Ο ΠΑΟΚ βρισκόταν από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως τις αρχές εκείνη του 1990 στη σκιά του τρομερού Άρη, ο οποίος κυριολεκτικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα ξεχνούσε τι θα πει ήττα.
Ωστόσο, αρχής γενομένης από τη σεζόν 1989-90 που έφτασε μέχρι την ημιτελική φάση του Κυπέλλου Κυπελλούχων μέχρι το 1996, ο «δικέφαλος» κατέγραψε μερικές σπουδαίες ευρωπαϊκές διακρίσεις.
Το 1991 νίκησε 76-72 τη Σαραγόσα στον τελικό και κατέκτησε το μοναδικό Κύπελλο Κυπελλούχων της Ιστορίας του, το 1992 και το 1996 ήταν φιναλίστ της ίδιας διοργάνωσης, ενώ το 1994 επικράτησε δύο φορές της Στεφανέλ Τεργέστης και πανηγύρισε το Κύπελλο Korać.
Ήταν η εποχή που το ελληνικό μπάσκετ «άνθιζε» και σε συλλογικό επίπεδο μετά τα μετάλλια της Εθνικής ομάδας στα Eurobasket (1987 χρυσό, 1989 ασημένιο).
Ο Άρης ήταν η πρώτη ομάδα της χώρας που έλαβε μέρος σε Final 4 Κυπέλλου Πρωταθλητριών και, μάλιστα, τρεις διαδοχικές χρονιές (1988, 1989, 1990), χωρίς ωστόσο να περάσει ποτέ τον σκόπελο των ημιτελικών.
Ο ΠΑΟΚ, από την πλευρά του, διέθετε πια ένα καλοδουλεμένο σύνολο, με δύο διαδοχικές συμμετοχές σε ευρωπαϊκούς τελικούς, συν ότι το Final 4 του 1993 θα διεξαγόταν «εντός των τειχών».
Το Sport-Retro.gr θυμάται την πιο σημαντική πρόκληση του μπασκετικού «δικεφάλου», ο οποίος σαν σήμερα (15 Απριλίου) πριν από 24 χρόνια κατέλαβε την πιο υψηλή θέση της Ιστορίας του στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (νυν Euroleague).
Λείπει η… γάτα
Ο οικονομικός και εμπορικός αποκλεισμός της Νέας Γιουγκοσλαβίας, σύμφωνα με την απόφαση 757 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ από τον Μάιο του 1992, δεν άφησε ανεπηρέαστο ούτε το Κύπελλο Πρωταθλητριών της σεζόν 1992-93.
Η παραπάνω παράγραφος μεταφράστηκε στο «στοπ» της FIBA σε δύο ομάδες: την κάτοχο του τίτλου Παρτιζάν και τον Ερυθρό Αστέρα.
Ενδεχομένως ο ρους της Ιστορίας να ήταν διαφορετικός αν τα καμάρια του Ζέλικο Ομπράντοβιτς (Σάσα Τζόρτζεβιτς, Ζέλικο Ρέμπρατσα, Σάσα Ντανίλοβιτς κ.τ.λ.) αγωνίζονταν εκ νέου στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Ειρήσθω εν παρόδω, ο ΠΑΟΚ ευνοήθηκε από την απόφαση του ΟΗΕ, αφού στον 2ο γύρο πέρασε άνευ αγώνων το εμπόδιο του Ερυθρού Αστέρα κι ενώ στον 1ο γύρο είχε συντρίψει δύο φορές τον Πεζοπορικό της Λάρνακας (104-61 και 107-69).
Αναλόγως συνέβη και στη φάση των ομίλων (σ.σ. υπήρχαν δύο των οκτώ ομάδων και στον 2ο ο Ολυμπιακός κατέλαβε την 3η θέση), καθώς η κάτοχος Παρτιζάν είχε πέσει θύμα του προαναφερθέντος αποκλεισμού.
Πάνω από τη Λιμόζ
Ο ΠΑΟΚ κατέλαβε την πρωτιά του 1ου ομίλου με 8 νίκες και 4 ήττες, τερματίζοντας πάνω από τη μετέπειτα πρωταθλήτρια Λιμόζ και τη Σκαβολίνι.
Πολύτιμη συμβολή σε αυτό έπαιξε το Αλεξάνδρειο, καθώς κατέγραψε 6/6 (67-57 τη Λιμόζ, 83-81 την Μπανταλόνα, 69-65 στην παράταση τη Σκαβολίνι, 78-63 τη Μακάμπι Τελ Αβίβ, 64-62 την Κνορ Μπολόνια και 81-67 την Τσιμπόνα).
Αντίθετα, μακριά από τη Θεσσαλονίκη νίκησε μόνο τις Κνορ Μπολόνια και Τσιμπόνα, γνωρίζοντας οριακά την ήττα από Λιμόζ και Μακάμπι Τελ Αβίβ.
Ο ελληνικός «εμφύλιος» στην προημιτελική φάση αποφεύχθηκε επειδή ο Ολυμπιακός υπερτερούσε στην τριπλή ισοβαθμία με τις Πο Ορτέζ και Μπάγερ Λεβερκούζεν.
Ο ΠΑΟΚ του Ίβκοβιτς, του Μπάνε, του Φασούλα, του Μπάρλοου, του Λέβινγκστον, του Κόρφα, του Τσέκου, του Μπουντούρη και του Φιλίππου δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να υπερκεράσει το εμπόδιο της Πο Ορτέζ με δύο νίκες (103-86 και 81-65).
Τα highlights των δύο αγώνων:
Α ναι. Θα πρέπει να δείτε κι αυτό εδώ:
Κατά συνέπεια, χιλιάδες οπαδοί του ετοιμάστηκαν για τη μεγάλη κάθοδο προς το ΣΕΦ, όπου θα διεξαγόταν το Final 4 τη Μ. Τρίτη (και) 13 και τη Μ. Πέμπτη 15 Απριλίου.
Άρης: «Και πρωταθλητές Ευρώπης»
Η απουσία του Χρήστου Τσέκου λόγω της εμπλοκής του σε τροχαίο ατύχημα δεν έριχνε τη διάθεση των υποστηρικτών του «δικεφάλου», οι οποίοι ονειρεύονταν να πανηγυρίσουν στον Πειραιά το Κύπελλο που δεν είχε κατακτήσει ο Άρης και καμία άλλη ελληνική ομάδα.
Εκτός από τους χιλιάδες οπαδούς του ΠΑΟΚ, τον ημιτελικό με το αουτσάιντερ Μπένετον Τρεβίζο παρακολούθησαν δίπλα-δίπλα οι Παύλος Γιαννακόπουλος, Σωκράτης Κόκκαλης και Θεόφιλος Μητρούδης, ο Μάκης Ψωμιάδης, ο Κωνσταντίνος Κοσμόπουλος (δήμαρχος Θεσσαλονίκης), ο Στιβ Γιατζόγλου κ.ά.
Ο πρόεδρος του Άρη, μάλιστα, αντάλλαξε χειραψία με τον Γιάννη Ιωαννίδη, κίνηση που συζητήθηκε λόγω της προ διετούς μετακόμισής του από τη Θεσσαλονίκη στον Πειραιά για λογαριασμό του Ολυμπιακού.
Το ωραιότερο απ’ όλα, όμως, ήταν η τεράστια ανθοδέσμη που έφτασε στο ξενοδοχείο των παραγόντων του ΠΑΟΚ ανήμερα του ημιτελικού με την Μπένετον Τρεβίζο.
«Και πρωταθλητές Ευρώπης», έγραφε η ευχετήρια κάρτα. Αποστολέας; Μα, το ΤΑΚ Άρης!
Στα «νύχια» του Ιακοπίνι
Στις 16:00 άρχισαν να φτάνουν στο ΣΕΦ οι πρώτοι οπαδοί του ΠΑΟΚ, ενώ λίγο αργότερα αφίχθησαν 300 της Ρεάλ Μαδρίτης, 200 της Λιμόζ και άλλοι τόσοι της Μπένετον Τρεβίζο.
Το πιο λογικό σενάριο ήθελε «επανάληψη» του περυσινού τελικού Κυπέλλου Κυπελλούχων, μεταξύ του «δικεφάλου» και των «μερένγκες», οι οποίοι είχαν επικρατήσει 65-63 με εκείνη την περίφημη λάθος πάσα του Παναγιώτη Φασούλα στην εκπνοή.
Το ματς άρχισε με την «αράχνη» του ελληνικού μπάσκετ να «φορτώνεται» με 3 φάουλ πριν από τη συμπλήρωση του 5λέπτου (!) και τον Ίβκοβιτς να ανεβάζει πίεση, εξαιτίας της έλλειψης ψηλών (βλ. Τσέκος).
Αμέσως, ο Κλιφ Λέβινγκστον «ανέβηκε» στο «5» και ο Νίκος Μπουντούρης πέρασε στο παρκέ, ενώ ο Τζον Κόρφας έβρισκε ολοένα και περισσότερες φορές στόχο έξω από τη γραμμή των 6,25.
Τα τρία φάουλ του «Good News», όπως ήταν το παρατσούκλι του, δεν εμπόδισαν τον ΠΑΟΚ να προηγηθεί 51-42 με ακόμη ένα τρίποντο του Κόρφα και να κλείσει το ημίχρονο με 51-45.
Η διαφορά στα ριμπάουντ (22-12) και το γεγονός ότι τα 13 ήταν επιθετικά αποτέλεσαν τον πιο καθοριστικό παράγοντα για το προβάδισμα της ελληνικής ομάδας.
Οι αποφάσεις του Ισραηλινού και του Σλοβένου διαιτητή έφθειραν τον ΠΑΟΚ, ενώ η κατακόρυφη πτώση του Μπάνε Πρέλεβιτς στο δεύτερο ημίχρονο αποδείχθηκε καταστροφική.
Ο Μάσιμο Ιακοπίνι, αντίθετα, κατέγραψε ένα εντυπωσιακό σερί 4/4 στα τρίποντα, η Μπένετον Τρεβίζο κάλυψε τη διαφορά και το ματς εξελίχθηκε σε ρωσική ρουλέτα.
Τα τέσσερα φάουλ των Λέβινγκστον και Φασούλα έδωσαν στον Κεν Μπάρλοου το χρίσμα για να μαρκάρει τον Στέφανο Ρουσκόνι, ο οποίος βρέθηκε σε τρομερή μέρα και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ με 23 πόντους.
Ο ΠΑΟΚ συνέχισε να παλεύει με νύχια και με δόντια παρά τις αποβολές των Μπουντούρη και Φιλίππου, ενώ δύο διαδοχικά καλάθια του Μπάνε έγραψαν το 77-75 στο 2:39.
Αλίμονο. Ο Πρέλεβιτς έμελλε να αποδειχθεί ο μοιραίος παίκτης με μία χαμένη βολή και ένα αλλοιωμένο δίποντο, εν αντιθέσει με τον αμαρκάριστο Μαουρίτσιο Ραγκάτσι που ευστόχησε στα 2,3’’ και διαμόρφωσε το 79-77 υπέρ της Μπένετον.
«Ήταν η «χρυσή» ευκαιρία του ΠΑΟΚ»
Το ελληνικό μπάσκετ θα έπρεπε να περιμένει έναν χρόνο για να αγωνιστεί σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών και τρία για να κατακτήσει την πιο βαριά «κούπα» της Ευρώπης σε συλλογικό επίπεδο.
«Η Μπένετον, χωρίς να θέλω να μειώσω την επιτυχία της, βοηθήθηκε από τη διαιτησία. Πρέπει να σκεφτούμε τι χάσαμε. Ήταν η μεγάλη, η «χρυσή» ευκαιρία για τον ΠΑΟΚ», μαρτυρούν τα γεμάτα πίκρα λόγια του Παναγιώτη Φασούλα.
«Είμαι απογοητευμένος από την ήττα γιατί πικράναμε τον υπέροχο κόσμο που ήρθε από τη Θεσσαλονίκη σε μία απόσταση 500 χιλιομέτρων για να μας παρακολουθήσει», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Κλιφ Λέβινγκστον.
Με τα δύο παιδιά στην αγκαλιά του, εν αναμονή της συζύγου του, ο Κεν Μπάρλοου προσέθεσε συν τοις άλλοις: «Μας στοίχισαν τα 4/4 τρίποντα του Ιακοπίνι. Ήμασταν μπροστά επτά πόντους και ξαφνικά βρεθήκαμε με ένα σερί 9-0 δύο πόντους πίσω».
Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, από την πλευρά του, υποστήριξε μεταξύ άλλων ότι απέδωσε η άμυνα στον Κούκοτς και πως η επίθεση πήρε καλό βαθμό, εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι εν αντιθέσει με προηγούμενα ματς σε αυτό η ομάδα του ήταν καλύτερη στο πρώτο και όχι στο δεύτερο, ενώ στάθηκε και στα τρίποντα του Ιακοπίνι.
Νεκρική σιγή επικράτησε στα αποδυτήρια του ΠΑΟΚ, εν αντιθέσει με το εορταστικό κλίμα σε εκείνα της ιταλικής ομάδας, παρόντος του κ. Μπένετον της γνωστής και μη εξαιρετέας εταιρείας ρούχων.
«Μετά τον τελικό θα μπορώ να μιλήσω. Τώρα δεν έχω τίποτα να πω. Μας περιμένει η Λιμόζ», ψέλλισε ο κατάκοπος Τόνι Κούκοτς, ο οποίος έκανε την καθοριστική ασίστ στο νικητήριο καλάθι του Ραγκάτσι.
Προκλητικός Στάνκοβιτς
«Η ομάδα μας έχασε μια μάχη στο γήπεδο. Ο κόσμος μας κέρδισε μία άλλη στην κερκίδα. Ο «πόλεμος» για την κατάκτηση τίτλων συνεχίζεται. Και συνεχίζεται με μεγαλύτερο πάθος και ένταση.
Τιμούμε την αξιοσύνη του προπονητή μας, την αξιοσύνη των παικτών μας. Περισσότερο, όμως, απ’ όλους τιμούμε τους καλύτερους φιλάθλους στην Ευρώπη. Ο ΠΑΟΚ δεν άρχισε ούτε τελείωσε σε ένα ευρωπαϊκό πρωτάθλημα.
Εκφράζουμε τη βαθιά ικανοποίησή μας για τη μοναδική σε όγκο, παλμό, αλλά και συμπεριφορά κερκίδα ΠΑΟΚτσήδων φιλάθλων σε αυτό το Final 4 και… συνεχίζουμε για το επόμενο», ανέφερε η ανακοίνωση της διοίκησης των τότε πρωταθλητών Ελλάδας.
Στο μεταξύ, ο Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, γενικός γραμματέας της FIBA, εμφανίστηκε προκλητικός στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την παραμονή των τελικών.
«Μία τέλεια διοργάνωση στο Final 4 της Αθήνας θα «ξεπλύνει», ως ένα βαθμό το «πρόσωπο» του ελληνικού μπάσκετ», σχολίασε.
Αναφερόμενος στη διαιτησία του ημιτελικού με την Μπένετον, ο Στάνκοβιτς τους έστειλε όλους… αδιάβαστους: «Η διαιτησία ήταν εξαιρετική. Συγχαίρω τους δύο διαιτητές που πήγαν πολύ καλά, σε μία τέτοια ατμόσφαιρα».
Αποχή από τον τελικό
Τα φρικτά παράπονα των μελών του ΠΑΟΚ από τη διαιτησία των Βιρόβνικ-Ρεμς στον ημιτελικό με την Μπένετον βρήκαν αντίκρισμα στις τάξεις της πλειοψηφίας των οργανωμένων της ομάδας.
Η πρωτόγνωρη απόφαση των φανατικών υποστηρικτών του «δικεφάλου» ήταν να γεμίσουν το ΣΕΦ στον μικρό τελικό με τη Ρεάλ Μαδρίτης και αμέσως μετά να αποχωρήσουν, προκειμένου να… μποϊκοτάρουν τον μεγάλο τελικό μεταξύ της Μπένετον και της Λιμόζ.
Χίλιες φορές η αποχή από τα επεισόδια που θα επέσυραν εξοντωτική ποινή στον ΠΑΟΚ…
Εξάλλου, ούτε ένας μήνας δεν είχε περάσει από τον διετή ευρω-αποκλεισμό του Άρη για τα επεισόδια στο «PalaRuffini» του Τορίνου, το κλειστό δηλαδή που κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων κόντρα στην Εφές.
Οι οργανωμένοι του «δικεφάλου» εισήλθαν στις εξέδρες του ΣΕΦ με μία τρομπέτα που παιάνιζε πένθιμα εμβατήρια, παρακολούθησαν την ομάδα τους να παίρνει μίνι εκδίκηση από τη Ρεάλ Μαδρίτης για τον χαμένο τελικό της περυσινής σεζόν και η πλειοψηφία τους αποχώρησε αμέσως μετά τη λήξη.
Σαν σήμερα (15 Απριλίου) πριν από 24 χρόνια, ο ΠΑΟΚ νίκησε 76-70 τους «μερένγκες» και κατέλαβε την υψηλότερη θέση της Ιστορίας του (3η) στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης απέστειλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα με ιδιαίτερη έμφαση στη λέξη «Μακεδονία».
Μόλις οκτώ ημέρες νωρίτερα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είχε αποφασίσει να δοθεί το προσωρινό όνομα ΠΓΔΜ (αγγλιστί FYROM) στα Σκόπια, χωρίς το δικαίωμα ανάρτησης της σημαίας με το αστέρι της Βεργίνας.
«Σας προτρέπω να συνεχίσετε και να εντείνετε τις προσπάθειές σας και εύχομαι εις το μέλλον καλύτερες διακρίσεις στην ομάδα της Μακεδονίας μας», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης.
«Ο ΠΑΟΚ να έχει φιλάθλους με γούνα…»
Ο Νίκος Βεζυρτζής συναντήθηκε με τους Ντέιβιντ Στερν (σ.σ. κομισάριος του ΝΒΑ) και Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, οι οποίοι του εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη φιλοξενία και την παρουσία του ΠΑΟΚ στο Final 4.
Ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ, πάντως, δεν έμεινε καθόλου ευχαριστημένος από τη συμπεριφορά μερίδας οργανωμένων οπαδών της ομάδας, εξαιτίας των συνθημάτων κατά της FIBA και την ομαδική αποχώρησή τους μετά τη λήξη του μικρού τελικού.
«Δεν θα δοθούν ξανά εισιτήρια σε αυτούς τους αλήτες όσο κι αν φωνάζουν. Θα τους πολεμήσω μέχρι το τέλος. Μέχρι να φτάσει ο ΠΑΟΚ να έχει φιλάθλους με… γούνα, όπως τους αποκαλούν. Δεν είναι δυνατόν να μου λέει ο κ. Στερν ότι για πρώτη φορά είδε τόσο κόσμο να φωνάζει επί δύο ώρες και αυτοί να βρίζουν τη FIBA», ήταν τα λόγια του κ. Βεζυρτζή.
Ελλάς-Γαλλία… Αντιστοιχία
Αναφορικά με τον μεγάλο τελικό, ο οποίος διεξήχθη στις 21:15 της ίδιας ημέρας, η Λιμόζ χάλασε το σερί του Τόνι Κούκοτς (σ.σ. μετρούσε 7/7 νίκες σε τέσσερα Final 4) και πανηγύρισε το Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Η ομάδα του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς πήρε την πρώτη (και τελευταία μέχρι σήμερα) γαλλική «κούπα» επί αθηναϊκού εδάφους, ενώ αντιστοίχως, η πρώτη ελληνική «κούπα» κατακτήθηκε τρία χρόνια αργότερα στο Παρίσι από τον Παναθηναϊκό.
Κοινός παρονομαστής; Φυσικά, ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς…
*Οι φωτογραφίες προέρχονται από την εφημερίδα «Μακεδονία»