Η Formula 1 για τον Αΐρτον Σένα

Μάνος Ανδρουλάκης 1 Μάι, 2018

Κάθε που μπαίνει ο Μάης οι λάτρεις του μηχανοκίνητου αθλητισμού και όχι μόνο, έχουν έναν λόγο παραπάνω για να θυμηθούν τον Αΐρτον Σένα.

Εκείνη την ημερομηνία του 1994, ο Βραζιλιάνος πιλότος έπεσε από το τεντωμένο σχοινί που ακροβατούσε επί σειρά ετών, χάθηκε στο κενό και έγινε θρύλος.

Η επίσημη ιστοσελίδα της Formula 1 δεν θα μπορούσε να τον ξεχάσει, όπως και το Sport-Retro.gr που “μεταφέρει” το κείμενο-αφιέρωμα για τον Σένα.

*******

“Πέρασε από το άθλημα σαν κομήτης, ένας εξωγήινος σούπερ σταρ, του οποίου η λάμψη ως οδηγός συνοδεύθηκε από ένα εκθαμβωτικό μυαλό και ένα απαστράπτον χάρισμα που επηρέασε τον κόσμο της Formula 1 όσο ποτέ.

Κανένας δεν προσπάθησε περισσότερο ή έσπρωξε περισσότερο τον εαυτό του, όπως επίσης ποτέ κανένας δεν έριξε τόσο πολύ φως στις επικίνδυνες καταστάσεις που μόνο οι κορυφαίοι πιλότοι αντιμετωπίζουν.

Έντονα εσωστρεφής και παθιασμένος με τα όρια, ο Αΐρτον Σένα προσπάθησε αδιάκοπα να επεκτείνει τα όριά του, να κινηθεί γρηγορότερα από τον ίδιο, μία αναζήτηση που τελικά τον μετέτρεψε σε μάρτυρα, αλλά δεν μείωσε τη γοητεία του.

Ο Αΐρτον Σένα ντα Σίλβα γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1960 σε μία πλούσια οικογένεια της Βραζιλίας, όπου ο αδερφός και η αδερφή του απόλαυσαν μία προνομιακή ανατροφή.

Ποτέ δεν έτρεξε για τα χρήματα. Η βαθύτερη ανάγκη του για οδήγηση άρχισε με την αδυναμία του σε μία μινιατούρα αυτοκινήτου-καρτ, το οποίο του προσέφερε ο πατέρας του όταν ήταν τεσσάρων ετών.

Ως παιδί, τα highlights του Αΐρτον ήταν τα πρωινά που επεφύλασσαν Grand Prix, όταν ξυπνούσε τρέμοντας από ανυπομονησία στην προοπτική της τηλεοπτικής παρακολούθησης των ηρώων του στη Formula 1.

Σε ηλικία 13 ετών οδήγησε ένα καρτ για πρώτη φορά και αναδείχθηκε νικητής. Οκτώ χρόνια αργότερα έλαβε μέρος σε έναν αγώνα μονοθεσίων στη Βρετανία, όπου σε τρία χρόνια κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα, την ίδια περίοδο που χώρισε με τη νεαρή σύζυγό του και απαρνήθηκε το επαγγελματικό μέλλον στις επιχειρήσεις του πατέρα του, επιδιώκοντας την επιτυχία στη Formula 1.

Έκανε το ντεμπούτο του με ένα “Toleman” το 1984. Στο Μονακό (έναν αγώνα που έμελλε να κερδίσει έξι φορές), η εντυπωσιακή 2η θέση πίσω από τη McLaren του Αλέν Προστ, υπό καταρρακτώδη βροχή, αποτέλεσε επιβεβαίωση του ταλέντου-φαινόμενο που επρόκειτο να σημαδέψει το άθλημα.

Διαπιστώνοντας ότι οι περιορισμένες δυνατότητες του “Toleman” ήταν ανεπαρκείς για την τεράστια φιλοδοξία του, ο Σένα εξαγόρασε το συμβόλαιό του και το 1985 μεταπήδησε στη Lotus, όπου σε τρεις σεζόν άρχισε 16 φορές από την pole (εν τέλει έκανε ρεκόρ με 65 κατακτήσεις, προτού τον ξεπεράσουν οι Μίχαελ Σουμάχερ και Λιούις Χάμιλτον) και νίκησε σε έξι Grand Prix.

Όταν έφτασε στα όριά του με τη Lotus αποφάσισε ότι ο ταχύτερος δρόμος για να προχωρήσει θα ήταν με τη McLaren, στην οποία πήγε το 1988 και έμεινε για έξι σεζόν, κερδίζοντας 35 αγώνες και τρία παγκόσμια πρωταθλήματα.

Το 1988 όταν η McLaren-Honda κέρδισε στους 15 από τους 16 αγώνες, ο Σένα επικράτησε του “ομόσταυλου” Αλέν Προστ με οκτώ έναντι επτά νικών και πήρε τον πρώτο του τίτλο. Στη συνέχεια οι δύο εκ των κορυφαίων οδηγών έγιναν πρωταγωνιστές σε μία από τις πιο διάσημες “βεντέτες”.

Το 1989 ο Προστ πήρε τον τίτλο επικρατώντας του Σένα στο σικέιν της Σουζούκα. Το 1990 ο Σένα πήρε εκδίκηση στην πρώτη στροφή της Σουζούκα, κατακτώντας το δεύτερο πρωτάθλημά του.

Ο τρίτος τίτλος του Σένα το 1991 ήταν ξεκάθαρος, καθώς η κυριαρχία του ως οδηγός έγινε πιο έντονη, όπως και η εμμονή του να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο.

Μερικές από τις πιο σπουδαίες εμφανίσεις του καταγράφηκαν κατά την τελευταία του χρονιά με τη McLaren, προτού μεταπηδήσει στην Williams για την αποφράδα χρονιά του 1994.

Eκτός από την ιδιοφυή του οδήγηση, ο Σένα ήταν μία από τις πιο συναρπαστικές προσωπικότητες του αθλήματος. Αν και μικρός το δέμας, διέθετε μία ισχυρή φυσική παρουσία και όταν μιλούσε, με τα ζεστά κάστανα του μάτια να αστράφτουν και τη φωνή του να τρέμει από την ένταση, η ευγλωττία του ήταν μαγευτική.

Ακόμη και τα πιο βαριεστημένα μέλη της αδελφότητας της Formula 1 γοητεύονταν από τους παθιασμένους μονολόγους του και στις συνεντεύξεις Τύπου μπορούσες να ακούσεις μία καρφίτσα να πέφτει, καθώς ο λόγος του σε καθήλωνε

Οι επιβλητικές εμφανίσεις του καλύφθηκαν από τα Μέσα Ενημέρωσης και γενικώς ο κόσμος γνώριζε τον μαγνητισμό που εξέπεμπε ο Σένα.

Άπαντες μαγεύονταν με τον τρόπο που προέτασσε τον εαυτό του, τη βαθιά του ψυχή, σε οτιδήποτε έκανε, όχι μόνο στην οδήγηση, αλλά και στη ζωή γενικότερα.

Πίσω από το τιμόνι, το αίσθημα της ευθύνης ήταν εκεί για να το δουν όλοι και το συναρπαστικό θέαμα σε έναν σκληρό προκριματικό γύρο ή μία ακούραστη παρουσία στην πίστα προκαλούσε έναν ανήσυχο συνδυασμό θαυμασμού και την έξοχη δεξιοτεχνία του και φόβου για το μέλλον του.

Οδηγούσε σαν ένας άνθρωπος είχε καταληφθεί από δαίμονες, όπως είπαν κάποιοι. Η αδίστακτη φιλοδοξία του προξένησε σκληρή κριτική εις βάρος του, μεταξύ των οποίων ο Προστ που τον κατηγόρησε ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο η νίκη παρά η ζωή.

Όταν ο Σένα αποκάλυψε ότι είχε ανακαλύψει τη θρησκεία, ο Προστ και άλλοι υποστήριξαν ότι ήταν ένας επικίνδυνος τρελός που νόμιζε ότι ο Θεός ήταν συνοδηγός του.

“Ο Σένα είναι μία μεγαλοφυΐα”, έχει πει ο Μάρτιν Μπραντλ (σ.σ. οδηγός της F1). “Ορίζω τη μεγαλοφυΐα πώς τη σωστή πλευρά της ανισορροπίας. Είναι τόσο αναπτυγμένος που σχεδόν βρίσκεται πάνω από τα όρια. Είναι μια λεπτή κλωστή”.

Ακόμα και ο Σένα ομολόγησε ότι μερικές φορές ξέφυγε, όπως συνέβη στην περίπτωση των προκριματικών του Grand Prix του Μονακό το 1988, όταν έγινε επιβάτης σε ένα σουρεαλιστικό ταξίδι προς το άγνωστο.

Ενώ είχε κατακτήσει ήδη την pole position, πήγαινε γρηγορότερα και γρηγορότερα, ασχέτως αν ήταν κατά δύο δευτερόλεπτα πιο γρήγορος από την ολόιδια Mc Laren του Προστ.

“Ξαφνικά τρόμαξα”, είχε πει ο Αΐρτον. “Γιατί διαπίστωσα ότι ήμουν πολύ πέρα από την αυτοεπίγνωσή μου. Οδήγησα αργά προς τα pits και δεν ξαναβγήκα εκείνη την ημέρα”.

Είχε δηλώσει ότι διαισθανόταν έντονα τον θάνατό του και ότι χρησιμοποιούσε τον φόβο, προκειμένου να ελέγξει την έκταση των ορίων που αισθανόταν ότι είναι υποχρεωμένος να εξερευνήσει. Πράγματι, εκλάμβανε την οδήγηση ως αλληγορία για τη ζωή και ως μέσο αναζήτησης του εσωτερικού του κόσμου.

“Για μένα, αυτή η αναζήτηση είναι συναρπαστική. Κάθε φορά σπρώχνω, βρίσκω κάτι ακόμη, ξανά και ξανά. Αλλά υπάρχει μία αντίφαση. Την ίδια στιγμή που γίνεσαι ο ταχύτερος, αυτομάτως είσαι εξαιρετικά εύθραυστος.

Κι αυτό γιατί σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου τα πάντα μπορεί να χαθούν. Αυτά τα δύο ακραία φαινόμενα συμβάλλουν στο να γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου, βαθύτερα και βαθύτερα”.

Η αναζήτηση του εαυτού του δεν τον εμπόδισε να εκφράσει τα βαθιά του συναισθήματα προς την ανθρωπότητα, ενώ απογοητευόταν από τα δεινά του κόσμου.

Αγαπούσε τα παιδιά και έδωσε εκατομμύρια από την προσωπική του περιουσία (όταν πέθανε εκτιμήθηκαν στα 400.000.000 δολάρια), προκειμένου να προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον στους άπορους της Βραζιλίας.

Στις αρχές του 1994 μίλησε σχετικά με το μέλλον του. “Θέλω να ζω γεμάτος, πολύ έντονα. Ποτέ δεν ήθελα να ζω με… εκπτώσεις, ταλαιπωρημένος από αρρώστια ή τραυματισμό. Αν μου συμβεί κάποιο ατύχημα που θα μου στοιχίσει τη ζωή, ελπίζω αυτό να κρατήσει ένα δευτερόλεπτο”.

Έτσι έγινε την Πρωτομαγιά του 1994 στο Grand Prix του Σαν Μαρίνο, όταν η προπορευόμενη Williams του βγήκε ανεξήγητα από την πίστα της Ίμολα και προσέκρουσε στον τσιμεντένιο τοίχο της γωνία του Ταμπουρέλο.

Εκατομμύρια άνθρωποι είδαν το συμβάν από την τηλεόραση. Ο κόσμος πένθησε τον θάνατό του και την κηδεία του στο Σάο Πάουλο παρακολούθησαν πολλά μέλη της σοκαρισμένης κοινότητας της Formula 1.

Μεταξύ των οδηγών που κρατούσαν το φέρετρο ήταν ο Αλέν Προστ και ανάμεσα στους πενθούντες ο Φρανκ Γουίλιαμς, ο οποίος είπε: “Ο Σένα δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Στην πραγματικότητα ήταν σπουδαιότερος εκτός αυτοκινήτου παρά μέσα σε αυτό…”.

*To κείμενο γράφτηκε από τον Τζέραλντ Ντόναλντσον και δημοσιεύθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της F1.