Το παγκόσμιο ρεκόρ του Χρήστου Παπανικολάου

Μάνος Ανδρουλάκης 24 Οκτ, 2017

Η 24η Οκτωβρίου θα πρέπει να γιορτάζεται κάθε χρόνο από τον ΣΕΓΑΣ, αφού τότε γράφτηκε μία από τις πιο «χρυσές» σελίδες στην Ιστορία του ελληνικού αθλητισμού.

Εκείνο το φθινοπωρινό σαββατιάτικο απόγευμα του 1970, ο Χρήστος Παπανικολάου σημείωσε επίδοση 5.49μ. και κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ!

Το Sport-Retro.gr παραθέτει περιληπτικά την καριέρα του Θεσσαλού υπεραθλητή και επικεντρώνεται στο εκπληκτικό επίτευγμα του Σταδίου Καραϊσκάκη.

Οι πρώτες διακρίσεις

Γεννηθείς στις 25 Νοεμβρίου 1941 στο Διάβα Καλαμπάκας, ο Παπανικολάου εντάχθηκε αρχικά στο δυναμικό του Γ.Σ. Τρικάλων και από το 1960 σε εκείνο του Παναθηναϊκού, ο οποίος επί 20 συναπτά έτη (1955-1974) κατακτούσε το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στίβου Ανδρών!

Εγγράφηκε μαζί με τον παλιό δεκαθλητή του «τριφυλλιού» Γιώργο Κάβουρα και τον προπονητή Μιχάλη Μητροφάνη.

Με πανελλήνιο ρεκόρ εφήβων στα 4.28μ., ο Θεσσαλός κατέλαβε την 1η θέση στους αγώνες του Παναθηναϊκού Σταδίου το 1961 και φανέρωσε από την πρώτη στιγμή την αξία του.

Επανέλαβε το κατόρθωμά του το 1962 και το 1964 «πέταξε» στο Τόκιο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπου πήρε τη 18η θέση με άλμα στα 4.40μ.

Την ίδια χρονιά είχε περάσει τα 4.75μ. σε ανεπίσημη προσπάθεια, ωστόσο χρίστηκε πανελληνιονίκης με τα 4.73μ. που πέρασε στις 26 Ιουλίου στο Κάιρο.

Εν ολίγοις, προκειμένου να αντιληφθείτε το μέγεθος της αξίας του, ο Παπανικολάου κατέκτησε όλα τα εγχώρια πρωταθλήματα πλην του 1963 (1961, 1962, 1964, 1965, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970), μέχρι το έπος του Σταδίου Καραϊσκάκη.

Το τεράστιο ξεπέταγμα έγινε το 1968, όταν μετέτρεψε το 4.70μ. της περυσινής χρονιάς σε 5.25μ., θέτοντας ουσιαστικά τις βάσεις για την υπέρβαση.

Παπανικολάου κι εκτός Ελλάδας

Η αρχή καταγράφηκε το 1965, όταν λίγο πριν από τα 24α γενέθλιά του κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους Βαλκανικούς Αγώνες στίβου του Σταδίου Καραϊσκάκη.

Αναλόγως έπραξε το 1966, το 1968, το 1969 και το 1970, επίσης αναδείχθηκε Μεσογειονίκης το 1967 στην Τύνιδα, ενώ σε αυτό το σημείο θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι στο συγκεκριμένο αφιέρωμα αναφέρονται οι επιτυχίες του μέχρι το Παγκόσμιο ρεκόρ.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1966, ο αθλητής της χρονιάς του 1965, του 1966, του 1967, του 1968 και του 1970, κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Βουδαπέστης με πανελλήνιο ρεκόρ στα 5.05μ.

Η κορυφαία διάκριση του, βέβαια, πραγματοποιήθηκε το 1968 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού, όταν και κατέλαβε την 4η θέση με άλμα στα 5.35μ.

Συγκεκριμένα πέρασε με την πρώτη προσπάθεια τα 4.80μ., τα 5.00μ., τα 5.15μ. και τα 5.25μ., με τη δεύτερη τα 5.30μ. και με την τρίτη τα 5.35μ.

O κάτοχος του χάλκινου ολυμπιακού μεταλλίου του Μεξικού, ο Βόλφγκανγκ Νόρντβιγκ, έσπασε 2 φορές το παγκόσμιο ρεκόρ σε διάστημα λίγων μηνών: στις 17 Ιουνίου 1970 με 5.45μ. και στις 3 Σεπτεμβρίου 1970 με 5.46μ.

Βέβαια, θα ήταν παράλειψη αν δεν γινόταν αναφορά στο γεγονός ότι ο Ανατολικογερμανός φέρεται να έκανε χρήση απαγορευμένων ουσιών, σύμφωνα με τον διάσημο συμπατριώτη του αθλητίατρο Μάνφρεντ Χέπνερ.

Χιλιάδες θεατές για το παγκόσμιο ρεκόρ

Υπό το βλέμμα περίπου 5.000 θεατών πραγματοποιήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1970 το διεθνές μίτινγκ στίβου μεταξύ των μικτών ομάδων Αθήνας και Βελιγραδίου.

Ο κόσμος συνέρρευσε στο Στάδιο Καραϊσκάκη μόνο και μόνο προκειμένου να στηρίξει την προσπάθεια του Χρήστου Παπανικολάου για την κατάρριψη του παγκοσμίου ρεκόρ.

Εξάλλου, ο Θεσσαλός αθλητής του επί κοντώ είχε περάσει εντός της χρονιάς το ψυχολογικό φράγμα του 5.40μ. και λίγες ημέρες πριν από τα 30ά του γενέθλια φιλοδοξούσε να κάνει τη διαφορά.

Το τουρνουά ξεκίνησε λίγο μετά τις 15:00, ενώ ο Παπανικολάου εμφανίστηκε στον αγωνιστικό χώρο στις 15:45, επευφημούμενος από το κοινό.

Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, το επί κοντώ μπήκε στον χορό κατά τις 16:00 και στις 17:10 άρχισε να πνέει αντίθετος άνεμος, ο οποίος δυσκόλευε τις προσπάθειες των αθλητών.

Τότε, ο έφορος έδωσε εντολή να χρησιμοποιηθεί το δεύτερο σκάμμα, εκείνο που «έδειχνε» προς τον Πειραιά και λίγο αργότερα το αγώνισμα συνεχίστηκε.

Η ώρα του Παπανικολάου!

Ο Παπανικολάου άρχισε τις προσπάθειές του στις 17:30, κι ενώ οι αντίπαλοί του είχαν ήδη εγκαταλείψει τον αγώνα (σ.σ. ο 2ος Παντελής Νικολαΐδης, μετέπειτα βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, έμεινε στα 4.40μ., και ο Καράγιοβιτς στα 4.20μ.).

Ο αθλητής του Παναθηναϊκού έβαλε με το… καλησπέρα τον πήχη στα 5.00μ., εν συνεχεία στα 5.20μ. και αφού τα πέρασε εύκολα, αποφάσισε να το τολμήσει…

Εν μέσω απόλυτης ησυχίας, ο Θεσσαλός με το Νο78 στην μπλε φανέλα και το λευκό σορτσάκι σφίγγει το μαύρο κοντάρι που είχε αγοράσει λίγους μήνες νωρίτερα από τη Γερμανία.

«Αγναντεύει» για ένα λεπτό τα 5.47μ., ενώ το ρολόι γράφει 5:49 και οι δισκοβόλοι παραπέρα σταματούν τις προσπάθειές τους, προκειμένου να τον παρακολουθήσουν. Είναι η μεγάλη στιγμή.

Αρχίζει να τρέχει με έναν όχι και τόσο σταθερό βηματισμό, αλλά σταδιακά αυξάνει την ταχύτητά του, βυθίζει το κοντάρι του στην τάφρο, λυγίζει άψογα το σώμα του, ακουμπά ανεπαίσθητα τον πήχη και περνά από πάνω του. Αυτό ήταν! Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ Ο ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΡΕΚΟΡ!

Θεατές εισβάλλουν στον αγωνιστικό χώρο για να τον αγκαλιάσουν. Ακόμα και οι 3 Γιουγκοσλάβοι άλτες σπεύδουν κοντά του για να τον συγχαρούν. Ένας αφέτης πυροβολεί από τη χαρά του στον αέρα! Ένας φίλαθλος του χαρίζει το χρυσό δαχτυλίδι που φορούσε! “Ελλάς-Ελλάς” και “Παπανικολάου” είναι οι ιαχές που δονούν το Στάδιο Καραϊσκάκη.

Οι συμπτώσεις

Ο φωτεινός πίνακας, πάντως, άλλαξε σε λίγα λεπτά και από 5.47μ. έγραψε 5.49μ., διότι όταν, σύμφωνα με τον κανονισμό, οι κριτές ξαναμέτρησαν το ύψος, το βρήκαν… ασορτί με την ώρα (5.49 τα μέτρα – 5:49 η ώρα).

Αρχικά οι θεατές πίστεψαν ότι το 5.49μ. αποτελεί τη νέα πρόκληση του Παπανικολάου, καθώς δεν κατάλαβαν ότι ο πήχης βρισκόταν ψηλότερα κατά 2 πόντους.

**Το εξώφυλλο του τεύχους Νοεμβρίου του περιοδικού “Track & Field News”**

Λίγους μήνες αργότερα, στις 9 Μαρτίου 1971, ο Αντώνης Αντωνιάδης (επίσης αθλητής του Παναθηναϊκού) ακριβώς στις 9 το βράδυ θα σημείωνε με το Νο9 στη φανέλα το 9ο γκολ του σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, κόντρα στην Έβερτον στο «Γκούντισον Παρκ».

Εν συνεχεία, ο Παπανικολάου αποπειράθηκε να περάσει τα 5.54μ., αλλά και οι τρεις του προσπάθειες ήταν αποτυχημένες, απόρροια και του πανζουρλισμού που επικρατούσε από τις… 17:49.

Το πρώτο και τελευταίο μέχρι σήμερα παγκόσμιο ρεκόρ από Έλληνα αθλητή του στίβου (σ.σ. στις Γυναίκες την αρχή έκανε η Σοφία Σακοράφα το 1982) καταρρίφθηκε από τον Tσελ Ίσακσον στις 8 Απριλίου 1972 με άλμα στα 5.51μ. σε μίτινγκ στο Όστιν του Τέξας.

Μόλις το 1992 ο Χρήστος Παλλάκης, επίσης αθλητής του Παναθηναϊκού με 5 διαδοχικούς πανελλήνιους τίτλους, έγινε ο πρώτος συμπατριώτης του που ξεπέρασε τη συγκεκριμένη επίδοση.

Απίστευτη σύμπτωση: Ο νέος… ντόπιος ρέκορντμαν είχε ζητήσει τον πήχη στα 5.50μ., τα πέρασε και η νέα μέτρηση έδειξε ότι το πραγματικό άλμα ήταν στα 5.52μ.!

“Γιος του Ολύμπου”

«Τινάχθηκε στον ουρανό σαν πύραυλος». Αυτό έγραψε, μεταξύ άλλων, η εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ» δύο ημέρες μετά τον θρίαμβο του Χρήστου Παπανικολάου.

**Αναδημοσίευση της αναφοράς της “Equipe” στην εφημερίδα “Ομάδα”**

«Μεγάλη ημέρα για μένα και τον ελληνικό αθλητισμό. Ήταν κάτι που περίμενα καρτερικά τόσες μέρες. Μια φορά η ατυχία, μια φορά ορισμένες συμπτώσεις μου είχαν στερήσει να δώσω χαρά στους Έλληνες φιλάθλους. Σήμερα όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Δεν νομίζω ότι κανένας μπορεί να έχει αντίρρηση για το νέο μου ρεκόρ», είχε σχολιάσει ο ίδιος.

Τα πρώτα του λόγια, εν μέσω έντασης από τις αγκαλιές των ενθουσιασμένων φιλάθλων, ήταν: “Αφήστε με πνίγομαι, δεν μπορώ να μιλήσω”, ενώ λίγο αργότερα προανήγγειλε: “Το άλλο Σάββατο πάλι θα τα ξαναπούμε”.

Το πιο σημαντικό απ’ όλα, όμως, ήταν το εξώφυλλο του τεύχους Νοεμβρίου του θρυλικού περιοδικού “Track & Field News”, το οποίο τον χαρακτήριζε “γιο του Ολύμπου” και είχε φωτογραφία του.

Ακολούθησαν δηλώσεις και συγχαρητήρια από κυβερνητικούς παράγοντες της χούντας, ενώ ανάμεσα στα τηλεγραφήματα ξεχώρισε αυτό του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου.

Ο νέος παγκόσμιος ρέκορντμαν αποσύρθηκε στα αποδυτήρια του Σταδίου Καραϊσκάκη και γύρω στις 19:00 αναχώρησε με το αυτοκίνητό του, μια βυσσινί «Alfa Romeo Giulia», με προορισμό το σπίτι του στο Παγκράτι.

Πίσω του σχηματίστηκε πομπή, οι κόρνες ακούγονταν ρυθμικά και η πιο αξέχαστη μέρα στην καριέρα του Παπανικολάου ολοκληρώθηκε σε ταβέρνα της Βάρης, όπου τον δεξιώθηκε ο γενικός γραμματέας αθλητισμού Κωνσταντίνος Ασλανίδης.

*******

Ο Χρήστος Παπανικολάου συγκαταλέγεται στους γίγαντες του ελληνικού αθλητισμού δίπλα σε ονόματα όπως ο Σπύρος Λούης, ο Κώστας Τσικλητήρας, ο Δημήτρης Τόφαλος, ο Στέλιος Κυριακίδης, ο Μίμης Δομάζος, ο Νίκος Γκάλης, ο Πύρρος Δήμας, η Βούλα Πατουλίδου, ο Ιωάννης Μελισσανίδης, ο Νίκος Κακλαμανάκης…

Και είναι μεγάλο κρίμα, από τη στιγμή που πιθανολογείται ότι ο Βόλφγκανγκ Νόρντβιγκ έκανε χρήση απαγορευμένων ουσιών, να μην έχει στην κατοχή του ένα ολυμπιακό μετάλλιο από τους Αγώνες του 1968.