27 Σεπτεμβρίου 1989
Ο Άγιαξ υποδέχθηκε την Αούστρια Βιέννης στο πλαίσιο της 2ης αγωνιστικής του 1ου γύρου του Κυπέλλου UEFA, με σκοπό να ανατρέψει το εκτός έδρας 0-1.
Το γκολ του Γιαν Βάουτερς στο 45ο λεπτό οδήγησε τον επαναληπτικό του «Ντε Μερ» στην παράταση, όπου ο Χάνες Πλέβα ισοφάρισε σε 1-1 στο 98’ και, ουσιαστικά, χάρισε την πρόκριση στην αυστριακή ομάδα.
Η F-side, μία ομάδα χούλιγκανς του Άγιαξ, άρχισε να φωνάζει ρυθμικά «Ναζί-Ναζί» και ένας 17χρονος ονόματι Χέραλντ Μ. πέταξε στον αγωνιστικό χώρο μία μεταλλική ράβδο, η οποία πέτυχε στην πλάτη τον αντίπαλο τερματοφύλακα Φραντς Βόλφαρτ.
Ο αγώνας διακόπηκε, ο «Αίας» έχασε στα χαρτιά με 3-0 και αποκλείστηκε από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για έναν χρόνο. Ωστόσο ποια γεγονότα είχαν προηγηθεί του Staafincident;
Λίγους μήνες νωρίτερα ο Μίχαελ φαν Πραγκ, γιος του παλιού ηγέτη Γιαπ φαν Πραγκ, είχε διαδεχθεί τον Τον Χάρμσεν στην προεδρία του πιο επιτυχημένου ολλανδικού συλλόγου.
Με πρωτοβουλία του νέου επικεφαλής, δημοφιλείς προσωπικότητες της χώρας έδιναν το «παρών» στους αγώνες, προκειμένου να προωθήσουν το μήνυμα του fair play με ομιλίες.
Την αρχή έκαναν ο τηλεοπτικός παρουσιαστής Φρανκ Μασμάιγερ και ο τραγουδιστής Χάρι Σλίνγκερ, ενώ για τη ρεβάνς με την Αούστρια Βιέννης τη σκυτάλη πήρε ο κωμικός Φρεκ ντε Γιόνχε.
Εκείνη την εποχή πρόεδρος της Αυστρίας ήταν ο Κουρτ Βάλντχαϊμ, μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που μεταξύ άλλων κατηγορήθηκε ότι διέταξε απελάσεις των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στο Άουσβιτς, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στο ξεκίνημα της βραδιάς ο κωμικός Ντε Γιόνχε έκανε ένα αθώο αστείο στον Ντάνι Μπλιντ, αλλά κατά τη διάρκεια του ημιχρόνου της κανονικής διάρκειας ανέφερε ότι είχε γίνει ένα τηλεφώνημα για τον Βάλντχαϊμ, με την «παραγγελία» να τηλεφωνήσει στον εβραϊκής καταγωγής συμπατριώτη του Σάιμον Βίζενταλ (σ.σ. κυνηγός των Ναζί και συγγραφέας).
Εξ ου και η ιαχή «Ναζί-Ναζί» που φώναξαν οι οπαδοί του Άγιαξ στιγμές πριν από τη ρίψη της μεταλλικής ράβδου στην πλάτη του τερματοφύλακα της Αούστρια Βιέννης.
Την επόμενη ημέρα ο Ντε Γιόνχε κράτησε απολογητική στάση για το δεύτερο αστείο που έκανε στο «Ντε Μερ», ωστόσο αρνήθηκε ότι υπήρχε ταύτιση με τον τραυματισμό του Βόλφαρτ.
Σύμφωνα με τον αθλητικογράφο και ποιητή Νίκο Σεπμάκερ ο γνωστός κωμικός είχε προβεί σε νέα άκομψη ενέργεια, έπειτα από προηγούμενα σχόλια του που αφορούσαν στην ομηρία μαθητών και δασκάλων σε σχολείο του Μπόβενσμιλντε το 1977, καθώς και στην τραγωδία του «Χίλσμπορο» το 1989.
Αρχικά, η τιμωρία της UEFA προέβλεπε διετή αποκλεισμό, ωστόσο η πλευρά του Άγιαξ… επιστράτευσε την εμπρηστική συμπεριφορά του Ντε Γιόνχε και δικαιώθηκε.
Η ποινή μειώθηκε στον έναν χρόνο, όμως ο «Αίας» υποχρεώθηκε να δώσει τους τρεις επόμενους ευρωπαϊκούς αγώνες 200 χλμ. μακριά από το Άμστερνταμ.
Ο νεαρός χούλιγκαν του Άγιαξ, από την πλευρά του, συνελήφθη λίγες ημέρες αργότερα, καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση και υποχρεώθηκε να καταβάλλει 500.000 δολάρια συν 15.000 φιορίνια εν έτει 1996.
Όταν εξέτισε την ποινή του, ο Χέραλντ Μ. αιτήθηκε (και έλαβε) εισιτήριο διαρκείας από τη διοίκηση του ολλανδικού συλλόγου, τα μέλη του οποίου θεώρησαν ότι μπορεί να επιστρέψει άμεσα στο «Ντε Μερ».
Ο νεαρός, ο οποίος ξαναπήρε θέση σε ένα ματς με την Ντεν Χαγκ, δήλωσε 17 χρόνια μετά το περιστατικό: «Ήταν υπέροχο που καθόμουν ξανά δίπλα στα παιδιά. Ξέρετε, δεν είμαι υπερήφανος για το συμβάν, αλλά τότε ανέβηκα ψηλά στην ιεραρχία των οπαδών.
Ξαναλέω: Δεν είμαι υπερήφανος. Ήταν γραφτό να συμβεί. Υπήρχαν κι άλλοι που πέταξαν αντικείμενα. Έτυχε η δική μου ράβδος να χτυπήσει τον τερματοφύλακα και να μπλέξω».
*Staafincident = To επεισόδιο με τη ράβδο
Ποδόσφαιρο
Πορτοκαλί και άλλα