Το αεροπορικό δυστύχημα του πανεπιστημίου της Ουιτσίτα. Οι τραγικές συμπτώσεις, τα εγκληματικά λάθη…

Μάνος Ανδρουλάκης 2 Οκτ, 2017

Οι αθλητές, οι προπονητές και γενικώς τα μέλη των ομάδων επιβιβάζονται δεκάδες φορές τον χρόνο σε αεροσκάφη, προκειμένου να καλύψουν γρήγορα μία μακρινή απόσταση.

Δυστυχώς, η Ιστορία έχει καταγράψει μερικές περιπτώσεις που ένας σύλλογος δεν κατάφερε να φτάσει ποτέ στον προορισμό του, επειδή η πτήση είχε τραγικό τέλος.

Ένα τέτοιο περιστατικό καταγράφηκε στις 2 Οκτωβρίου 1970, όταν το τμήμα αμερικανικού ποδοσφαίρου του πανεπιστημίου της Ουιτσίτα κλήθηκε να ταξιδέψει στη Γιούτα για αγώνα κολεγιακού πρωταθλήματος.

Το ένα από τα δύο αεροσκάφη, τα οποία μετέφεραν την αποστολή, συνετρίβη στο όρος Τριλίζ του Κολοράντο, με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους οι 31 από τους 40 επιβαίνοντες.

Η πλειοψηφία των θυμάτων ήταν νεαροί παίκτες ηλικίας 19-20 ετών, ενώ ο συγκυβερνήτης που έφερε τεράστια ευθύνη για το δυστύχημα κατάφερε να επιβιώσει…

Μέσω της συγκεκριμένης ιστορίας, το Sport-Retro.gr αποτίει φόρο τιμής στους χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν άδοξα τη ζωή τους απόρροια μιας αεροπορικής τραγωδίας.

Η μοιραία αλλαγή του αεροσκάφους…

Περίπου 3 μήνες πριν από τη συντριβή, το πανεπιστήμιο σύναψε συμφωνία με την Golden Eagle Aviation για τη μίσθωση ενός Douglas DC-6, το οποίο θα μετέφερε την ομάδα στις εκτός έδρας αναμετρήσεις της σεζόν.

Το τετρακίνητο και ευρύχωρο αεροσκάφος δεν ανήκε στη συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία, ωστόσο είχε λάβει έγγραφη άδεια από την Jack Richards Aircraft Company για να το χρησιμοποιεί.

Δυστυχώς μετά τις συμφωνίες το DC-6 υπέστη υλικές ζημιές, με συνέπεια να κριθεί ακατάλληλο για πτήση και κατ’ επέκταση να επιστρατευθούν δύο Martin 4-0-4, τα οποία βρίσκονταν καθηλωμένα στο έδαφος από το 1967.

Η σειρά 2-0-2 σταμάτησε να κατασκευάζεται λόγω δομικών προβλημάτων στα πτερύγια, μεσολάβησε μία βελτιωμένη έκδοση που ονομάστηκε 3-0-3, αλλά η κατασκευάστρια εταιρεία Glenn L. Martin αποφάσισε νέες αλλαγές.

Το 4-0-4, ένα μονοπλάνο με διαρθρωτικές αλλαγές στα πτερύγια και επιμηκυμένο προκειμένου να χωρά μέχρι 40 επιβάτες, εμφανίστηκε επισήμως στον ουρανό των ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 1950.

Η ασφάλειά του όμως είχε τεθεί τουλάχιστον 3 φορές εν αμφιβόλω, διότι σε ισάριθμες περιπτώσεις, τον Φεβρουάριο του 1955, τον Απρίλιο του 1956 και τον Ιούλιο του 1963, συνολικά, είχαν βρεθεί νεκροί 45 άνθρωποι στα συντρίμμια του.

Επτά χρόνια μετά το τελευταίο δυστύχημα, τα Martin 4-0-4 ναυλώθηκαν από την Jack Richards Aircraft Company και πέταξαν από τις εγκαταστάσεις της Οκλαχόμα στην Ουιτσίτα.

***Η ποδοσφαιρική ομάδα του πανεπιστημίου της Ουιτσίτα***

Η μοιραία αλλαγή του σχεδίου πτήσης…

Κατά την άφιξη στην πόλη της πολιτείας του Κάνσας, τα 2 αεροσκάφη γέμισαν με επιβάτες και αποσκευές, προτού απογειωθούν στις 09:08 με κατεύθυνση προς τα δυτικά για μία στάση ανεφοδιασμού στο αεροδρόμιο Στέιπλτον του Ντένβερ.

Το ένα 4-0-4 ονομάστηκε «Χρυσό» και το άλλο «Μαύρο», εξαιτίας των χρωμάτων του πανεπιστημίου της Ουιτσίτα.

Ύστερα από το Ντένβερ, τα αεροσκάφη ξανασηκώθηκαν με προορισμό το αεροδρόμιο Λόγκαν της βόρειας Γιούτα, όπου θα διεξαγόταν ο περίφημος αγώνας για το κολεγιακό πρωτάθλημα αμερικανικού ποδοσφαίρου.

Στο «Χρυσό» επέβαιναν ο αθλητικός διευθυντής Μπερτ Κατσενμάγερ, ο προπονητής Μπεν Ουίλσον, οι βασικοί παίκτες, διάφορα στελέχη και οι σύζυγοι ορισμένων εξ αυτών, ενώ στο «Μαύρο» οι αναπληρωματικοί, οι βοηθοί προπονητή και μερικοί υπάλληλοι.

Ο Ρόναλντ Σκίπερ, πρόεδρος της Golden Eagle Aviation, καθόταν στο αριστερό κάθισμα του πιλοτήριου του «Χρυσού» αλλά ενεργούσε με την ιδιότητα του συγκυβερνήτη, επειδή δεν διέθετε πιστοποίηση για αεροσκάφος τύπου Martin 4-0-4.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης προς το Ντένβερ ενημέρωσε μερικούς επιβάτες ότι μετά τον ανεφοδιασμό θα αλλάξει το σχέδιο πτήσης, προκειμένου να απολαύσουν το Loveland Ski Area και το όρος Σνικτάου, μία τοποθεσία υποψήφια για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 (σ.σ. τελικά διεξήχθησαν στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας).

Αντίθετα, το πλήρωμα του «Μαύρου» αεροσκάφους παρέμεινε πιστό στο αρχικό πλάνο, με συνέπεια να ακολουθήσει πιο βόρεια κατεύθυνση από το Ντένβερ προς το νότιο κι εν συνεχεία το δυτικό Ουάιομινγκ.

Εν ολίγοις, αυτή η διαφοροποίηση σήμαινε ότι το «Χρυσό» θα είχε λιγότερα χρονικά περιθώρια, προκειμένου να αποκτήσει το απαιτούμενο ύψος για το ανέβασμα πάνω από τα Βραχώδη Όρη.

Το «Χρυσό» έγινε… «Μαύρο»

Τη στιγμή που το «Χρυσό» αεροσκάφος ανεφοδιαζόταν στο Ντένβερ, ο κυβερνήτης Νταν Κρόκερ αγόραζε αεροναυτικά διαγράμματα (σ.σ. ένας τύπος χάρτη σχεδιασμένου για πλοήγηση στην αμερικανική αεροπορία).

Σύμφωνα με την έκθεση της National Transportation Safety Board, ο αξιωματούχος σκόπευε να χρησιμοποιήσει τα διαγράμματα, προκειμένου να επισημάνει τα σημεία που ενδιαφέρουν τους επιβάτες.

Δυστυχώς, όμως, όπως φανέρωσαν τα αποτελέσματα της έρευνας, το πλήρωμα δεν αφιέρωσε αρκετό χρόνο, προκειμένου να τα μελετήσει σωστά και κατ’ επέκταση να δώσει στο «Χρυσό» αεροσκάφος το απαιτούμενο ύψος.

Η απογείωση των δύο Martin 4-0-4 έγινε υπό καλές καιρικές συνθήκες όμως η πορεία τους είχε διαφορετική κατάληξη: το ένα έφτασε στον προορισμό του, το άλλο όχι…

To υπερφορτωμένο «Χρυσό» αεροσκάφος πετούσε στην κοιλάδα Κλίαρ Κρικ και πλησίαζε το Loveland, όταν παγιδεύτηκε σε ένα φαράγγι, με αποτέλεσμα ο πιλότος να μην έχει τη δυνατότητα ούτε να το ανεβάσει πάνω από τις κορυφογραμμές του βουνού ούτε να κάνει ελιγμό προς τα πίσω.

«Ήταν μια όμορφη ημέρα του Οκτώβρη. Καθώς πετούσαμε πάνω από το Ι-70 (σ.σ. το Interstate 70 είναι ένας τεράστιος αυτοκινητόδρομος μήκους 723χλμ.), διαπίστωσα ότι πάνω από εμάς βρίσκονταν παλιά ορυχεία και οχήματα.

Παρατήρησα πως βρισκόμασταν αρκετά πιο χαμηλά από την κορυφή. Σηκώθηκα και πήγα στο κόκπιτ για να τους πω ότι έχουμε πρόβλημα, διότι κοιτάζοντας από το παράθυρο δεν έβλεπα τίποτε άλλο παρά μόνο πράσινο», είπε σε συνέντευξη του 2013 ο επιζών επιθετικός Ρικ Στέφενς.

Στις 13:14 της Παρασκευής 2 Οκτωβρίου, δηλαδή 45 λεπτά μετά την απογείωση, το «Χρυσό» αεροσκάφος προσέκρουσε σε δέντρα της ανατολικής πλαγιάς του όρους Τριλίζ, στα 490μ. κάτω από την κορυφή του και συνετρίβη.

Τα θύματα και οι μαρτυρίες

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι αρκετοί επιβάτες δεν έχασαν τη ζωή τους από την πρόσκρουση, δεδομένου ότι η δεξαμενή καυσίμων δεν “έσκασε” αμέσως, αλλά όταν σημειώθηκε η έκρηξη, όσοι παγιδευμένοι ήταν ζωντανοί βρήκαν τραγικό θάνατο.

Από τους 40 ανθρώπους που βρίσκονταν στο αεροσκάφος, οι 29 σκοτώθηκαν στο σημείο και άλλοι 2 (o 21χρονος δευτεροετής φοιτητής & παίκτης Τζον Τέιλορ και ο 31χρονος Τομ Ριβς, μέλος του τεχνικού τιμ) εξέπνευσαν αργότερα, συνεπεία των εγκαυμάτων τους.

Οι 14 νεκροί ήταν άσοι του αμερικανικού ποδοσφαίρου, ενώ μεταξύ των θυμάτων καταγράφηκε το όνομα του προπονητή Μπεν Ουίλσον, της συζύγου του, 2 μελών του πληρώματος και μιας αεροσυνοδού εκτός βάρδιας που όμως παρείχε υπηρεσίες.

Συνολικά, οι 28 από τους 31 ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους συνδέονταν με το πανεπιστήμιο της Ουιτσίτα – τουναντίον επέζησαν 8 παίκτες.

Ο πρόεδρος της εταιρείας και συγκυβερνήτης Ρόναλντ Σκίπερ επιβίωσε με σπασμένη μύτη και τραύματα στο κεφάλι, ενώ ο Ρικ Στέφενς με κάταγμα στο στέρνο, σπασμένα δόντια και διαλυμένο πόδι (σ.σ. από την πρόκρουση πετάχτηκε εκτός αεροσκάφους).

Αυτόπτες μάρτυρες υποστήριξαν ότι είδαν το Martin 4-0-4 να πετά ασυνήθιστα χαμηλά και ορισμένοι εξ αυτών που βρίσκονταν στο Loveland Pass είπαν ότι κινείτο σε λιγότερο από 3.655 πόδια.

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, το πόρισμα του ΝΤSB (μτφρ. Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας Μεταφορών) ενοχοποίησε τον κυβερνήτη και, κυρίως, τον συγκυβερνήτη για το δυστύχημα.

Οι επιβάτες του «Μαύρου» αεροσκάφους ενημερώθηκαν για το τραγικό συμβάν μόλις προσγειώθηκαν στον προορισμό τους και, φυσικά, το ματς με τη Γιούτα δεν πραγματοποιήθηκε.

Το πανεπιστήμιο της πόλης του Κάνσας έλαβε άδεια από το NCAΑ και το Missouri Valley Conference, προκειμένου να συνεχίσει να μετέχει στο πρωτάθλημα με τους επιζώντες παίκτες, οι οποίοι γνώρισαν 9 ήττες σε ισάριθμους αγώνες, αλλά το ουσιώδες ήταν ότι τίμησαν τη μνήμη των θυμάτων του δυστυχήματος και πέρασαν την ομάδα στη «Δεύτερη Εποχή», όπως ονομάστηκε.

Τα δύο πανεπιστήμια είχαν τεθεί αντιμέτωπα στις 5 από τις 6 τελευταίες σεζόν, όμως η Μοίρα έλαχε αυτό να μην ξανασυμβεί ποτέ, δεδομένου ότι το 1986 η Ουιτσίτα κατήργησε το τμήμα του αμερικανικού ποδοσφαίρου σε μία προσπάθεια να μειωθούν τα έξοδά της.

Οι ανατριχιαστικές ιστορίες

Το μνημείο που δημιουργήθηκε ονομάστηκε «Μemorial ‘70» και κάθε δεύτερη ημέρα του Οκτωβρίου στις 09:00 τοποθετείται στεφάνι, ενώ μία πλάκα με τα ονόματα των θυμάτων έχει τοποθετηθεί κοντά στον τόπο του δυστυχήματος.

Οι ιστορίες που έγιναν γνωστές μετά την τραγωδία και δημοσιεύθηκαν κατά κύριο λόγο στους «Times» της Νέας Υόρκης προκαλούν ανατριχίλα.

Ο εκφωνητής του πανεπιστημίου Γκας Γκριμπ καθυστέρησε να φτάσει στο αεροδρόμιο της Ουιτσίτα, επειδή έπιασε την κουβέντα με έναν βοηθό προπονητή, και δεν πρόλαβε να επιβιβαστεί στο «Χρυσό», πλην μοιραίο, αεροσκάφος.

Εξάλλου, σκέφτηκε ότι θα ήταν προτιμότερο να γνωριστεί καλύτερα με τους αναπληρωματικούς, προτού εγκαταλείψει το «Μαύρο» στο Ντένβερ.

Ένας παίκτης, ο Λουίς Λ’ Αμούρ, δεν ανήκε στην πρώτη ομάδα, ωστόσο αυτό που κατάφερε, έστω και ακούσια, δεν συγκρίνεται με καμία αγωνιστική διάκριση.

Συγκεκριμένα έδωσε ένα μυθιστόρημα στον Γκριμπ κι εκείνος απορροφημένος από την ανάγνωση, προτίμησε να παραμείνει στο «Μαύρο» αεροσκάφος, χωρίς να γνωρίζει πόσο… ευεργετικό θα αποδεικνυόταν το διάβασμα για εκείνον.

Ο defensive end Ντέιβ Λιούις γλίτωσε από την έκρηξη, διότι είδε ένα μπλε χρώμα μέσα από μία τρύπα στην άτρακτο, που είχε σχηματιστεί μετά την πρόσκρουση. Ο ουρανός λειτούργησε σαν φάρος…

Εγκατέλειψε το «Χρυσό» αεροσκάφος με διαλυμένο το αριστερό του πόδι τη στιγμή που η πυρκαγιά ετοιμαζόταν να αποτελειώσει όσους είχαν παγιδευτεί στα συντρίμμια ή δεν ήταν σε θέση να περπατήσουν.

Λίγα μέτρα μακριά από τα απομεινάρια του μοιραίου Martin 4-0-4 υπάρχει ένας ξεριζωμένος κορμός, όπου αρκετοί επιζώντες είχαν συγκεντρωθεί και προσπαθούσαν να αναζητήσουν βοήθεια.

Μεταξύ των παικτών που βρέθηκαν σε εκείνο το σημείο ήταν ο Ράντι Τζάκσον, ένας ταλαντούχος tailback, o οποίος αργότερα επέστρεψε στο πανεπιστήμιο της Ουιτσίτα για να ασκήσει χρέη προπονητή και καθηγητή, προτού αποβιώσει το 2010 σε ηλικία 61 ετών από καρκίνο στο πάγκρεας.

Ο Ρόνι Τζόνσον δεν είχε την τύχη να ζήσει μετά τη 2α Οκτωβρίου 1970 και το κακό είναι ότι οι γονείς του είχαν αρχικά ενημερωθεί για το αντίθετο…

Περίπου 12 χρόνια αργότερα μία τουρίστρια από την Ουιτσίτα εντόπισε το ασημένιο δαχτυλίδι που είχε φτιάξει για εκείνον η μητέρα του Βιρτζίνια και πάνω έγραφε τα αρχικά του.

Το πιο ανατριχιαστικό απ’ όλα είναι ότι η συγκεκριμένη γυναίκα είχε δει πρόσφατα ένα όνειρο με έναν ξανθό νεαρό που της έκανε νόημα να τον ακολουθήσει…

Η τουρίστρια επικοινώνησε με τους γονείς του Ρόνι, τους παρέδωσε το δαχτυλίδι και ο πατέρας Χάουαρντ το φορούσε συχνά στο δεξί μικρό του δάχτυλο για να το χαϊδεύει και να φέρνει στο μυαλό τον αδικοχαμένο γιο του.

*******

Αυτή η τραγωδία δεν ήταν η μοναδική, καθώς 43 ημέρες αργότερα συνετρίβη το αεροσκάφος που μετέφερε την ομάδα του πανεπιστημίου Μάρσαλ και παρέσυρε στον θάνατο άλλους 75 ανθρώπους…

Τα θύματα

Παίκτες: Μάρβιν Μπράουν 19, Ντον Κρίστιαν 20, Τζον Ντιούρεν 19, Ρόνι Τζόνσον 21, Ράντι Κισάου 20, Μαλ Κίμελ 21, Καρλ Κρούγκερ 19, Στιβ Μουρ 21, Τομ Όουεν 20, Τζιν Ρόμπινσον 21, Τομ Σέντεν 20, Ρίτσαρντ Στινς 19, Τζον Τέιλορ 21 (απεβίωσε στις 28 Οκτωβρίου), Τζακ Βέτερ 21.

Στελέχη και σύζυγοι: Μπερτ Κατσενμάγερ 52, Μάριαν Κατσενμάγερ 52, Μπεν Ουίλσον 44, Έλεν Ουίλσον 44, Τομ Ριβς 31 (απεβίωσε στις 5 Οκτωβρίου), Μάρτι Χάρισον 19, Καρλ Φάρμπαχ 50, Φλόιντ Φάρμερ 35, Ρέι Κόουλμαν 45, Μαξίν Κόουλμαν 43, Τζον Γκρουμς 42, Έτα Μέι Γκρουμς 38, Ρέι Κινγκ 48, Ιβόν Κινγκ 41.

Πλήρωμα: Νταν Κρόκερ 27 (πιλότος), Τζούντι Νταν 39 (αεροσυνοδός), Τζούντι Λέιν 28 (αεροσυνοδός).

Oι επιζώντες

Μάικ Μπρους, Τζον Χοχάιζελ, Ράντι Τζάκσον, Γκλεν Κόσταλ, Ντέιβ Λιούις, Κιθ Μόρισον, Μπομπ Ρένερ, Ρικ Στέφενς, Ρόναλντ Σκίπερ (συγκυβερνήτης).

Οι φωτογραφίες των θυμάτων βρίσκονται ΕΔΩ.