Σκόρπιες ιστορίες για τον 60άρη Νίκο Γκάλη. Η μεταγραφή στον Άρη, ο τραυματισμός πριν από τη Βαρέζε και η φιλία με τον Νόρις
«Κατά τη γνώμη μου ο Νίκος Γκάλης είναι σε θέση να βάλει καλάθι όπως θέλει. Ό,τι κι αν κάνει, ο αντίπαλος του είναι καταδικασμένος να αποτύχει. Γιατί ο Γκάλης έχει πάρει πάντα την απόφαση να σκοράρει. Και κατά έναν περίεργο τρόπο, ελάχιστες φορές δεν βρίσκει τον στόχο». Τάδε έφη Άρβιντας Σαμπόνις.
Όταν αυτά τα λόγια βγαίνουν από το στόμα ενός εκ των κορυφαίων σέντερ στην Ιστορία του παγκoσμίου μπάσκετ, καταλαβαίνει κανείς ότι οι πολλές υποδείξεις είναι περιττές.
Σαν σήμερα πριν από ακριβώς 60 χρόνια είδε το φως της ζωής για πρώτη φορά ο Νίκος Γεωργαλής, όπως είναι το πραγματικό του όνομα.
Έμεινε γνωστός ως «Γκάλης» και έγινε θρύλος, αφού ήταν ο άνθρωπος που έμελλε να πάρει το ελληνικό μπάσκετ από το χέρι και να το οδηγήσει στην κορυφή της Ευρώπης το 1987.
Το μπάσκετ έκανε τα πρώτα του βήματα στην Ελλάδα το 1919, όταν και εισήγαγε τους κανονισμούς του άγνωστου έως τότε αθλήματος ο Μάικλ Στεργιάδης στα μέλη της ΧΑΝΘ.
Για πολλές δεκαετίες το άθλημα παρέμεινε στην αφάνεια παρά το γεγονός ότι υπήρξαν παροδικές επιτυχίες, όπως το χάλκινο μετάλλιο της Εθνικής ομάδας στο Eurobasket του 1949 ή την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων από την ΑΕΚ το 1968.
Αρκετοί υποστηρίζουν πως το έτος 1979 θεωρείται το «σημείο 0» στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ, αφού ήταν η χρονιά που ο Νίκος Γκάλης πάτησε το πόδι του για πρώτη φορά στη χώρα.
Το Sport-Retro.gr παραθέτει μερικές σκόρπιες ιστορίες ενός θρύλου που κατά γενική ομολογία αποτελεί τον κορυφαίο αθλητή του εγχώριου αθλητισμού.
Άφησε το μποξ με την παρότρυνση της μητέρας του
Η ιστορία θα μπορούσε να γραφτεί εντελώς διαφορετικά, δεδομένου ότι ο νεαρός Γκάλης ήταν λάτρης αρκετών σπορ και όχι μόνο του μπάσκετ.
Του άρεσε αρκετά το αμερικανικό ποδόσφαιρο και το μπέισμπολ, ενώ είχε ασχοληθεί για λίγο καιρό με το μποξ.
Ωστόσο, η μητέρα τον παρότρυνε να σταματήσει την ενασχόληση του με αυτό το άθλημα καθώς δεν άντεχε να τον βλέπει να γυρίζει τραυματισμένος στο σπίτι.
Η ενασχόληση του με το μπάσκετ άρχισε στην ηλικία των 10 ετών. Γρήγορα ανακάλυψε πως η πορτοκαλί θεά ήταν ο έρωτας της ζωής του και ήθελε να ασχοληθεί επαγγελματικά.
Όπως ο ίδιος έχει παραδεχτεί, οι ομηρικές μάχες με σωματώδεις αντίπαλους στο Χάρλεμ, όπου πήγαινε καθημερινά με τους φίλους του, τον βοήθησαν να σκληραγωγηθεί στα εφηβικά του χρόνια και να γίνει ο «πολεμιστής» που οι φίλαθλοι θαύμασαν στην πορεία.
Οι εκπληκτικές εμφανίσεις που πραγματοποίησε με το λύκειο του κέντρισαν το ενδιαφέρον όλων των πανεπιστημίων. Παρά το γεγονός ότι δέχτηκε προτάσεις από το Νορθ Καρολάινα και το Φλόριντα Στέιτ, προτίμησε το λιγότερο φημισμένο Σίτον Χολ, επειδή βρισκόταν πιο κοντά στο σπίτι του.
Στο κολέγιο, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο Γκάλης, έζησε τα καλύτερά του χρόνια. Με το Νο11 στην πλάτη πραγματοποίησε τεράστιες εμφανίσεις, αποδεικνύοντας πως ήταν ένα από τα ανατέλλοντα αστέρια του μπάσκετ.
Την περίοδο 1978-79 αναδείχθηκε 3ος σκόρερ του NCAA με 27.5 πόντους και, κατά συνέπεια, κλήθηκε από τους Μπόστον Σέλτικς στο Νο68 των draft του 1979.
Ένα συμβάν που πιθανόν να καθόρισε ολόκληρη τη μετέπειτα καριέρα του καταγράφηκε σε ένα καμπ των Μπόστον Σέλτικς, στο οποίο ο Γκάλης είχε μεταβεί για να προσπαθήσει να εξασφαλίσει ένα επαγγελματικό συμβόλαιο.
Σε μια προπόνηση ο αστράγαλός του γύρισε, με αποτέλεσμα να μείνει πίσω και ο προπονητής να μην τον συμπεριλάβει στη λίστα της ομάδας. Ο δρόμος για την Ελλάδα είχε ανοίξει διάπλατα.
Ο Τσιλιγκαρίδης και οι δύο εικόνες
Το καλοκαίρι του 1979 ήταν δύσκολο για τον Γκάλη. Ο ίδιος ήταν στεναχωρημένος λόγω της αποκοπής του από το NBA, ενώ η μητέρα του, την οποία ο «Νικ» λάτρευε, είχε περάσει ένα πρόβλημα υγείας που ανησύχησε το κοντινό περιβάλλον του.
Πλέον οι σκέψεις επαναπατρισμού του στην Ελλάδα άρχισαν να μπαίνουν στο μυαλό του, προκειμένου να ενισχύσει οικονομικά την οικογένεια του.
Πρώτος ο Ολυμπιακός τον πλησίασε μέσω του Γιώργου Καστρινάκη, ενώ ακολούθησε ο Παναθηναϊκός, ο οποίος τον προσέγγισε μέσω του Ελληνοαμερικανού επιχειρηματία Μέττου Λάγια που είχε μεσολαβήσει και για τη μεταγραφή του Ντέιβιντ Στεργάκου.
Η τρίτη ελληνική ομάδα που τον πλησίασε ήταν ο Άρης, όμως σε αυτήν την άτυπη κούρσα, ο Παναθηναϊκός φαινόταν να είναι ο επόμενος προορισμός του Νίκου Γκάλη.
Το γεγονός που άλλαξε τα δεδομένα ήταν το καθοριστικό ταξίδι του τότε εφόρου των «κιτρίνων» Γιώργου Τσιλιγκαρίδη στις ΗΠΑ και στο σπίτι των γονιών του Γκάλη.
Δίχως να γνωρίζει αγγλικά, το μέλος του θεσσαλονικιώτικου συλλόγου προσεγγίζει την οικογένεια και κρατώντας δύο εικόνες της Παναγίας πείθει τον «γκάνγκστερ» να μην προτιμήσει τον Παναθηναϊκό, δεδομένου ότι ο Άρης ήταν ο εν ενεργεία πρωταθλητής Ελλάδας.
Οι κινήσεις του Τσιλιγκαρίδη και ο τρόπος προσέγγισης εκτιμήθηκαν πολύ από τους γονείς του Γκάλη, οι οποίοι έπαιξαν ρόλο στην έκβαση της υπόθεσης.
Ο έφορος του Άρη συζήτησε με τον δικηγόρο της οικογένειας στο Νιου Τζέρσεϊ και τον έπεισε, αφού του παρέδωσε και έναν φάκελο με 5.000 δολάρια.
Πλέον, απέμενε η σύμφωνη γνώμη του Γκάλη, ο οποίος τελικώς προτίμησε τον Άρη για λιγότερα χρήματα αντί του Παναθηναϊκού, σε αντίθεση με όσα ανέφερε ο αθλητικός Τύπος της εποχής.
Η εδραίωση και ο τραυματισμός με τη Βαρέζε
Ο πρώτος καιρός για τον Γκάλη στην Ελλάδα ήταν δύσκολος. Έφτασε στη Θεσσαλονίκη στις 29 Σεπτεμβρίου 1979 και ήδη από το πρώτο του ματς (σ.σ. στις 2 Δεκεμβρίου 1979) του ασκήθηκε οξύτατη κριτική από τις εφημερίδες.
Ο Ανέστης Πεταλίδης, γενικός αρχηγός τότε του Άρη, δήλωνε με σιγουριά πως «εκεί όπου τώρα φτύνετε σε λίγο καιρό θα γλείφετε». Και δεν άργησε να δικαιωθεί…
Ο Γκάλης σύντομα άρχισε να βομβαρδίζει τα αντίπαλα καλάθια και να καταξιώνεται στο ελληνικό πρωτάθλημα, αλλά και στην Ευρώπη, όπου πραγματοποιούσε μεγάλες εμφανίσεις τόσο με την κίτρινη φανέλα όσο και με αυτή της Εθνικής ομάδας.
Την περίοδο 1984-85 ήταν πλέον φανερό ότι μετά την εδραίωση του στην Ελλάδα, ο Άρης άρχισε σιγά-σιγά να βάζει στόχους και στην Ευρώπη.
Αυτό το μαρτυρά και η πορεία του έως τους ημιτελικούς του Κυπέλλου Korać εκείνης της χρονιάς, όταν και αποκλείστηκε από τη μυθική Βαρέζε.
Αρκετοί πιστεύουν ότι ο Άρης ίσως μπορούσε να φτάσει παραπέρα αν ο Γκάλης δεν είχε τραυματιστεί την παραμονή του πρώτου αγώνα με την ιταλική ομάδα.
Συγκεκριμένα, στην τελευταία προπόνηση ο Νίκος Φιλίππου χτύπησε κατά λάθος τον συμπαίκτη του στο αριστερό του χέρι.
Οι γιατροί αποφάνθηκαν ότι ο Γκάλης δεν μπορούσε να αγωνιστεί στο πρώτο ματς. Όλοι στο κίτρινο στρατόπεδο ένιωσαν μια ψυχρολουσία. Ο Άρης ναι μεν νίκησε με 80-77 τους Ιταλούς, όμως αυτό το αποτέλεσμα δεν του εξασφάλιζε τίποτα.
Μία εβδομάδα αργότερα, ο «γκάνγκστερ» σφίγγει τα δόντια του και με αφόρητους πόνους και γύψο στο χέρι συμμετέχει στη ρεβάνς.
Σε όλη τη διάρκεια του επαναληπτικού ο Ρικάρντο Σάλες φώναζε στον Μεντάστι να μαρκάρει τον Γκάλη από την αριστερή πλευρά, επειδή λόγω του τραυματισμού δεν μπορούσε να ντριμπλάρει και να σουτάρει καλά.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι Ιταλοί να επικρατήσουν 95-71, να καλύψουν τη διαφορά της ήττας του πρώτου αγώνα και να προκριθούν στον τελικό του Κυπέλλου Korać.
Η φιλία του με τον Όντι Νόρις
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές του 1990, οι αναμετρήσεις του Άρη με την Μπαρτσελόνα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών πέρασαν στα όρια του θρύλου.
Μέσα από αυτά τα ματς για τον Νίκο Γκάλη αναδείχθηκε μια πολύ δυνατή φιλία, η οποία κρατάει μέχρι και σήμερα.
Ο λόγος για τον Όντι Νόρις, τον Αμερικανό φόργουορντ/σέντερ που αγωνίστηκε στην Μπαρτσελόνα από το 1987 έως το 1993, και το όνομα του έγινε συνώνυμο της ομάδας.
Οι δυο τους διασταύρωσαν για πρώτη φορά τα ξίφη τους στον περίφημο αγώνα της 3ης Δεκεμβρίου 1987, όταν ο Άρης επικράτησε 88-89. Ο Γκάλης πραγματοποίησε εξωπραγματική εμφάνιση και σημείωσε 45 πόντους.
Ο Όντι Νόρις, ο οποίος όπως έχει παραδεχτεί δεν είχε συχνά σε εκτίμηση τους αντιπάλους του, έμεινε έκπληκτος και αποφάσισε να ονομάσει «Νίκο» τον γιο του.
Έκτοτε είχαν πάντα καλές σχέσεις και συνομιλούσαν πριν από τα ματς, ενώ τέθηκαν αντιμέτωποι και στο ελληνικό πρωτάθλημα, όταν ο Γκάλης αγωνιζόταν πλέον στον Παναθηναϊκό και ο Αμερικανός στο Περιστέρι.
Ο Όντι Νόρις ήταν από τους πρώτους που δήλωσαν παρών στη γιορτή της ΚΑΕ Άρης προς τιμήν του Γκάλη στις 7 Μαΐου του 2013 και πέρυσι συνέφαγαν στη Θεσσαλονίκη.
Ο Αμερικανός σταρ ανέφερε, μάλιστα, ότι ο γιος του Νίκος έχει δει videos του θρυλικού Έλληνα άσου μέσω του Youtube και θέλει να τον γνωρίσει από κοντά.
Όλοι εμείς που δεν τον γνωρίσαμε από κοντά αλλά τον ζήσαμε, θα ευγνωμονούμε τον Θεό αιώνια. Χρόνια Πολλά Νίκο Γκάλη.
ΙΩΑΚΕΙΜ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ
Διαβάστε ακόμη:
ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 91-90. Η μεγαλύτερη ανατροπή του 20ού αιώνα
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα