Αν πληκτρολογήσει κανείς Ajax-Panathinaikos 0-1 στο YouTube, θα ανακαλύψει ένα video από την εξέδρα των «πρασίνων» στο τελευταίο ματς του Άγιαξ στο Ολυμπιακό Στάδιο του Άμστερνταμ.
Όποιος καταφέρει να αντιληφθεί τις εκφράσεις, τις αντιδράσεις των υποστηρικτών του «τριφυλλιού» μετά το ψηλοκρεμαστό πλασέ του Κριστόφ Βαζέχα «που δεν ήταν οφσάιντ» στο 87ο λεπτό, ενδεχομένως να πάρει μία πολύ-πολύ μικρή δόση από όσα «έβλεπαν» μπροστά στα μάτια τους εκείνη την ώρα.
Το Sport-Retro.gr δεν θα εμβαθύνει στην παράνοια της στιγμής και τα τσιμπήματα των υποστηρικτών του Παναθηναϊκού, ακόμα και σήμερα, για τη σπουδαιότερη νίκη ελληνικής ομάδας σε συλλογικό επίπεδο, αλλά θα προσπαθήσει να προσεγγίσει με αριθμούς το έπος της 3ης Απριλίου 1996.
Σκεφτείτε ότι κάθε τέτοια μέρα όλοι μνημονεύουν την κούρσα του Γιώργου Δώνη και το γκολ του Βαζέχα, αλλά πολλοί ξεχνούν ότι την ίδια ημερομηνία, το 2002, οι «πράσινοι» είχαν υποτάξει με 1-0 την Μπαρτσελόνα σε αγώνα για την προημιτελική φάση του Champions League.
Αυτό είναι το μέγεθος του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού, όμως οι αναγνώστες θα μας επιτρέψουν να ασχοληθούμε με εκείνο του Άγιαξ, το οποίο μόνο 5-6 άλλες ομάδες διαθέτουν στην Ευρώπη.
Εξάλλου, ύστερα από το τέλος του αφιερώματος πάλι στην αξία του «τριφυλλιού» θα επιστρέψουμε, δεδομένου ότι κοτζάμ Wikipedia περιλαμβάνει σε περίοπτη θέση, δίπλα-δίπλα, τον Γιόχαν Κρόιφ και το «Γουέμπλεϊ» στο λήμμα της ολλανδικής ομάδας.
Το Κύπελλο που του έλειπε
Από τις 4 Ιανουαρίου 1988, όταν αποχώρησε ο Γιόχαν Κρόιφ, μέχρι τις 28 Σεπτεμβρίου 1991, ο Άγιαξ προχώρησε σε πολλές αλλαγές προπονητών.
Αρχικά ανέλαβε ο Σπιτς Κον, μετά ο Κουρτ Λίντερ, εν συνεχεία ο Λίο Μπενάκερ και τέλος ο Λουίς φαν Χάαλ, ο οποίος από το 1988 μέχρι το 1991 ήταν βοηθός.
Στην παρθενική του σεζόν ως πρώτος προπονητής, ο Φαν Χάαλ δεν πανηγύρισε εγχώριο τίτλο λόγω Αϊντχόφεν και… Ρομάριο, ωστόσο κατάφερε να κατακτήσει τη μοναδική διεθνή κούπα που μέχρι τότε αγνοούσε ο «Αίαντας»: το Κύπελλο UEFA.
Το 2-2 του «Ντέλε Άλπι» στον πρώτο τελικό με την Τορίνο έδωσε το προβάδισμα στον Άγιαξ, αλλά στον επαναληπτικό του Άμστερνταμ (13/5/1992) χρειάστηκαν τα δοκάρια σε τρεις περιπτώσεις (!) προκειμένου να παραμείνει το 0-0.
Ντάνι Μπλιντ, Βιμ Γιονκ, Άρον Βίντερ, Φρανκ ντε Μπουρ, Στέφαν Πέτερσον, Μπρίαν Ρόι και, βέβαια, Ντένις Μπέργκαμπ ήταν μερικά από τα αστέρια της σεζόν, με βασικό αμυντικό τον Μίχελ Κρεκ που μετά τα 30 του έπαιξε στην ΑΕΚ.
Το… παιδομάζωμα
Ο Άγιαξ έγινε η δεύτερη ομάδα μετά τη Γιουβέντους που κατέκτησε και τους τρεις ευρωπαϊκούς τίτλους (σ.σ. τότε υπήρχε και το Κύπελλο Κυπελλούχων), αλλά ο φιλόδοξος Φαν Χάαλ δεν σκόπευε να περιοριστεί στο Κύπελλο UEFA.
Από τα 35 μέχρι τα 40 μάζευε εμπειρίες ως βοηθός σε Άλκμααρ και «Αίαντα», προτού αρχίσει να θέτει ψηλότερα τον πήχη, κατά κύριο λόγο στις εκτός των συνόρων διοργανώσεις.
Οι σπόροι των Ακαδημιών της δεκαετίας του 1980 είχαν αρχίσει να φυτρώνουν για τα καλά και τα βλαστάρια τους να εδραιώνονται στο αρχικό σχήμα της κορυφαίας ολλανδικής ομάδας.
Τα αδέρφια Ντε Μπουρ, ο Έντγκαρ Ντάβιντς, o Μίχελ Ρέιζιγκερ, o Κλάρενς Ζέιντορφ, ο Πάτρικ Κλάιφερτ, ο Ντένις Μπέργκαμπ, άπαντες από τα τσικό, ταυτίστηκαν με τους Μαρκ Όβερμαρς, Έντβιν φαν ντερ Σαρ, τον «παλιό» Ντάνι Μπλιντ και έφτιαξαν ένα ισχυρό σύνολο που μπορείτε να απολαύσετε στα παρακάτω video.
Στο πρώτο ο Άγιαξ συντρίβει 5-0 εκτός έδρας τη μετέπειτα πρωταθλήτρια Φέγενορντ σε ματς για την ημιτελική φάση του ολλανδικού Κυπέλλου και στο δεύτερο επιβάλλεται με 6-2 της Χέρενφεϊν στον τελικό.
Επιστροφή στον θρόνο
Η σεζόν 1993-94 άρχισε με τον Άγιαξ να επικρατεί 4-0 της Φέγενορντ, ξανά στο «Ντε Κούιπ», αυτή τη φορά για το εγχώριο Σούπερ Καπ.
Ο Γιάρι Λίτμανεν, περυσινό απόκτημα από την άσημη φινλανδική Μιλικόσκεν, καθώς και οι Νουάνκουο Κανού, Ζορζ Φίνιντι από τη Νιγηρία, ήταν τα νέα πρόσωπα που εγκλιματίζονταν στον τρεις διαδοχικές φορές πρωταθλητή Ευρώπης (1971, 1972, 1973).
Ο Φαν Χάαλ είχε δημιουργήσει έναν τρομερό κορμό, απόρροια της αγαστής συνεργασίας του με τον πρόεδρο Μίχαελ φαν Πραγκ, ο οποίος ανακουφίστηκε με το πρωτάθλημα του 1994, το πρώτο από το 1990.
Αξίζει να ρίξετε μια ματιά ΕΔΩ για να δείτε τα επιθετικά επιτεύγματα του «Αίαντα».
Ο Άγιαξ πια ήταν μία καλοκουρδισμένη μηχανή αποτελούμενη από νεαρούς αλλά τρομερούς παίκτες, οι οποίοι διέθεταν ταχύτητα, τεχνική και συνεργάζονταν με κλειστά μάτια.
Θέλετε ηλικίες; Το καλοκαίρι του 1994 οι Ντε Μπουρ ήταν 24 ετών, o Φαν ντερ Σαρ, ο Λίτμανεν και ο Φίνιντι 23, ο Όβερμαρς, ο Ντάβιντς και ο Ρέιζιγκερ 21, o Ζέιντορφ, o Kανού και ο Κλάιφερτ 18 κ.ο.κ.
Στον αντίποδα, ο Ντένις Μπέργκαμπ είχε αποχωρήσει από το 1993 για λογαριασμό της Ίντερ, o Nτάνι Μπλιντ ήταν ο… λυκειάρχης όντας 33 ετών και ο Φρανκ Ράικαρντ είχε επιστρέψει για τα τελευταία ένσημα, τα οποία όμως του χάρισαν και ένα… εφάπαξ.
Στο Champions League της σεζόν 1994-95, ο Άγιαξ νίκησε δύο φορές τη Μίλαν, άλλες τόσες την ΑΕΚ, παραδόξως αναδείχθηκε δύο φορές ισόπαλος με την Αούστρια Ζάλτσμπουργκ, απέκλεισε τη Χάιντουκ στα προημιτελικά, συνέτριψε 5-2 την Μπάγερν στα ημιτελικά και έκαμψε την αντίσταση της Μίλαν στον τελικό της Βιέννης (1-0 με γκολ του 18χρονου Κλάιφερτ στο 85ο λεπτό).
Πρωταθλητής Ευρώπης για τέταρτη φορά ο «Αίαντας», ο οποίος αγνοούσε τη συγκεκριμένη κούπα από το 1973, αλλά το μέλλον προδιαγραφόταν λαμπρό εξαιτίας της ηλικίας και της αξίας των άσων του.
Αναφορικά με τις εγχώριες διοργανώσεις, ας μιλήσουν μερικά αποτελέσματα: 3-0 τη Φέγενορντ στο Σούπερ Καπ, 5-0 τη Φίτεσε, 5-1 τη Χέρενφεϊν, 1-4 την Αϊντχόφεν, 4-1 τη Φέγενορντ (στο πρωτάθλημα), 8-0 τη Σπάρτα Ρότερνταμ, 0-5 τη δύσμοιρη Φέγενορντ (ξανά στο πρωτάθλημα).
Ο Άγιαξ κατέκτησε την Eredivisie και σε συνδυασμό με το Σούπερ Καπ πανηγύρισε ένα άτυπο τρεμπλ, αφού στο Κύπελλο αποκλείστηκε στα προημιτελικά από τη Φέγενορντ.
Η σεζόν 1995-96
Το αφιέρωμα πλησιάζει σιγά-σιγά και στην περίφημη 3η Απριλίου 1996, την ημερομηνία δηλαδή που οι νεότεροι φίλαθλοι του Παναθηναϊκού έχουν στο μυαλό τους, όπως οι πατεράδες τους έχουν τη 2α Ιουνίου 1971.
Πρώτα απ’ όλα μία ματιά στο ρόστερ της σεζόν 1995-96:
Τερματοφύλακες: Φαν ντερ Σαρ, Γκριμ.
Αμυντικοί: Μπλιντ, Φρανκ ντε Μπουρ, Μπογκάρντε, Ρέιζιγκερ, Σάντος, Σιλόι.
Μέσοι: Ρόναλντ ντε Μπουρ, Ντάβιντς, Κανού, Λίτμανεν, Μουσάμπα, Σχόλτεν, Βούτερ.
Επιθετικοί: Φίνιντι, Κλάιφερτ, Όβερμαρς, Ρέουζερ, Χούκστρα (από τον Ιανουάριο).
Το καλοκαίρι του 1995 δεν αποκτήθηκε κάποιο τρανταχτό όνομα πλην του Μάρτσιο Σάντος, ενώ αντίθετα αποχώρησαν οι Ράικαρντ (αποσύρθηκε), Φαν ντεν Μπρομ και Ζέιντορφ.
Η σεζόν άρχισε με την… καθιερωμένη νίκη επί της Φέγενορντ στο Σούπερ Καπ και έκλεισε με την κατάκτηση του τρίτου διαδοχικού πρωταθλήματος, το οποίο ολοκληρώθηκε 17 ημέρες πριν από τον τελικό του Champions League.
Τα ολλανδικά αφιερώματα
Ο Παναθηναϊκός της περιόδου 1984-1996 είχε καθιερωθεί στην κορυφαία δεκάδα των ευρωπαϊκών ομάδων και δεν είναι υπερβολή.
Τη σεζόν 1984-85 έφτασε μέχρι την ημιτελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου αποκλείστηκε από τη θρυλική Λίβερπουλ, το 1987-88 μέχρι την προημιτελική φάση του Κυπέλλου UEFA, ύστερα και από την πρόκριση επί της Γιουβέντους, το 1991-92 μέχρι την προημιτελική φάση του πειραματικού Champions League και το 1995-96 μέχρι την ημιτελική φάση του ίδιου θεσμού.
Δηλαδή μία στις τέσσερις σεζόν ο Παναθηναϊκός αγωνιζόταν με τα… κοντομάνικα σε εκτός των συνόρων διοργανώσεις, κατά την προσφιλή ατάκα της εποχής. Ανεπανάληπτο όχι μόνο για ελληνική, αλλά και για βαλκανική ομάδα…
Φυσικό επακόλουθο ήταν τα ολλανδικά Μέσα Ενημέρωσης να αφιερώσουν χρόνο, προκειμένου να μάθουν και να παραθέσουν λεπτομέρειες για τους «πράσινους».
H εφημερίδα «Trouw» έκανε την περισσότερη δουλειά, αρχής γενομένης από την επομένη της ιστορικής νίκης του Παναθηναϊκού στο Άμστερνταμ.
Συγκεκριμένα, είχε βρει και αναδημοσιεύσει τους τίτλους αρκετών πολιτικών εφημερίδων, όπως το «Έθνος», η «Καθημερινή», τα «Νέα», ο «Ελεύθερος Τύπος» και ο «Αδέσμευτος Τύπος».
Στο ενδιάμεσο είχε αναφερθεί στην ήττα των «πρασίνων» από τον Ιωνικό με 2-1, ενώ την παραμονή της ρεβάνς του ΟΑΚΑ έγινε ενδελεχή έρευνα.
Η εφημερίδα «Trouw» έγραφε μεταξύ άλλων ότι ο Παναθηναϊκός μετρούσε επτά διαδοχικά ευρωπαϊκά εντός έδρας ματς χωρίς ήττα, παρείχε πληροφορίες για την Παιανία, την οικογένεια Βαρδινογιάννη, ακόμα και την ταύτιση με τον ΟΦΗ.
Επίσης, γινόταν αναφορά στον Τσου Λα Λινγκ, τον μοναδικό Ολλανδό που μέχρι τότε είχε φορέσει τη φανέλα του «τριφυλλιού», τα γκολ του Βαζέχα που ετοιμαζόταν να σπάσει το ρεκόρ του Αντώνη Αντωνιάδη, την πολυετή παρουσία του Ρότσα στον σύλλογο, καθώς και τους πανηγυρισμούς «100.000 ανθρώπων» για την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού στο μπάσκετ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η «Trouw» δεν άφησε ασχολίαστο το γεγονός ότι ο Βαζέχα είχε αποδοκιμαστεί σε κάποια ματς με την εθνική Πολωνίας από τους συμπατριώτες του επειδή δεν σκόραρε και πως ο Μπορέλι δεν είχε μπει στο μικροσκόπιο του Κλαούντιο Πασαρέλα (σ.σ. ομοσπονδιακός προπονητής της Αργεντινής), παρά τις τρομερές εμφανίσεις του στο Champions League.
Τότε, στις δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, ο Ρότσα είχε κάνει ειδική μνεία στον τραυματία Αλέξη Αλεξούδη, τον οποίον είχε χαρακτηρίσει «κορυφαίο επιθετικό της Ευρώπης» και «νέο Φαν Μπάστεν».
Δεν είχε αντίπαλο στο «κάστρο» του
Στις 5 Οκτωβρίου 1988 είχε καταγραφεί η τελευταία, εντός αγωνιστικού χώρου, ευρωπαϊκή ήττα του Άγιαξ στο «Ντε Μερ» κι αυτή με γκολ του Ριμπέιρο στο 87ο λεπτό (2-1 από τη Σπόρτινγκ Λισαβόνας στον 1o γύρο του Κυπέλλου UEFA).
Μία άλλη ομάδα που φορούσε πράσινο και λευκό, με γκολ στο ίδιο λεπτό, έμελλε να τον νικήσει ξανά, ύστερα από 7,5 ολόκληρα χρόνια…
Για την ιστορία, ο Άγιαξ είχε χάσει στα «χαρτιά» το ματς της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 με την Αούστρια Βιέννης λόγω επεισοδίων.
Επιπλέον, η «αρμάδα» του Φαν Χάαλ μετρούσε 19 διαδοχικά ευρωπαϊκά ματς χωρίς ήττα ανεξαρτήτως έδρας, όταν κλήθηκε να υποδεχθεί τον Παναθηναϊκό το βράδυ της 3ης Απριλίου 1996.
Η 400ή εμφάνιση του Ντάνι Μπλιντ με τη φανέλα του «Αίαντα» δεν προκάλεσε… δέος στους «πράσινους» του Χουάν Ραμόν Ρότσα, οι οποίοι έδωσαν ένα καλό μάθημα στους αλαζόνες Ολλανδούς.
Ο πρόεδρος Φαν Πραγκ έδειξε ότι είναι αδαής, αφού τότε είχε υποστηρίξει πως ήταν ο πρώτος παίκτης που φτάνει τον συγκεκριμένο αριθμό συμμετοχών (σ.σ. το είχαν πετύχει και οι Σιακ Σβαρτ, Τζέρι Μιούρεν, Ρουντ Κρολ, Βιμ Σουρμπίρ, Πιτ Κάιζερ).
Οι Ολλανδοί πίστευαν ότι θα «καταπιούν» τον Παναθηναϊκό, όμως το γκολ του Κριστόφ Βαζέχα στο 87ο λεπτό τους προσγείωσε ανώμαλα στο τελευταίο ευρωπαϊκό ματς του Ολυμπιακού Σταδίου του Άμστερνταμ.
Οι πανηγυρισμοί τους στην πλατεία Λέιντσεπλεϊν μετά το 3-0 στον επαναληπτικό του ΟΑΚΑ φανερώνει την ανακούφισή τους και δίνει αξία στον ηττημένο της σειράς. Τον ηττημένο της ημιτελικής φάσης του Champions League.
Αυτόν τον Άγιαξ νίκησε ο Παναθηναϊκός. Ή γιατί όχι; Αυτόν τον Παναθηναϊκό απέκλεισε ο Άγιαξ πριν από τον τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης.