Η γυμναστική αποτελεί το τρίτο αγώνισμα σε συγκομιδή ελληνικών ολυμπιακών μεταλλίων πίσω από τον στίβο και την άρση βαρών.
Αν, μάλιστα, εξαιρεθεί ο κλασικός αθλητισμός επειδή υπάρχουν δεκάδες κατηγορίες, τότε οι πρωταγωνιστές της ενόργανης και της ρυθμικής κερδίζουν περισσότερους… βαθμούς.
Έντεκα ολυμπιακά μετάλλια έχει χαρίσει στην Ελλάδα η γυμναστική, τα έξι εκ των οποίων στους πρώτους Σύγχρονους Αγώνες του 1896 στην Αθήνα.
Εκατό ολόκληρα χρόνια είχαν περάσει από τα επιτεύγματα του Ιωάννη Μητρόπουλου, του Πέτρου Περσάκη και των υπολοίπων αθλητών, όταν ο Ιωάννης Μελισσανίδης επανέφερε για τα καλά στον χάρτη το εν λόγω αγώνισμα.
Το Sport-Retro.gr γυρίζει τον χρόνο στις 28 Ιουλίου 1996, την ημερομηνία δηλαδή που ο γεννηθείς στη Γερμανία, πλην «γαλουχημένος» στη Θεσσαλονίκη αθλητής χάρισε στη χώρα το τρίτο χρυσό στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα.
Το πριν
Το ταλέντο του Ιωάννη Μελισσανίδη είχε διαφανεί από τα 14, όταν κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στις ασκήσεις εδάφους του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Νέων.
Δύο χρόνια αργότερα πανηγύρισε την πρώτη του πρωτιά εκτός των συνόρων (στο έδαφος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων), καθώς και την 3η θέση στους Μεσογειακούς Αγώνες στο άλμα.
Προτού ακόμη ενηλικιωθεί κατέκτησε το χρυσό στις ασκήσεις εδάφους στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Πράγας, ενώ την ίδια χρονιά (1994) μοιράστηκε τη 2η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με τον Νιλ Τόμας της Μεγάλης Βρετανίας.
Ένας 17χρονος είχε γίνει ο πρώτος Έλληνας αθλητής της γυμναστικής που ανέβηκε σε βάθρο Παγκοσμίου Πρωταθλήματος και, βέβαια, το μέλλον προδιαγραφόταν λαμπρό.
Πάντως, η επόμενη διετία δεν κύλησε εξίσου καλά για τον νεαρό, καθώς δεν προκρίθηκε στους τελικούς του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος 1995 και 1996.
Λίγο αργότερα μετέφερε την Ολυμπιακή Φλόγα στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, σκεπτόμενος ότι θέλει να κάνει τη διαφορά στη διοργάνωση που υποστήριζε με θέρμη πως θα έπρεπε να διεξαχθεί στην Ελλάδα.
Πύρρος, Κάχι, Βαλέριος, «κάτσε κάτω απ’ την μπάρα». Η Ελλάδα παγκόσμια πρωταθλήτρια της άρσης βαρών
VIDEO: Η συγκλονιστική μάχη του Βαλέριου Λεωνίδη με τον Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου
Φοβού τους… κριτές
Ο καταγόμενος από τη Βυρώνεια Σερρών ήταν ο μοναδικός εκπρόσωπος της ελληνικής γυμναστικής στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα.
Δεν «κουβαλούσε» την ταμπέλα του φαβορί τόσο επειδή ήταν μόλις 19 ετών, όσο διότι κλήθηκε να ανταγωνιστεί τον κάτοχο Λι Ζιαοσουάνγκ (Κίνα), τον Βιτάλι Στσέρμπο (Λευκορωσία) ή τους Αλεκσέι Νέμοβ, Γεβγκένι Ποντγκόρνι (Ρωσία).
Στα προκριματικά που διεξήχθησαν στις 20 και 22 Ιουλίου έλαβαν μέρος 93 αθλητές, εκ των οποίων οι οκτώ προκρίθηκαν στον τελικό, όπου κάθε χώρα είχε δικαίωμα για δύο συμμετέχοντες.
Εκτός από τον κακό του εαυτό και τους αντιπάλους, ο Μελισσανίδης θα έπρεπε να σταθεί απέναντι και στους κριτές, αφού μέχρι τότε δεν είχαν καταφέρει να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των αθλητών.
Είχε προκληθεί, μάλιστα, και ένα επεισόδιο με τον Βιτάλι Στσέρμπο, ο οποίος μιλούσε με τα χειρότερα λόγια για εκείνους που όριζαν την τύχη των συμμετεχόντων.
Ειρήσθω εν παρόδω, ο Μελισσανίδης συγκέντρωσε 19.375 βαθμούς στον προκριματικό και κατέλαβε την 4η θέση πίσω από τους Ποντγκόρνι, Σέρμπο και Νέμοβ.
Μία πορεία προς τη δόξα με τα μάτια της Μιρέλας. Εορταστική συνέντευξη στο Sport-Retro.gr
«Κλείσε μέσα σου την Ελλάδα…»
Ο δευτεροετής φοιτητής της ιατρικής αντιμετώπισε αμφισβήτηση από αρκετούς που υποστήριζαν ότι δεν έπρεπε να ταξιδέψει στην Ατλάντα, όμως εκείνος βρισκόταν ήδη στον τελικό της 28ης Ιουλίου.
«Δεν μπορώ να πω ότι το παιδί είχε τη στήριξη της πολιτείας. Τον έχουν παραμελήσει, ακόμα και η ίδια η ομάδα του. Τον έχουν κυνηγήσει και από τον ΣΕΓΑΣ. Πριν από 1,5 χρόνο, είχαν απολύσει τον προπονητή του Θ. Καπνίδη, που συνέχισε να δουλεύει με τον Γιάννη αφιλοκερδώς.
Τον επανέφεραν πριν από εφτά μήνες. Στο μεταξύ, όποτε πήγαινε για αγώνες στο εξωτερικό, ήταν χωρίς προπονητή», δήλωνε τότε με πικρία ο Βαγγέλης Μελισσανίδης, πατέρας του εξαίρετου αυτού αθλητή και ανθρώπου.
Εκείνος, πάντως, δεν πτοήθηκε καθόλου και μπήκε με θάρρος στην αίθουσα «Τζόρτζια Ντομ» για να διεκδικήσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
«Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθείς μέσα σου να λαχταρίζει κάθε είδος μεγαλείου», είχε αποφανθεί ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός.
Ο ίδιος υπερθεμάτιζε: «Έκανα κάτι που με είχε συμβουλεύσει ένας δάσκαλός μου. Νομίζω ότι είναι μια αποστροφή του Σολωμού. ‘Κλείσε μέσα στα μάτια σου όλη την Ελλάδα και θα αισθανθείς το μεγαλείο της’. Αυτό έκανα».
Άγγιξε το τέλειο!
Ο 19χρονος Ιωάννης επέλεξε να εκτελέσει το δυσκολότερο πρόγραμμα στο έδαφος και δικαιώθηκε, καθώς οι κριτές τον αντάμειψαν με 9.850 βαθμούς!
Είχε αγγίξει το τέλειο, χειροκροτήθηκε ακόμη και από τους αντιπάλους, ήταν ο αθλητής που χάρισε στην ελληνική γυμναστική το πρώτο ολυμπιακό μετάλλιο από το 1896 και, μάλιστα, ολόχρυσο!
Πίσω του ο εκπληκτικός Λι Ζιαοσουάνγκ, δηλαδή ο προκάτοχος, με 9.837β. και τρίτος ο Αλεξέι Νέμοβ (9.800β.), ο οποίος κατέγραψε σημαντικές διακρίσεις τόσο σε εκείνους τους Αγώνες όσο και στο Σίδνεϊ.
«Είναι σπουδαίο, είναι θαυμάσιο. Έκλεισα τα μάτια μου προτού αγωνιστώ και είπα στον εαυτό μου: ‘Γιάννη, δεν είσαι στις ΗΠΑ, δεν είσαι στην Ατλάντα. Βρίσκεσαι στην Ελλάδα, στην Ολυμπιάδα της Αθήνας. Πρέπει, λοιπόν, να είσαι τέλειος για την πατρίδα σου. Πρέπει να είσαι τέλειος για τους Έλληνες’.
Και ήμουν. Ήμουν 100% σίγουρος για το χρυσό μετάλλιο. Και κάτι ακόμη. Το χρυσό αυτό μετάλλιο δεν ανήκει σε μένα. Αυτό το χρυσό μετάλλιο ανήκει στην Ελλάδα, ανήκει στην πόλη μου, τη Θεσσαλονίκη, την πρωτεύουσα της Μακεδονίας», δήλωνε τότε με νόημα στο CNN.
«Melissanidis Is ‘Perfect for Greece’», ήταν ο τίτλος των «New York Times» την επόμενη ημέρα.
Ο άνθρωπος που απένειμε το χρυσό μετάλλιο στον Ιωάννη Μελισσανίδη ήταν ο Κωνσταντίνος Γλίξμπουργκ, ο οποίος ήταν επίτιμο στέλεχος της ΔΟΕ.
Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης αναφέρθηκε στα ελληνικά μετάλλια, ενώ μεταξύ άλλων ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικού Τύπου εξέδωσε συγχαρητήρια ανακοίνωση με αποδέκτη τον 19χρονο.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, μάλιστα, ο εξαίρετος αθλητής της γυμναστικής θα γινόταν πλουσιότερος κατά σχεδόν 100.000.000 δραχμές.
Στις 65.000.000 δραχμές ανερχόταν το πριμ από την Πολιτεία, ενώ άλλες 30.000.000 δραχμές επρόκειτο να του προσφέρει ο ΣΕΓΑΣ.
Ο «γιος του ανέμου» έχει γενέθλια. Μία… ρεγκάτα για τον Νίκο Κακλαμανάκη
Οδηγός του η Μελίνα
«Περάσαμε δύσκολες στιγμές. Ο Γιάννης χρειάστηκε να πάει μόνος του στο Παγκόσμιο της Ιαπωνίας, αφού δεν μας κάλυπταν οικονομικά και τους δύο. Δεν ξέραμε μέχρι τελευταία στιγμή αν θα πάει στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, αφού θεωρούσαν ότι δεν θα μπορέσει να καταφέρει τίποτα», δήλωνε μετά τον θρίαμβο ο προπονητής του Θανάσης Καπνίδης.
Ποια ήταν, όμως, η προσωπικότητα που του έδινε εσωτερική δύναμη και ενέπνεε τον 19χρονο υπεραθλητή; Η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη, η οποία είχε «φύγει» από τη ζωή δύο χρόνια νωρίτερα, αλλά τον είχε σημαδέψει.
Στο δωμάτιο που τα τελευταία χρόνια περνούσε τις περισσότερες ώρες της ημέρας του στο κλειστό της Μίκρας, ο Μελισσανίδης είχε γεμίσει τους τοίχους με φωτογραφίες της.
«Η Μελίνα έχει την πρώτη θέση στην ψυχή μου και την καρδιά μου. Έκανε την Ελλάδα γνωστή με το ‘Ποτέ την Κυριακή’ σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό δεν είναι λίγο πράγμα», αποκάλυπτε τότε το «χρυσό» Ελληνόπουλο.
Επιπλέον, πριν και μετά από κάθε προσπάθειά του, ο νεαρός άκουγε μία κασέτα με τραγούδια της Μελίνας Μερκούρη, προκειμένου να ηρεμεί και να αυτοσυγκεντρώνεται.
«Ήταν η δικαίωση», τόνιζε ο Σπύρος Μελισσανίδης, τη στιγμή που η Μαρία Μελισσανίδη εμφανιζόταν -δικαίως- πιο… επιθετική: «Όσοι τον αμφισβήτησαν πήραν την απάντησή τους».
Εκτός από τα αδέρφια του, δηλώσεις έκανε και η περήφανη μάνα, η Κατερίνα Μελισσανίδη, η οποία επισήμαινε: «Ήμουν σίγουρη ότι θα καταφέρει να πάρει μετάλλιο. Δεν ήξερα, όμως, το χρώμα».
Τέλος, ο πατέρας του, ο Βαγγέλης Μελισσανίδης, προσέθετε: «Οι κόποι τόσων χρόνων επιτέλους του έδωσαν μια μεγάλη χάρα».
***
Αυτό ήταν ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα του ελληνικού αθλητισμού. Ένας 19χρονος που ξεπέρασε αρκετά εμπόδια, μεταξύ των οποίων η πορεία χωρίς προπονητή για κάποιο διάστημα, αλλά έφτασε στην πρώτη θέση του βάθρου. Σε ένα αγώνισμα χωρίς ολυμπιακό μετάλλιο από το 1896, απέναντι σε τόσους σπουδαίους αντιπάλους. Θα έλεγε κανείς ότι αυτή η επιτυχία επετεύχθη χάρη στο ρητό του Διονυσίου Σολωμού…