Τα 91α του γενέθλια γιορτάζει ένας θρύλος του Ολυμπιακού και του ελληνικού ποδοσφαίρου, με συνέπεια το Sport-Retro.gr να ετοιμάσει ένα ξεχωριστό αφιέρωμα που προσεγγίζει τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.
Ηλίας Ρωσσίδης: Ένας από τους γίγαντες της δεκαετίας του 1950, της πιο ένδοξης του «ερυθρόλευκου» ποδοσφαιρικού τμήματος με τα διαδοχικά πρωταθλήματα και κύπελλα.
Οι απόψεις για το έτος γέννησης ποικίλουν, διότι άλλες αναφέρουν το 1927, άλλες το 1928 και άλλες το 1929, ωστόσο ο ίδιος… ενστερνίζεται την πρώτη περίπτωση.
Στις 9 Φεβρουαρίου 1927 είδε το πρώτο φως της ζωής ένας άνθρωπος που μερικά χρόνια αργότερα έμελλε να δοξαστεί όσο ελάχιστοι με τη φανέλα του Ολυμπιακού.
Από τον Ορχομενό στα… γκολπόστ
Από τη στιγμή που το πατρικό του βρισκόταν στο Νέο Φάληρο δεν θα μπορούσε να μην εγγραφεί στον Ολυμπιακό, όπου αρχικά ασχολείτο με τα 100, 200, 400 και 800 μέτρα στίβου.
Η γερμανική κατοχή ώθησε τον ζωέμπορα πατέρα του στην απόφαση να μετακινηθούν στον Ορχομενό, προκειμένου να εξασφαλιστεί μία καλύτερη ζωή κατά τη μαύρη τριετία 1941-1944.
Μάλιστα, η παρουσία του στην κωμόπολη της Βοιωτίας είχε ως αποτέλεσμα να συμπεριληφθεί και τμήμα στίβου στο ιδρυτικό καταστατικό της Αθλητικής Ένωσης της περιοχής εν έτη 1945.
Η απελευθέρωση τον βρήκε ξανά στον Πειραιά και στον αγαπημένο του Ολυμπιακό, μόνο που σταδιακά άρχισε να εγκαταλείπει τον στίβο και να εντάσσεται στο ποδοσφαιρικό τμήμα.
Εκμεταλλευόμενος την ταχύτητά του (κατά δήλωσή του διένυε τα 100μ. σε 11,8’’) και τον τραυματισμό του τερματοφύλακα Αριστείδη Λούβαρη, ο νεαρός Ηλίας πήρε αρχικά θέση κάτω από τα γκολπόστ, προτού μετατραπεί στον πρώτο ίσως φουλ-μπακ του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Εντάχθηκε στο ρόστερ του Ολυμπιακού το 1946 χάρη στον φροντιστή Τάκη Κτενά, ο οποίος αντιλήφθηκε το ταλέντο του και φρόντισε να του εκδώσει ψεύτικο δελτίο για ένα κρίσιμο ματς μεταξύ β’ ομάδων.
Το ανεπίσημο ντεμπούτο
Έπειτα από περίπου 2 χρόνια στα «ερυθρόλευκα» τσικό, ο Ηλίας Ρωσσίδης είχε ψηθεί αρκετά για να δοκιμάσει την τύχη του στην πρώτη ομάδα, αρχής γενομένης από μερικά φιλικά ματς.
Το ανεπίσημο ντεμπούτο του πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Κυριακής 18 Ιανουαρίου 1948 σε αναμέτρηση με την ΤΕΚΑ (Τεχνικά Εκπαιδευτικά Κέντρα Αεροπορίας), η οποία σήμερα έχει μετασχηματιστεί στην 123 Σμηναρχία Τεχνικής Εκπαίδευσης.
Ο φιλικός αγώνας πραγματοποιήθηκε στο γήπεδο του Παναθηναϊκού και οι εισπράξεις από τα εισιτήρια δόθηκαν για την ενίσχυση των οικογενειών των θυμάτων της 13ήμερης μάχης μεταξύ του Δημοκρατικού και του Εθνικού Στρατού στην Κόνιτσα.
Η σημαία του Ολυμπιακού κυμάτιζε μεσίστια και οι παίκτες του αγωνίστηκαν με μαύρα περιβραχιόνια, διότι στη συγκεκριμένη μάχη σκοτώθηκε ο σέντερ φορ της ομάδας Χρήστος Κάτσουρας, όπως και ο Ορέστης Μακρίδης του Παναθηναϊκού.
Έπειτα από εντολή του διαιτητή Ασπρογέρακα, περίπου 15.000 φίλαθλοι κράτησαν ενός λεπτού σιγή για να τιμήσουν τη μνήμη των δύο αδικοχαμένων ποδοσφαιριστών.
Πριν από τη σέντρα παιάνιζε η μουσική της Αεροπορίας, το «παρών» έδωσαν μέλη της βασιλικής οικογενείας και της κυβέρνησης, ενώ η μπάλα του ματς… προσγειώθηκε από εκπαιδευτικό αεροπλάνο.
Εν τέλει, αν και βρέθηκε πίσω στο σκορ από κεφαλιά του Λέπουρα στο 10ο λεπτό, ο Ολυμπιακός επικράτησε 2-1 με γκολ των Γιάννη Βάζου (38’) και Μίμη Αποστολόπουλου (69’).
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας «Αθλητισμός της Ελλάδος», ο Ηλίας Ρωσσίδης αγωνίστηκε για λίγα λεπτά στον χώρο της μεσαίας γραμμής, όπως και ο εμβληματικός Ανδρέας Μουράτης.
Διεθνές φιλικό και Παναθηναϊκός
Τον Ιούνιο του 1948 η Ρεμς, μετέπειτα δις φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, ήρθε στην Ελλάδα για να δώσει μία σειρά φιλικών αναμετρήσεων.
Στις 25 του μήνα ο πρωταθλητής Ολυμπιακός υποδέχθηκε τη γαλλική ομάδα στο γήπεδο του Παναθηναϊκού και απέσπασε το άκρως τιμητικό 2-2 με τα γκολ των Αλέκου Χατζησταυρίδη (2ο λεπτό) και Στέλιου Χριστόπουλου (63ο λεπτό).
Οι φιλοξενούμενοι είχαν ανατρέψει προσωρινά τα δεδομένα με τους Πιέρ Μπινί (19ο λεπτό) και Αλμπέρ Μπατό (54ο λεπτό), αλλά δεν γεύθηκαν τη χαρά της νίκης.
Ειρήσθω εν παρόδω, αυτό ήταν το πρώτο διεθνές φιλικό ματς που συμμετείχε ο θρυλικός Ηλίας Ρωσσίδης, ο οποίος αντικατέστησε τον κατάκοπο Ακύλα Δρούγκα στο 66ο λεπτό.
Αναφορικά με την παρθενική του εμφάνιση σε ντέρμπι «αιωνίων», εκείνη καταγράφηκε στις 28 Νοεμβρίου 1948, όταν ο Παναθηναϊκός επικράτησε 4-3 του Ολυμπιακού σε φιλική αναμέτρηση, υπό το βλέμμα 7.000 θεατών στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
Ο Ηλίας Ρωσσίδης αγωνίστηκε βασικός, εκμεταλλευόμενος και το γεγονός ότι 4 συμπαίκτες του είχαν συμπεριληφθεί στην αποστολή της Εθνικής ομάδας για τη φιλική αναμέτρηση με την Τουρκία στο «Ισμέτ Ινονού» της Κωνσταντινούπολης.
Μάλιστα, προσπάθησε ανεπιτυχώς να ανακόψει τον Στέφανο Διαλετή στο 80ό λεπτό, με συνέπεια στην εξέλιξη της φάσης να δοθεί η ευκαιρία στον Γιάννη Παπαντωνίου να σημειώσει το νικητήριο γκολ υπέρ των «πρασίνων».
Η «πρώτη» με την Εθνική
Με όπλο του τις παροιμιώδεις κούρσες, ο Ρωσσίδης καθιερώθηκε γρήγορα στο αρχικό σχήμα του Ολυμπιακού και άρχισε να σαρώνει τον έναν τίτλο μετά τον άλλο.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους:
9 Πρωταθλήματα Ελλάδας (1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959)
10 Κύπελλα Ελλάδας (1947, 1951, 1952, 1953, 1954, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961)
13 Πρωταθλήματα Πειραιά (1947, 1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959)
Ένας τόσο μοντέρνος άσος, ενδεχομένως ο πρώτος φουλ-μπακ των ελληνικών γηπέδων που κατάπινε χιλιόμετρα στη δεξιά πτέρυγα, δεν θα μπορούσε να μην κληθεί γρήγορα στην Εθνική ομάδα.
«Διά πρώτην φορά αγωνίζεται σήμερον με την Εθνικήν. Είναι 22 ετών και εγεννήθη εις την Κύπρον. Ο Ηλίας είναι γνήσιον τέκνον του Ολυμπιακού. Είναι ένας καλός αθλητής στίβου με ικανοποιητικά ρεκόρ. Σήμερον υπηρετεί εις τη μονάδα του ΚΕΕΜ και διαμένει εις την οδόν Κηφισού 39», αναφέρει η «Αθλητική Ηχώ».
Πρόκειται για την προαναγγελία της εφημερίδας (σ.σ. περιλάμβανε τα προφίλ όλων των διεθνών) εν όψει της φιλικής αναμέτρησης με τη Β’ Ιταλίας στο «Κομουνάλε» του Παλέρμο, στο πλαίσιο του Κυπέλλου Φιλίας Ανατολικής Μεσογείου.
Το ημερολόγιο έγραφε Κυριακή 8 Απριλίου 1951, όταν ο Ηλίας Ρωσσίδης πραγματοποιούσε το ντεμπούτο του με το εθνόσημο, σε έναν αγώνα που βρήκε το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα να ηττάται 3-0.
Από το 1954 μέχρι το 1960 ήταν ο αρχηγός της «γαλανόλευκης», ενώ συνολικά κατέγραψε 29 συμμετοχές και αποτέλεσε τον ρέκορντμαν της εποχής.
Ο οικογενειάρχης και ο… επιθετικός Ρωσσίδης
Έπειτα από τη συμμετοχή του στο παρθενικό ματς ελληνικής ομάδας στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τον τελικό Κυπέλλου του 1961, ο Ηλίας Ρωσσίδης άφησε προσωρινά τον Ολυμπιακό, όχι όμως και τη δράση.
Πήρε το δελτίο του και εντάχθηκε στην Αθλητική Ένωση Ορχομενού, με την οποία κατέγραψε μερικές εμφανίσεις ως ποδοσφαιριστής και ως προπονητής, κατά τη δεκαετία του 1960, ενώ αργότερα έπαιξε ως επιθετικός (!) σε ομάδες όπως ο Βύζας Μεγάρων, ο Αίας Σαλαμίνας και η Α.Ε. Χαλανδρίου, σημειώνοντας μάλιστα αρκετά γκολ!
Την ίδια εποχή η κατά 13 χρόνια μικρότερη σύζυγός του, η κ. Αντωνία, έφερε στον κόσμο τα 2 τους αγόρια (ο μεγάλος βρίσκεται στα 55 και εργάζεται ως πιλότος σε ξένη εταιρεία, ενώ ο μικρός, ο 50χρονος Θανάσης, ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα, αφού είναι γυμναστής στην Κ20 του Ολυμπιακού).
Αμφότεροι έπαιξαν στα «ερυθρόλευκα» τσικό, ενώ ο απόφοιτος ΤΕΦΑΑ προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, αφού εκτός από παρουσία σε ομάδες όπως ο Φωστήρας ή το Xαϊδάρι, κατέγραψε και μία συμμετοχή με το ανδρικό τμήμα του Ολυμπιακού!
Το ημερολόγιο έγραφε 7 Σεπτεμβρίου 1986, όταν η απεργία του ΠΣΑΠ υποχρέωσε τον πειραϊκό σύλλογο να υποδεχθεί τον Απόλλωνα στο ΟΑΚΑ, ως επί το πλείστον, με ερασιτέχνες.
Ο 19χρονος τότε Θανάσης πέρασε στη θέση του Αριστείδη Μπρούμα με την έναρξη του β’ ημιχρόνου και αγωνίστηκε στην αμυντική γραμμή του νικητή με 3-1 Ολυμπιακού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και ο αδερφός του Ηλία Ρωσσίδη, ονόματι Περικλής, είχε καταγράψει μία επίσημη συμμετοχή και συγκεκριμένα στις 8 Νοεμβρίου 1953 για την 1η αγωνιστική της 1ης φάσης του Πρωταθλήματος Πειραιά με αντίπαλο τον Ατρόμητο Πειραιά.
“Ρε Μπάμπη, αυτή δεν με αφήνει να φύγω!”
Φυσικά, θα ήταν παράλειψη αν δεν γινόταν αναφορά σε μερικές ιστορίες της ένδοξης καριέρας του Ηλία Ρωσσίδη, αρχής γενομένης από μία μαρτυρία του αείμνηστου συμπαίκτη του Μπάμπη Κοτρίδη στο περιοδικό “Active” (τεύχος Ιανουαρίου 2000).
“Βρισκόμασταν στη Φινλανδία και μαζί με τον Ηλία τον Ρωσσίδη είχαμε γνωρίσει δύο αδερφές. Όμως, άντε να συνεννοηθούμε. Εδώ ίσα-ίσα που ξέραμε τα ελληνικά, με Φινλανδές θα μιλούσαμε; Το μόνο που ξέραμε στη γλώσσα τους ήταν μια έκφραση που σήμαινε ‘σε αγαπώ πολύ’.
Μια μέρα, λοιπόν, που είχαμε βγει έξω μαζί τους, όταν ήρθε η ώρα να φύγουμε και άρχισα να ψάχνω τον Ηλία, τον ακούω να μου φωνάζει: ‘Ρε Μπάμπη! Τι να κάνω ρε, αυτή εδώ δεν με αφήνει να φύγω!”
Στο ίδιο τεύχος φιλοξενήθηκε και μια μαρτυρία του Ηλία Ρωσσίδη: “Είχαμε πάει στη Θεσσαλονίκη για να παίξουμε με τον ΠΑΟΚ. Θέλαμε οπωσδήποτε τη νίκη για να πάρουμε το πρωτάθλημα. Εγώ είχα σηκωθεί πολύ νωρίς το πρωί και είχα πάρει εντολή από τον γενικό αρχηγό να ξυπνήσω και τους υπόλοιπους. Αρχίζω, λοιπόν, κι εγώ να χτυπάω τις πόρτες και να φωνάζω ότι το πρόγραμμα άλλαξε και ότι ο αγώνας αντί για το απόγευμα θα γίνει στις 10:30 το πρωί!
Από εκείνη τη στιγμή επικράτησε ένας πανικός στο ξενοδοχείο, μέχρι που σηκώθηκαν όλοι και έμαθαν ότι το παιχνίδι θα γίνει κανονικά το απόγευμα. Διαιτητής εκείνου του αγώνα ήταν ένας Γιουγκοσλάβος. Σε κάποια φάση του αγώνα, ο διαιτητής έβγαλε κόκκινη κάρτα στον Μπέμπη. ‘Βγες έξω’, του φώναξε. Τον πλησιάζει, λοιπόν, ο Μπέμπης και του λέει: ‘Εγώ και Τίτο, κώλος και βρακί’. Το άκουσε αυτό ο διαιτητής, τον χτυπάει στην πλάτη και του κάνει νόημα να συνεχίσει να παίζει!”
***
Αυτές ήταν μερικές από τις όχι και τόσο προβεβλημένες πτυχές της ζωής και της καριέρας του Ηλία Ρωσσίδη, ενός ζωντανού θρύλου του Ολυμπιακού και του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Ενδεχομένως, όμως, ο ιδανικός επίλογος να είναι μια γνωστή ιστορία που καλό είναι να τη διαβάσουν οι νεαροί και εκκολαπτόμενοι άσοι: Στον τελικό Κυπέλλου του 1961 κόντρα στον Πανιώνιο έπαιζε με ανοιγμένο κεφάλι για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά δεν σκέφτηκε στιγμή να εγκαταλείψει τον αγωνιστικό χώρο.
«Είχα την ατυχία να τραυματιστώ. Παρά ταύτα συνέχισα να αγωνίζομαι για τα χρώματα της λατρευτής μου ομάδος», σχολίασε μετά την πραγματοποίηση της τελευταίας του συμμετοχής με τη φανέλα του Ολυμπιακού. Τι άλλο να προστεθεί μετά απ’ αυτό…;
Διαβάστε ακόμη:
Οι μυστικές προπονήσεις του Σάββα Θεοδωρίδη με τον Παναθηναϊκό
Γιώργος Σιδέρης: Ο πιο θρυλικός σκόρερ του Ολυμπιακού
Μία αξιοζήλευτη ευρωπαϊκή επίδοση: Το 5Χ5 του Ολυμπιακού
Ένας αγώνας χωρίς ηττημένους. Το φιλικό του Ολυμπιακού με τη μικτή ομάδα της Μακρονήσου
Αρχίζει το ματς! Το ποδαρικό του Ολυμπιακού στην Ευρώπη κόντρα στη μεγάλη Μίλαν του Λίντχολμ
PHOTOS+VIDEO: Στα Τρίκαλα στα δυο στενά… στριμώχτηκαν χιλιάδες Ολυμπιακοί
Η πορεία χιλιάδων οπαδών του Ολυμπιακού στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα