σε μόνιμη βάση η απευθείας μετάδοση αγώνων του πρωταθλήματος μπάσκετ από τη μικρή οθόνη.
Το 1986 η Εθνική Ανδρών μετείχε για πρώτη φορά σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, στην Ισπανία, και κατετάγη στη 10η θέση, ενώ την επόμενη -αξέχαστη- χρονιά (1987) θεσπίστηκαν τα πρωταθλήματα Α1 και Α2 Εθνικής Κατηγορίας, τα οποία κατέκτησαν ο Άρης και ο Πανελλήνιος αντίστοιχα. Το νερό μπήκε στο αυλάκι…
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα