O Ένσο Φραντσέσκoλι αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές που έχει αναδείξει η Ουρουγουάη, δεδομένου ότι διέγραψε σπουδαία πορεία τόσο σε επίπεδο συλλόγων όσο και στην εθνική.
Ομάδα που συνδέθηκε ήταν η Ρίβερ Πλέιτ, με τη φανέλα της οποίας καθιερώθηκε στο διεθνές ποδοσφαιρικό προσκήνιο.
Ο «πρίγκιπας», παρατσούκλι που του δόθηκε λόγω του εκλεπτυσμένου τρόπου που αγωνιζόταν, υπήρξε πρότυπο του Ζινεντίν Ζιντάν που, μάλιστα, έχει ονομάσει Έντσο τον μεγαλύτερο από τους γιους του.
Ο Φραντσέσκoλι, ωστόσο, έχει κερδίσει τον θαυμασμό και πρεσβύτερων θρύλων, καθώς ο Πελέ τον συμπεριέλαβε στη λίστα των καλύτερων εν ζωή ποδοσφαιριστών το 2004.
Ανήμερα των 58ων γενεθλίων του, το Sport-Retro.gr… σκηνοθετεί το ντοκιμαντέρ της καριέρας του Ουρουγουανού παλαίμαχου άσου.
«Ας γίνει πρώτα… περδίκι, γιατί ακολουθεί κρίσιμος αγώνας»
Ο Ένσο Φραντσέσκoλι Ουριάρτε, όπως είναι το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο στις 12 Νοεμβρίου 1961, ενώ εθίστηκε στο ποδόσφαιρο από την πρώτη στιγμή που πρωτοπερπάτησε.
Η «στρογγυλή θεά» είχε στοιχειώσει το μυαλό του, αφού αφιέρωνε αμέτρητες ώρες παιχνιδιού στις αλάνες της πρωτεύουσας της Ουρουγουάης.
Το ταλέντο του Ένσο ξεχώρισε αμέσως στη σχολική ομάδα, με την παρουσία του σε αυτήν να είναι καθοριστικής σημασίας.
Μάλιστα, όπως αποκάλυψε κάποτε ο ίδιος, στην 4η Δημοτικού αρρώστησε, οι γονείς του πήραν τηλέφωνο στο σχολείο για να δικαιολογήσουν την απουσία του κι ο διευθυντής τούς αποκρίθηκε: «Ας μην έρθει ούτε την Πέμπτη ούτε την Παρασκευή. Ας γίνει πρώτα… περδίκι, γιατί ακολουθεί κρίσιμος αγώνας!»
Έπειτα από λίγα χρόνια, ο Φραντσέσκoλι αποπειράθηκε να ενταχθεί στις ακαδημίες της Πενιαρόλ, της ομάδας της καρδιάς του, αλλά απορρίφθηκε από τους ιθύνοντες, λόγω έλλειψης εμπειρίας.
Την ίδια περίπου περίοδο, δοκιμάστηκε από τη Ρίβερ Πλέιτ και παρά το γεγονός ότι του προτάθηκε συνεργασία, προτίμησε να παραμείνει στην ομάδα του σχολείου, με την οποία και κατέκτησε 5 πρωταθλήματα.
Στην προσπάθειά του να γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής σημαντική υπήρξε η στήριξη του παιδικού του φίλου Γκουστάβο Περντόμο.
Ενώ διένυε το τελευταίο μαθητικό του έτος, ο εκκολαπτόμενος άσος κλήθηκε στους Γουόντερερς, κλαμπ της γενέτειράς του, με τους οποίους υπέγραψε συμβόλαιο μετά την ενηλικίωσή του.
Αγωνιζόταν ως επί το πλείστον ως 10άρι, ενίοτε κι ως επιθετικός, ενώ ο προπονητής μονίμως φώναζε: «Δώστε την μπάλα στον Ένσο!»
Το 1980 μεταπήδησε στη βασική ομάδα, η οποία με τη βοήθειά του τερμάτισε στη 2η θέση του πρωταθλήματος που ήταν κι η καλύτερη από το 1931, όταν ο σύλλογος κατέκτησε το τέταρτο και τελευταίο πρωτάθλημα στη ιστορία του.
Λόγω της άψογης συμπεριφοράς και του εκλεπτυσμένου τρόπου που αγωνιζόταν, ο Ένσο χαρακτηρίστηκε «πρίγκιπας», ένα παρατσούκλι που κληρονόμησε από έναν παλιό θρύλο της ομάδας, ονόματι Ανίμπαλ Τσιόκα.
Κατά τη διάρκεια των αγώνων μασούσε τσίχλες για να μην στεγνώνει το στόμα του κι όπως είχε τονίσει κάποτε, ένιωθε ανασφαλής όταν συνειδητοποιούσε ότι δεν είχε έστω μία πριν από κάποιο ματς.
Το 1981 οι Γουόντερερς κατέλαβαν την 3η θέση στον βαθμολογικό πίνακα, ενώ έναν χρόνο αργότερα ο Ένσο συμμετείχε για πρώτη φορά στο Copa Libertadores.
Πρώτος αλλοδαπός ποδοσφαιριστής της χρονιάς!
Οι εκπληκτικές εμφανίσεις του κίνησαν το ενδιαφέρον της Ρίβερ, η οποία κατέβαλε για την απόκτησή του 300.000 δολάρια (σ.σ. 310.000 σύμφωνα με άλλες πηγές), ένα αστρονομικό ποσό για τα δεδομένα της εποχής.
Ο νεοαφιχθείς άσος έδειξε σεμνότητα στην τελετή παρουσίασής του, αφού τόνισε: «Δυστυχώς, τα προσόντα μου έχουν μεγαλοποιηθεί και το μόνο που εύχομαι είναι να μην αποδειχθώ κατώτερος των προσδοκιών. Είμαι καλός ποδοσφαιριστή, όπως και άλλοι πολλοί στη Ρίβερ. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου σωτήρα και θα προσπαθήσω να μην σκέφτομαι ότι όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα πάνω μου».
Κατά την πρώτη του χρονιά στους «μιγιονάριος», ο Φραντσέσκολι δεν κατάφερε να δείξει και πολλά, δεδομένου ότι πήρε χρόνο συμμετοχής προς το τέλος της σεζόν.
Στη συνέχεια, όμως, η καριέρα του πήρε την ανιούσα, ώσπου το 1984 κατέκτησε τον τίτλο του σπουδαιότερου ποδοσφαιριστή της Λατινικής Αμερικής, ενώ μεταξύ των υποψηφίων ήταν οι αστέρες Αντόνιο Αλσαμέντι και Νέλσον Γκουτιέρες.
Την ίδια χρονιά, ο Ένσο απέρριψε μία πρόταση που του ήρθε απ’ την Κολομβία και συγκεκριμένα απ’ την Αμέρικα ντε Κάλι, η οποία τα πήγαινε εξαιρετικά, γεγονός που αποδείχθηκε και στην πορεία, καθώς έφτασε σε τρεις συνεχόμενους τελικούς Copa Libertadores (σ.σ. 1985-1987).
Παρά το γεγονός ότι η Ρίβερ δεν κατάφερε το 1985 να κατακτήσει το πρωτάθλημα, ο Ένσο αναδείχθηκε καλύτερος ποδοσφαιριστής της Αργεντινής και έγινε ο πρώτος αλλοδαπός που του αποδόθηκε η τιμητική αυτή διάκριση!
Έναν χρόνο αργότερα, οι «μιγιονάριος» διέπρεψαν στο πρωτάθλημα και ο άσος της ομάδας κατετάγη πρώτος στον πίνακα των σκόρερ με 25 γκολ, από τα οποία τα τρία ήταν στη νίκη με 5-4 κόντρα στην «αιώνια» αντίπαλο Μπόκα Τζούνιορς.
Τον Ιανουάριο της ίδιας χρονιάς σημείωσε το ομορφότερο γκολ της καριέρας του, ένα ανάποδο ψαλίδι που χάρισε στη Ρίβερ τη νίκη σε ένα ματς με την Πολωνία, στο πλαίσιο ενός τουρνουά που διοργανώθηκε απ’ τους πέντε μεγαλύτερους συλλόγους της Αργεντινής.
Τερματοφύλακας της Πολωνίας ήταν ο Γιόζεφ Βάντσικ, μετέπειτα τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού, που είχε περάσει στο ματς ως αλλαγής κι έκανε πολύ καιρό να… χωνέψει εκείνο το γκολ.
Εκπληκτικός και στη Γαλλία!
Έπειτα από μία τόσο επιτυχημένη και μεστή πορεία με τη Ρίβερ, ο Ουρουγουανός μετακόμισε στη Γαλλία το 1986 για χάρη της Ρασίνγκ Παρί που πρόσφερε 4.000.000 εκατομμύρια δολάρια για την απόκτησή του.
Προηγουμένως, είχε τεθεί πρόταση στο «τραπέζι» κι από τη Ναντ, ύψους 2.500.000 δολαρίων, ποσό που δεν ικανοποιούσε τον πρόεδρο του συλλόγου Ουγκό Σαντιλί.
Εκείνη την περίοδο η Ρασίγκ Παρί άρχισε να αναπτύσσει έντονη αντιπαλότητα με τη σχετικά νεοσύστατη συμπολίτισσά της Παρί Σεν Ζερμέν (σ.σ. ιδρύθηκε το 1970), που την προηγούμενη σεζόν κατέκτησε το πρωτάθλημα.
Κατά την πρώτη του χρονιά στο παριζιάνικο κλαμπ, ο Φραντσέσκολι βρήκε 14 φορές τα αντίπαλα δίχτυα και έγινε ένας εκ των κορυφαίων σκόρερ στης λίγκας, ασχέτως αν η ομάδα του τερμάτισε στη 13η θέση.
Το 1987, ο «πρίγκιπας» έγινε ένας εμβληματικός ποδοσφαιριστής για τη Ρασίνγκ (σ.σ. στο μεταξύ είχε αλλάξει το όνομά της σε Matra Racing), ενώ έπειτα από έναν χρόνο συνεργάστηκε με τον Αρτούρ Ζόρζε, τον προπονητή που αγάπησε όσο κανέναν άλλον, όπως δήλωσε ο ίδιος αργότερα.
Την τριετία που φόρεσε τη φανέλα της, απέτυχε να κατακτήσει κάποιον τίτλο, αν κι η ομάδα δεν ήταν και στα καλύτερά της, καθώς είχε να κατακτήσει το πρωτάθλημα από το 1936.
Μετά από λίγο χρεοκόπησε, οπότε ο Ένσο συνέχισε την καριέρα του στη Μαρσέιγ, με την οποία και αναδείχθηκε πρωταθλητής το 1989, ενώ προκάλεσε τον θαυμασμό ενός ανερχόμενου θρύλου, του Ζινεντίν Ζιντάν.
Μάλιστα, ο «Ζιζού» ονόμασε Έντσο στον πρωτότοκο γιο του, προκειμένου να δείξει πόσο εκτιμά τον «πρίγκιπα» της Ουρουγουάης.
Την επόμενη χρονιά, η Μαρσέιγ αποκλείστηκε άδικα από τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, αφού στον πρώτο εντός έδρας ημιτελικό νίκησε 2-1 την Μπενφίκα, ωστόσο, στη ρεβάνς ο ρέφερι επέτρεψε στον Βάτα να κοντρολάρει την μπάλα με το χέρι και να στη συνέχεια να σκοράρει.
Το 1990, ο καταξιωμένος πια Ουρουγουανός αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στην Ιταλία, καθώς φόρεσε για μία τριετία τη φανέλα της Κάλιαρι και στην πορεία της Τορίνο, με την οποία έβαλε μόλις 3 γκολ σε 24 εμφανίσεις.
Επιστροφή στη Ρίβερ και Εθνική
«Να θυμάστε ότι θα κλείσω την καριέρα μου στη Ρίβερ», τόνιζε ο Φραντσέσκολι στη διοίκηση και στους φιλάθλους του συλλόγου, όταν αποχωρούσε για τη Γαλλία, μία υπόσχεση που τελικά κράτησε.
Η επιστροφή του έγινε το 1994 και παρά τα 33 του χρόνια απέδωσε εξαιρετικά, ενώ η ομάδα κατάφερε να κατακτήσει για πρώτη φορά το πρωτάθλημα αήττητη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο οι «μιγιονάριος» διέθεταν μερικούς από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές του κόσμου, όπως ήταν οι Αριέλ Ορτέγκα, Ματίας Αλμέιδα, Ερνάν Κρέσπο, Μαρσέλο Γκαγιάρντο. Η εκπληκτική αυτή ομάδα κατέκτησε το 1996 το πρωτάθλημα και 15o Copa Libertadores στην ιστορία της, ισοφαρίζοντας το τότε ρεκόρ της Μπόκα.
Το 1997, ο Φραντσέσκολι εμπλούτισε το προσωπικό παλμαρέ του με το Supercopa Sudamericana, ενώ τη χρονιά που ακολούθησε κατέκτησε ένα ακόμη πρωτάθλημα.
Κάπως έτσι, η καριέρα του έφτασε στη δύση της, έχοντας σκοράρει κατά τη δεύτερη θητεία του στη Ρίβερ 47 γκολ σε 84 εμφανίσεις.
Ο Ένσο πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την εθνική Ουρουγουάης το 1982 κι έναν χρόνο μετά σκόραρε το πρώτο του γκολ με το εθνόσημο, στο πρώτο ματς του τελικού απέναντι στη Βραζιλία για το Copa América.
Η «σελέστε» πανηγύρισε το τρόπαιο εκείνη τη χρονιά, όπως επίσης το 1987 και το 1995. Συμμετείχε σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, στο Μεξικό το 1986 και στην Ιταλία το 1990, όμως, η χώρα του αποκλείστηκε και στις δύο διοργανώσεις στη φάση των «16».
Ο Ομάρ Μπόρας, ο προπονητής της Ουρουγουάης στο Mundial 1986 είχε πλέξει το εγκώμιο του «πρίγκιπα», αναφέροντας ότι όλοι μιλούν για τον Μαραντόνα και για τον Έλκερ, αλλά ο Φραντσέσκολι θα κάνει τη διαφορά. Ως γνωστόν, κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Με τη «σελέστε» αγωνίστηκε μέχρι το 1997 και στην 15ετία που φόρεσε τη φανέλα της τίναξε τα «καρέ» των αντιπάλων 17 φορές σε 73 συνολικά συμμετοχές.
Αναμφισβήτητα, ιδιαίτερη τιμή για τον «πρίγκιπα» πρέπει να αποτελεί το γεγονός ότι ο Πελέ τον συμπεριέλαβε στη λίστα των 125 εν ζωή καλύτερων ποδοσφαιριστών του κόσμου το 2004, χρονιά κατά την οποία η FIFA γιόρτασε τα 100ά γενέθλιά της.
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα