«Τέιλορ, είσαι Άγγλος». Η ατάκα του Μπεκενμπάουερ, το κέρμα και ο τελικός του Παναθηναϊκού με τον Άγιαξ
Επί 33 χρόνια η σφυρίχτρα είχε γίνει… κομμάτι του εαυτού του, αφού διηύθυνε περισσότερες από 1.000 αναμετρήσεις, εκ των οποίων οι 100 διεθνείς σε 60 διαφορετικές χώρες.
Η ατάκα του Φραντς Μπεκενμπάουερ στον αξέχαστο τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, το περιστατικό με το κέρμα στο Λούτον και η διαιτησία στο πιο ξεχωριστό ελληνικό ματς σε συλλογικό επίπεδο είναι μερικές από τις ιστορίες που θα διαβάσετε στις παρακάτω αράδες.
Το Sport-Retro.gr παραθέτει τα σημαντικότερα σημεία της ζωής του κρεοπώλη Τζακ Τέιλορ, του κατά γενική ομολογία κορυφαίου Άγγλου διαιτητή, ο οποίος «έφυγε» σαν σήμερα (27 Ιουλίου) από τη ζωή το 2012.
Στο χασάπικο του «Μολινό»
Ο Τζον Κιθ «Τζακ» Τέιλορ, όπως ήταν το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στις 21 Απριλίου 1930 στο Γουλβερχάμπτον των δυτικών Μίντλαντς.
Το οικογενειακό κρεοπωλείο βρισκόταν δίπλα από το γήπεδο της τοπικής Γουλβς, εξ ου και τα πρώτα ποδοσφαιρικά ερεθίσματα της ζωής του.
Όταν ήταν μαθητής έπαιζε στο «Μολινό», αλλά όπως αποδείχθηκε στην πορεία, περισσότερο τον ενδιέφερε να διεξάγεται σωστά το παιχνίδι, παρά να συμμετέχει σε αυτό.
Δεδομένου ότι δεν είχε πρόβλημα να εργαστεί στην οικογενειακή επιχείρηση, ο Τζακ αναζητούσε μία επιπλέον ενασχόληση, πιο συναρπαστική.
«Είχα μια δουλειά για να πληρώνω το στεγαστικό δάνειο και μία άλλη ζωή που με ήθελε να διαιτητεύω αγώνες σε όλο τον κόσμο», όπως είχε πει ο ίδιος σε συνέντευξή του στο «BBC» το 2006.
Το «μικρόβιο» της… σφυρίχτρας είχε περάσει στον οργανισμό του από μικρή ηλικία, αφού κατά τα λεγόμενά του, όταν ήταν μαθητής ονειρευόταν να διευθύνει έναν τελικό Κυπέλλου Αγγλίας.
Ψηλός, βαρύς, όχι γρήγορος, σχολαστικός στο σημείο που έπρεπε να στηθεί η μπάλα στα φάουλ, ενώ όταν έτρεχε, οι παίκτες διαπίστωναν αμέσως ότι έχει πάρει μία σοβαρή απόφαση. Αυτά ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του.
Η καταξίωση, η τιμωρία του Μπεστ και το «Γουέμπλεϊ»
Ήδη από τo 1947 ο Τέιλορ φορούσε την κατάμαυρη στολή και 16 χρόνια αργότερα το όνομά του εγγράφηκε στα μητρώα της FIFA.
Το μαθητικό του όνειρο εκπληρώθηκε στις 14 Μαΐου 1966, όταν κλήθηκε να διαιτητεύσει τον τελικό του FA Cup μεταξύ της Έβερτον και της Σέφιλντ Γουένσντεϊ.
Ο αγώνας του «Γουέμπλεϊ», μάλιστα, ήταν ιδιαίτερα συναρπαστικός, αφού τα «ζαχαρωτά» ανέτρεψαν το 0-2 του 59’ σε 3-2 εντός 15 λεπτών και κατέκτησαν το πρώτο τους Κύπελλο, έπειτα από 33 ολόκληρα χρόνια.
Πρόκειται, φυσικά, για τη μονομαχία που σημαδεύθηκε από μία αξέχαστη εισβολή φιλάθλου και την «τούμπα» ενός εκ των αστυνομικών που τον κυνηγούσαν, όπως μπορείτε να θυμηθείτε ΕΔΩ.
Αλησμόνητη έμεινε και η ιστορία του Δεκεμβρίου του 1969, έπειτα από τη λήξη του ντέρμπι Μάντσεστερ Σίτι-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (σ.σ. 2-1 το τελικό σκορ) για την ημιτελική φάση του League Cup.
Φανερά εκνευρισμένος από την ήττα της ομάδας του, ο θρυλικός Τζορτζ Μπεστ κλώτσησε την μπάλα που κρατούσε ο Τζακ Τέιλορ, υποστηρίζοντας ότι δεν έπρεπε να δεχθεί κίτρινη κάρτα ούτε να δοθεί πέναλτι στους «πολίτες».
Ο διαιτητής κατέγραψε το περιστατικό στο φύλλο αγώνα και ο άσος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τιμωρήθηκε με αποκλεισμό ενός μήνα (σ.σ. προφανώς η ποινή κατέπεσε γιατί 2 εβδομάδες αργότερα αγωνίστηκε στον επαναληπτικό).
Σε διεθνές επίπεδο, η πρώτη ξεχωριστή αναμέτρηση που «σφύριξε» ήταν το ματς Ιταλία-Σουηδία (3 Ιουνίου 1970) στο πλαίσιο της 1ης αγωνιστικής του 2ου ομίλου του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Μεξικού.
Με γκολ του Άντζελο Ντομενγκίνι στο 10ο λεπτό, οι «ατζούρι» επικράτησαν 1-0 και άρχισαν ιδανικά μία πορεία που θα έφτανε μέχρι τον τελικό του «Αζτέκα» κόντρα στη Βραζιλία.
Έναν χρόνο παρά μία ημέρα αργότερα, στο «Γουέμπλεϊ», ο Τζακ Τέιλορ συνδέθηκε με τον πιο ξεχωριστό αγώνα του ελληνικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο.
Η παρουσία του πέρασε απαρατήρητη στον πρώτο και τελευταίο τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών που διηύθυνε, καθώς ο τρομερός Άγιαξ της εποχής ήταν ανώτερος του Παναθηναϊκού και δικαίως κατέκτησε το τρόπαιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκείνη τη μέρα ο Άγγλος διαιτητής ήταν… ασορτί με τον τερματοφύλακα των “πρασίνων” Τάκη Οικονομόπουλο, ο οποίος επίσης ήταν μαυροντυμένος.
Γενικότερα, ο Τέιλορ δεν έφερνε γούρι στο «τριφύλλι», αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι στις 26 Ιουνίου 1966 ήταν επόπτης στο εντός έδρας ντέρμπι της προημιτελικής φάσης του Κυπέλλου Ελλάδας, όπου ο Ολυμπιακός επικράτησε 2-1.
Ο αγώνας της ζωής του
Ένας από τους πιο ξεχωριστούς τελικούς στην Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν, αναμφίβολα, εκείνος της 7ης Ιουλίου 1974, μεταξύ της Ολλανδίας και της διοργανώτριας Δυτικής Γερμανίας στο «Ολίμπιασταντιον» του Μονάχου.
Ο Τζακ Τέιλορ άφησε προσωρινά το κρεοπωλείο του Γουλβερχάμπτον, διότι όπως είχε δηλώσει: «Υπάρχει μόνο ένας διαιτητής κάθε 4 χρόνια που διευθύνει έναν τέτοιο αγώνα. Προφανώς και ήταν ζωτικής σημασίας, αλλά εγώ επικεντρώθηκα στη δουλειά μου».
Η πρώτη απόφασή του δεν ήταν ούτε για φάουλ ούτε για πλάγιο ούτε για ελεύθερο ούτε για κόρνερ ούτε για οφσάιντ, αλλά για πέναλτι!
Οι Ολλανδοί άλλαξαν 16 πάσες με τη σέντρα, ο… λίμπερο Γιόχαν Κρόιφ πήρε την τελευταία, χίμηξε στη δυτικογερμανική περιοχή, ο Ούλι Χένες τον ανέτρεψε και ο Τέιλορ… έπιασε δουλειά.
«Το πρώτο πέναλτι δεν ήταν δύσκολο δίλημμα. Ήταν 100% σωστή η απόφαση. Όταν η μπάλα στήθηκε στην άσπρη βούλα, ολόκληρο το στάδιο σίγησε. Ο Μπεκενμπάουερ με πλησίασε και μου είπε ‘Τέιλορ, είσαι Άγγλος’. Η εκτέλεση ήταν εύστοχη και υπήρξε μεγάλη ευφορία», ήταν η μαρτυρία του άρχοντα της αναμέτρησης.
Είκοσι τρία λεπτά αργότερα, ο κρεοπώλης έδειξε το σημείο του πέναλτι στην απέναντι πλευρά του αγωνιστικού χώρου, όμως κατά τη γνώμη του δεν… έσφαξε τους «οράνιε».
«Αυτό που πραγματικά με ενόχλησε ήταν η άποψη ότι το έδωσα για να ισορροπήσω την κατάσταση. Ήταν μια πτώση ή μια προσπάθεια για πτώση και οι κανονισμοί λένε ότι ήταν πέναλτι», είχε υπογραμμίσει σχετικά ο Τέιλορ για την επαφή του Βιμ Γιάνσεν με τον Μπερντ Χέλτσενμπαϊν.
Έπειτα από τα πρώτα δύο καταλογισμένα πέναλτι στην Ιστορία των τελικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ο Γκερντ Μίλερ σημείωσε το τελευταίο διεθνές γκολ του και ανέτρεψε τα δεδομένα στο 43’.
Ο Κρόιφ είχε παράπονα από τη διαιτησία του Τέιλορ, εξ ου και η κίτρινη κάρτα που αντίκρισε τη στιγμή της διαδρομής τους προς τα αποδυτήρια για την ανάπαυλα.
Πολλά χρόνια αργότερα ο Ζοάο Χαβελάνζ, πρόεδρος της FIFA από το 1974 μέχρι το 1998, ισχυρίστηκε ότι τα Παγκόσμια Κύπελλα του 1966 και του 1974 ήταν «στημένα» για να τα κατακτήσουν η Αγγλία και η Δυτική Γερμανία αντίστοιχα.
Πάντως, η αλήθεια είναι ότι στον τελικό του Μονάχου ο Μίλερ δεν χρίστηκε εκ νέου σκόρερ στο β’ ημίχρονο, αφού ναι μεν έστειλε την μπάλα στα δίχτυα αλλά υποδείχθηκε σε θέση οφσάιντ, ενώ ο Χέλτσενμπαϊν δεν ξανακέρδισε πέναλτι στο 85ο λεπτό.
Δύο γεγονότα που ενδεχομένως να μαρτυρούν την… αθωότητα των διοργανωτών και, βέβαια, του Τζακ Τέιλορ, ο οποίος μάλιστα έδειξε αμέσως την άσπρη βούλα στο 1ο λεπτό.
Ο γύρος του κόσμου με μία… σφυρίχτρα
Αυτός ο τελικός άλλαξε πλήρως τη ζωή του Τζακ Τέιλορ, όπως εκμυστηρεύθηκε 32 χρόνια αργότερα στον δημοσιογράφο Νιλ Έιτσισον.
Σε ηλικία 45 ετών αποφάσισε να κλείσει το κρεοπωλείο και να περάσει δύο σεζόν ως διαιτητής στη Βραζιλία, προτού επαναπατριστεί για να αναλάβει ένα διαφορετικό αξίωμα.
Συγκεκριμένα, έγινε εμπορικός διευθυντής στην πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα που είδε εν δράσει, τη Γουλβς, από το 1979 μέχρι τον Αύγουστο του 1982, όταν μία νέα κοινοπραξία πήρε τα ηνία της.
Το 1975, μάλιστα, του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, τιμή που αφορά στους υπηκόους της χώρας, οι οποίοι έχουν προσφέρει κάποιο σημαντικό επίτευγμα για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Έκτοτε και αφού είχε πια διαγραφεί από τα μητρώα της FIFA εν έτει 1979, ο Τέιλορ ετοίμασε ξανά τις αποσκευές του για να γίνει καθηγητής διαιτησίας στη Νότια Αφρική και τη Σαουδική Αραβία.
Επίσης, ανέλαβε ρόλο στην αγγλική επιτροπή διαιτησίας, ενώ κατά τη διάρκεια της 33χρονης καριέρας του διηύθυνε τελικούς Κυπέλλων σε Ευρώπη, Νότια Αμερική, Ρωσία, Νότια Αφρική και Κίνα.
Το πιο ενδεικτικό δείγμα της αναγνώρισης προς το πρόσωπό του ήταν η είσοδός του στο Hall of Fame της FIFA (σ.σ. την 1η Φεβρουαρίου 1999 στη Βαρκελώνη), γεγονός ιδιαίτερα σπάνιο για ρέφερι.
Παράλληλα, στις 25 Σεπτεμβρίου 2013, ο Τζακ Τέιλορ έγινε ο πρώτος διαιτητής που εισήχθη στο αγγλικό Football Hall of Fame.
Λίγους μήνες νωρίτερα, ήτοι στις 27 Ιουλίου 2012, είχε ακούσει το σφύριγμα της λήξης μιας 82χρονης ζωής που, τουλάχιστον σε επαγγελματικό επίπεδο, κύλησε όπως ο ίδιος την είχε ονειρευτεί.
«Μπορώ να έχω πίσω το κέρμα μου;»
Μία από τις επικίνδυνες αναμετρήσεις που διηύθυνε ο Τζακ Τέιλορ πραγματοποιήθηκε στο «Κένιλγουορθ Ρόουντ» του Λούτον, όπως αποκάλυψε ο Νικ Όουεν στη στήλη του σε match programme της ομώνυμης ομάδας.
Ο αείμνηστος διαιτητής χτυπήθηκε από κέρμα στο πρόσωπο, κατά τη διάρκεια της αποχώρησής του από τον αγωνιστικό χώρο και, μάλιστα, του τοποθετήθηκαν 6 ράμματα.
Τότε, ο Έρικ Μόρκαμπ, διάσημος κωμικός και σημαίνων στέλεχος του διοικητικού συμβουλίου της Λούτον, κατέβηκε για να δει αν είναι καλά και να σιγουρευτεί ότι δεν θα αναφέρει το περιστατικό στο φύλλο αγώνα.
Όταν ο Τέιλορ απάντησε αρχικά καταφατικά και εν συνεχεία αρνητικά, ο Μόρκαμπ του υπέβαλε ακόμα μία ερώτηση, η οποία έκανε τον διαιτητή να ξεκαρδιστεί στα γέλια.
«Ωραία, τώρα μπορώ να έχω πίσω το κέρμα μου;», ήταν η ατάκα που δικαιολόγησε την επαγγελματική ειδικότητα του ένθερμου υποστηρικτή της Λούτον.
***
«Στη μέρα μου ήμουν εγώ και 22 παίκτες. Ήταν διαχείριση ανδρών. Τώρα οι διαιτητές πρέπει να συμμορφωθούν με όλους τους κανονισμούς», είχε πει ο Τέιλορ, ο οποίος πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι στο σπίτι του στο Σρόπσαϊρ.
Διαβάστε ακόμη:
Η τρομερή ανατροπή της Έβερτον, οι Beatles και οι… τούμπες που έγραψαν Ιστορία