The Fix. Ταινία του 1997. Με πρωταγωνιστές τους Στιβ Κόγκαν, Τζέισον Ίσαακς, Μάτζι Ο’ Νιλ και σκηνοθέτη τον Πολ Γκρίνγκρας. To φιλμ πραγματεύεται την αποκάλυψη ενός σκανδάλου “στημένων” αγώνων το 1964 στην Αγγλία.
Ένας ρεπόρτερ της “Sunday People”, έπειτα από προσωπική έρευνα, ξεσκεπάζει “φιξαρισμένα” ματς στα οποία εμπλέκονται διάσημοι ποδοσφαιριστές του αγγλικού πρωταθλήματος.
Αυτός που την «πλήρωσε» πιο πολύ ήταν ο ακριβότερος παίκτης στο “νησί”, ο Τόνι Κέι, ο οποίος ενώ είχε κατακτήσει το πρωτάθλημα με την Έβερτον, αποτελούσε την πιο ακριβή μεταγραφή μέχρι εκείνη τη στιγμή από τη Σέφιλντ Γουένσντεϊ στα «ζαχαρωτά» και είχε όλο τον κόσμο στα πόδια του, είδε τη ζωή και την καριέρα του να καταστρέφονται για ένα στοίχημα 50 λιρών.
Πολλές φορές λένε ότι η ζωή αντιγράφει τον κινηματογράφο, εν προκειμένω όμως, συνέβη το αντίθετο και το σενάριο της ταινίας αντέγραψε τη ζωή.
Το Sport-Retro.gr ανοίγει τον φάκελο εκείνου του σκανδάλου, το οποίο αποκαλύφθηκε στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας “Sunday People” στις 14 Απριλίου 1964, αφάνισε έναν από τους κορυφαίους παίκτες στο “νησί” και τάραξε τα θεμέλια της αξιοπιστίας του αγγλικού ποδοσφαίρου.
MVP στο ματς που πόνταρε εναντίον της ομάδας του!
O “εγκέφαλος” ήταν ο Τζίμι Γκολντ, ο Σκοτσέζος πρώην ποδοσφαιριστής των Σουίντον, Πλίμουθ, Σεντ Τζόνσον και Μάνσφιλντ, ο οποίος είχε κάνει τους “στημένους” αγώνες… επάγγελμα και βιοποριζόταν από εκεί.
Μάλιστα, πρώτη φορά μυήθηκε σε αυτούς, όταν πληροφορήθηκε ότι οι πρώην συμπαίκτες του στη Μάνσφιλντ δωροδοκήθηκαν από την Τρανμίρ για να χάσουν.
Ο Τόνι Κέι ενεπλάκη από… σπόντα στους “στημένους” αγώνες που θα διαβάσετε παρακάτω, όμως αυτή η ιστορία αποδείχθηκε ολέθρια για την καριέρα και τη ζωή του.
Στα τέλη του 1962 ο Γκολντ προσέγγισε τον Ντέιβιντ Λέιν, ποδοσφαιριστή της Σέφιλντ Γουένσντεϊ και παλιό συμπαίκτη του στη Σουίντον, προκειμένου να βρουν ένα ματς για να “πειράξουν”.
Ο Λέιν έβλεπε ότι η Σέφιλντ ήταν πολύ πιθανό να χάσει το ματς από την Ίπσουιτς που θα γινόταν τον Δεκέμβριο του 1962 και πρότεινε στους συμπαίκτες του Πίτερ Σουόν-Τόνι Κέι να «σιγουρέψουν» την έκβαση.
Πράγματι, άπαντες πόνταραν κόντρα στην ομάδα τους στην αναμέτρηση που η Ίπσουιτς επικράτησε 2-0 με δύο γκολ του Ρέι Κρόφορντ.
Σε συνέντευξή του το 2006 στους “Times”, ο Πίτερ Σουόν είπε: «Χάσαμε το παιχνίδι τίμια και καθαρά, αλλά ακόμα δεν ξέρω τι θα έκανα αν είχαμε πάρει προβάδισμα. Θα ήταν εύκολο για μένα να παραχωρήσω κάποιο πέναλτι ή να βάλω κάποιο αυτογκόλ. Ποιος ξέρει;»
Ο Τόνι Κέι, βέβαια, έδωσε άλλη εκδοχή των συμβάντων, καθώς είπε ότι τον προσέγγισε ο Λέιν και τον ρώτησε πώς βλέπει το ματς κόντρα στην Ίπσουιτς.
Ο Κέι αποκρίθηκε ότι δεν έβλεπε νίκη, εξαιτίας της κάκιστης παράδοσης, οπότε ο Λέιν του πρότεινε να του δώσει 50 λίρες και αν όντως έχαναν, όπως και ο ίδιος έβλεπε, θα του επέστρεφε επί δύο το ποσό. Τίποτα παραπάνω.
Μάλιστα, ο Κέι αντί να έχει μειωμένη απόδοση, αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης της αναμέτρησης, δείγμα ότι δεν ήθελε στην πραγματικότητα να εμπλακεί στο “στήσιμο”.
Η αρχή του τέλους του Γκολντ
Εκείνη την ημέρα “στήθηκαν” άλλα δύο ματς από τον Γκολντ και τους συνεργάτες του: τα Λίνκολν-Μπρέντφορντ 1-3 και Όλνταμ-Γιοργκ 3-2, αμφότερα για την 4η κατηγορία.
Τον επόμενο χρόνο η σπείρα προσπάθησε να “φτιάξει” τον αγώνα μεταξύ της Μπράντφορντ και Μπρίστολ Ρόβερς, με αποτέλεσμα δύο παίκτες των φιλοξενούμενων, ο τερματοφύλακας Έσμοντ Μίλιον και ο επιθετικός Κιθ Γουίλιαμς, να κατηγορηθούν από τη “Sunday People” ότι τα «πήραν» για να “στήσουν” τον αγώνα που έληξε 2-2
Αμφότεροι οι ποδοσφαιριστές τιμωρήθηκαν με βαρύ πρόστιμο και διά βίου αποκλεισμό από το ποδόσφαιρο, όπως και ο Μπράιαν Φίλιπς, ποδοσφαιριστής της Μάνσφιλντ που έκανε την αρχική προσέγγιση στον Μίλιον.
Στις 4 Αυγούστου 1963 ο Κεν Τόμσον της Χάρτλπουλ ομολόγησε στη “Sunday People” ότι είχε ποντάρει μαζί με την «ομάδα» του Γκολντ στην ήττα της δικής τους σε έναν αγώνα κόντρα στην Έξετερ νωρίτερα εκείνη τη χρονιά.
Μια εβδομάδα αργότερα ο Τζίμι Γκολντ αναδείχθηκε από την εφημερίδα ως ο «εγκέφαλος», πίσω από το “στήσιμο” των αγώνων και τις δωροδοκίες, οπότε δεν του έμεναν πολλές «ζαριές» ακόμα.
Στο κυνήγι του εύκολου κέρδους, αφού είχε αποκαλυφθεί από τη “Sunday People” ότι “έστηνε” αγώνες, πούλησε στην εφημερίδα την ιστορία για 7.000 λίρες (σ.σ. σημερινή αναλογία κοντά στις 130.000), «καρφώνοντας» μεταξύ άλλων τους τρεις ποδοσφαιριστές της Σέφιλντ που είχαν χειραγωγήσει εκείνο το ματς κόντρα στην Ίπσουιτς τον Δεκέμβριο του 1962.
Μέσα σε μία εβδομάδα το ντόμινο των αποκαλύψεων έφερε στην επιφάνεια ακόμα 10 ποδοσφαιριστές που είχαν αποπειραθεί ή είχαν “στήσει” αγώνες.
Οδηγήθηκαν σε δίκη το 1965 και, μάλιστα, ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν ηχογραφημένες συνομιλίες, οι οποίες λήφθηκαν υπόψη ως αποδεικτικό μέσο από τα αγγλικά δικαστήρια.
Η τραγική φιγούρα του Κέι
Οι ηχογραφημένες συνομιλίες προέρχονταν από τον Γκολντ και ήταν αρκετές για να καταδικάσουν τόσο τον ίδιο όσο και τους άλλους ποδοσφαιριστές.
Όταν τελείωσε η δίκη στις 26 Ιανουαρίου 1965 το δικαστήριο τον περιέγραψε ως κεντρική φυσιογνωμία των “στημένων” αγώνων και γι’ αυτό τον καταδίκασε σε 4 χρόνια φυλάκιση, τη βαρύτερη ποινή από όσες επιβλήθηκαν.
Ο Μπράιαν Φίλιπς και ο Τζακ Φαουντέιν (Γιορκ) καταδικάστηκαν σε 15 μήνες φυλάκιση έκαστος, ο Ντικ Μπίτι της Σεντ Μίρεν σε 9 μήνες, ο Σάμι Τσάπμαν της Μάνσφιλντ, ο Ρον Χόουλς της Γουόλσολ και ο Κεν Τόμσον σε 6 μήνες, ενώ ο Ντέιβιντ Λέιν, ο Τόνι Κέι και ο Πίτερ Σουόν σε 4 μήνες.
Με την αποφυλάκισή τους, οι Λέιν, Σουόν, Κέι, Μπίτι, Φαουντέιν, Τσάπμαν και Χόουλς τιμωρήθηκαν με αποκλεισμό εφ’ όρου ζωής από οποιαδήποτε ενασχόληση με το ποδόσφαιρο (σ.σ. οι Γκολντ, Τόμσον και Φίλιπς είχαν ήδη τιμωρηθεί).
Συνολικά 33 παίκτες κατηγορήθηκαν για το σκάνδαλο από το οποίο ο Γκολντ φέρεται να αποκόμισε 3.275 λίρες από τα ματς και άλλες 7.420 από τη διαρροή των ιστοριών.
Προκειμένου να αποκομίσει περισσότερα κέρδη, έδωσε «βορά» στη δικαιοσύνη τους ποδοσφαιριστές που συμμετείχαν, ενώ τους παγίδευσε με την ηχογράφηση των συνομιλιών τις οποίες παρέδωσε στη δικαιοσύνη.
Πολλοί ποδοσφαιριστές ενεπλάκησαν στην υπόθεση, όμως η ιστορία που συγκλονίζει είναι εκείνη του Τόνι Κέι.
Όπως προαναφέρθηκε, το 1962 αποτελούσε την πιο ακριβή μεταγραφή στο “νησί”, καθώς η μετακίνησή του από τη Σέφιλντ στην Έβερτον είχε κοστίσει το διόλου ευκαταφρόνητο για την εποχή ποσό των 60.000 λιρών.
Με αφορμή, μάλιστα, τη δημοσίευση μιας φωτογραφίας των ποινών που είχαν επιβληθεί στους εμπλεκόμενους προέβη στο εξής tweet: «150 λίρες πρόστιμο, 4 μήνες στη φυλακή και τιμωρία για μια ζωή; Να πω ότι ακόμα ‘βράζω’ είναι πολύ λίγο».
What about fined £150, 4 months in jail & banned for life.
To say I'm fuming is an understatement #efc #everton #swfc #wawaw @DailyMailUK pic.twitter.com/beFceULXKM
— Tony Kay (@winghalf6) October 6, 2016
Είναι αλήθεια ότι η δική του ποινή ήταν εξοντωτική, αφού του απαγορεύθηκε οποιαδήποτε ενασχόληση με το ποδόσφαιρο και δεν ξανάπαιξε ποτέ, παρά μόνο σε κάποια ανεπίσημα τουρνουά.
Την ίδια στιγμή που σε άλλους επιβλήθηκαν ποινές-χάδια για σωρεία πονταρισμάτων, εκείνος την πλήρωσε με ισόβιο αποκλεισμό για ένα και μόνο στοίχημα σε έναν και μόνο αγώνα, στον οποίο μάλιστα αναδείχθηκε και πολυτιμότερος παίκτης.
Ποινή-χάδι, για παράδειγμα, επιβλήθηκε στον τερματοφύλακα των “ζαχαρωτών” Στιβ Σίμονσεν που ενεπλάκη σε 55 (!) πονταρίσματα κατά τη θητεία του στη Ρέιντζερς και τιμωρήθηκε με δύο (!) ματς αποκλεισμό.
Ο Μάρτιν ντε Μικέλις, αμυντικός της Μάντσεστερ Σίτι, τιμωρήθηκε με πρόστιμο 22.058 λιρών για 29 στοιχήματα και ο πρώην παίκτης των “ζαχαρωτών” Νταν Γκόσλινγκ με 30.000 λίρες για πονταρίσματα κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Νιούκαστλ.
Η πιο άδικη, βέβαια, ποινή, επιβλήθηκε στον Ρόνι Μουρ, ο οποίος απολύθηκε από προπονητής της Τρανμίρ επειδή έπαιξε… μία λίρα σε αγώνα κόντρα στην Κόλτσεστερ, όπου πόνταρε μάλιστα υπέρ της ομάδας του.
Το ποντάρισμά του ολοκληρώθηκε με τον αγώνα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κόντρα στην ΚΠΡ, του απέφερε 3.93 λίρες, αλλά του στέρησε τη θέση από τον πάγκο των “Super White Army”.
Η ιστορία μέσα από τα μάτια του Τόνι Κέι
Ο Τόνι Κέι μόλις είχε ντεμπουτάρει με την εθνική Αγγλίας και είχε σκοράρει μάλιστα στο 8-1 κόντρα στην Ελβετία.
Αυτή ήταν η πρώτη και η τελευταία του συμμετοχή με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, καθώς το σκάνδαλο αυτό του… τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια και η πτώση ήταν εκκωφαντική.
Ο ίδιος ο Τόνι Κέι έχει περιγράψει τον «Γολγοθά» που βίωσε: «Το 1962 πόνταρα 50 λίρες ότι η ομάδα μου, η Σέφιλντ Γουένσντεϊ, θα έχανε τον αγώνα κόντρα στην Ίπσουιτς. Χάσαμε 2-0.
Όταν ανακαλύφθηκε το ποντάρισμα, καταδικάστηκα για χειραγώγηση αγώνων το 1965. Τιμωρήθηκα με 150 λίρες πρόστιμο, αποκλείστηκα από το ποδόσφαιρο για μια ζωή και καταδικάστηκα σε 4 μήνες φυλάκιση.
Ανακεφαλαιώνοντας την υπόθεσή μου, το δικαστήριο είπε ‘η αστυνομία έχει ερευνήσει διεξοδικά και δεν μπορεί να βρει άλλο στοίχημα που έχετε ποντάρει ή κάποιο άλλο παιχνίδι’.
Αλλά και πάλι καταδικάστηκα για συνωμοσία σε ‘στήσιμο’ αγώνων ποδοσφαίρου. Ήμουν διεθνής με την Αγγλία εκείνο το διάστημα, αλλά μαζί με τους συμπαίκτες μου Πίτερ Σουόν και Ντέιβιντ Λέιν, που επίσης κρίθηκαν ένοχοι, έχασα τα πάντα.
Ο Λέιν με προσέγγισε πριν από τον αγώνα κόντρα στην Ίπσουιτς και μου είπε ‘τι βλέπεις σήμερα;’ Απάντησα: ‘Δεν έχουμε κερδίσει ποτέ εκεί μέσα’. Μου είπε ‘δώσε μου 50 λίρες και θα σου δώσω τα λεφτά σου επί δύο’. Θεώρησα ότι ήταν καλή συμφωνία.
Η ιστορία του πονταρίσματoς βγήκε στην επιφάνεια αφού είχα πάρει μεταγραφή στην Έβερτον. Ήμουν σε ένα κλαμπ στο Λίβερπουλ, ένα Σάββατο βράδυ του 1964 και ένας φίλος μου είπε: ‘Είσαι στο εξώφυλλο της ‘Sunday People’ για τον αγώνα με την Ίπσουιτς. Λένε ότι πόνταρες σε εκείνο τον αγώνα και οι bookmakers ουρλιάζουν γιατί έχασαν 35.000 λίρες εκείνη την εβδομάδα.
Ένιωσα απαίσια. Δεν ήμουν τέτοιος εγώ. Το μόνο που ήθελα ήταν να παίζω ποδόσφαιρο. Όλα τα είχε οργανώσει ένας πρώην ποδοσφαιριστής, ο Τζίμι Γκολντ, ο οποίος προφανώς πόνταρε για χρόνια. Νομίζω ότι ήθελε να πουλήσει την ιστορία για μια τελευταία πληρωμή.
Υπήρχαν φήμες για ‘στήσιμο’ αγώνων στο ποδόσφαιρο επί χρόνια, αλλά κανείς δεν το είχε αποδείξει. Ο Γκολντ ήξερε τον Λέιν, ο οποίος προηγουμένως ήταν στη Μάνσφιλντ και πριν από τον αγώνα με την Ίπσουιτς έπαιξε τον ρόλο του ‘ενδιάμεσου’.
Δεν είχα συναντήσει ποτέ πριν τον Γκολντ, αλλά μια μέρα εμφανίστηκε σπίτι μου και μου συστήθηκε ως φίλος του Ντέιβιντ Λέιν. Είπε ότι ήθελε να μου μιλήσει, οπότε καθίσαμε στο αυτοκίνητό του έξω από το σπίτι μου.
Ξεκίνησε να με βομβαρδίζει με ερωτήσεις, προσπαθώντας να με μπερδέψει. Με ρώτησε αν δέχτηκα χρήματα για να ‘στήσω’ αγώνα.
Είπα: ‘Δεν ξέρω για τι πράγμα μιλάς’. Δεν συνειδητοποίησα ότι ηχογραφούσε τη συνομιλία μας. Το υλικό από τη συνομιλία χρησιμοποιήθηκε στο δικαστήριο ως αποδεικτικό μέσο εναντίον μου.
Ήταν μία από τις πρώτες φορές που συνέβη αυτό. Αν και το υλικό δεν ήταν ξεκάθαρο και δεν μπορούσες να ακούσεις τίποτα, ακόμα και έτσι το δικαστήριο το έλαβε υπόψη του.
Πούλησε ψεύτικο διαμάντι και κατέφυγε στην Ισπανία
Στο τέλος ο Τζίμι Γκολντ ‘εισέπραξε’ 4 χρόνια φυλάκιση. Πριν από την υπόθεση περάσαμε και μια εβδομάδα στη φυλακή του Νότιγχαμ. Όλο το μέρος ήταν αηδιαστικό. Υπήρχαν ακόμα 12 ποδοσφαιριστές και τότε συνειδητοποίησα ότι κάτι καλά οργανωμένο προετοιμαζόταν.
Κάποιοι από τους παίκτες ήταν από τη Μάνσφιλντ, η οποία ήταν η προηγούμενη ομάδα του Γκολντ και του Λέιν. Εξέτισα την ποινή μου σε μια ανοιχτή φυλακή στο Λιντς. Στην αρχή οι άλλοι με φώναζαν απατεώνα, αλλά ο διοικητής που ήταν δηλωμένος φίλαθλος της Λιντς ήταν καλός μαζί μου.
Το πρόβλημά μου μετά την αποφυλάκισή μου ήταν πως θα επιβιώσω χωρίς ποδόσφαιρο. Ήταν πολύ δύσκολο. Τελικά κατέληξα να ζω στην Ισπανία για 12 χρόνια, αρχικά γιατί πούλησα ένα διαμάντι που αποδείχθηκε ψεύτικο.
Ήθελα να δω τον πατέρα μου στο Σέφιλντ, πήρα την εφημερίδα ‘The News of World’, η οποία έλεγε ότι η αστυνομία έψαχνε τον Τόνι Κέι επειδή σχετιζόταν με την υπόθεση ενός ψεύτικου διαμαντιού. Είπα στη γυναίκα με την οποία ήμουν μαζί: ‘Πήγαινέ με τώρα στο αεροδρόμιο’.
Πήρα την πρώτη πτήση για Βαρκελώνη. Από εκεί πήγα στη Σεβίλλη και κατέληξα να περνάω το χειμώνα στο Μπένιντορμ, όπου συνέχισα να παίζω ποδόσφαιρο.
Ομάδες όπως η Λίβερπουλ, η Άρσεναλ και η Νότιγχαμ έρχονταν σε τουρ και τις νικούσαμε, επειδή έβγαιναν έξω και έπιναν, ενώ εμείς παίζαμε στις 15:00 που έκανε πολλή ζέστη.
Συνελήφθη τελικά 4 χρόνια αργότερα για την υπόθεση με το διαμάντι, όταν επέστρεψα στο Σέφιλντ για να δω κάποιους φίλους. Πέρασα μια εβδομάδα στα κρατητήρια και τιμωρήθηκα με 400 λίρες πρόστιμο.
Ο Τζίμι Γκριβς είπε κάποτε ότι σταμάτησε να παίζει πολύ νωρίς. Καταλαβαίνω τι εννοεί. Αγαπούσα να παίζω ποδόσφαιρο, ήταν το μοναδικό που ήξερα και ήθελα να κάνω.
Μια από τις πιο ευτυχισμένες μου εμπειρίες ήταν όταν επέστρεψα πριν από κάποια χρόνια στο ‘Γκούντισον Παρκ’, προκειμένου να τιμηθεί η ομάδα εκείνη που πήρε το πρωτάθλημα.
Έπαιξα 44 ματς, όταν κατακτήσαμε το πρωτάθλημα τη σεζόν 1962-63, και όταν μπήκα στον αγωνιστικό χώρο γνώρισα τεράστια αποθέωση από τους φιλάθλους.
Η θέρμη της υποδοχής τους σήμαινε τα πάντα για μένα, γιατί αν και δεν είχα πάει στο γήπεδο για πολλά χρόνια ακόμα με θυμούνταν.
Αν μετανιώνω που πόνταρα εκείνο το στοίχημα; Λοιπόν, θεωρώ ότι τιμωρήθηκα πάρα πολύ σκληρά, κέρδισα 150 λίρες, αλλά όλη μου η καριέρα καταστράφηκε. Μου πήραν μακριά το παιχνίδι που αγαπούσα και ποτέ δεν συνήλθα μετά από αυτό…”.
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα